فاجعه مصرف انرژی در نظام ساختوساز
تاسیسات نیوز: در کشور ما بیش از ۴۰ درصد انرژی در بخش ساختمان مصرف میشود. ساختمان‌ها به ویژه سنتی‌سازها و بناهای قدیمی، به عنوان منبع اتلاف انرژی شناخته می‌شوند، چرا که رعایت نکردن الزامات اجرایی ساختوساز به لحاظ مصرف انرژی، وجود مصالح غیراستاندارد و غیرمنطبق با شرایط اقلیمی مناطق مختلف کشور منجر به اتلاف انرژی در ساختمان‌ها شده است؛ این در حالی است که با اجرای مبحث ۱۹ مقررات ملی در ساختمان‌های جدید، میزان مصرف انرژی در ساختمان‌ها حداقل تا ۳۰ درصد کاهش می‌یابد که البته اجرای این مبحث هم تاکنون جدی گرفته نشده است. با وجود اینکه مبحث ۱۹ راهکاری برای کاهش اتلاف انرژی در ساخت و ساز است، اما این مبحث علی‌رغم بازنگری چندباره و اجبار به رعایت آن در تمام ساختمان‌های دولتی و عمومی، به دلیل نبود متولی خاص، تاکنون در کشور اجرایی نشده است.
لزوم ارتقای بهره‌وری مصرف انرژی
حالا در این شرایط و با توجه به جریان رو به رشد ساخت مسکن در پایتخت، کارشناسان از به صدا درآمدن زنگ خطر مصرف انرژی در کشور هشدار داده‌‌‌‌‌‌‌اند و بر لزوم ارتقای بهره‌وری مصرف انرژی در انواع ساختمان‌های مسکونی و صنعتی تاکید کردند.
آرش نجفی، رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران، جعفر قرائتی‌ستوده دبیر انجمن تولیدکنندگان و فناوران صنعت ساختمان و تعدادی از کارشناسان حوزه بهره‌وری انرژی در صنعت ساختمان در اتاق بازرگانی گرد هم آمدند تا نظرات خود را درباره برنامه‌های دو ساله کمیته بهینهسازی و مدیریت راهبردی کمیسیون انرژی اتاق ایران به اشتراک بگذارند.
پیش‌‌‌‌‌‌‌بینی مشوق‌های مالی به ازای کاهش مصرف انرژی
در همین رابطه آرش نجفی، رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران و رئیس هیئت‌مدیره انجمن بهینه سازی مصرف انرژی در این نشست درباره طرح احصای بهینهسازی مصرف انرژی توضیح داد و گفت: در چارچوب توافق‌نامه‌ای که اتاق بازرگانی با وزارت نیرو داشته مقرر شده کسانی که اقدام به بهینهسازی مصرف برق می‌کنند و کاهش مصرف آنها احصا میشود، بسته به میزان صرفه‌جویی کالا، اوراق بورسی و مشوق‌هایی از این دست دریافت کنند. به این منظور سرمایه‌گذار باید پیش از اجرای پروژه، شناسنامه انرژی برای آن تعریف کند تا میزان انرژی صرفه‌جویی شده تعیین و مکانیسم تشویقی اجرا شود. این مکانیسم در مورد واحدهای تولیدی و هتل‌ها به طور ویژه کارایی دارد.
رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی همچنین گفت: وزارت راه و شهرسازی برنامه تامین ۴ میلیون واحد مسکونی را دارد، اما مسکن‌هایی که احداث می‌شوند با چالش تامین برق رو‌به‌رو خواهند شد. CHP می‌تواند تا ۸۰ درصد راندمان را تغییر دهد، ۵۰ درصد از این برق از طریق نیروگاه CCHP و بقیه نیز از طریق نیروگاه خورشیدی تامین میشود. همچنین در این طرح فاضلاب تجمیع و برای آبیاری فضای سبز استفاده میشود.
احداث ساختمان‌هایی با بهره‌وری مصرف انرژی
رئیس انجمن بهینه سازی مصرف انرژی، درباره لزوم ضابطه‌‌مند شدن بهره‌وری انرژی اظهار کرد: راهکارهای بهره‌وری مصرف انرژی باید به ضابطه تبدیل و برای آن برنامه‌ریزی شود و ضوابطی تعیین شود که به ممنوعیت کاربرد اقلام ساخت‌و‌سازی بینجامد که از نظر مصرف انرژی بهره‌ور نیستند.
