پاسکاری «امنیت ساختمان» بین گروه تخصصی مکانیک و آتشنشانی !

تاسیسات نیوز/ مهری بهزادپور : تداخل و درگیری قوانین در بسیاری از بخشهای اقتصادی و غیر اقتصادی کشور یکی از معضلاتی به شمار می آید که گریبان بسیاری از افراد حقیقی و حقوقی را گرفته  و نظام مهندسی کشور نیز با توجه به سابقه طولانی عدم تغییر در قوانین و اهمال در اصلاح قوانین آن در حوزه قانون گذاری و اجرا  از این چالش به دور نمانده است.

گروه های تخصصی فعال در نظام مهندسی کشور، از جمله گروه تخصصی مکانیک نیز از دایره این چالش ها مصون نمانده است.  واگذاری مسئولیت نظارت « آتشنشانی  » و رعایت مسائل مرتبط با آن در پروسه ساخت و ساز  به مهندسان ناظر سازمان نظام مهندسی استان ، صدور تاییدیه توسط سازمان آتشنشانی ، پاسخگویی به نواقص احتمالی از سوی مهندسان ناظر ، و نبود تقسیم وظایف کاری در این زمینه به مشکلات بسیاری انجامیده که شاید ناشی از فعالیت  هر یک از این دو سازمان در دو  وزارتخانه جداگانه؛ ( نظام مهندسی تحت حوزه نظارتی وزارت راه و شهرسازی و آتش نشانی تحت حوزه نظارتی شهرداری «وزارت کشور») و نبود سیاستهای واحد در این میان باشد .

نبود صلاحیت حرفه ای، حلقه فراموش شده ماده قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان

این در حالی است که اختلاف نظر در حوزه اجرا در باره مسئله آتشنشانی و مسائل ایمنی ، از اهمیت بسیاری برخوردار است که با نبود یک متولی واحد امنیت و ایمنی مردم را با خطر مواجه ساخته است.

تشکیل شرکتهای ذیصلاح طراحی خدمات آتش نشانی با مجوز سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی از جمله اموری است که در این حوزه انجام شده، در حالی که این امر بر خلاف ماده ۴ قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان مبتنی بر داشتن صلاحیت حرفه ای برای انجام خدمات مهندسی در حوزه صنعت ساختمان است.

دریافت حق الزحمه خدمات صورت گرفته در این پروسه از سوی سازمان آتش نشانی و شرکتهای مربوطه و مسئول دانستن مهندسان ناظر نظام مهندسی تناقضی است که پاسخگویی احتمالی مهندسان گروه در برابر تخلفات صورت گرفته در محاکم قضایی آن را تشدید می کند.

نامه های سرگردان بی حاصل بر نظارت مبحث آتشنشانی ساختمان سازی

بهنام جباری عضو مستعفی گروه تخصصی مکانیک در گفت و گو با خبرنگار تاسیسات نیوز، ضمن اشاره به نبود قوانین جامع و صریح در این زمینه می گوید: بیش از سه سال است که نامه نگاری های قراوانی با مراجع ذیصلاح در این زمینه صورت گرفته است تا در حوزه طرحی و اجرای مبحث سوم مقررات ملی « آتشنشانی » و تعیین وظایف مهندسان ناظر و همچنین آتشنشانی اقدامات لازم صورت گیرد ولی تاکنون این تلاشها به جایی نیانجامیده است.

وی با بیان اینکه در سال ۹۶ آقای مهندس قربانخانی  رئیس وقت سازمان نظام مهندسی ، طی نامه ای آتشنشانی را جزو وظایف ناظران اعلام کرد گفت : متاسفانه این تناقض عملکرد با سردرگمی در حوزه اجرا به نابسامانی بسیاری تا کنون انجامیده و تنها اقدام عملی نظام مهندسی به جز جلسات و نامه نگاریها ، انتشار یک اطلاعیه در سایت سازمان نظام مهندسی مبنی بر مسئول نبودن ناظران سازمان انجامید که آن هم مورد اعتراض وزارت خانه راه و شهرسازی و معاونت شهرداری قرار گرفت.

