همه آنچه که باید در باره لوله کشی آب و فاضلاب بدانیم

به گزارش تاسیسات نیوز، آب حاصل از بارش باران را در بام، حیاط، حیاط خلوت و نورگیر های فاقد سقف بایستی به داخل سیستم جمع آوری و دفع آب باران یا سیستم مشترک فاضلاب و آب باران هدایت کرد. برای این کار لازم است که مقدار بارش احتمالی برای هر یک از فضاهای ذکر شده محاسبه شود.

یکی از مشکلات شایعی که در سیستم های لوله کشی رخ می دهد، بالا زدن آب از چاه فاضلاب در هنگام بارش باران است که به دلایل مختلفی اتفاق می افتد. یکی از این دلایل این اتفاق لوله کشی نادرست آب باران است به همین دلیل رعایت اصول در این سبک همانند اصول لوله کشی آب و فاضلاب اصلی ضرورت دارد.

آب باران بایستی از طریق لوله های تعبیه شده به طرف چاه های فاضلاب هدایت شود. به همین خاطر، اگر اجرای لوله کشی آب باران به درستی انجام نشود، شاهد باقی ماندن آب باران در معابر خواهیم بود. بنابراین رعایت نکات و اصول لوله کشی برای آب باران امری لازم و ضروری است.

چرا لوله کشی آب باران در ساختمان دارای اهمیت است؟

لوله کشی آب باران در ساختمان های مسکونی و تجاری در جلوگیری از نشتی آب باران در سیستم داخلی ساختمان و تجمع آن در راه آب فاضلاب تاثیر بسزایی دارد. لوله کشی انجام شده که از اصول مشخصی برخوردار بوده با جداسازی مسیر برون ریزی آب باران از لوله کشی فاضلاب و دیگر بخش های ساختمانی همراه است.

این امر به گونه ای است که امروزه هدایت آب باران با شبکه آب و فاضلاب شهری مجاز نبوده و مقصدی مجزا برای جریان این آب ها در نظر گرفته شده است. لوله کشی آب باران ساختمان با اصول و نقشه های خاصی همراه بوده و علاوه بر سیستم لوله کشی اصلی نیازمند طی مراحل جداگانه ای است.

در ساختمان های امروزی به دنبال انجام لوله کشی آب و فاضلاب به اجرای لوله کشی شبکه باران نیز توجه ویژه ای شده است. در مناطق پرباران سبک این قبیل لوله کشی ها با مراکز با درصد کم باران تفاوت داشته و باید به این مواد دقت کافی داشت.

نکات و اصول مهم لوله کشی آب باران

–  پیش بینی شبکه آب باران بطور مستقل

–  استفاده از لوله های استاندارد

–  انتخاب لوله های مناسب برای لوله کشی که دارای جنس مناسب برای این موضوع داشته باشند

–  حفر چاه مجزا برای دفع آب باران

–  مطابقت قطر لوله ها با نقشه

نقشه های اجرایی باید شامل کف شوهای دریافت کننده آب باران، مسیر و قطر لوله های قائم و افقی و دریچه های بازدید باشد. پلان طبقات و محوطه ساختمان باید در تقشه ها نشان داده شود.

–  بررسی عیوب و نواقص لوله ها

بررسی آنکه لوله های آب باران به عنوان لوله فاضلاب یا هواکش مورد استفاده قرار نگرفته باشد.

–  استفاده از لوله هایی مقاوم در برابر نور خورشید

اگر لوله قائم آب باران در معرض ضربات فیزیکی و یا نور خورشید قرار دارد بهتر است از لوله های مقاوم ( UPVC یا گالوانیزه) استفاده شود.

–  حفاظت از لوله در برابر یخ زدگی

–  چک کردن تعداد رایزرهای آب باران

بهتر است برای بام های با سطح بیش از ۱۰۰ متر مربع حداقل ۲ عدد رایزر آب باران در نظر گرفته شود. توصیه می شود حداقل قطر لوله های آب باران ساختمان چهار اینچ باشد.

