زمستان و تابستان/عایق کاری موتورخانه در تاسیسات

عایق کاری موتورخانه ها در تاسیسات در تابستان و زمستان برای حفظ بهینه انرژی سرمایی و گرمایی از عوامل مهمی است که گاهی در مجمتع های مسکونی فراموش می شود.

به گزارش پایگاه خبری تاسیسات نیوز،‌ موتورخانه‌ها به علت تولید حرارت و برودت، پتانسیل بالایی دراتلاف انرژی حرارتی دارد. عایقکاری لوله و تجهیزات، شامل عایقکاری تمام سطوح گرم بالای ۵۰ درجه سانتیگراد و سطوح سرد پایین‌تر از ۱۵ درجه سانتیگراد اعم از لوله‌ها، دیگ آب گرم، کلکتورها، فلنج‌ها، شیرها،  تانک انبساط و … است.

عایقکاری موتورخانه

لوله‌ها و تجهیزات تبرید در موتورخانه ها، به منظور جلوگیری از میعان و بهره گرمایی، باید عایق شوند. عایقکاری لوله‌ها و مخازن آب گرم تا حدود ۱۵ درصد هزینه‌های گرمایش آب را کاهش می‌دهد.

به طور کلی دو روش در عایق کاری موتورخانه‌ها در تاسیسات وجود دارد که به شرح زیر است:

۱٫ استفاده از عایق‌های معدنی (پشم شیشه، پشم سنگ و پشم سرباره)

عایقکاری سنتی موتورخانه‌ها: از عایق‌های معدنی پتویی برای عایقکاری سطوح مختلف تجهیزات، با دمای بالا استفاده می‌شود. میزان ایزولاسیون این مواد با جذب رطوبت، کاهش می‌یابد، باید از یک طرف پوشش ضدآب بر روی عایق استفاده شود.

۲٫ استفاده از عایق‌های EPDM و NBR.PVC: این نوع عایق دارای مقاومت بالاتری نسبت به عایق معدنی است. همچنین رطوبت بر روی این عایق‌ها تاثیر ناچیزی دارد و نیازی به پوشش ضد آب ندارد. این عایق‌ها در دو نوع صفحه‌ای و لوله‌ای وجود دارد، به سهولت و با سرعت بالایی اجرا می‌شود. محدوده دمای کار این عایق از -۴۰ تا ۱۲۵ درجه سانتیگراد است.

عدم رعایت اصول عایقکاری، موجب افت شدید حرارت از جداره‌ها می‌شود.

استفاده از ضخامت مناسب عایق جهت عایقکاری تجهیزات با دمای سطوح بالا

عایق با سطوح ( جلوگیری از اتلاف حرارتی همرفتی )

عدم ایجاد فاصله هواییما عایق و سطح گرم

عدم فشردگی عایق در گوشه‌ها ( کاهش مقاومت حرارتی ) و تماس مستقیم

ایجاد پوشش ضد آب ( ماستیکی ) بر روی سطح عایقکاری جهت جلوگیری از جذب رطوبت در عایق‌های معدنی ( پشم شیشه، پشم سنگ، پشم سرباره )

ایجاد پوشش ضد آب ( ماستیکی ) بر روی سطح عایقکاری جهت جلوگیری از جذب رطوبت در عایق‌های معدنی ( پشم شیشه، پشم سنگ، پشم سرباره )

عایقکاری شیرها، فلنج‌ها و کلیه سطوح دما بالا جهت جلوگیری از تشکیل پل حرارتی

محاسبه و در نظر گرفتن ضخامت مینیمم عایقکاری در لوله‌ها

تعمیر و نگهداری دیگ‌های آب گرم

از بخش‌های مهم و موثر در مصرف انرژی موتورخانه ساختمان، تنظیم و سرویس بودن دیگ‌های آب گرم و انجام تعمیرات و نگهداری منظم، در این تجهیزات به عنوان انرژی حرارتی است. در  ساختمان‌های اداری و مسکونی از طریق بهره برداری صحیح از تاسیسات و سرویس و نگهداری مناسب می‌توان تا حدود ۳۰ درصد در مصرف انرژی صرفه جویی کرد. در نتیجه باید تعمیرات و نگهداری دوره‌ای در ابتدای فصل سرما در موتورخانه ساختمان انجام گیرد.

