افزایش ساخت پالایشگاه راهکار تحریم نفت

مدیر اسبق امور بین‌الملل شرکت ملی نفت گفت: پالایشگاه‌سازی باعث ایجاد ارزش افزوده و اشتغال و کاهش ضربه‌پذیری در برابر تحریم‌ها می‌شود. حتی اگر تحریم نفتی هم نباشیم باز هم باید به سمت رهایی از خام‌فروشی و پالایشگاه‌سازی حرکت کنیم.

به گزارش پایگاه خبری تاسیسات نیوز، یکی از معضلات اصلی صنعت نفت کشور، اصرار به خام‌فروشی نفت در طول سال‌های متمادی و عدم توجه به توسعه واحدهای پالایشی برای تولید فرآورده‌های نفتی است. در این بین دو تفکر در بین کارشناسان نفت و انرژی مطرح است. برخی کارشناسان با اشاره به اهمیت حضور ایران در بازار نفت خام و جایگاه کشور در بین اعضای اوپک بر ضرورت تداوم خام‌فروشی نفت تاکید می‌کنند و برخی دیگر از کارشناسان نیز با اشاره به فواید ساخت پالایشگاه در ایجاد ارزش افزوده و اشتغال درکشور معتقدند که باید از خام‌فروشی فاصله گرفته و به سمت تولید فرآورده‌های نفتی و صادرات آنها حرکت کنیم.

پس از بازگشت مجدد تحریم‌های نفتی و افت محسوس صادرات نفت خام ایران، ضرورت رهایی از خام‌فروشی نفت و حرکت به سمت ساخت پالایشگاه و تولید و صادرات فرآورده‌های نفتی بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفت. در این راستا طرح احداث پالایشگاه‌ها و پتروپالایشگاه‌ها با استفاده از سرمایه‌های مردمی در مجلس و دولت تصویب رسید و اکنون در مرحله‌ اجرا قرار گرفته است. در این بین اما هنوز یک سوال اساسی مطرح است. اینکه سیاست کلی وزارت نفت فارغ از اینکه ایران تحریم نفتی باشد یا نه، باید بر خام‌فروشی نفت متمرکز شود یا صادرات فرآورده‌های نفتی؟

در این راستا محمدعلی خطیبی، مدیر اسبق امور بین‌­الملل شرکت ملی نفت در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس درباره راهبرد ایران در حوزه صادرات نفت خام و فرآورده‌­های نفتی گفت: اسناد بالادستی تکلیف سیاست ما را در این زمینه روشن کرده‌­اند که بر طبق آن­ها ما باید خام‌­فروشی را کنار بگذاریم و به سمت فروش فرآورده برویم. زیرا هیچ کشوری نفت را به صورت خام مصرف نمی‌­کند بلکه پس از واردات برای استفاده از آن، نفت را تبدیل به فرآورده‌های نفتی می‌کنند.

وی ادامه داد: در واقع سود اصلی را معمولا کشورهایی می­‌برند که نفت خام را به فرآورده تبدیل می­‌کنند. این کشورها نفت را از ما می‌خرند و از نفت محصولات بسیار متنوعی تولید می­‌شود که بعضا بسیار گران‌قیمت هستند و در مرحله بعد به خود ما می‌­فروشند. بنابراین تبدیل نفت خام به فرآورده کار رایجی است که باعث شده کشورهای خام‌­فروش از ارزش افزوده واقعی نفت برخوردار نشوند.

*سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی بر رهایی از خام‌فروشی نفت تاکید می‌کند

خطیبی تاکید کرد: براین اساس ما باید به دلیل ارزش افزوده نفت و بحث تحریم­‌ها به سمت تولید فرآورده حرکت کنیم. در هر دو دوره تحریم شاهد بودیم ما در فروش فرآورده‌های نفتی چندان مشکلی نداشتیم و سابقه تحریم‌­ها هم نشان می­دهد که برای ناکام‌­کردن تحریم‌­کنندگان در رسیدن به هدفشان باید از خام­‌فروشی فاصله بگیریم. این کار ثروت بیشتری هم نصیب کشور خواهد کرد و موجب اشتغال می‌­شود.

مدیر اسبق امور بین‌­الملل شرکت ملی نفت با اشاره به بیکاری قشر تحصیل­کرده در ایران خاطر نشان کرد: متاسفانه بیشترین تعداد بیکاری در کشور ما مربوط به قشر تحصیل­کرده دانشگاهی است. در این راستا پیگیری سیاست تبدیل نفت خام به فرآورده فرصتی برای اشتغال این گروه ایجاد خواهد کرد. ضمن آنکه از تحریم‌­ها هم بهتر می­‌توانیم عبور کنیم.

وی افزود: اسناد بالادستی هم در برهه­‌های مختلف به این مساله تاکید کرده‌­اند. برای مثال در سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی اشاره شده است که از خام‌­فروشی فاصله بگیریم. اما متأسفانه در این مورد دولت­‌ها جدیت لازم را نداشته‌­اند و مجلس هم پیگیری نکرده است. امیدوارم مجلس جدید که با روحیه جهادی شکل می‌­گیرد، قوانینی در این خصوص تصویب و دولت را مکلف کند تا به این هدف برسیم.

* ساخت پالایشگاه و تولید فرآورده‌های نفتی یک مطالبه ملی است

خطیبی اظهار داشت: در اسناد بالادستی ذکر شده است که نباید اقتصاد کشور به نفت وابسته باشد ولی مشخص نشده که این کار در چه برهه­‌هایی باید صورت بگیرد. لازم است زمان­‌بندی‌­ها مشخص شود که مثلا دولت در ظرف مدت ۵ یا ۱۰ سال باید به این مهم دست یابد.

مدیر اسبق امور بین­‌الملل شرکت ملی نفت افزود: در این رابطه مجلس باید پیشرفت برنامه را سالانه نظارت و پیگیری کند. زیرا قوانین زیادی در کشور داریم که عملا اجرا نمی‌­شود و کسی هم پاسخگو نیست. از طرفی، مجلس هم نظارت نمی‌­کند. بنابراین بعد از مشکلاتی که در خام‌­فروشی و تحریم تجربه کردیم، حرکت به سمت ساخت پالایشگاه تولید فرآورده مطالبه ملی است که باید با دقت و نظارت عملیاتی شود.

وی در پایان خاطرنشان کرد: ساخت پالایشگاه باعث ایجاد ارزش افزوده، ایجاد اشتغال و کاهش ضربه‌­پذیری در برابر تحریم­‌ها می‌شود؛ فلذا بهتر است خام­‌فروشی را کاملا کنار بگذاریم. البته حتی اگر تحریم نفتی هم نبودیم باز هم باید به سمت رهایی از خام‌فروشی نفت و ساخت پالایشگاه و صادرات فرآورده حرکت می‌کردیم.