ماشین زباله جمع کنی فضایی
به گزارش تاسیسات نیوز، زباله‌های فضایی اشیاء گوناگونی هستند که توسط انسانها به وجود آورده شده و در مدار زمین در حال گردش هستند، اما در حال حاضر فاقد هرگونه بهره‌مندی هستند. زباله فضایی در واقع بقایای فعالیت بشر در فضا است، از قطعات سفینه‌ها گرفته تا قسمت‌هایی از سفینه که در مراحل مختلف مامورت فضایی از آن جدا می‌شوند یا هر چیز دیگری که به عمد یا سهو در مدار زمین رها شده و دیگر هیچ کاربردی ندارد.
ناسا هم در سال ۲۰۱۱، گزارش کرد که میزان این زباله‌های فضایی به نحو تصاعدی افزایش یافته و به مرز بحران رسیده است. تا جایی که پروفسور ویتالی آدوشکین استاد آکادمی علوم روسیه، می‌گوید زباله‌های فضایی، بخصوص زباله‌های بجا مانده از ماهواره‌های نظامی، می‌تواند باعث تنش سیاسی و نظامی بین کشورهای حاضر در فضا شود: “کشوری که مالک ماهواره آسیب دیده و تخریب شده است بزحمت بتواند عامل اصلی این برخورد را بسرعت شناسایی کند. این یک مسئله سیاسی خطرناک است.”
برآورد می‌شود که تعداد این اشیاء دهها میلیون باشد و از این تعداد بیش از پانصد هزار آنها به هنگام چرخش بر مدار زمین رهگیری می‌شوند. با توجه به سرعت این زباله‌ها که در حدود ۱۷٬۵۰۰ مایل در ساعت است امکان آسیب رساندن به ماهوارهها و سفینه‌های فضایی حتی توسط قطعات نسبتاً کوچک وجود دارد.
ناسا هشدار داده بیش از ۲۰ هزار قطعه بزرگتر از توپ تنیس و بیش از نیم میلیون قطعه بزرگتر ار تیله در مدار زمین پراکنده‌اند که بیش از همه ایستگاه فضایی بین‌المللی، شاتل‌ها و سفینه‌های سرنشین‌دار را تهدید می‌کنند. سازمانهای فضایی آمریکا و روسیه بیش از ۲۳ هزار قطعه بزرگتر از ده سانتی‌متر را در فضا زیر نظر دارند، اما گفته می‌شود نیم میلیارد ذره کوچکتر از ده سانتی‌متر و تریلیون‌ها ذره کوچکتر در فضای اطراف زمین در گردشند. میزان زباله‌های فضایی در مدارهای پایین در نیم قرن اخیر به میران چشمگیری افزایش یافته و در صورتی که این زباله‌ها پاک نشوند، برخورد “زنجیره‌ای” این قطعات سرگردان با همدیگر، ذراتی کوچکتر و متعددتر ایجاد خواهد کرد.
این زباله‌ها همگی با سرعت ۲۸ هزار کیلومتر در ساعت حرکت می‌کنند و حتی اگر خیلی کوچک باشند باز هم می‌توانند به ماهوارهها و سفینه‌های فضایی آسیب بزنند.
ایستگاه فضایی بین‌المللی در سال ۲۰۱۴، پنج بار مجبور شده برای جلوگیری از برخورد با زباله های فضایی به مانورهای تغییر مسیر متوسل شد. بر اساس دستورالعمل‌های ناسا، اگر احتمال برخورد زباله‌های فضایی با ایستگاه فضایی بین‌المللی یا سفینه‌ای بیش از یک در صدهزار باشد و این مانور در اهداف مامورت تغییر اساسی ایجاد نکند، سفینه باید مانورهای تغییر مسیر انجام دهد.
اما اگر احتمال برخورد بیش از یک در ده هزار باشد مانور باید انجام شود مگر آنکه برای فضانوردان خطرناک باشد. این مانورها معمولاً جزئی هستند و یک تا چند ساعت قبل از زمان برخورد احتمالی انجام می شوند.
در سال ۱۹۹۶، یک ماهواره فرانسه بعلت برخورد با قطعات بجا مانده از یک موشک فرانسوی که ده سال پیش از آن منفجر شده بود آسیب دید.
در سال ۲۰۰۹ یک ماهواره از رده خارج روسیه با ماهواره تجاری ایریدیوم آمریکا برخورد و آن را منهدم کرد. این برخورد دو هزار قطعه دیگر در فضای اطراف کره زمین رها کرد.
چین در سال ۲۰۰۷ برای انهدام یک ماهواره از رده خارج خود از یک موشک استفاده کرد که برخوردش با آن ماهواره بیش ار ۳۰۰۰ قطعه زائد در مدار زمین رها کرد. شش سال بعد، ماهواره بلیتس روسیه، به دلیل برخورد با یکی از این قطعات از کار افتاد.
در هشتم تیر ۱۳۹۰ خطر برخورد یکی از این اشیاء به ایستگاه بین‌المللی فضایی به وجود آمد و در حالی که فضانوردان مستقر در ایستگاه در دو کپسول سایوز پناه گرفته بودند، شیئ ناشناخته از فاصله‌ای در حدود ۳۳۰ متری ایستگاه رد شد.
بیشتر زباله‌های فضایی درمداری به دور زمین می‌گردند که از دو قطب می‌گذرد.
اکنون کشور آفتاب تابان سفینه فضایی کونوتوری را که مجهز به یک کمند 700 متری است برای جمع آوری زباله های فضایی راهی مدار زمین کرد.
این وسیله حاوی رشته های آلومینیومی و سیم کشی فولادی با هدف کاستن از سرعت زباله ها و خارج کردن آنها از مدار است.این دستگاه با کمک یک شرکت سازنده تورهای ماهیگیری طراحی شد.
این زباله ها طی بیش از 50 سال فعالیت انسان در فضا از زمانی که روسیه ماهواره اسپوتنیک را در سال 1957 در مدار قرار داد جمع شده است.
برخورد ماهواره ها و آزمایش سلاح های ضدماهواره ای این مشکل را بدتر کرده است.
سفینه ژاپنی کونوتوری که حامل دستگاه جمع آوری زباله است از مرکز فضایی تانگاشیما در شمال اقیانوس آرام پرتاب شد و راهی ایستگاه بین المللی فضایی است.
محققان می گویند این کمند الکترودینامیکی انرژی کافی برای تغییر مسیر زباله ها در مدار به طوری که راهی زمین شوند و در جو بسوزند را دارد.
بلومبرگ ماه پیش گزارش داده بود که آژانس فضایی ژاپن برای ساختن تور این دستگاه با نیتو سیمو، یک شرکت قدیمی سازنده تورهای ماهیگیری، همکاری کرده است.
این سفینه بخشی از یک ابتکار عمل بین المللی برای پاکسازی فضا با هدف ایمن کردن مدار برای فضانوردان است.
امید می رود که این پروژه همچنین باعث کاستن از خطراتی شود که زباله های فضایی متوجه ایستگاه فضایی، ماهواره های آب و هوایی و ارتباطی به ارزش میلیاردها دلار می کنند.
کارشناسان می گویند که با کاستن از خطر زباله ها برای صنایع فضایی می توان مانع از خسارات زیاد مالی در فضا شد اما می گویند که طرح ژاپن فقط برای دفع زباله های بزرگتر موثر است.
انتهای خبر