مهمترین اقدامات در دیگ‌های اب گرم عبارتند از:

۱٫ تمیز و تعمیر کردن مشعل‌ها

اولین شاخص در تاسیسات ، برای اتمیزه کردن سوخت در مشعل‌های گازی و مایع، سوخت از شیارها و پره‌های بسیار باریکی عبور می‌کند در نتیجه وجود کثیفی و رسوب در این مسیرها، موجب مسدود شدن و کاهش دبی سوخت می‌شود. دوده زدگی، شکل و رنگ نامناسب شعله و لرزش و صدای غیر معمول مشعل از نشانه‌های تنظیم نبودن مشعل است.

در تعمیرات و نگهداری دوره‌ای تعویض اوریفیس‌های اتمیزه کننده سوخت در مشعل‌های مایع باید انجام پذیرد.

۲٫ تنظیم نسبت سوخت به هوا در مشعل‌ها

یکی از مهمترین راهکارهای کاهش مصرف سوخت است اگر میزان هوای اضافی کمتر از استاندارد در جداول مربوط به نسبت سوخت به هوای بویلر باشد، احتراق به صورت ناقص انجام شده و راندمان دیگ آبگرم کاهش می‌یابد و در صورت افزایش هوای اضافی به بیش از مقدار مجاز، موجب خروج انرژی حرارتی از دودکش شده و در نتیجه موجب اتلاف انرژی می‌شود.

۳٫ دوده زدایی محفظه احتراق دیگ آب گرم

انجام منظم دوده زدایی محفظه احتراق موجب افزایش انتقال حرارت به سیال آب درون دیگ و افزایش راندمان دیگ آب گرم می‌شود.

۴٫ جلوگیری از نشتی هوا در دیگ آب گرم

این عمل موجب کاهش دمای محفظه احتراق و کاهش راندمان دیگ آب گرم می‌شود. اگر دمای دود به کمتر از نقطه شبنم سوخت برسد، علاوه بر کاهش راندمان دیگ، خوردگی نیز در مسیر دود ایجاد می‌شود. در نتیجه  درزها و شکاف‌هایی که در مسیر دود هستند لازم است با استفاده از درز گیرهای مناسب پوشانده شود.

۵٫ نصب دمپر دودکش‌ها

تنظیم بودن فشار دود در محفظه احتراق نقش بسزایی در آیرودینامیک احتراق، شکل شعله و انتقال حرارت مطلوب دارد. دودکش دیگ آب گرم ، ضمن خارج کردن گازهای حاصل از احتراق، مهمترین منبع اتلاف انرژی محسوب می‌شود. جلوگیری از خروج گازهای حاصل از احتراق از دودکش دیگ پس از خاموشی مشعل، مانع کاهش دمای جدار داخلی دیگ می‌شود. بدین منظور می‌توان از دمپرهای مناسب دودکش استفاده کرد که به سه دسته تقسیم می‌شود.

• دمپر های بارومتریک

• دمپر های گرمایی

• دمپر های الکترومکانیکی

بهره بردار و تراکمی

کاهش راندمان تجهیزات سرمایشی نسبت به حالت طراحی به طور سالانه منجر به هدر رفتن مقدار زیادی انرژی می‌شود. لذا با اعمال تغییر در نحوه به کار گیری تجهیزات موجود، استفاده از تکنولوژی‌ها و تجهیزات نوین تعمیر و نگهداری صحیح آن‌ها می‌توان بازده کل سیستم را افزایش ولذا مصرف انرژی کاهش می‌یابد.

۱٫ عرضه آب سرد در بالاترین دمای ممکن

نکته مهم دیگر در تاسیسات انتقال حرارت، آب سرد در حال گردش در محیط ساختمان و داخل چیلر به هوای محیط، با اختلاف دمای آن‌ها نسبت مستقیم دارد، کاهش این اختلاف دما هم در بدنه چیلر و هم در لوله‌های انتقال، باعث کاهش هدر رفتن انرژی می‌شود. با تنظیم دمای آب سرد به دمای بالاتر  اختلاف دما را کاهش می‌دهیم. البته افزایش دمای آب سرد تا تامین سرمایش مورد نیاز ساختمان ممکن است.

۲٫ کاهش دمای کندانسور

آب خنک کننده باعث افزایش ضریب عملکرد چیلر‌ها می‌شود زیرا تبرید دارای سیکل ترمودینامیکی است،  البته کاهش دمای آب خنک کننده دارای محدودیت‌هایی است.

