تاریخچه نشر مطبوعات تاسیسات
اگر مجله پمپ منتشره توسط صنایع پمپ سازی ایران در یکم شهریور ۱۳۶۳ را مربوط به صنعت تاسیسات بدانیم، می توان نام آن را به‌عنوان نخستین مجله صنعت تاسیسات ثبت کرد ولی شاید این جفایی بزرگ بر صنعت عریض و طویل تاسیسات باشد؛ پس با اجازه این افتخار را برای مجله دیگری نگاه می‌داریم و آن را با خیال راحت به حرارت و برودت اعطاء می‌کنیم.
نخستین مطبوعه ویژه دانش تاسیسات به نام مهندس سید مجتبی طباطبایی با عنوان حرارت و برودت ثبت شده است. او که با کتاب محاسبات تاسیسات ساختمان معرف خاص و عام تاسیسات ایران بود و است دست به کاری زد که در تاریخ تاسیسات ایران خواهد ماند.
چرا طباطبایی و چرا مجله؟
طباطبایی صاحب قلم و کتاب نوشته شده بود. از چاپ کتاب محاسبات تاسیسات ساختمان نزدیک به سه سال می‌گذشت و در ضمن دبیرکل سندیکای صنایع حرارتی و برودتی بود. پس بدیهی‌ترین ابزار یک انجمن صنفی که مجله آن است را در دستور کار خود قرار داد و چه خوب که از گنجایش سندیکا بیشترین استفاده شود. پس زمانی که مطبوعات جایگاه ویژه‌ای در کشور ما داشت و مردم بعد از سال‌ها که برای خرید یکی از دو روزنامه کشور یعنی کیهان و اطلاعات رأس ساعت ۱۴ مقابل دکه‌های روزنامه‌فروشی صف می‌کشیدند، با روزنامه رنگی همشهری آشنا شده بودند؛ دست به چاپ ماهنامه‌ای زد با عنوان حرارت و برودت و در یادداشت سردبیر در نخستین شماره، آن را رسانه ویژه سندیکای صنایع حرارتی و برودتی نامید.
در خردادماه سال ۱۳۷۱ شماره اول ماهنامه حرارت و برودت که عنوان نشریه سندیکای حرارتی و برودتی روی جلد آن به چشم می‌خورد منتشر شد و مصاحبه اختصاصی با وزیر صنایع وقت آقای مهندس نعمت‌زاده نشان از قدرت دست اندرکاران آن داشت. نگاه‌های آن سال‌ها که تولید و رونق آن بود و سازندگی پس از جنگ روحی تازه در کالبد شرکت‌ها دمیده بود شاید باعث شده بود که سرمقاله این مجله با عنوان “گسترش صادرات فراورده‌های صنعتی؛ چگونه؟ “ و به قلم سیدمجتبی طباطبائی با عنوان دبیر سندیکا نوشته شود. مقاله‌ای از مرحوم مهندس حاج سقطی که دانشیار دانشگاه بود، و مقاله‌ای از مهندس ساعد کمالی که مدیر فنی شرکتی تولیدکننده بود، نشان از تلاش مجله برای استفاده از همه ظرفیت‌های موجود داشت و البته که خود سردبیر نیز مقاله‌ای را ترجمه کرده بود؛ کاری که تا امروز همچنان ادامه دارد و شاید بتوان مهندس طباطبایی را رکورددار ترجمه مقاله در ایران دانست. اگر نه درکل ولی به قطع در عرصه تاسیسات چنین است.
در اندک زمانی بعد با تغییر نام سندیکای صنایع حرارتی و برودتی به انجمن صنعت تاسیسات مجله به آرامی شکل می‌گیرد و قالب حرفه‌ای تری می‌یابد. تبلیغات که از نخستین شماره در مجله دیده می‌شدند به آرامی در آن جای خود را باز می‌کنند و شاید هزینه‌های مجله از انجمن تفکیک می‌شود و به‌صورت خودگردان اداره می‌شود. پس از حدود سی ماه تبلیغات روی جلد می‌آیند و مجله شکلی کاملاً تجاری به خود می‌گیرد؛ ولی مقالات فنی مجله همچنان ادامه می‌یابد و بخش مهم و خواندنی مجله را در تصرف دارد. برای تولید و ترجمه مقالات دقت کافی به عمل می‌آید و در یک قضاوت منصفانه نمره قبولی را می‌گیرند. ایده پرهیز از مقالات علمی صرف و استفاده از مقالاتی کاربردی و ترجمه از مقالاتی که در صنعت تاسیسات ایران قابل‌استفاده باشد، از شماره اول شروع می‌شود و به‌خوبی ادامه می‌یابد. می توان تصور کرد که جامعه جدا مانده از عرصه تاسیسات جهانی و رها شده از دگرگونی های انقلاب و جنگی طولانی اکنون تا چه حد نیازمند نوسازی است و تاسیسات چه جایگاه مهمی دارد و از همه مهم‌تر مهندسانی که سالهاست به چند کتاب مشخص و قدیمی دل‌خوش کرده‌اند چقدر تشنه مقالاتی هستند که دانش کاربردی را مطرح می‌کند؛ اما داستان مجله حرارت و برودت به همین‌جا ختم نمی‌شود.
