یارانه بنزین برای همه، مقدمه ای برای گران کردن بنزین؟

تاسیسات نیوز – صدیقه بهزادپور: اتخاذ سیاست های و برنامه ریزی های در کشور ما همواره از نبود رایزنی با کارشناسان و خبرگان اهل فن در حوزه های مختلف رنج می برد و اجرای طرح یارانه بنزین برای همه نیز یکی از جمله طرح هایی به شمار می آید که با اتکاء به اجرای آزمایشی آن در جزیره کیش در حال اجرا به شکل سراسری است و مسلماً تبعات منفی آن به زودی قابل مشاهده خواهد بود.

محمود خاقانی کارشناس انرژی با بیان این مطلب گفت: با اجرای طرح یارانه بنزین برای همه در جزیره کیش نمی توان به این نتیجه رسید که می توان آن را در سراسر کشور اجرایی کرد، چرا که جزیره کیش تفاوت بسیاری با دیگر کلان شهرهای کشور مانند تهران، اصفهان و … دارد. خودروهای فعال در جزیره کیش  با وسعت بسیار کم و بدون ترافیک و کیفیت بهتر در مقایسه با خودروهای دیگر شهرها نمونه مناسبی برای مقایسه و اجرای آزمایشی این طرح نیست. اما اجرای این طرح با وجود اینکه بسیاری از کارشناسان و مسئولان در سطوح مختلف به آن اعتراض کردند حکایت از بی توجهی مسئولان به اصل رایزنی و مشاوره با کارشناسان فن می کند و از این رو ما باز هم باید شاهد هدررفت سرمایه ها و زمان برای اجرای طرح هایی باشیم که از ابتدا محکوم به شکست است.

حاکمیت یکدست و اجرای یکدست طرح های غیرکارشناسی شده

خاقانی ادامه داد: در حاضر حاکمیت یکدست هیچ صدایی را که مخالف با طرح ها و پیشنهادات خود در هر حوزه ای باشد را نمی شنود، شنیده نشدن دلایل رد این طرح از سوی کارشناسان مخالف با آن نیز مشمول همین امر می شود، در حقیقت با اجرای این طرح نه تنها عدالتی در توزیع درآمد و یارانه صورت نمی گیرد بلکه بازار سیاهی از سوی افرادی که مالک خودرو نیستند ایجاد می شود که دولت باید مجدداً متحمل هزینه های گزافی برای مقابله با آن و احتمالاً پرداخت هزینه های سنگین اقتصادی – اجتماعی شود.

او توضیح داد: کاهش و مصرف بهینه بنزین یکی از مسائلی است که همواره مسئولان بر آن تاکید دارند، اما با اجرای این طرح در حقیقت راه فروش بنزین برای افراد پرمصرف از طریق یارانه بنزین افرادی که مالک خودرو نیستند باز می شود و به این ترتیب معضلات افزایش مصرف بنزین مانند آلودگی هوا، تردد بیشتر خودروها و افزایش ترافیک و … باز می شود، بنابراین بسیار مطلوب تر بود دولت به جای اینکه هزینه پرداخت یارانه بنزین برای همه افراد را متقبل شود، این هزینه را به سمت بهبود ناوگان حمل و نقل عمومی، کاهش ترافیک، حل معضل آلودگی و … هدایت می کرد و از سوی دیگر نیز مانع از ایجاد بازار سیاه خرید و فروش این یارانه قابل نقل وانتقال به غیر می شد.

آسیب های اقتصادی – اجتماعی طرح های ناموفق

این کارشناس انرژی توضیح داد:  توزیع یارانه بنزین قطعاً حذف دیگر یارانه ها را در کوتاه مدت به دنبال خواهد داشت، و به این ترتیب موجب بهتر شدن وضعیت اقتصادی دهک های پایین جامعه نخواهد شد، و فقط قاچاق بنزین و گازوئیل را رونق می دهد و در عین حال فقیران فقیرتر و ثروتمندان، ثروتمندتر خواهند شد.

او افزود: تبعات تصمیمات بدون آینده نگری و پشتوانه اجرایی به معضلاتی می انجامد که اعتراضات مردمی کوچک ترین آن ها خواهد بود و اگر دولت تصمیم نهایی را بر این قرار دهد که این طرح در سراسر کشور اجرا کند باید در انتظار عواقب نامطلوب اقتصادی- اجتماعی آن نیز باشد. در حقیقت باید گفت شعارهای دولت مبنی بر مصرف بهینه بنزین به منظور جلوگیری از واردات در تناقض با این طرح است و مطلوب این بود که افزایش تدریجی قیمت بنزین همچنان که پیش از این نیز اجرا می شد استمرار یابد تا ناگهان مجبور به افزایش قیمت انفجاری و یا اجرای طرح های غیرمنطقی مانند طرح پرداخت یارانه بنزین برای همه نباشیم .

خاقانی معتقد است: بنزین در هیچ کجای دنیا به عنوان یک کالا نگریسته نمی شود، بلکه بنزین به عنوان خدماتی در نظر گرفته می شود که می تواند به کالا و محصولی مانند خودروهای شخصی یا حمل و نقل عمومی ارائه گردد تا باعث آسایش شود، نه اینکه مانند یک کالا و محلی برای سرمایه گذاری و … بر روی آن برنامه ریزی شود.

او تاکید کرد: برنامه ریزی های صورت گرفته در حوزه انرژی نه در دولت سیزدهم و نه دولت های گذشته متناسب با ظرفیت های جامعه نبوده و از سوی دیگر برنامه ریی های اعلام شده در برنامه توسعه هفتم نیز به هیچ وجه واقعی نیست  و حتماً باید شورای نگهبان اصلاحاتی در این خصوص اعمال کند درغیراینصورت باید درانتظار فاجعه ای باشیم که برای اصلاح پیامدهای منفی آن متحمل هزینه های هنگفت مالی و اجتماعی شویم .

او بررسی نکردن منطقی طرح ها در مجلس و قوه مجریه و قضاییه را یکی از پیامدهای یکدست شدن حاکمیت دانست و گفت: صدور مجوز برای بسیاری از طرح در قوای سه گانه یا محکومیت افراد یا طرح ها و … نیز در راستای یکدست شدن حاکمیت به وقوع می پیوندد که در راستای منافع ملی و منطقی در کشور صورت نمی گیرد و بهتر است این خلاء با بررسی های کارشناسانه بی طرف پر شود.