–  اتصال لوله های PVC با چسب

–  اتصال لوله های پلی اتیلن به کمک گرما

–  تعبیه کفشوی برای لوله های آب باران

–  انتخاب جنس و نوع مناسب برای کفشوی

کفشوی آب باران بام باید از جنس مقاوم در برابر خوردگی باشد و شبکه صافی داشته باشد. کفشوی آب باران باید به ترتیبی باشد که شبکه صافی آن دست کم تا ۱۰ سانتی متر بالاتر از سطح بام ادامه یابد. اتصال لوله آب باران باید مستقیما به کفشوی آب باران باشد و اجرای لوله افقی آب باران روی بام ممنوع است.

–  اجرای سیفون بعد از کفشوی ورودی لوله آب باران مجاز نیست

–  استفاده از بست مناسب برای لوله ها

–  رعایت فاصله بست ها

–  تعبیه دریچه بازدید در پایین ترین قسمت لوله های قائم (قبل از پایین ترین زانو)

دریچه بازدید همچنین باید در نقاط تغییر جهت لوله های افقی، اگر زاویه تغییر جهت لوله بیش از ۴۵ درجه باشد نصب شود.

اگر لوله آب باران افقی یا قائم در اجزای ساختمان دفن شود، دریچه بازدید باید تا سطح تمام شده کف یا دیوار ادامه یابد.

روی لوله افقی اصلی آب باران خروجی از ساختمان، بلافاصله پس از خروج از ساختمان دریچه بازدید باید در جایی باشد که دسترسی به آن آسان بوده و به سهولت بتوان از آن نقطه با فرستادن وسایل مناسب، گرفتگی لوله را بر طرف کرد.

–  روی لوله افقی آب باران (در محوطه) در فاصله مناسب دریچه بازدید نصب شود.

روی لوله اصلی افقی پایین ترین قسمت شبکه لوله کشی در فاصله هر ۱۵ متر (برای لوله های کمتر از ۱۰۰ میلی متر) و در فاصله هر ۳۰ متر (برای لوله های ۱۰۰ میلی متر و بزرگتر) دریچه بازدید لازم است.

اندازه دریچه بازدید روی لوله آب باران، تا قطر نامی ۱۰۰ میلی متر (چهار اینچ) باید برابر قطر نامی لوله باشد. در لوله های با قطر نامی بزرگتر دریچه بازدید باید دست کم ۱۰۰ میلی متر باشد.

–  شیب لوله های افقی آب باران مناسب باشد.

حداقل شیب لوله های افقی آب باران باید یک درصد باشد.

–  قبل از آزمایش، لوله آب باران با رنگ یا اجزای ساختمان پوشانده شود.

–  زمان و فشار آزمایش مناسب باشد.

مدت آزمایش ۱۵ دقیقه است و آزمایش با آب برای حداکثر فشار استاتیک، مربوط به ارتفاع بلندترین لوله های قائم آب باران صورت می گیرد. پس از پر کردن کامل لوله ها با آب در صورت کاهش سطح آب در لوله ها باید همه قطعات و اتصالات مورد بازرسی قرار گیرند و نشت آب مشاهده نشود. در صورت مشاهده نشت آب، باید قطعه یا اتصال معیوب ترمیم یا تعویض شود و آزمایش با آب تکرار شود.

توجه داشته باشید اجرای لوله کشی آب باران ساختمان با هدفی بسیار کاربردی انجام می شود و انجام غیر اصولی آن نه تنها در بهبود شرایط ساختمان در هنگام باران تاثیر نداشته بلکه باعث ایجاد گرفتگی و پر شدن فاضلاب ساختمان و بروز مشکلاتی در این خصوص خواهد شد.

کفشوی آب باران ساختمان چه ویژگی هایی باید داشته باشد؟

الف) کفشوی آب باران باید از جنس مقاوم در برابر خوردگی و تابش آفتاب و اختلاف درجه حرارت باشد و شبکه صافی داشته باشد.

–  کف شوی آب باران باید به ترتیبی باشد که شبکه صافی آن دست کم تا ۱۰۰ میلیمتر بالاتر از سطح بام باشد و در طول استفاده احتمال جدا شدن از مقر خود را نداشته باشد.

–  سطوح باز شبکه صافی باید دست کم ۱/۵ برابر سطح دهانه لوله قائم آب باران باشد.