مجله حرارت و برودت در اوج
نبود مجلات موازی و روند صعودی فروش تجهیزات تاسیسات در سال ۱۳۷۸ که ساخت‌وساز در کشور ما و حتی صدور خدمات ساخت به کشورهای دیگر را به رونقی فزاینده رسانده بود، باعث می‌شود که مجله بتواند به انتشار دو شماره در برخی از ماه‌ها دست‌یابد. شماره‌های ۸۲ و ۸۳ در بهمن ۷۸ و ۷۸ و ۷۹ در آذر آن سال به نام فوق‌العاده زمستان یا ویژه‌نامه چیلر جذبی که البته بعد تبلیغاتی خوبی برای برندهای سفارش‌دهنده و البته که برای مجله نیز سودآوری شیرینی به دنبال داشته است نشان‌دهنده روزگار اوج است. بخش انگلیسی‌زبان مجله شامل اطلاعات برندها و برخی از خبرهای خاص نگاه مجله به آن سوی مرزها را نشان می‌دهد.
مشکلات حرارت و برودت
مجوز مجله برای داخل انجمن بوده و بنابراین امکان تیراژ وسیع و فروش روی دکه‌های مطبوعاتی را نداشته است. همچنین نمی‌تواند اشتراک فروشی کند. از آن بدتر گویا ممنوعیت درج تبلیغات در مجلات داخلی است که البته چندان مورد توجه مجله نبود. به‌هرحال برای گذر از این مشکلات نیاز به مجوزی برای یک مجله مستقل از انجمن است و بدیهی است که گردانندگان مجله اقدام به اخذ آن می‌کنند.
خداحافظ حرارت و برودت!
یادداشت سردبیر شماره ۸۱ در دی‌ماه ۱۳۷۸ خبر از صدور مجوز انتشار مجله صنعت تاسیسات پس از چند سال انتظار می‌دهد. تا پایان سال ۷۸ مجله با شماره ۸۴ در اسفندماه منتشر می‌شود و یادداشت سردبیر به‌صورت رسمی تعطیلی مجله را اعلام می‌کند. ناگهان در مهر ۱۳۷۹ شماره ۸۵ پس از وقفه‌ای ۶ ماهه دوباره منتشر می‌شود و خبر از انتشار مجدد برای انعکاس مسائل داخلی صنف و حتی مقالات نوشتاری دست اندرکاران صنف به‌صورت فصلنامه می‌دهد. شماره ۸۶ در بهمن ۱۳۷۹ منتشر می‌شود و دیگر تمام. مجله بدون هیچ یادداشت دیگری به کار خود پایان می‌دهد و تمام تلاش دست اندرکاران آن معطوف مجله صنعت تاسیسات می‌گردد. حرارت و برودت تا این زمان حدود ۸ سال منتشر شده بود.
سلام بر صنعت تاسیسات
مجله صنعت تاسیسات در اسفندماه ۱۳۷۸ منتشر می‌شود و طباطبایی ۴۲ ساله که پختگی مطبوعاتی دارد صفحه‌آرایی مجله را بدون هیچ تغییری حفظ می‌کند و تنها عنوان مجله را تغییر می‌دهد. تجربه این سال‌ها به او آموخته که تغییر چندان ساده نیست و حفظ موفقیت از هرچیزی مهم‌تر است.
تا امروز ۲۷۵ شماره مجله صنعت تاسیسات منتشر شده است. حجم تبلیغات مجله که درزمانی نه‌چندان دور به‌شدت زیاد بود به شکل محسوسی کاهش یافته است. مهندس طباطبایی همچنان ترجمه می‌کند و می‌نویسد. شماره فروردین هر سال در انتهای اسفند سال قبل منتشر می‌شود و شماره هر ماه در ابتدای آن ماه. در هیچ ماهی مجله با تأخیر نیامده است و این نظم جالب است. مجله به‌جز چند شماره هیچ گاه روی دکه‌ها نیامد. شکل خاص اشتراک آن که ابتدا مجله‌ها را می‌گرفتید و پس از چند شماره پول آن را می‌دادید جذاب بود ولی شاید بسیاری را مدیون طباطبایی کرد!
قدرت مالی حامیان مجله که از اعضای سرشناس انجمن صنعت تاسیسات هستند مجله را سرپا نگه داشته است و در روزگاری که تقریباً هیچ مجله کاغذی‌ای در عرصه تاسیسات منتشر نمی‌شود و از این ورطه رخت خویش بیرون کشیده‌اند هنوز زنده است و نفس می‌کشد.
