تاسیس صندوق پژوهش و فناوری صنعت ساختمان

در گفتگو با دکتر طیبی ، دبیر کمیته نوآوری و فناوری آخرین اقدامات انجام شده دسر راستای توافق نظام مهندسی و معاونت فتاوری ریاست جمهوری را مورد بررسی و کنکاش قرار دادیم. در ادامه این گفتگو را بخوانید:

کمیته نوآوری و فناوری براساس چه نیازی تشکیل شد؟

براساس تفاهم نامه همکاری بین سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و نظر به رشد و نفوذ فناوری در همه ابعاد زندگی و در جهت هم‌راستایی صنعت ساختمان کشور با تحولات انقلاب پنجم صنعتی و جلوگیری از اتلاف منابع، در سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور به عنوان سازمانی حرفه‌مند و پیشرو در امر ساخت‌وساز، با نظر مساعد ریاست سازمان نظام مهندسی کشور در تاریخ هفدهم آذرماه سال گذشته کمیته نوآوری و فناوری صنعت ساختمان تشکیل شد.

در این راستا، مقرر شد همگام با تحولات تکنولوژیک عصر دیجیتال، با توان افزایی در قالب برنامه توسعه زیست بوم و اکوسیستم نوآوری و فناوری صنعت ساختمان کشور، با ایجاد مراکز نوآوری، شبکه نوآوری صنعت ساختمان، کانون هماهنگی دانش، صنعت و بازار صنعت ساختمان، صندوق پژوهش و فناوری صنعت ساختمان و رصد خانه علم و فناوری صنعت ساختمان تلاش‌ شود تا از ظرفیت نظام مهندسی کشور (توان علمی و حرفه‌ای بیش از ۵۵۰ هزاز نفر عضو فعال) در راستای تحقق اهداف فوق استفاده گردد.

در همین حال، «رصد و شناسایی نوآوری و فناوری‌های صنعت ساختمان در ایران و جهان»، «تعیین اولویت‌های نوآوری و فناوری‌های صنعت ساختمان کشور»، «تهیه ره نگاشت صنعت ساختمان، در چهارچوب سیاست‌های کلی علم و فناوری کشور»، «ایجاد هوشمندی نسبت به تحولات فناورانه و اقتصادی – اجتماعی در سطح نخبگان اجرایی و جامعه علمی و صنعتی»، «ایجاد وفاق، همسویی و همگرایی در مورد اولویت‌ها بین نخبگان اجرایی و جامعه علمی و صنعتی»، «ایجاد هم رایی، هم افزایی و اجماع میان سیاست گذاران، مجریان و جامعه در خصوص اولویت‌ها و برنامه‌های تحقق آن‌ها»،«افزایش ارتباطات میان نهاد‌های دانش – صنعت – بازار» و «ایجاد هماهنگی میان دستگاه‌های اجرایی، نهاد‌های خصوصی، دولتی، عمومی و غیر دولتی در راستای تحقق اهداف کلان ملی»؛ از اهدف ترسیم شده برای کمیته نوآوری و فناوری صنعت ساختمان است.

با توجه به اینکه اولین اقدام در خصوص دستیابی به زیست بوم صنعت ساختمان، پیاده سازی شبکه نوآوری صنعت ساختمان کشور در سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور است، درباره دلایل ایجاد شبکه و کار‌های انجام شده تاکنون توضیحات بیشتری ارائه دهید؟

هدف از ایجاد شبکه نوآوری تسهیل در ایجاد هم‌افزایی از طریق ایجاد تعاملات و ارتباطات بین کلیه ذی‌نفعان و فعالان حوزه ساخت‌وساز کشور و بهره‌مندی از مزیت شبکه‌سازی و تسهیل و تقویت شیوه‌های برقرای ارتباط بین کلیه ارکان و ذی‌نفعان صنعت که در نهایت منجر به توسعه توان علمی، فنی، حرفه‌ای و تخصصی اعضای سازمان‌های نظام‌مهندسی ساختمان و سایر دست اندرکاران این صنعت برای توسعه تولید، تقاضا و صادرات محصولات دانش‌بنیان، ایجاد هم‌افزایی و ارتقای سهم اقتصاد دانش‌بنیان در اقتصاد کل کشور از طریق رشد نوآوری و فن‌آوری در بخش ساختمان خواهد شد.

