درسی از آکسفورد

روح الله واصف / سردبیر پایگاه خبری تاسیسات نیوز : در بین سه واکسنی که برای ویروس کرونا ساخته شده است ، سرعت ساخت واکسن دانشگاه آکسفورد داستانی دیگر دارد.

این سوال مطرح است که چگونه چنین روند سریعی ممکن است! موسسه جنر در دانشگاه آکسفورد روی این واکسن کار کرده است و بررسی شکل فعالیت این موسسه می تواند درس های بزرگی برای ما و تمام جهان باشد. این موسسه پیش از شیوع بیماری کرونا در حال طرح یک استراتژی برای شکست دادن دشمن ناشناخته فرضی بود. گفته های یکی از مدیران این طرح بسیار شگفت انگیز و از دید مدیریتی فوق العاده است. پروفسورسارا گیلبرت می‌گوید: “ما داشتیم برنامه‌ریزی می‌کردیم که چگونه بتوانیم بسرعت و در کمترین زمان ممکن واکسن بسازیم.”

ماجرا بسیار ساده است. یک موسسه علمی در بعد کلان استراتژی خاصی را طرح می کند که اگر یک بیماری همه گیر در دنیا اتفاق افتاد چگونه می توان به سرعت به واکسن دست یافت. پس برنامه ریزی هایی انجام می دهند و روندهایی را طرح می کنند. ناگهان شاهد از غیب می رسد و این برنامه ریزی نوظهور را روی آن امتحان می کنند. بدون نیاز به شانس و اقبال همه چیز درست به جلو می رود و واکسنی در کنار دو واکسن دیگر قرار می گیرد. این یعنی ما به یک حادثه رودست زده ایم!

جمله معروف حضرت رسول اکرم که فرمود ” خود را محاسبه کنید پیش از آن که شما را محاسبه کنند” را می توان در همین خط و فکر دید که علاج واقعه قبل از وقوع باید کرد!

بسیاری از شرکت های تولید کننده بزرگ و کوچک ایرانی پیش از کرونا و تحریم فکرهایی کرده بودند که اکنون در حال بهره برداری از آن هستند. اما بودند و هستند شرکت هایی که اکنون تعطیل یا نیمه تعطیل هستند. این فکر پیش نگر و آینده نگری را باید تمرین کنیم.

مدیران ما باید به سوال هایی مهم پاسخ دهند: چرا پس از هر باران باید نیروهای نظامی به داد مردم شهرهای مختلف برسند؟ چرا با وجود هشدارهای سازمان هواشناسی پس از هر سرما یا گرما، برف یا باران ما تعدادی کشته داریم؟ چرا با وجود دانش مهندسان ایرانی باید منتظر پلاسکویی دیگر باشیم؟ چرا کیلومترها خیابان و جاده کشیدیم اما متروها را تکمیل نکردیم؟ چرا برای بزرگان فرهنگ و هنر خود ده ها سمینار و کنفرانس برگزار کردیم اما از گرانی نمی توانیم کتاب های آنها را بخریم؟

خود ما مهندسان نیز پاسخ هایی بدهیم. در آموختن سیستم ها و مکانیسم های مختلف آن قدر تعلل می کنیم که با یک کوه رزومه وقتی با یک آزمایشگاه پیچیده طرف می شویم طراحی ما کاملاً غلط و بیهوده است. چرا طراحی هوای فشرده و گاز صنعتی را یاد نگرفته ایم؟ چرا فیلترها را حرفه ای نمی شناسیم؟ چرا سیستم کنترل را بلد نیستیم؟ چون ما نیز به فردا فکر نکرده ایم!

برای موفقیت باید استراتژی داشت. این درس را اگر فرا نگیریم تجربه آن را به ما می آموزد. اما یادمان باشد درس های تجربه دردناک و بسیار تلخ است!

تا بعد!