از تکنولوژی تاسیسات ساختمانی تا خود تاسیسات ساختمانی

فرزاد کیاست – کارشناس انرژی ساختمان

استفاده از تکنولوژی روز دنیا در کشورهای در حال توسعه حرکتی چالشی و تنش زا محسوب می گردد. فارغ از مباحث فلسفی و سنتی که تا مرحله تکفیر می تواند بهره مند از تکنولوژی را در خود غرق سازد بگیرید تا محیا کردن ملزومات و بستر استفاده از تکنولوژی که خود اراده ای پولادین می طلبد.

اما این تکنولوژی چیست و چرا اکثر کشورهای جهان سوم در بهره گیری از آن با چالش مواجهند؟ تکنولوژی استفاده عملی از دانش و مهارت برای ساختن است : از ابزار بگیرید تا ساختمان و از ماشین آلات بگیرید تا خودرو . پس یک فعالیت انسانی است و در نتیجه وابسته به اراده تک تک افراد یک جامعه.

اینکه می گوییم جامعه ای صنعتی است در واقع بر دو مورد تأکید داریم اول اینکه اصول علمی و اکتشافات آنها با استفاده از تکنولوژی صورت می پذیرد و دوم فرآیندهای صنعتی موجود و پیشین ، منابع ، نیرو ، مواد و روشهای انتقال و ارتباط که تصور می شود به تولید یا بهبود کالاها و خدمات مربوط باشند منتفع از تکنولوژی است.

پس در واقع جامعه مد نظر ما دارای نظام تکنولوژیک است . یعنی دارای ابزار مادی و مجموعه ای از دانش که در اختیار افراد سهیم در اقتصاد آن جامعه قرار دارد. حال با این تعاریف جامعه ایران کجای یک نظام تکنولوژیک قرار دارد.

برای درک بهتر مطلب مسأله را جزیی تر کرده و در یک صنعت مثل صنعت تأسیسات ساختمان أنرا بررسی می کنیم به عنوان مثال صنعت تأسیسات ساختمان در ایران چقدر از تکنولوژی روز دنیا بهره مند است؟

پاسخ به این سؤال پژوهشی به فراخور جامعه ۸۰ میلیونی ایران می طلبد، منتهی سرانه های مصرف در تجهیزات و تأسیسات انرژی بر در ساختمانها که عمدتا” مربوط به تأسیسات سرمایشی و گرمایشی است ، شاخص خوبی برای بررسی موضوع در اختیار ما قرار می دهد.

آمار ارایه شده برای مصرف انرژی در ساختمانهای کشور بین ۴۰% تا ۶۰% عنوان شده است . به این معنی که با فرض حداقل %۴۰ انرژی مصرفی کشور در ساختمانهایی با کاربری مسکونی و تجاری مصرف می شود.

بر اساس همین آمار بیش از ۳۰% از اتلاف انرژی کشور مربوط به بخش خانگی و در صنعت ساختمان است که در این میان گاز طبیعی و انرژی الکتریکی به خاطر مزیت هایی که نسبت به سایر حاملهای انرژی دارند دارای بالاترین مصرف هستند.

به بیان خودمانی تر ما نصف انرژی مصرف شده در کشور را در خانه های خود می سوزانیم که از این مقدار نیز در بهترین حالت ۳۰% آن را هدر می دهیم.

حال شما تصور کنید میزان گاز طبیعی و برق تولید شده از انواع سوختهای فسیلی که در نیروگاهها مصرف می‌شود چه حجم و ارزشی دارد و این اتلاف منابع را به کل زندگی ما تعمیم دهید.

مثلا” با تبدیل اعداد مصرفی و معادل ۵۰۰ میلیون بشکه نفت خام در سال مصرف ما در خانه هاست با فرض نفت خام بشکه ای ۵۰ دلار ، دو میلیارد و پانصد میلیون دلار در سال مصرف برای تأمین انرژی تأسیسات ساختمان هزینه می کنیم.

استفاده از تکنولوژی روز دنیا این عدد را تا یک ششم تقلیل می دهد. یعنی با چهارصد میلیون دلار در سال به شرط برخورداری از تکنولوژی می توان همین کیفیت و رفاه و حتی بهتر را برای مصرف کنندگان تأمین نمود.

چرا از تکنولوژی استفاده نمی کنیم . علی رغم تأکید بر تولید داخلی ، چرا تولید کنندگان داخلی ما نمی توانند تولیدات خود را با تکنولوژی روز دنیا منطبق نمایند؟

چرا بحث واردات همیشه به عنوان تابوی وحشتناک برای دولتمردان ما بوده است آیا بهره برداری از نظام تجارت آزاد برای تمامی کشورهایی که عضو آن گونه پیمانها هستند خانمانسوز و ویرانگر بوده است؟

می توان چرخ را از نوع ساخت و لی اسم اختراع یا ابداع روی آن نمی توان گذاشت . نظام تکنولوژیک تعریف واحدی دارد . برای دارا بودن آن کلیه افراد تأکید می کنم کلیه افراد سهیم در اقتصاد آن جامعه ، باید دارای ابزار و دانش و مهارت تکنولوژیک باشند .

برای پیشرفت و توسعه تک تک افراد جامعه تحریک شوند رفع مسئولیت از هر فرد افزودن بر مسئولیت دیگری است.

خداوند جامعه ای را تغییر نمی دهد مگر اینکه تک تک افراد آن جامعه خود را تغییر دهند . ابزار موجود را به کار گیریم.

دانش استفاده از ابزار مدرن را بیامزیم و خود تولید کننده تکنولوژی باشیم . نظام تکنولوژیک ارتباط با جهان را هم می طلبد به امید آنروز.