کرونا چگونه در پساکرونا محیط زیست را تخریب می کند؟

شیوع ویروس کرونا از چین به سایر کشورها سبب قرنطینه کردن مردم و نهایتا تعطیلی واحدهای تولیدی فراوانی در سرتاسر جهان شد که به نظر می‌آید این رکودها تاثیر قابل توجهی بر کاهش آلودگی هوا داشته است، اما واقعیت ماجرا چیست؟

به گزارش پایگاه خبری تاسیسات نیوز،  تعطیلی و کم شدن فعالیت تجارت‌ها باعث پایین آمدن تقاضا برای انرژی شده و در ادامه مصرف سوخت‌های فسیلی را کاهش داده است.

شاید این موضوع خوشایند باشد اما روی دیگر سکه، تولید بیشتر زباله‌های پزشکی و خانگی است که با در خانه ماندن و یا ابتلای بیشتر بیماران افزایش می‌یابند.

هم‌اکنون نمی‌توان اطلاعات درستی در رابطه با تاثیرات کرونا بر محیط زیست به دست آورد چراکه تحقیقات در این زمینه دارای پیچیدگی‌های مخصوص به خود است.

واضح است که توقف فعالیت‌های گوناگون صنعتی، می‌تواند در داده‌های زیست‌محیطی شکاف بزرگی ایجاد کند و نهایتا محاسبه اثرات شیوع کرونا ویروس با مشکلاتی روبرو شود.

درست است که در حال حاضر تقاضا برای انرژی‌های تجدیدپذیر کاهش یافته اما اگر اقتصاد بخواهد به روال عادی برگردد قطعا سرعت فعالیت خود را بالا می‌برد و تضمینی برای متعهد بودن به استانداردهای زیست‌محیطی وجود ندارد.

کرونا نشان داد رفتار تک‌بُعدی بشر فاجعه‌ بزرگی به بار می‌آورد

در این رابطه ایمان شرفی‌زاد، کارشناس ارشد محیط زیست گفت: شیوع ویروس کووید۱۹ و بیماری کرونا یکبار دیگر به ما نشان داد که دخالت بیش از حد بشر در طبیعت و رفتارهای غیرمسوولانه و تک بعدی آن باعث بروز چه فاجعه بزرگی خواهد شد.

وی ادامه داد: اگر چه شیوع جهانی این بیماری باعث کاهش فعالیت‌های صنعتی، حمل‌و نقل و ماندن بیشتر مردم در منازل و به طبع کاهش تولید و انتشار کربن و اثرات گازهای گلخانه‌ای شده است اما قطعا این تاثیرات مثبت کوتاه مدت بوده و با عادی شدن شرایط شاهد بازگشت به قبل از شیوع این بیماری و چه بسا افزایش این فعالیت‌ها به جهت جبران عقب افتادگی‌ها و فشار بیشتر بر محیط زیست خواهیم بود.

شرفی‌زاد اضافه کرد: همچنین از سوی دیگر به جهت پیشگیری از ابتلای به این بیماری شاهد افزایش مصرف آب هستیم که خود باعث کاهش منابع آن می‌شود.

این فعال محیط زیست با بیان اینکه در خانه ماندن باعث افزایش پسماندهای شهری شده است، افزود: همچنین تولید و مصرف بیش از اندازه دستکش‌های پلاستیکی، رها کردن آن‌ها در محیط زیست و عدم مدیریت صحیح این زباله‌ها به ویژه پسماندهای بیمارستانی، تولید و مصرف بیش از اندازه مواد شوینده و الکلی و آلودگی آب‌های سطحی و زیرزمینی از دیگر تاثیرات منفی شیوع این بیماری در محیط زیست هستند.

