مصرف خودمان را با دنیا مقایسه کنیم!
به گزارش تاسیسات نیوز به نقل از دنیای اقتصاد،بد نیست حالا که موضوع آب تا این حد جدی شده است نگاهی به سرانه استفاده از آب در دنیا بیاندازیم.البته جای تامل دارد که هنوز ما در زمینه تفکیک آب شرب از غیر شرب تا این حد از جهان عقب افتاده ایم.
سازمان ملل متحد اعلام کرده هر انسان روزانه دست کم به 50 لیتر آب نیاز دارد تا بتواند بنوشد، غذا درست کند و نیازهای بهداشتی خود را مرتفع کند. در واقع این 50 لیتر آب برای دوری از انواع بیماری و حفظ کارآیی انسان در زندگی حیاتی است. اما سازمان جهانی بهداشت مقدار متوسط سرانه 150 لیتر را برای برآوردن نیازهای بهداشتی هر نفر در روز تعیین کرده است. در کل جهان روزانه 10 میلیارد تن آب مصرف می‌شود. این در حالی است که بنا به اعلام همین سازمان تنها 3 درصد از آب موجود در کل جهان قابل نوشیدن است و باقیمانده، آب دریا و غیرقابل نوشیدن است. از این 3 درصد، 5/ 2 درصد به حالت یخ‌زده و در یخچال‌های قطب جنوب و قطب شمال قرار دارد و در دسترس بشر نیست. بنابراین انسان باید بتواند با 5/ 0 درصد باقیمانده همه نیازهای آشامیدنی و بهداشتی خود را برطرف سازد. آمارهای سازمان ملل نشان می‌دهد روزانه 3900 کودک در سطح جهان بر اثر مصرف آب آلوده یا بهداشت ناکافی جان خود را از دست می‌دهند.
در ایران اگر میزان مصرف آب بخش خانگی، صنعتی، تجاری و فضای سبز را در سراسر کشور در نظر بگیریم و بر جمعیت ایران تقسیم کنیم به‌طور متوسط در هر شبانه‌روز هر ایرانی ۱۹۷ تا ۲۰۰ لیتر آب مصرف می‌کند. مصرف سرانه آب در بخش خانگی در ایران به‌طور متوسط 157 لیتر در روز است.
گاهی در کلان‌شهرهای ایران در اوج فصل گرما این میزان مصرف به 250 لیتر در روز هم می‌رسد. به‌طور مثال بر اساس اعلام شرکت آب و فاضلاب استان تهران میانگین مصرف روزانه آب تهران در حال حاضر نزدیک به سه میلیون و 100 هزار مترمکعب است که این میزان مصرف معادل حجم کل دریاچه چیتگر است.
نکته قابل تامل در مورد آب مصرفی کشورمان این است که هنوز آب شرب از آب مصارف بهداشتی تفکیک نشده است. این در شرایطی است که در اغلب کشورهای جهان، آب قابل آشامیدن آبی نیست که از دوش حمام یا شیر آب سرویس‌های بهداشتی جاری می‌شود. گر چه در دنیای پیشرفته کیفیت آب غیر شرب آنقدر بالا است که می‌توان برای پخت و پز هم از آن استفاده کرد، اما بخش بسیار کمی از آن صرف تهیه غذا می‌شود و همه مردم برای نوشیدن از آب‌هایی که در بطری عرضه می‌شوند استفاده می‌کنند. اما به‌دلیل آنکه تفکیک آب شرب از آبی که صرف سایر کاربردها می‌شود، نیازمند سرمایه اولیه زیادی است، بسیاری از کشورهایی که در زمره کشورهای ثروتمند جهان قرار ندارند، نمی‌توانند هزینه‌های راه‌اندازی با حفظ زیرساخت‌های مناسب تفکیک آب شرب را تقبل کنند و به همین دلیل مردم این کشورها مجبورند بخش بیشتری از درآمد خود را صرف پرداخت آب‌بها کنند. در کل جهان سرانه مصرف آب حدود 150 لیتر است که برخی از کلان‌شهرهای ما دو برابر این میزان مصرف می‌کنند. این در شرایطی است که دوره تنش آبی را پشت سر می‌گذارد و بخش‌های زیادی از تالاب‌ها و دریاچه‌هایی مانند هامون و ارومیه خشک شده است. در ایران از ۹۰ درصد آب اختصاصی به بخش کشاورزی، ۶۰ درصد هدر می‌رود.
از سوی دیگر آمار نشان می‌دهد در آلمان سرانه مصرف آب در هر روز 122 لیتر است که از این مقدار یک سوم آن برای سیفون سرویس بهداشتی، یک سوم آن برای شست‌وشوی بدن و یک سوم دیگر شست‌وشوی لباس، ظروف و نوشیدن استفاده می‌شود.
