از بازچرخانی آب پایتخت غافل شده‌ایم
محمد حقانی
عضو شورای اسلامی شهر تهران
به گزارش تاسیسات نیوز، تصور نادرست از بی‌انتهایی منابع آب زیرزمینی شهر تهران سبب شده است تا راهبرد حل مشکل روان‌آب‌ها و فاضلاب با تکیه بر انتقال به خارج از شهر طراحی شود. به همین دلیل انتقال آب ناشی از بارندگی از سوی نهرها و شبکه‌های جدیدالاحداث بتنی به مرور تراز آب‌های زیرزمینی پایتخت را دچار چالش جدی کرد.
از دیگر سو کاهش 70 درصدی بارندگی طی چند سال گذشته خود نیز بر شدت وحدت این امر افزود. به موازات رشد شهر تهران و تبدیل آن به کلان‌شهری عظیم دیگر نیازهای شهری در ابعاد گوناگون با تحولات اساسی روبه‌رو شد، توسعه فضای سبز در طول این سال‌ها نیز صورت پذیرفت و این توسعه میسر نمی‌شد مگر با استفاده از منابع آبی مطمئن، تقریبا تا سال 1373 عمده فضای سبز تهران از شبکه آب شرب آبیاری می‌شد و پس از آن برای ساماندهی این موضوع براساس همفکری و همراهی شهرداری تهران وبخش آب و فاضلاب کشور، کار جداسازی آب مورد نیاز فضای سبز تهران از آب شرب در دستور کار قرار گرفت و تلاش شد تا شبکه جداگانه‌ای اعم از منابع تامین و خطوط انتقال برای آبیاری فضای سبز شهر تهران طراحی و اجرا شود که البته این پروژه امروز با موفقیت به‌عنوان شبکه‌ای اختصاصی در حال پشتیبانی و آبیاری فضای سبز پایتخت است.
حکایت هدایت و مدیریت منابع آبی شهر تهران مانند بسیاری دیگر از حوزه ها، توام با افراط و تفریط است، زمانی فکری برای هدایت پسآب‌های این شهر نمی‌شد و همه این حجم آب به صورت فاضلاب جذب زمین‌های شهری تهران می‌شد و روان‌آب‌ها و آب‌های سطحی نیز به منطقه جنوبی تهران سرازیر می‌شد.
بعدها به فکر افتادیم با ساخت کانال‌های بتنی که امکان جذب آب را از بین برده‌اند و احداث شبکه جمع‌آوری آب‌های سطحی و شبکه جمع‌آوری فاضلاب از مسیرهای متعدد این حجم آب را از شهر خارج کنیم. خلاصه همه دست به دست هم دادیم تا این آب را به جای تزریق و بازگرداندن به منابع زیرزمینی از این شهر دور کنیم.
با یک معادله ساده درخصوص منابع آبی به سادگی درخواهیم یافت که برداشت آب، آن هم در این حجم، قطع به یقین موجب کاهش منابع زیرزمینی و تنزل سطح آب‌های تحت الارضی خواهد شد، کاهش بارندگی به‌خصوص طی 4 سال گذشته از رقم 365 میلی لیتر در سال به 115 میلی‌لیتر نیز بر این معضل دامن زده است.
اما این شهر در حال توسعه است، خیابان‌های آسفالته آب باران را نه‌تنها جذب نمی‌کند، بلکه با شیب‌بندی و نهرسازی موجود به سوی کانال‌های بتنی هدایت کرده که براساس میزان بارندگی سالانه بین 100 تا 300 میلیون متر مکعب در سال از این طریق آب از شهر خارج می‌شود.
از سویی براساس آمار انشعابات نصب شده فاضلاب، در حال حاضر حدود 270 میلیون متر مکعب فاضلاب از مسیر انشعابات، از پایتخت خارج می‌شود و روان‌آب‌های کوه‌های شمالی شهر نیز سرنوشتی غیر از این ندارند و حدود 140 میلیون متر مکعب آب در سال نیز از مسیر رود دره‌های بتنی شده (رودخانه) تهران از دست می‌دهیم.
اگر از بازچرخانی آب پایتخت غافل شویم، که شده‌ایم و اگر تزریق آب سفره‌های زیرزمینی را در دستور کار قرار ندهیم بی‌شک این غفلت بزرگ معضلی عظیم در حوزه منابع آبی پایتخت ایجاد خواهد کرد و چالش‌های فعلی را به یک کلاف سردرگم تبدیل می‌کند. شایسته است در چنین شرایطی با اتخاذ سیاست‌های اصلاحی و با مطالعه اتفاقات پیش رو سناریوی نوشداروی بعد از مرگ سهراب را برای پایتخت رقم نزنیم.
انتهای خبر