در چند ماه گذشته در خصوص راه اندازی شبکه نوآوری اقدامات موثری از جمله تهیه RFP شبکه، بررسی ساختار قبلی و اصلاح آن صورت گرفته است، ضمن اینکه در حال حاضر مشغول به انجام تست‌های اولیه برای راه اندازی آزمایشی شبکه نوآوری هستیم و به امید خدا در آبان ماه شبکه به صورت آزمایشی راه اندازی خواهد شد.

لطفا از نقش مراکز نوآوری و فناوری صنعت ساختمان در زیست بوم نوآوری صنعت ساختمان هم بگوید؟

شکل‌گیری ایده راه‌اندازی مراکز نوآوری صنعت ساختمان کشور، مبتنی بر نیازسنجی‌ها، بازدید‌ها و تعامل، با نهاد‌های حاکمیتی و سیاست‌گذاری این حوزه صورت گرفته است. از سوی دیگر، با عنایت به مفاد ماده ۲ , ۱۵ و ۲۱ قانون نظام‌مهندسی و کنترل ساختمان و در مسیر اجرایی سازی برنامه توسعه تولید محصولات دانش‏بنیان، موضوع ماده ۴۳ قانون رفع موانع تولید رقابت‏‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور و نظر به نیاز مبرم ارتباط مناسب بین شرکت‌های دانش‌بنیان و واحد‌های تحقیقاتی-صنعتی و مراکز رشد، دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها، صندوق‌های پژوهش و فناوری و شتاب‌دهنده‌ها با فعالیت‌های عمرانی و ساخت‌وساز کشور به‌عنوان موتور محرکه اقتصاد کشور، نیاز به چنین بستری نه‌تن‌ها یک انتخاب بلکه یک الزام جدی به شمار می‌رود.

برهمین اساس، ایجاد مراکز نوآوری صنعت ساختمان در سطح کشور می‌تواند یک محیط تخصصی دانش محور و نوآور را برای ایجاد هم افزایی میان صنعت، بازار، دانشگاه و متخصصان این حوزه به عنوان یک محیط کاملا تخصصی حوزه ساخت و ساز فراهم کند.

دستاورد‌های حاصل از توسعه مراکز و شبکه نوآوری صنعت ساختمان شامل «جذب سرمایه‌گذار و برقراری ارتباط بین سرمایه‌گذاران و صاحبان ایده»، «حمایت از تحقیقات با ظرفیت مناسب جهت عرضه دستاورد‌های فناورانه و تجاری‌سازی آن‌ها»، «کمک به شکل‌گیری الگوی جدیدی از همکاری بین صنعت، دانشگاه و دولت»، «هدایت و جهت‌دهی سازمان‌های پژوهشی به سمت نیاز‌های واقعی صنعت ساختمان»، «کمک به اشتغال نخبگان کشور در حوزه ساخت‌وساز»،«توسعه فرهنگ نوآوری در صنعت ساختمان کشور»، «کمک به پرورش و شکوفایی ایده‌های نوآورانه با کمک منتور‌های متخصص و آموزش دیده»، «افزایش کیفیت ساخت‌وساز در صنعت ساختمان کشور»، «حرکت به سمت طراحی و اجرای ساختمان‌های هوشمند با هدف مدیریت بهینه مصرف انرژی و افزایش بهره‌وری و آسایش در ساختمان‌ها»، «کمک به شکل‌گیری اقتصاد مقاومتی و دانش‌بنیان»، «منتفع شدن جامعه از دستاورد‌های پژوهشی داخل و خارج کشور»، «کمک به یکپارچگی در آموزش، پژوهش، فناوری و کارآفرینی به‌منظور تعالی جامعه»، «توسعه رویکرد جامع و جهانی به نوآوری و تمرکز بر نیاز‌های ملی»، «توجه به توسعه پایدار در فناوری‌های جدید حوزه ساختمان»، «ایجاد ارتباط و شبکه‌سازی بین مراکز نوآوری صنعت ساختمان در کل کشور»، «امکان ارتباط و مبادله اطلاعات فنی و تخصصی و ایده‌های نوآورانه بین بازیگران صنعت ساختمان»، «شناسایی ذی‌نفعان صنعت ساخت‌وساز و ارتباط مؤثر و مستقیم آن‌ها با یکدیگر»، «حمایت و تشویق ایده‌های نوآورانه در حوزه ساخت‌و‌ساز و عرضه آن‌ها در یک محیط کاملاً تخصصی»، «شتاب‌دهی به روند تجاری‌سازی نوآوری‌های حوزه ساخت‌و‌ساز»، «حمایت از شکل‌گیری و ارتقای شرکت‌های دانش‌بنیان در حوزه ساخت‌وساز»، «ارتباط مؤثر و هدفمند بین شرکت‌های دانش‌بنیان و شرکت‌های سرمایه‌گذار ساختمانی و صنعت ساخت‌و‌ساز» (Match Making)، «توسعه تولید، تقاضا و صادرات محصولات دانش‌بنیان حوزه ساختمان به‌ویژه بخش‌های انرژی و هوشمند سازی»، «تبدیل ایده به فناوری از طریق جمع‌آوری و هدایت ایده‌ها به مراکز رشد و نوآوری»، «توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان حوزه ساخت‌وساز از طریق تکمیل زنجیره‌های ارزش صنعت، فرآیند‌های جذب مشارکت، جذب سرمایه و…»، «نفوذ فناوری در صنعت ساختمان»، «پیوستن به شبکه آزمایشگاهی کشور و ایجاد امکان توسعه آزمایشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی» و «به‌کارگیری و بهره‌مندی از ظرفیت نهاد‌های حاکمیتی و سیاست‌گذار کشور از قبیل معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و صندوق نوآوری و شکوفایی و…» هستند.