هر فرد فقط برای غذای مصرفی و نوشیدن آب مورد نیاز خود روزانه به‌طور متوسط به 5 لیتر آب نیاز دارد.
این در شرایطی است که در قاره آفریقا، هر فرد به‌طور متوسط روزانه 20 لیتر آب در اختیار دارد. این مقدار آب معادل مقدار آبی است که ما برای یک دوش گرفتن 5/ 1 دقیقه‌ای مورد استفاده قرار می‌دهیم. در این قاره محروم در حدود 85 درصد از آب موجود صرف کشاورزی می‌شود و 10 درصد برای مصارف خانگی و فقط 5 درصد از آن صرف صنایع می‌شود و به‌دلیل رشد روزافزون جمعیت، میزان مصرف آب بخش کشاورزی در آفریقا روز به روز در حال افزایش است.
در چین اما مصرف روزانه آب به ازای هر نفر 90 لیتر است و بخش اعظم آب مصرفی در چین صرف کشاورزی می‌شود. در ترکیه، سرانه مصرف آب حدود 250 لیتر در روز است و در کانادا هر نفر به‌طور متوسط 5/ 1 لیتر آب طی یک روز می‌نوشد و مصرف سرانه آب در این کشور 329 لیتر در روز است. در هندوستان این میزان به 135 لیتر به ازای هر نفر بالغ می‌شود که البته بسیاری از مناطق این کشور از آب با کیفیت محروم هستند.
در اروپا بالاترین میزان مصرف آب در کشور اسپانیا مشاهده شده است که 265 لیتر در روز به ازای هر نفر است. پس از آن نروژ با سرانه 224 لیتر در روز، هلند با 218 لیتر در روز و فرانسه با 164 لیتر در روز در رده‌های بعدی مصرف قرار دارند. کشورهای لیتوانی، استونی و بلژیک به ترتیب با 85، 100 و 115 لیتر در روز پایین‌ترین میزان مصرف آب بخش خانگی را در میان کشورهای اروپایی که آمار آنها بطور رسمی منتشر شده است، به خود اختصاص داده‌اند. کشورهای بلغارستان و رومانی به‌دلیل نقص شبکه‌های توزیع از مصرف زیاد آب بخش خانگی رنج می‌برند. در کشورهای حوزه بالتیک تعرفه آب افزایش یافته است و اقداماتی جدی برای نوسازی سیستم‌های لوله آب در دست اقدام قرار گرفته است تا از هدر روی آب جلوگیری شود.
در برخی از کشورهای غربی، میزان مصرف آب در دهه 1990 میلادی افت کرد چون توجهات به سمت صرف‌جویی مصرف آب، این منبع با ارزش، جلب شد و تشدید اندازه‌گیری و نظارت بر مصرف و استفاده از ابزارهای اقتصادی (وضع جریمه و تعرفه) مورد استفاده قرار گرفت، اما در همین دوره در برخی دیگر از کشورهای غربی، مصرف آب شهری افزایش یافت چون افراد بیشتری به سیستم‌های تامین آب دسترسی پیدا کردند و سبک زندگی افراد بیشتری به سمت مصرف‌گرایی رفت. در این سبک جدید از زندگی، استحمام روزانه به‌عنوان بخشی لاینفک از زندگی و در کنار آن ماشین‌های لباسشویی و استخرهای خانگی به بخشی جدانشدنی از زندگی مردم تبدیل شدند، گر چه این سبک زندگی برای انسان امروزی بهداشت و سلامت بیشتر را به ارمغان آورد و احتمال بروز بسیاری از بیماری‌هایی که در نسل‌های گذشته وجود داشت را کمتر ساخت، اما نیاز به یک تحول دیگر را ضروری کرد: به‌روز شدن سیستم‌های قدیمی عرضه آب، تفکیک آب شرب از دیگر مصارف خانگی و معرفی الگوهای صحیح مصرف آب به مردم. البته در دنیای امروز کمتر کسی است که به ارزش آب پی نبرده باشد و حتی از کمیابی آن در سطح جهان نداند. تکنولوژی‌های جدید و فناوری اطلاعات موج جدیدی از آگاهی را برای مردم به ارمغان آورده است و انسان امروز نسبت به نحوه مصرف خود بسیار آگاه‌تر است، اما آنچه دولت‌ها برای حفاظت از این ماده حیاتی برعهده دارند تا حدود زیادی به میزان بودجه آنها وابسته است.
تخصیص بودجه کافی به اصلاح سیستم عرضه آب ازجمله تفکیک آب شرب از سایر مصارف و تعمیر سیستم‌های لوله‌کشی قدیمی همه جزو زیرساخت‌هایی است که نیازمند تخصیص بودجه کافی از سوی دولت‌ها است. اما هیچ‌یک از این راهکارها نخواهند توانست به‌تنهایی به صرفه‌جویی در مصرف آب کمک کنند.
پایان خبر/