تظلم خواهی جدی کریمی آنچه برای مهندسان

چه اقداماتی را طی یک ماه نخست ریاست انجام داده‌اید و هم‌چنین چه اهداف کلانی را برای ماه‌های پیش رو دارید؟
یکی از اولین و مهم‌ترین دغدغه‌های اعضای سازمان بحث تعرفه است که در حال حاضر بیش از حد غیرواقعی تعیین شده است. این موضوع با توجه به مسئولیت‌های خطیر و سنگین برای این جامعه فرهیخته اصلاً قابل قبول نیست. روندی که در این زمینه در مقررات پیش‌بینی شده شامل دو مسیر است. نخست مسیر قدیمی است که سالیان گذشته (اوایل دهه ۸۰) در مبحث ۲ به آن پرداخته شده و شامل هزینه ساخت می‌شود. از آن تاریخ به بعد دولت از طریق کمیته ۵ نفره به صورت سالیانه اقدام به تعدیل این تعرفه به صورت افزایش سنواتی می‌کند.

مهندس کریمی آنچه تصریح کرد: با این حال بحث مهم دیگری که در این زمینه مطرح می‌شود، موضوع ماده ۱۱۷ و پیشنهاد قیمت‌گذاری خدمات مهندسی است و سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران در راستای وظایفی که از سوی شورای مرکزی به آن محول شده، مطالعات قیمت‌گذاری خدمات مهندسی را در ۴ جلد به صورت مکتوب انجام داده است. بر اساس این مطالعات روند قیمت‌گذاری نسبت به روند موجود بسیار تغییر کرده و به‌روزرسانی شده است که این بحث در دستور کار شورای مرکزی قرار دارد. سازمان کاملاً پیگیر این موضوع است. چراکه این بحث مهم‌ترین مطالبه جامعه مهندسین ساختمان است و دکتر شکیب نیز با جدیت پیگیر این موضوع است. امیدوار هستیم تعدیل تعرفه‌ها به‌خوبی به ثمر بنشیند.

وی با اشاره مهندسینی که علیرغم تلاش‌ها برای افزایش کیفیت ساخت و ساز فاقد بیمه هستند افزود: این موضوع نیز یکی از مطالبات اصلی و به‌حق اعضا است که سازمان و شورای مرکزی پیگیر آن بوده است. امیدواریم با جلساتی که در کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی انجام شده، اصلاحاتی در موضوع بیمه مهندسان انجام شود. البته نه به صورت خویش‌فرما که در حال حاضر هم اجرا می‌شود.

مهندس کریمی آنچه با اشاره به عملکرد دفاتر سازمان گفت: امیدوار هستیم که عملکرد دفاتر در آینده سیستمی شود و در تلاش هستیم که در دوره فعلی هیئت‌مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران کلیه فرایندها مانند ارجاع به صورت سیستمی انجام شود و ضمن ارتباط مستقیم مجری و ناظر با یکدیگر، شاهد انجام کلیه کارها به صورت برخط باشیم.

بسیاری از اعضای دارای پروانه سازمان که در حوزه تاسیسات فعالیت می‌کنند نسبت به تعرفه حق‌الزحمه این رشته‌ها که پایین‌تر از حد انتظار است، ابراز نارضایتی می‌کنند. لطفاً در این زمینه توضیح بدهید.
تعرفه در رشته تاسیسات مخصوصاً برق و مکانیک بسیار غیرواقعی است. اساساً بحث افزایش تعرفه نیز معنا ندارد. ساختار این تعرفه سال‌ها پیش بنیان‌گذاری شد که شامل ۴ رشته معماری، برق، سازه و مکانیک می‌شود. همانطور که پیش‌تر گفتم طبق مطالعاتی که به شورای مرکزی ارسال شده، تعرفه‌های جدید از نسبت درصدها خارج شده و هر رشته‌ای تعرفه مخصوص به خود را دریافت می‌کند. امیدوار هستیم با اجرایی شدن این ساختار جدید شاهد واقعی‌سازی در تعرفه حق‌الزحمه مهندسان سازمان باشیم.

