مرگ کارگران ساختمانی در سایه بی توجهی کارفرمایان

مونوکسید کربن که گازی است بی‌رنگ‌ و بی‌بو به دلیل احتراق ناقص یا بدسوزی در انواع سوخت‌های فسیلی (اعم از گاز، نفت، گازوئیل، بنزین، زغال و چوب) در هر وسیله یا سیستم حرارتی از جمله بخاری، شومینه، ‌آبگرمکن، موتورخانه مرکزی، پکیج، اجاق خوراک‌پزی، گاز پیک‌نیک و همچنین خودروها، ماشین آلات و تجهیزات ساختمانی تولید می شود. این گاز خطرناک و مرگبار چنانچه به درستی از محیط خارج نشود و منتشر گردد، افرادی که در آن محیط هستند را مسموم کرده و می‌تواند به کام مرگ می‌کشاند.

بر اثر تنفس مقدار فراوان گاز مونوکسید یا جذب آن از راه پوست، این ماده وارد خون می‌شود و به‌جای اکسیژن وارد ارگان‌های حیاتی بدن، چون قلب و مغز و شش‌ها می‌شود و سبب مرگ و آسیب های جدی می‌شود.

دبیر کمپین ساختمان ایمن – شهر ایمن افزود در محیطهای بسته در کارگاه‌های ساختمانی بویژه اتاقک‌های کارگری، موارد زیر مهم‌ترین دلایل انتشار مونوکسید کربن و مسمومیت با آن است:

• استفاده از اجاق خوراک‌پزی، پیک‌نیکی یا زغال برای گرم کردن اتاقک‌ها

• نصب اشتباه دودکش ( طول زیاد، اتصالات ضعیف، جداشدگی در قطعات، رها بودن دودکش‌های در فاصله درز انقطاع بین ساختمان‌ها، خروج دودکش از پنجره و دیوار بصورت مستقیم، عدم استفاده از کلاهک H)

• استفاده از لوله‌های خرطومی، قابل‌انعطاف یا آکاردئونی به‌عنوان دودکش

• استفاده از دودکش بصورت مشترک برای دو وسیله حرارتی

• مسدود شدن دودکش با نخاله ساختمان یا لانه پرندگان

• استفاده از لوازم گرمایشی بدون اتصال دودکش آن یا قرار دادن دودکش در ظرف آب

• جلوگیری از ورود هوای تازه به اتاقکها و بستن دریچه‌ها و روزنه‌ها

• استفاده از وسایل حرارتی فرسوده، قدیمی و دارای نقص فنی یا فاقد استاندارد

• عدم نصب و سرویس وسیله حرارتی توسط سرویس‌کاران مجاز

برای پیشگیری از چنین حوادثی، کارفرمایان و سرپرستان کارگاه‌های ساختمانی باید به اقدامات زیر توجه ویژه نمایند:

• اصول اولیه فنی، ایمنی و آسایش در ساخت و تجهیز اتاق‌های کارگری رعایت شود.

• الزامات مقررات ملی ساختمان از جمله مباحث ۳، ۴، ۱۲، ۱۴ و ۲۰ و آیین نامه‌های شورای عالی حفاظت فنی از جمله مقررات حفاظتی ساختمان کارگاه‌ها به کار گرفته شود.

• نصب تجهیزات گرمایشی صرفاٌ توسط افراد مجاز و دارای صلاحیت صورت پذیرد.

• از به کارگیری ماشین آلات و تجهیزات دودزا در محیط‌های بسته خودداری شود.

• با آموزش‌های مناسب، کارگران از خطرات پنهان و روش‌های پیشگیری و کنترلی مطلع گردند.

• استفاده از علائم و تابلوها و پوسترهای ایمنی مناسب می تواند احتمال بروز خطر را کاهش دهد.

• اتاقک‌های کاری، تجهیزات گرمایشی، اتصالات و ملحقات، دودکش‌ها، دریچه‌ها و منافذ بصورت دوره‌های باید بازدید گردند.

• با ایجاد سیستم‌های تشویقی و تنبیهی از انجام اقدامات خودسرانه توسط کارگران جلوگیری شود.

• آمادگی لازم برای مواجهه با مسمومیتهای احتمالی و مصدومان فراهم شود.

خطر مسمومیت ناشی از گاز مونوکسید کربن نه فقط در کارگاه‌های ساختمانی، بلکه در کلیه محیط‌های بسته و حتی منازل مسکونی که اصول فنی و ایمنی در آن‌ها رعایت نشده است، جان هموطنان مان را تهدید می‌نماید.