درباره نقش کانون هماهنگی دانش، صنعت و بازار صنعت ساختمان در ره نگاشت نوآوری صنعت ساختمان نیز توضیحاتی بدهید؟

ایجاد پیوند اثربخش بین بخش‌های دولت، دانشگاه و صنعت، نقش کلیدی در شکل‌گیری تحولات فناورانه، اقتصادی و اجتماعی دارد. دانشگاه و صنعت، از مهمترین و اثرگذارترین نهاد‌ها در توسعه اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، پیشرفت‌های اقتصادی و فناورانه جوامع هستند. ﻋﻠﻴﺮﻏﻢ راﺑﻄﻪ‌ای ﺑﺴﻴﺎر ﻋﻤﻴﻖ ﺑﻴﻦ داﻧﺸﮕﺎه و ﺻﻨﻌﺖ در ﻛﺸﻮرﻫﺎی ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ، در ﻛﺸﻮرﻫﺎی در ﺣﺎل ﺗﻮﺳﻌﻪ به خصوص ﻛﺸﻮر ایران ﺑﻪ ﻋﻠﺖ وﺟﻮد ﻣﺸﻜﻼت و ﻣﻮاﻧﻊ ﻣﺘﻌﺪد، ﻧﺒـﻮد یا ناکارایی ﺣﻠﻘـﻪﻫـﺎی واﺳـﻂ وﻓـﺼﻞ ﻣﺸﺘﺮک و ﻓﺮاﻳﻨﺪ ﻣﺪﻳﺮیتی ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺮ ارﺗﺒﺎط این دو ﺑﺨﺶ در ﺳﻄﻮح ﻛﻼن و ﺧﺮد، ﺷﻨﺎﺧﺖ داﻧﺸﮕﺎه وﺻﻨﻌﺖ از ﻳﻜﺪﻳﮕﺮﻛﺎﻣﻞ ﻧﻴﺴﺖ و ﻫﺮ ﻳک در ﻣﺴﻴﺮ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ‌ای ﺑﻪ اﺟﺮای ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎی ﺧﻮد ﻣﺸﻐﻮل هستند ﺑﻪ ﻃﻮریﻛﻪ ارﺗﺒﺎط ﻏﻴﺮ ﻣﺴﺘﻤﺮ و ﻏﻴﺮ ﻧﻈﺎم‌ﻣﻨـﺪ اﻳﻦ دوﺣﻮزه تاﺛﻴﺮ زﻳﺎدی ﺑﺮ روﻧـﺪ ﺗﻮﺳـﻌﻪ ﻓﻨّـﺎوری و صنعتی سازی در صنعت ساختمان ﻛـﺸﻮر داشته است.