همواره از سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران به‌عنوان بزرگ‌ترین سازمان غیردولتی انتظار می‌رود که در جهت افزایش سطح رفاه و کیفیت زندگی اعضا اقداماتی انجام شود. چه برنامه‌هایی در این زمینه دارید؟
مهم‌ترین اقدامی که می‌توان در جهت بهبود معیشت مهندسان انجام داد، بحث به‌روزرسانی تعرفه است. البته موضوعاتی مانند مبحث ۲۲ و بازرسی‌های مربوطه نیز مطرح می‌شود. بهتر است صرفاً به کارهای قبلی مانند طراحی و نظارت محدود نشویم. اقداماتی مانند مجری و دفاتر اجرای تاسیسات برق و مکانیک به‌کلی در حوزه معیشت اعضا تاثیرگذار هستند. در بحث اجرا هم امیدوار هستیم با افزایش متراژ و بیشتر شدن ساختمان‌های تحت عملکرد مجری، کمک شایانی به مهندسان کنیم.

یکی از موضوعات مهم اخیر سازمان بحث سامانه سپامک است. سامانه‌ای که از ابتدای تیر ماه اجرایی شده و به لحاظ تغییر فرم از سنتی به الکترونیکی مشکلاتی را برای اعضا پدید آورده است. سازمان در راستای رفع این دغدغه چه اقداماتی را انجام می‌دهد؟
تا پیش از این، سیستم صدور پروانه به صورت دستی انجام می‌شد. با تصمیم وزارت راه و شهرسازی مقرر شد تا این درخواست‌ها به صورت الکترونیکی باشد. در ادامه تصمیم بر این شد که سیستم تمدید و ارتقا نیز به فرم الکترونیکی انجام شود. طبیعی است که وقتی ناگهانی این سیستم معرفی می‌شود، مشکلاتی پدید می‌آید. در حال حاضر حدود ۲۰۰۰ نفر از اعضای سازمان که به صورت فیزیکی مدارک خود را ارسال کرده بودند، آنها هم مجبور به الکترونیکی کردن پرونده‌های خود شده‌اند. در حال حاضر بیش از ۴۷۰۰ پرونده در استان تهران در سپامک ثبت شده و ۹۰۰ پروانه نیز از بستر سپامک صادر شده است که بالاترین رتبه در این سیستم است. اعضا دارای مشکلاتی هستند و ما هم در همین راستا میز سپامک را در چند روز آینده در سازمان مستقر خواهیم کرد. اعضایی که بنا به دلایلی برای ثبت‌نام دچار مشکل هستند، می‌توانند از این خدمت بهره بگیرند و سازمان این کار را برای آنها انجام می‌دهد.

بحث حساب‌ واسط از دوره قبل که شما در پست خزانه‌دار سازمان بودید، مطرح می‌شد. اکنون با توجه به ریاست حضرتعالی این امید برای تعیین تکلیف کردن این موضوع بیشتر شده است. لطفاً در این زمینه توضیح بدهید.
حساب واسط یکی از قدیمی‌ترین دغدغه‌های اعضای سازمان است. در استان تهران بعد از اینکه مالک حق‌الزحمه را واریز می‌کرد، درصدهای مختلفی در بازه‌های زمانی خاصی به حساب مهندسان واریز می‌شد. اتفاقی که رخ می‌داد این بود که سود حاصل از این حساب‌ها توسط سازمان بهره‌برداری می‌شد. با مصوبه هیئت‌مدیره مقرر شد یک حساب واسط توسط سازمان راه‌اندازی شود و در این ساختار وقتی مهندسین ناظر می‌خواهند حق‌الزحمه خود را دریافت کنند، برحسب زمانی که پول آنها در حساب باقی مانده، سود آن را دریافت می‌کنند. این اقدام با زحمات پرسنل سازمان و بانک‌های عامل انجام شده است. در حال حاضر یک ماه است که حق‌الزحمه مهندسان در ماده ۳۳ به حساب واسط واریز می‌شود و مهندسان می‌توانند از سود آن بهره ببرند.

