مدرس مرجع کسی است که اگر تمام دانش را ندارد، راه آموختن آن را میداند. یعنی میداند هر قطعه پازل را باید از کجا بیابد. برای مدرس مرجع، دانستن همه ماجرا نیست. او باید طراحی و نظارت و اجرا کرده باشد. ساعتها روی پروژههای واقعی کار کرده باشد و از هر بند مقررات و کد و استاندارد تجربهای اندوخته باشد. چنین است که وقتی مرحوم منصف در کنفرانس بینالمللی گرمایش، سرمایش و تهویه مطبوع بهصورتی کاملاً نمادین و تشریفاتی، کلاس کوتاهی برای آموزش طراحی تاسیسات بیمارستان برگزار کرد عمده شرکتکنندگان موسپیدهایی بودند که هریک دهها بیمارستان را طراحی کرده بودند. اما مدرس مرجع منصف بزرگ بود و حتی دقیقهای حضور در محضر وی، یک برگ ارزنده در رزومه هرکسی است. چرا مرحوم منصف را مدرسی مرجع میدانیم؟ زیرا او تجربه داشت، دانش داشت، راهکار و بینش داشت و در نهایت به زایش علمی رسیده بود. این مدرس مرجع کتابهایی می نویسد که علم تاسیسات ایران را چندین گام به جلو میبرد. در تدوین مقررات ملی میدرخشد و چنان با دیگران رفتار میکند که همه از حسن خلق وی تعریف میکنند.
برای مدرس مرجع ما مهم نیست که چند کتاب نوشته یا ترجمه کرده است. برای او کیفیت کارش مهم است. او برای پول کار نمیکند. اما کار عالی او برایش درآمدهای خوبی ایجاد میکند. هر تجربهای که میاندوزد به دیگران منتقل میشود. یا در یک مقاله، یا در یک کتاب، یا در یک سخنرانی و یا حتی در یک کلاس درس. اما وقتی به کلاس درس پا مینهد که بداند برای انتقال دانش و بینش و راهکار آمده است؛ نه این که در کلاسی مطلب آموخته است و حال باید به دیگران بیاموزد. او طوطیوار کلاس دیگران را درس نمیدهد. او مرجع است.
در محضر چنین مدرسی آموختن یعنی کسب سالها تجربه و دانش. در محضر او بودن ارزشمند است و میارزد که چنین کلاسی را در رزومه خود بنویسیم و به آن ببالیم.
چنین استادی را چگونه بیابیم؟
رزومه پروژههای انجام شده، به اسم و نشانی، کمک بزرگی است. عنوان طراح بزرگ قرن! یا طراح پروژههای بزرگ به همان اندازه که قشنگ است میتواند فریبنده باشد. کدام پرژه و در کجا و با چه مشخصاتی؟
سن و سال مدرس بسیار مهم است. با دو سال سابقه که اتفاقاً در خلال خدمت سربازی بوده است چه چیز عاید ما میشود؟
مدت زمانی که مدرس برای تدریس صرف میکند نیز نکته خوبی است. کسی که هر روز از صبح تا شب تدریس میکند یک مدرس است و نه یک مهندس حرفهای.
مدرس مرجع کمیاب است. باید برای یافتن کالای خوب، زمان زیادی صرف کنیم. چنانی که برای هر خریدی وقت میگذاریم!