چالش ۴۰ سالگی!

روح اله واصف

---

همکاران عزیز سلام و خداقوت

چهل سال از حرکت جدید مدنی در کشور ما که آن را انقلاب می‌نامیم و می‌دانیم گذشت و طبیعی است که هر مدیری سعی دارد با ابزارهای کنترلی خود، که البته آمار از مهمترین آنهاست، کارنامه خود را بررسی کند و بداند که آیا در این مدت طولانی پیشرفتی حاصل شده است یا خیر.

همه سازمان‌ها و وزارت‌خانه‌ها آمارهای مختلفی منتشر کرده‌اند که نشان از پیشرفت‌های خوبی در ساخت و ساز دارد و بررسی آنها و داوری در مورد آنها بحثی دیگر است.

در این میان اما آن‌چه که ما به عنوان مهندسان آسایش این مرز و بوم باید در خصوص آنها فکر کنیم و تصمیم‌گیری نماییم بسیار روشن و واضح است.

ما از چالش بزرگ بی‌سوادی و دانش ناکافی در حال گذر هستیم. نسل جوان و پرشور ما تجارب گذشتگان را می‌رباید و از مراجع دست اول جهانی میوه می‌چیند.

اگر این مغزهای متفکر درست هدایت شوند و قدر ببینند فرار نخواهند کرد و بهره کافی به کشور ما خواهند رساند.

ما از چالش بزرگ نبود مراجع علمی معتبر نیز در حال گذار هستیم؛ اما سخت و البته بسیار کند. تولید دانش انجام می‌شود ولی از ده‌ها مرجع مختلف و بدون خبر از همدیگر و متاسفانه بدون استفاده کاربردی و عملی.

استفاده از دانش جهانی نیز به مدد ترجمه آثار خوب انجام می‌شود که حجم زیادی از ترجمه‌ها بی دقت و بازاری است و غیر قابل اعتماد.

اما چالش انرژی نه تنها سخت و هولناک است که گویی روز به روز سخت و بزرگ‌تر می‌شود و حرکتی برای گذر از آن نه در بخش حاکمیتی و نه در بخش مهندسی دیده نمی‌شود.

چالش آب را همه می‌دانیم اما برای همه ما بی‌اهمیت است. تا باشد می‌نوشیم و وقتی نبود نمی‌نوشیم!

این چالش بزرگ، شروع جنگ‌های بزرگ در دهه‌های پیش‌رو است. در بخش حاکمیتی و مهندسی حرکت‌هایی شروع شده است ولی سرعت آن از سرعت خشکسالی کمتر است.

چالش تجهیزات، دستگاه‌ها و سیستم‌ها با حضور چین و شیرینی واردات جدی‌تر شده است. اگر زمانی تولیدکنندگان ما خیز برداشتند تا با قدرت و دانش وطنی و البته تحت لیسانس خارجی.

ما را به خودکفایی و یا لااقل به حد قابل قبولی از فناوری برسانند، امروزه در تجهیزات قدیمی‌تر مانده‌اند و به سمت تکنولو‌ژی‌های جدید نمی‌روند که با سیاست و دانش قدیم نمی‌توانند به جلو بروند.

جنگ با شرایط جدید، نیاز به جنگاورانی از جنس امروز دارد.

تعامل با جهان، تولید تحت لیسانس، رفت و برگشت‌های موثر و در یک کلام عضوی از دهکده جهانی شدن شاید نیازمند ایده‌های جدیدی باشد که از یک خرد جمعی حاصل می‌شود.

چالش سازمان‌های مردم‌نهاد و انجمن‌های صنفی و علمی موثر برای مدیریت اوضاع نابسامان حاضر شاید جدی‌ترین بحرانی است که برای حل آن گام‌هایی سست و بی‌فایده برداشته شده است. انجمن‌های قدیمی به آرامی اهمیت خود را از دست می‌دهند و انجمن‌ها و سازمان‌های جدید نه توان ورود و نه علاقه‌ای به ورود و حل چالش‌ها را دارند.

به هرحال اگر بخواهیم پیشرفت کنیم باید از حاکمیت دولت مستقل شویم و این مهم به عمل برآید.

چهل سالگی ما مبارک. اما باید از گذشته خود درس بگیریم و آینده را سریع‌تر طی کنیم که زمان کوتاه و عمر بر باد است. ذکر خیر آمار و ارقام نباید باعث شود که در سایه موفقیت‌ها بخوابیم و یا فراموش کنیم که مشکلات بزرگی داریم که حل نشده مانده است.

این شعار بزرگ مدیریتی را باید آموخت و آموخت و آموخت که مولا علی (ع) می‌فرمایند: حق در دایره سخن بسیار وسیع و در دایره عمل بسیار تنگ است.

تا بعد!