حادثه تلخ متروپل بار دیگر خطر ساختمان‌های ناایمن را مطرح کرد. سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران برای حل معضل ساختمان‌های ناایمن چه اقداماتی را در دستور کار خود دارد؟
حادثه متروپل یک فاجعه در سطح ملی بود. ساختمانی که در حال ساخت بود، متاسفانه در بستر ناسالمی قرار داشت و تحت کنترل مهندسین ذی‌صلاح نبود و آن اتفاق ناگوار رخ داد و بعد از ورود نهادهای حاکمیتی تصمیماتی اتخاذ شد. در حال در سطح تهران بالغ بر ۱۶۵۰۰ ساختمان ناایمن شناسایی شده که قرار است با هماهنگی وزارت راه و شهرسازی، شهرداری تهران و سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران بازدیدهایی به روش RVS از این ساختمان‌ها انجام شود و ساختمان‌هایی که مطابق چک لیست‌ها از نظر بروز خطرات قابل تحمل نیستند و ایمنی لازم برای سکونت ندارند، طی گزارشی به نهادهای ذی‌صلاح برای اقدام پیشگیرانه اعلام می‌شود. در همین راستا سازمان نیز به این بحث ورود کرد و بازرسی‌های ویژه‌ای را انجام داده است. هم‌چنین در امیدوار هستیم با اجرایی شدن مبحث ۲۲ که شامل مراقبت و نگهداری از ساختمان‌ها می‌شود، مهندسان بسیاری نیز بتوانند از اشتغال آن بهره ببرند. ولی لازمه آن ایجاد بستر توسط وزارت راه و شهرسازی و سایر نهادهای مربوطه برای تدوین نظام‌نامه اجرایی است. با این حال این اقدامات در استانداری و سازمان مدیریت بحران با همکاری سازمان آغاز شده است.

با رأی دیوان عدالت اداری دریافت هزینه بابت شناسنامه فنی و ملکی ابطال شده است. ولی با این حال سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران طبق قانون متعهد به صدور این شناسنامه است. راهکار جبران درآمدزایی را توضیح بدهید.
شناسنامه فنی ملکی ساختاری است که بر اساس آن مشخصات ساختمان توسط مجری ذی‌صلاح تکمیل، توسط ناظر بررسی و توسط سازمان کنترل می‌شود. هر وسیله‌ای مانند خودرو، یک دفترچه راهنما و بهره‌برداری دارد. معمولاً بزرگ‌ترین سرمایه افراد ملک است. این یک مدرک مهم برای معرفی تجهیزات، ساختار، بتن و غیره در ساختمان است. اخذ وجه بابت صدور ابطال شده ولی صدور آن از وظایف ذاتی سازمان است؛ اما باید بگوییم که با صدور این برگه، حضور مجری و ناظران بر کیفیت ساخت و ساز تاکید داشته باشند، پابرجاست. با این حال برای جبران درآمدها باید از روش‌هایی مانند تغییر تعرفه و روش‌های دیگر که در هیئت‌مدیره مطرح است، استفاده کنیم.

چرا بسیاری از اعضا معتقدند بافت فرسوده جفا در حق مهندسین ناظر است؟
بافت فرسوده، در حقیقت مناطق ریزدانه در نقاطی از شهر است که ساختمان‌ها بسیار فشرده در کنار هم بنا شده‌اند. وقتی مالکی بخواهد تجدید بنا کند، اغلب باید خانه خود را با سایر ملک‌ها تجمیع کند. با توجه به اینکه آغاز پروژه ساختمانی یکی از آنها می‌تواند سایر ساختمان‌های فرسوده را نیز تحت تأثیر قرار دهد، بحث نظارت در ساختمان‌های بافت فرسوده فوق‌العاده اهمیت پیدا می‌کند و کار سخت و طاقت‌فرسایی توسط مهندسین ناظر، طراح و مجری خواهد بود. پیش‌تر طی یک تفاهم‌نامه و مصوبه کمیته ۵ نفره استان، مقرر شد در بافت فرسوده مالک باید نصف مبلغ حق‌الزحمه را پرداخت کند و در ادامه نصف ظرفیت کاری مهندس نیز اشغال می‌شود. واقعاً معتقد هستم که بافت فرسوده ۴ برابر مسئولیت را به همراه دارد و به همین ترتیب ۴ برابر حق‌الزحمه را نیز به همراه دارد؛ اما الان اتفاق معکوس رخ داده است. امیدواریم با رایزنی و مکاتبات با مراجع ذی‌ربط بتوانیم این موضوع را ملغی کنیم.

سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران چه برنامه‌ای برای برگزاری همایش‌های ویژه به‌منظور ارتقای سطح دانش فنی و مهندسی اعضا دارد؟
ما در سازمان نظام مهندسی دو نوع آموزش داریم. اولی آموزش‌های اجباری برای ورود به حرفه است. این آموزش‌ها بر اساس شیوه‌نامه‌های وزارت راه و شهرسازی برای صدور و تمدید پروانه الزامی است؛ اما نوع دیگر آموزش‌ها، موسوم به اختیاری برای ارتقا هستند. سازمان به بحث آموزش به چشم درآمدزایی نگاه نمی‌کند و حتی گاهی نیز به این آموزش‌ها نیز یارانه هم تعلق می‌گیرد. برای برگزاری چنین همایش‌هایی رویکرد سازمان مثبت است. شورای مرکزی بعد از حادثه متروپل یک مطالعه جامع را با موضوع واکاوی فاجعه و نحوه فروریزش ساختمان را از نگاه سازه، مقررات ملی و حقوقی ترتیب داد که منجر به نگارش یک کتاب با کمک دکتر شکیب رییس نظام مهندسی کشور شد. به بهانه رونمایی از این کتاب یک همایش بزرگ در استان خوزستان با امتیاز ارتقا با حضور ۵۰۰ مهندس برگزار شد. به طور حتم سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران نیز چنین همایش‌هایی را در رشته‌های مختلف برگزار خواهد کرد.

به بحث دوره‌های آموزشی اشاره کردید. گفته می‌شود برخی از این دوره‌ها برای ارتقای پروانه مدت‌ها است که برگزار نمی‌شود. چه برنامه‌ای برای این مشکل پیش‌بینی کرده‌اید؟
درست است. به عنوان نمونه در رشته نقشه‌برداری، دوره آموزشی برای اعطای صلاحیت تفکیک برگزار نشده است. به طور حتم دوره‌هایی که باعث ایجاد یک صلاحیت می‌شود با تکرار فراوان برگزار خواهد شد تا مشکل این‌چنینی برای اعضا پیش نیاید.

در بحث خروج از ظرفیت، همواره انتقاداتی مطرح می‌شود. لطفاً از آخرین تصمیمات در این زمینه هم صحبت کنید.
درمورد این موضوع باید بگوییم که وزیر وقت راه و شهرسازی طی بخشنامه‌ای تعداد کارهای مجاز برای هر مهندس را ۱۰ کار و زمان خروج از ظرفیت را پایان سفت‌کاری اعلام کرده بود؛ اما اخیراً بخشنامه فوق ملغی شد و خروج از ظرفیت منوط به گزارش اتمام شد. با عملیاتی شدن این موضوع مشکلاتی هم پیش آمد. مخصوصاً برای مهندسان برق و مکانیک که تعدادشان نسبت به مهندسان سازه و معماری کمتر است. در بسیاری از شهرها ساخت و ساز نیازی به پایان نیست. بنا بر این ساخت و ساز همراه با تخلف است. اصراری به پایان عملیات ندارند و جامعه مهندسین دچار مشکل می‌شوند. جلساتی در این زمینه برگزار شده و امیدواریم تا پایان سال تصمیمات خوبی در این زمینه اتخاذ شود.

بازدید مستمر از دفاتر نمایندگی می‌تواند در جهت افزایش نظارت راهگشا باشد. شما چه نظری در این مورد دارید؟
در دفاتر اطراف استان تهران با توجه به ارتباطاتی که با فرمانداری و شورای شهر وجود دارد، نیاز به سازمانی کردن این ارتباطات احساس می‌شود. به طور حتم بازدیدهای مستمر و دوره‌ای از دفاتر سازمان در این شهرها انجام خواهد شد.

اگر نکته‌ای به‌عنوان جمع‌بندی دارید، بفرمایید.
خوشحالم از اینکه در خدمت همکاران خودم بودم. تمام تلاش خودم را می‌کنم که باز هم از این دست جلسات ارتباط مستقیم برگزار شود. اعتقاد راسخی دارم راهکار اصلی حل مشکلات، ایجاد سامانه‌های شفاف است. با کمک همکاران سازمان تلاش خواهیم کرد تا زیرساخت‌های این سامانه‌ها به‌روزرسانی شوند و بهبود یابند.