ایمنی یکی از مهم ترین نیاز های زندگی بشر بوده است. در واقع بشر همواره با تحقیق و بررسی به دنبال روش هایی برای بالا بردن ایمنی در کار و زندگی روزمره خود بوده است.
به گزارش تاسیسات نیوز، یکی از خطراتی که از دیرباز همواره تهدید کننده زندگی انسان ها بوده است، آتش سوزی می باشد. انسان ها از دیرباز به دنبال روش هایی برای کنترل آتش سوزی ها و جلوگیری از خطرات ناشی از آن بوده اند. امروزه با پیشرفت علم ایمنی و امداد و نجات، روش های بسیار گسترده ای برای مقابله با آتش سوزی ایجاد شده است. یکی از این روش ها، استفاده از شیر آتش نشانی می باشد. در این مقاله قصد داریم در رابطه با این روش قدرتمند کنترل آتش سوزی صحبت کنیم و شیر های آتش نشانی را از زوایای مختلف مورد بررسی قرار دهیم.
شیر آتش نشانی چیست ؟
شیر آتش نشانی ( fire hydrant ) یکی از کاربردی ترین وسیله ها برای مقابله با آتش سوزی می باشد که معمولا به رنگ قرمز در معابر مختلف، اعم از خیابان ها، کوچه ها، میدان ها و … قرار می گیرد و از طریق اتصال به سیستم آبرسانی شهری، آب مورد نیاز آتش نشانان برای اطفا حریق در حوادث آتش سوزی را فراهم می آورد.
نصب این شیر ها، از استاندارد های خاصی پیروی می کند که در شهرسازی، این استاندارد ها حتما باید مد نظر قرار بگیرند. علاوه بر این، طبق قوانین راهنمایی و رانندگی، پارک کردن خودرو در فاصله سه تا پنج متری این شیر ها ممنوع می باشد. برای جلوگیری از سوء استفاده از این شیر ها، طراحی آن ها به گونه ای می باشد که تنها با ابزار خاصی که فقط آتش نشان ها به آن مجهز می باشند، فعال می شوند.
شیر های آتش نشانی معمولا دارای یک خروی چهار اینچ می باشند که به ماشین آتش نشانی متصل می شوند و از این طریق آب مورد نیاز سیستم اطفا حریق را فراهم می آورند.
طراحی شیر های آتش نشانی
با توجه به اهمیت بالای شیر های آتش نشانی در زمان حوادث آتش سوزی، لازم است که طراحی و تولید آن ها با دقت بالایی انجام گیرد. طراحی بدنه و سیستم داخلی این شیر ها طی فرایند خاصی انجام می گردد.
در حالت کلی، بدنه شیر های آتش نشانی از چهار قسمت تشکیل شده است. نخستین قسمت، کلاهک فوقانی می باشد. کلاهک فوقانی، شامل دسته عملکرد و یا باز کننده شیر و سوراخ روغن کاری و صفحه فلنج می باشد.
قسمت بعدی، بدنه میانی روی زمین می باشد که کلیه متعلقات و دهانه های آبدهی مجهز به درپوش و زنجیر اتصال بر روی آن قرار گرفته اند.
قسمت سوم بدنه میانی زیر زمین می باشد که شامل یک لوله و دو فلنج معمولی و یک فلنج ایمنی می باشد.
در نهایت، آخرین قسمت ، قسمت تحتانی می باشد که شامل دریچه کنترل مقدار آبدهی و سامانه تخلیه خودکار می باشد.
جنس بدنه شیر آتش نشانی از چدن چکش خوار یا فولاد ریخته گری شده می باشد. جنس سایر قطعات نیز از موادی همچون پلاستیک، فلز برنج و … می باشد. در حالت کلی می بایست، جنس دهانه های خروجی آب در مقابل تماس با آب و هوا مقاومت کافی را داشته باشد و مانع زنگ زدگی این قسمت از شیر آتش نشانی شود .
شیر های آتش نشانی، دارای نمونه های تولید داخل و خارج می باشند که هر کدام از لحاظ کیفیت و کارایی و … متفاوت می باشند. از برندهای مطرح تولید کننده این نوع شیر ها می توان به کیز (ایران)، سیم (ایتالیا) و آریا کوپلینگ (ایران)، اشاره کرد.
انواع شیر های آتش نشانی
شیر های آتش نشانی از دید های مختلفی، به چندین نوع متفاوت تقسیم می شوند. به طور مثال، از لحاظ محل قرار گیری، شیر های آتش نشانی به دو دسته شیر های سطحی و شیر های زیر زمینی تقسیم می شوند.
علاوه بر دسته بندی بالا، شیر های آتش نشانی از لحاظ نوع محفظه ای که دارند به دو دسته شیر های آتش نشانی با محفظه خشک و محفظه تر تقسیم می شوند.
شیر های با محفظه خشک بر روی سطح زمین قرار می گیرند. محفظه این نوع شیر ها با باز کردن شیر مربوطه، پر از آب می شود. یکی از نکات مهم مربوط به این نوع شیر ها، مجهز بودن آن ها به شیر تخلیه می باشد. این شیر به گونه ای عمل می کند که زمانی که محفظه به طور کامل پر شد، شیر تخلیه، عمل تخلیه انجام می دهد.
از مزایای این نوع شیر ها می توان به قابل استفاده بودن در آب و هوای سرد و مقاومت بالای آن ها در برابر یخ زدگی اشاره کرد. علاوه بر این، این نوع شیر، دارای سیستم ضربه گیر می باشد که باعث می شود در زمان رخ دادن حوادث احتمالی، مانع از نشت آب از محفظه شیر آتش نشانی شود.
نوع دوم شیر های آتش نشانی، یعنی شیر های آتش نشانی با محفظه تر، بخش بالایی از آنها بر روی سطح زمین قرار می گیرد. همچنین محفظه ان ها همواره پر ازآب می باشد. این دسته از شیر های آتش نشانی، فاقد شیر اصلی می باشند. اما در هر یک از خروجی ها، شیر جداگانه ای نصب شده است. شیر آتش نشانی با محفظه تر بر خلاف شیر های آتش نشانی با محفظه خشک، در محیط های سرد قابل استفاده نمی باشند و دچار یخ زدگی می شوند و همچنین فاقد سیستم ضربه گیر می باشند.
تهیه و نصب شیر آتش نشانی مناسب
شیر های آتش نشانی در حوادث آتش سوزی از اهمیت فوق العاده ای برخوردار می باشند و در برخی از مواقع عدم وجود و یا خرابی آن ها می تواند موجب شود خسارات جبران ناپذیر فراوانی ایجاد شود. بنابراین با توجه به این موضوع، در قدم نخست می بایست شیر آتش نشانی با کیفیت و مطمئنی را خریداری و در محیط مورد نظر خود با رعایت کلیه اصول استاندارد نصب نمایید. بعد از نصب این تجهیزات حیاتی، همواره از سالم بودن و کارکردن بدون ایراد آن ها مطمئن شوید.