صدور تاییدیه آتشنشانی بر خلاف مبحث سوم قانون مقررات ملی ساختمان

جباری در ادامه آموزش مهندسان ناظر در باره مسائل امنیت و ایمنی آتشنشانی را ضرورتی انکارناپذیر ذکر کرد که تا کنون از سطح مطلوبی از نظر کیفی و کمی برخوردار نبوده است . مبحث سوم مقررات ملی نیز هنوز ناقص است و درخواست بازنگری و تکمیل آن از طرف سازمان به دفتر تدوین مقررات ملی ارسال شده است.

وی طراحی آتش نشانی و نظارت آنها توسط شرکتهای مورد تایید سازمان آتشنشان یرا بر خلاف قانون نظام مهندسی ، مبحث سوم قانون مقررات ملی و پروانه های ساخت صادر شده از طرف شهرداری که در آن ناظران را مسئول نظارت مباحث ۲۲ گانه مقررات ملی اعلام کرده دانست و افزود :

تاکید بر اینکه آتشنشانی در این حوزه کار را انجام میدهد و هزینه کار به سازمان آتش نشانی پرداخت می شود و مسئولیت سنگین این کار هم بر عهده مهندسان ناظر حوزه گذاشته می شود، مسئله ای بسیار متناقض است و این امر زمانی از اهمیت بیشتر برخوردار می شود که در صورت حوادث احتمالی همکاران ما در برابر محاکم قضایی در باره معضلی که هیچ مسئولیت مستقیمی ندارند باید پاسخگو باشند.

جباری با بیان اینکه تا کنون پی گیری های متعددی با شهرداری،‌ شورای شهر ، وزارت راه و شهرسازی و …. صورت گرفته گفت :‌ قوانین نظام مهندسی نیاز به اصلاح و بازنگری دارد تا این پروسه تمام امور از طراحی و نظارت و اجرا به شرکتهای ذیصلاح و مهندسان ۴ رشته ناظر سازمان نظام مهندسی واگذار شود و افراد دارای صلاحیت از وزارت راه و شهرسازی در این حوزه دخیل باشند.

این عضو مستعفی گروه تخصصی مکانیک طی دوره های آموزشی  را نیز مانند دیگر رشته ها ، مانند گاز و …  ضروری دانست تا در پروسه ساخت و ساز با نظارت جامع و به هم پیوسته خروجی مطلوبی را شاهد باشیم و به طور منطقی توانایی دفاع از اقدامات صورت گرفته را داشته باشیم.

راهکار: افزایش تعرفه خدمات مهندسی و به هم‌پیوستگی خدمات مهندسی در اجرا

وی در باره راهکارهای مناسب در مواجهه با این چالش گفت :

تعرفه خدمات نظام مهندسی در شرایط فعلی حتی بدون اینکه مسئولیتهای بیشتری به آن افزوده شود، بسیار کم است و این امر به ویژه در سال جاری نیز به طور محسوسی باعث فشار به این گروه از جامعه شده است. مسلماَ افزایش درست تعرفه در این زمینه  و طی دوره های آموزشی مهندسان ناظر در این بخش می تواند در قالبی جامع و به هم پیوسته  تامین کننده شاخص‌های ایمنی در ساختمان سازی باشد که در نهایت با امنیت جانی و مالی مردم  را تامین می کند.

در پایان بر اساس گزارش خبرنگار تاسیسات نیوز،  در حال حاضر سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی  نظارت بر امور اجرایی آتشنشانی را  برای ساختمان های مشمول سیستم های اعلام و اطفاء اقدام نموده و  گواهی تایید سیستم آتش نشانی را صادر نموده،  سپس شهرداری تهران نسبت به صدور گواهی  پایان کارساختمان  اقدام به  عمل می آورد. این فرایند مصداق دقیق تعارض منافع بوده زیرا مسئول ایمنی و اطفا حریق در صورت بروز حادثه در ساختمان  خود مسئول نهایی تایید سیتم اطفا حریق ساختمان در زمان ساخت بوده است.

لذا امید است که با بررسی مجدد و رفع مشکلات موجود در مسیر ایمن سازی ساختمان سازی و ممانعت از تبعات آتی آن گام برداریم .