اهداف کلیدی کانون هماهنگی دانش، صنعت و بازار صنعت ساختمان شامل افزایش همگرایی میان بازیگران صنعت ساختمان، هماهنگی و هم افزایی میان نهاد‌های عرضه و تقاضای فناوری در صنعت ساختمان، کمک به توسعه و نفوذ فناوری در صنعت ساختمان، کمک به حل مشکلات تولید بخصوص صنعتی سازی در صنعت ساختمان، توسعه، فروش و صادرات محصولات دانش بنیان صنعت ساختمان، ایجاد رویه‌های مناسب یادگیری و گردش مناسب اطلاعات است.

در راستای اجرایی سازی تفاهم‌نامه سازمان و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و به‌منظور تقویت ارتباط و هماهنگی میان بازیگران اصلی نظام ملی نوآوری (دانشگاه، دولت، صنعت و بازار) کانون هماهنگی دانش، صنعت و بازار صنعت ساختمان در تاریخ ۲۴ اسفندماه سال گذشته تشکیل و مجمع موسسین در تاریخ ۲۲ اردیبهشت ماه امسال در سالن شیخ بهایی معاونت برگزار و اعضا هیات مدیره کانون برای یک دوره سه ساله انتخاب شدند.

با توجه به سرعت تغییر و تحولات در فناوری و فضای رقابتی در دنیای امروز، راهکار پیشنهادی شما در خصوص رصد و شناسایی این روند‌ها چیست؟

همانگونه که مستحضر هستید، در عصر حاضر با تحولات سریع و شتابان و افزایش حیرت آور پیچیدگی‌ها و نیز فضای رقابتی شدید از سایر اعصار تمایز یافته است. ترکیب و تراکم این سه عامل تصمیم گیری و راهبری سازمان‌ها و شرکت‌ها را دشوار کرده است. در این خصوص پیشنهاد ما در کمیته نوآوری ایجاد رصد خانه صنعت ساختمان و ورود به حوزه آینده پژوهی صنعت میباشد.

آینده نگاری فرایندی است نظام‌مند و برخوردار از روش شناسی علمی و یک ساختار همکاری مشخص که با مشارکت جمع وسیعی از خبرگان و فعالان علمی، صنایع، فناورانه، اقتصادی و مدیران اجرایی و سیاست گذاران، جهت گیری‌های کلان، اولویت‌ها و نقشه راه آینده میان مدت و بلند مدت را در یک حوزه بخشی و یا فناوری یا یک مساله ملی تعیین می کند.

باتوجه به اینکه پس از شناسایی شرکت‌های دانش بنیان و استارت آپ‌های موفق در طی فرایند مرکز نوآوری صنعت ساختمان نیاز به تامین مالی وجود دارد، برای این موضوع چه راهکاری پیشنهاد می کنید؟

در راستای قانون حمایت از شرکت‌ها و موسسات دانش بنیان و تجاری سازی نوآوری‌ها و اختراعات، مصوب مجلس شورای اسلامی و آیین نامه اجرایی قانون فوق الذکر و اساسنامه صندوق نوآوری و شکوفایی مصوب هیات وزیران پیشنهاد شد صندوق پژوهش و فناوری صنعت ساختمان با حضور سازمان نظام مهندسی کشور به عنوان رکن اصلی این صنعت تاسیس شود.

این صندوق می‌تواند با همکاری صندوق مشترک سازمان‌های نظام مهندسی استان‌ها، سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور، بازیگران اصلی بخش خصوصی صنعت ساختمان کشور و با مشارکت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری تأسیس شود و سیاست اصلی آن، توسعه فناوری و نوآوری صنعت ساختمان کشور از طریق حمایت از شرکت‌های صاحب فناوری، دانش بنیان و نوپا در زمینه نوآوری صنعت ساختمان باشد.

این صندوق به منظور تجاری سازی نوآوری‌ها و اختراعات، کاربردی کردن دانش و دستاورد‌های پژوهشی و تکمیل زنجیره ایده/ محصول/بازار از شرکت‌های دانش بنیان حوزه ساختمان پشتیبانی و حمایت کرده و خدمات مالی و اعتباری از جمله کمک، تسهیلات و مشارکت برای آن‌ها تامین کند.