هنوز در مراحل آغازین شیوع بیماری هستیم

در همین راستا نبی‌الله قائدرحمتی معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست لرستان نیز با اشاره به تاثیرات بیماری کرونا بر محیط زیست به خبرنگار فارس در خرم‌آباد اظهار کرد: هم‌اکنون در مراحل آغازین شیوع این بیماری هستیم بنابراین امکان ارزیابی دقیق از پیامدهای فعلی و بعدی کرونا بر محیط زیست وجود ندارد اما به نظر می‌رسد چنانچه ماندگاری و فراگیری این ویروس طولانی‌تر شود به‌طور قطع علاوه بر اثرات منفی بر محیط زیست انسانی، زیست‌محیط طبیعی نیز بی‌نصیب نخواهد ماند.

وی با بیان اینکه این پدیده از نظر زیست‌محیطی می‌تواند جزو مخاطرات طبیعی محیط زیستی همانند سیل، زلزله و نظایر آن‌ها محسوب شود، ادامه داد: این بیماری امنیت بهداشتی و محیط زیست را مورد تهدید قرار می‌دهد.

قائدرحمتی یکی از معضلات زیست‌محیطی این بیماری را افزایش مصرف آب، استفاده از مواد شوینده و تولید فاضلاب عنوان کرد و گفت: آلودگی‌های ناشی افزایش پسماندها در نتیجه این بیماری شامل پسماند مواد شوینده، ضدعفونی کننده‌ها، ماسک و دستکش، داروها و… است.

معاون اداره کل حفاظت محیط زیست لرستان بیان کرد: با توجه به تعطیلی صنایع و فعالیت‌های اقتصادی، کسب و کارها، تعطیلی شبکه‌های حمل و نقل، کاهش رفت و آمدها و مسافرت‌ها در اثر بیماری کرونا علاوه بر کم‌ شدن آلودگی هوا، انتشار گازهای گلخانه‌ای نیز کاسته شده است.

وی خاطرنشان کرد: تاثیرات منفی استفاده مواد ضدعفونی کننده در عملیات‌های گندزدایی هم از جمله پیامدهای شیوع کروناست که معمولا این مواد چون بر پایه کلر هستند، علاوه بر آلودگی‌های محیطی و هوا وارد آب‌های جاری و زیرزمینی شده و آنها را نیز آلوده می‌کنند.

قائدرحمتی اضافه کرد: همچنین در اثر این بیماری با توجه به تلفات و مرگ و میرها و ماندن مردم در خانه استفاده از زمین همانند سایر بیماری‌های قبلی مثل طاعون، وبا و آنفلوآنزا و… کم و کمتر از محیط زیست طبیعی استفاده می‌شود که نهایتا فشار به محیط طبیعی کاهش می‌یابد.

معاون اداره کل حفاظت محیط زیست لرستان عنوان کرد: ماندن مردم در خانه هر چند باعث کاهش سفرهای درون شهری، برون شهری و غیره شده ولی افزایش مصرف انرژی خانگی را تا حدودی افزایش داده است.

وی بیان کرد: با عنایت به سیستم ویروس کووید-۱۹ و نوظهور بودن آن و عدم شناخت کافی از اثرات احتمالی بر محیط زیست انسانی و طبیعی به‌خصوص محیط‌های آبی و تالاب‌ها و نیز اهمیت سلامت اکوسیستم‌های تالابی، رودخانه‌ها و زیست‌مندان آنها علاوه بر فعالیت‌های محوله و گشت و کنترل در سطح استان به تمامی واحدهای تابعه اعلام شده که ضمن پایش مستمر و مداوم در محیط‌های طبیعی(اکوسیستم‌های آبی و خشکی) در صورت هر گونه مرگ و میر حیات وحش و یا علائم غیرمعمول در اکوسیستم‌های خشکی و آبی” تالاب‌ها و رودخانه‌های” سطح استان ضمن مستندسازی مراتب را به قید فوریت به این اداره کل منعکس کنند.

به گفته وی تاکنون گزارشی در این خصوص مخابره نشده است.

برای دانستن دقیق اثرات کرونا بر محیط زیست باید منتظر پایان یافتن آن باشیم و البته برنامه‌ریزی‌‌های اقتصادی دولت‌ها هم پس از این بیماری به طور چشمگیری روی زیست‌کره تاثیرات خود را خواهد گذاشت.