ب) کفشوی آب باران باید با اتصالات کاملاً آب بند به لوله قائم آب باران متصل شود.

–  نصب کفشوی بام و اتصال آن به لوله قائم آب باران باید به کمک لوازم و مواد آب بند به ترتیبی صورت گیرد که آب باران بام نتواند به مصالح ساختمانی نفوذ کند.

پ) حداقل تعداد کفشوی و لوله قائم آب باران بام اصلی ساختمان (غیر از خرپشته و بالکن) نباید از دو عدد کم تر باشد.

محل قرار گیری دریچه آب باران کجاست؟

الف) در پایین ترین قسمت لوله های قائم آب باران پیش از پایین ترین زانوی لوله.

ب) در نقاط تغییر جهت لوله های افقی اگر زاویه تغییر جهت لوله بیش از ۴۵ درجه باشد.

پ) روی لوله افقی اصلی آب باران خروجی از ساختمان بلافاصله پس از خروج از ساختمان.

ت) روی لوله اصلی افقی پایین ترین قسمت شبکه لوله کشی آب باران در فاصله هر ۱۵ متر (برای لوله های با قطر نامی کمتر از ۱۰۰ میلیمتر) و در فاصله هر ۳۰ متر (برای لوله های با قطر نامی ۱۰۰ میلیمتر و بیشتر)

نکات اجرایی در لوله کشی آب باران ساختمان

*  لوله ها باید به موازات سطوح دیوارها کف سقف ساختمان نصب شود.

*  لوله های آب باران نباید در داخل قسمت های بتنی ساختمان دفن شوند.

*  در عبور لوله از دیوار کف سقف باید فضای اطراف لوله با مصالحی مناسب پر شود.

*  لوله کشی باید طوری اجرا شود که بار اسکلت و سازه ساختمان یا انبساط ساختمان روی آن اثر نگذارد.

*  دور لوله با مواد مقاوم در مقابل آتش پر شود.

*  بین لوله و سطوح خارجی باید دست کم ۲۵ میلی متر فاصله باقی بماند.

قیمت لوله کشی ساختمان

در این روش تعیین دستمزد لوله کش، هزینه لوله کشی آب ساختمان بر اساس متراژ آپارتمان و به صورت هر واحد ساختمانی تعیین می‌شود این روش به خصوص برای لوله کشی ساختمان های نوساز بسیار خوب است.

هزینه کلی لوله کشی ساختمان به متراژ هر واحد، نوع روش لوله کشی، تعداد آپارتمان ها و جنس لوله های مصرفی، بین طرفین به صورت تقریبی مشخص می شود. قیمت به صورت تقریبی تعیین می شود، چرا که در حین انجام کار، ممکن است برای یخش هایی نیاز به کارهای جانبی باشد.

اجرت لوله کشی ساختمان

لیست خدمات	هزینه خدمات به ازای هر متر (تومان)
لوله کشی آب توکار تک لایه (بدون کنده کاری)	۴۰٫۰۰۰ الی ۸۰٫۰۰۰
لوله کشی آب توکار تک لایه (همراه با کنده کاری)	۴۰٫۰۰۰ الی ۱۰۰٫۰۰۰
لوله کشی پلی اتیلن	۳۰٫۰۰۰ الی ۶۰٫۰۰۰

لوله کشی آب باران ساختمان چه مزیت هایی دارد؟

استفاده از لوله های گالوانیزه و UPVC برای اجرای لوله کشی آب باران ساختمان بر جلوگیری از تجمع آب در محیط اطراف تاثیر بسزایی دارد. جداسازی مسیر باران از آب جمع شده در لوله فاضلاب خانگی و شهری از بروز گرفتگی های پی در پی در سیستم لوله کشی داخلی ساختمان به محض بارش باران جلوگیری می کند.

طراحی لوله کشی آب باران ساختمان با اصول و طراحی مشخصی همراه بوده و تجهیزات مخصوص به خود را داراست. رعایت این اصول به معنای ممانعت از همراهی جریان آب باران با ضایعات فاضلاب شهری و بروز مشکلات بیان شده است.