به گفته نجفی، احداث ساختمان‌های بهره‌ور از نظر مصرف انرژی سبب میشود که دولت در فصول اوج‌گیری مصرف مجبور به اخذ تصمیماتی همچون تغییر ساعات کاری برای کاهش مصرف انرژی نباشد، اتخاذ چنین تصمیم‌هایی خسران زیادی برای کشور در پی دارد.
وی درنهایت خبر داد: اتاق بازرگانی انعقاد توافق‌نامه‌ای در راستای بهینهسازی مصرف انرژی با استانداری تهران نیز در دستور کار دارد که انتظار می‌رود امضای این تفاهم‌نامه تا ۲۰ روز دیگر نهایی شود.
زنگ خطر افزایش مصرف انرژی
همچنین جعفر قرائتی‌ستوده، نایب رئیس اول انجمن بهینهسازی مصرف انرژی و دبیر انجمن تولیدکنندگان و فناوران صنعت ساختمان در نشست برنامه‌های دوساله کمیته بهینهسازی و مدیریت راهبردی کمیسیون انرژی اتاق ایران گفت: با هدف نیاز به افزایش تولید مسکن و به دلیل کمبود زمین در شهرها و حوالی آنها، وزارت راه و شهرسازی برنامه احداث و جانمایی حدود ۲۷ شهر جدید را دارد.
وی افزود: ساخت این حجم از مسکن نگران‌کننده است و زنگ خطر افزایش مصرف انرژی را به صدا درمی‌آورد. به این افزایش ۷۰ درصدی مصرف انرژی باید پاسخ داده شود.
قرائتی همچنین اظهار کرد: بنا بر آمارها روزانه ۴.۲ میلیون بشکه نفت در ایران مصرف میشود. ۳۰ درصد از این حجم در بخش خانگی می‌سوزد که برابر با ۱.۳ میلیون بشکه است. در سال ۱۳۹۵ قانونی تدوین شد که این حجم از مصرف کاهش داده شود، با این حال مصرف نه تنها کاهش پیدا نکرد، بلکه سرانه آن بالاتر هم رفت.
فاجعه مصرف انرژی با مدل رایج ساختوساز
دبیر انجمن تولیدکنندگان و فناوران صنعت ساختمان تصریح کرد: مدل ساخت‌و‌سازی که در کشور پیش گرفته‌ایم به ایجاد فاجعه در انرژی می‌انجامد. نه ساختمان‌ها و نه وسایل گرمایشی و سرمایشی از نظر میزان مصرف، بهره‌وری لازم را ندارند و همه اینها به دلیل ارزان بودن انرژی در ایران است. امسال اثرات افزایش مصرف انرژی در تابستان مشهود بود و در زمستان نیز برجسته‌تر است.
قوانین بهره‌وری انرژی رعایت نمی‌شود
وی گفت: در ساخت ساختمان به گونه‌ای که بهره‌وری انرژی در آن صورت بگیرد، قوانین خوبی داریم، اما متاسفانه رعایت نمی‌شود، علاوه بر قوانین مشوق‌های مالیاتی و تسهیلاتی هم در این زمینه وجود دارند.
قرائتی در ادامه توضیح داد: افزایش ضریب اقتصادی به دو طریق محقق میشود، یکی از این روش‌ها سرمایه‌گذاری و دیگری ارتقای بهره‌وری است. در ایران بهره‌وری روش کارآمدی است.
وی در ادامه گفت: بنا بر این در تدوین برنامه سالانه کمیته بهینهسازی و مدیریت راهبردی کمیسیون انرژی اتاق ایران باید این موارد را جای داد: شاخص‌های ارزیابی کاهش مصرف انرژی، ارتقای سطح کیفیت مصالح خطوط تولید صنعت، افزایش استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر در شهرک‌های مسکونی و صنعتی، طراحی شهری که هم آسایش شهروندان را تامین کند و هم نیاز به تردد آنها را تا حد امکان کاهش دهد، صنعتی‌سازی ساخت مسکن به گونه‌ای که مصرف انرژی را پایین آورد و بهره‌ور کند و ایجاد راهکارهای صرفه‌جویی در مصرف انرژی در ساختمان.
۲۶ میلیون ساختمان انرژی مصرف می‌کنند
دبیر انجمن تولیدکنندگان و فناوران صنعت ساختمان همچنین خاطرنشان کرد: ۲۷ میلیون واحد مسکونی در تهران داریم که با فرض خالی بودن یک میلیون از آنها ۲۶ میلیون ساختمان انرژی مصرف می‌کنند. ایجاد زیرساخت‌های لازم برای بهره‌وری انرژی در اجرای شهرهای جدید و توسعه ساخت مسکن باید تبدیل به یک برنامه جدی اجرایی شود.