۳٫ تناسب ظرفیت برج‌های خنک کننده با چیلرها

کافی نبودن ظرفیت برج خنک کننده، عدم کارکرد صحیح آن ( که یک تجهیز ارزان قیمت با مصرف انرژی کم است) به شدت بر روی عملکرد چیلر و تجهیزات وابسته ( با قیمت اولیه و همچنین مصرف انرزی زیاد ) تاثیر گذار است. اهمیت دمای کندانسور برعملکرد چیلر، انتخاب مناسب برج‌های خنک کننده برای عملکرد بهتر انها مطلوب‌تر است.

۴٫ رسوب زدایی کندانسور

با تشکیل رسوب در لوله های کندانسور چیلر، مقاومت حرارتی لوله‌ها  بالا رفته و در نتیجه کاهش انتقال حرارت را داریم.  کاهش انتقال حرارت باعث بالا رفتن دمای کندانسور و کاهش ضریب عملکرد چیلر می‌شود لذا رسوب زدایی سمت آب خنک کننده کندانسور توصیه می‌شود.

۵٫ استفاده از سختی گیر مناسب

تشکیل رسوب در اواپراتور نیز باعث کاهش ضریب عملکرد چیلر می‌شود. آب تغذیه شده به چیلر، با استفاده از سختی گیرها تصفیه می‌شود، عملکرد این سختی گیرها باید مناسب باشد تا از تشکیل احتمالی رسوب در سمت آب سرد اواپراتور جلوگیری شود.

بهره برداری از برج خنک کننده

برج خنک کن در سیستم سرمایش چیلرهای جذبی و تراکمی تعبیه شده، پایین بودن دمای کندانسور تاثیر بسزایی در عملکرد چیلر دارد. عملکرد مناسب برج‌های خنک کننده لازمه رسیدن به چنین شرایطی است.

۱٫ حصول اطمینان از توزیع مناسب آب در پر کننده‌ها در تاسیسات

وظیفه پرکننده‌ها در برج‌های خنک کننده افزایش سطح تماس آب و هوا را عهده دار است. عبور دبی زیاد آب از داخل پرکننده‌ها باعث عدم جریان هوا در منافذ پر کننده و اختلال در تبادل حرارت می‌شود.

در برج‌های خنک کننده جریان مخالف، توزیع آب در پرکننده‌‍‌ها به عهده گرداننده آب است. باید از عملکرد مناسب این مجموعه اطمینان حاصل کرد که اب به طور یکنواخت و با دبی مناسب در پر کننده‌ها توزیع شود.

۲٫ رسوب زدایی پرکننده‌ها

اگر تبادل حرارت بین هوا و در داخل پر کننده‌ها به خوبی انجام شود برج خنک کننده به خوبی عملکرد مناسب یک برج خنک کن حاصل می‌شود. تشکیل رسوب در پرکننده‌ها باعث اختلال در این فرایند می‌شود، لذا توصیه می‌شود پرکننده‌ها به طور منظم و به نوبت ( به گونه‌ای که در استفاده از سیستم سرمایش وقفه ایجاد نشود ) رسوب زدایی شوند.

۳٫ جلوگیری از ایجاد جریان برگشتی

در برج‌های خنک کننده تر خنک کاری آب کندانسور ، با استفاده از فرآیند تبخیر انجام می‌شود. هوا با رطوبت نسبی کم، از آب توزیع شده در برج خنک کننده رطوبت جذب کرده، دمای آن کاهش می‌یابد و رطوبت نسبی آن بالا می‌رود. این هوای خنک شده از آب توزیع شده در برج، گرمای محسوس دریافت کرده که موجب خنک شدن آن می‌شود. اگر هوای خارج شده از برج خنک کننده که دارای رطوبت زیاد است به صورت جریان برگشتی دوباره وارد برج خنک کننده شود، کارایی برج پایین می‌آید.

۴٫ استفاده از موتور فن چند سرعته یا با سرعت متغیر

این عمل  باعث به حداقل رسیدن انرژی مصرفی فن و رسسیدن آب به دمای مناسب می‌شود. با این موتورها، می‌توان دور فن را با بار گرمایی مورد نیاز متناسب کرده و به دمای تنظیم شده در کندانسور دست یافت.

پیاده سازی سیستم مدیریت هوشمند ساختمان BMS در بخش تاسیسات

سیستم مدیریت هوشمند ساختمان BMS، وظیفه پایش و کنترل یکپارچه قسمت‌های مهم و حیاتی ساختمان اعم از سیستم گرمایش و سرمایش، روشنایی، امنیت، اطفا حریق، دوربین‌های مداربسته و … را دارد. این سیستم از مجموعه‌ای از حسگرها، عملگرها و کنترلرها تشکیل شده که از طریق شبکه داخلی ساختمان به یکدیگر مرتبط هستند.