تهویه مطبوع متولد می‌شود
فروردین ۱۳۸۲ با آغاز سال نو ماهنامه جدیدی در عرصه تاسیسات ایران منتشر می‌شود که می توان آن را آغاز عصر جدیدی در عرصه مطبوعات تاسیسات دانست. مهندس محمدحسین دهقان قهرمان جدید داستان ماست. این نام را بسیار خواهید شنید. او که مجله داخلی یکتا تهویه اروند با نام اروند را منتشر می‌کرد و درواقع کارمند این شرکت بود تصمیم به جدایی می‌گیرد. او که اکنون تجربیات مفیدی از کار با برندها دارد، عرصه تاسیسات را به‌خوبی می‌شناسد، باد جوانی در سر و حوصله چالش‌های عظیم ذهنی را دارد کاری می‌کند کارستان و به پشتوانه نویسندگان و مترجمانی که می‌شناخت و البته دانش فنی خود در عرصه فنی و چاپ، تصمیم می‌گیرد که به یکه‌تازی یازده ساله مهندس طباطبایی پایان دهد. مجله جدیدی را منتشر می‌کند که با نام تهویه مطبوع می‌شناسیم. قدرت شریک وی در بازار تاسیسات یعنی مهندس آزیتا دادگستری بدون شک کمک بزرگی برای وی بوده است. آزیتا دادگستری که در عرصه فروش تاسیسات مدرن بسیار شناخته شده بود به‌عنوان صاحب‌امتیاز و مدیرمسئول وارد عرصه می‌شود و مهندس دهقان سردبیر مجله. چرا این مجله منتشر می‌شود؟ مهندس دهقان در یادداشت سردبیر می‌نویسد: “این ماهنامه برای شروع حرکت خود، هزار و یک دلیل دارد که بارزترین آن‌هااعتقاد به تکثر، عبور از سنت و سخن تازه است. “ البته در ادامه شاید حرف اصلی را می‌زند: ” ما به تعامل می‌اندیشیم اما این مجله را سخنگوی کسی یا نهادی نخواهیم ساخت. این مجله متعلق به هیچ‌کس نیست و از طرفی به همه تعلق دارد، از همه‌کس و همه‌جا می‌نویسد. “ آیا دادگستری و طباطبایی در جایی سرشاخ شده بودند؟ یا دهقان عامل اساسی بود؟ چرا آزیتا دادگستری؟ گویا دهقان در مسیر ثبت مجله دچار اشتباهی سهوی در فهم قانون می‌شود. او که مهندس تاسیسات برقی است گمان می‌کند که صاحب‌امتیاز باید دارای مدرک مهندسی تاسیسات مکانیکی باشد و اینجاست که پای زن قدرتمند تاسیسات ایران به نشر باز می‌شود؛ البته آینده مسیر حرفه‌ای این دو نفر در صنعت نیز این داستان را تأیید می‌کند. در این زمان دهقان هنوز نشر یزدا را تأسیس نکرده است و با فراغ بال و راهی که پل‌های پشت سرش همه خراب شده است ولی در یک پیچ تاریخی مناسب، اسب مراد را سوار می‌شود و با مرد قدرتمند تاسیسات ایران وارد گود رقابت می‌شود. حریف جدید جوان و جویای نام آمده بود. با نگاهی به نخستین شماره‌های مجله جوان می توان دریافت که نقاط ضعف و قوت مجله پیشکسوت به‌خوبی تحلیل شده است. قوت‌ها ادامه یافته و ضعف‌ها حل شده بود. برخی از نویسندگان قدیمی مجله صنعت تاسیسات در مجله جدید نوشته بودند و سبد تکمیلی از نویسندگان مؤلّف کتاب در مجله دست‌به‌قلم شده بودند. دهقان به‌خوبی پتانسیل خود را شناخته و حتی در اقدامی جسورانه همراه با انتشار مجله دست به انتشار لوح فشرده همراه با آن زده بود. کاری مدرن که بر سنت‌گرایی طباطبایی طعنه می‌زد. شماره بین‌المللی داشت و بر گستاخی این جوان تازه از راه رسیده همین بس که در نمایشگاه مطبوعات اردیبهشت‌ماه همان سال غرفه گرفته بود! یعنی با دو شماره به نمایشگاه می‌رفت. انتشار دو شماره در سه ماه بعدی نشان داد که جوان ما کمی تا پختگی فاصله دارد.
این مجله سال‌ها منتشر شد و مدتی بعد به آرامی نام مهندس دادگستری که کار قلمی خاصی از وی دیده نشده است از آن حذف شد. امروزه نام این مجله در فهرست مجلات دارای مجوز ارشاد نیست. مجله صنعت تهویه مطبوع سال‌ها بعد توسط مهندس دهقان مجوز انتشار گرفت ولی باوجود تشابه اسمی فوق‌العاده آن دو، مجله‌ای جدا است.
تهویه و تبرید از راه رسید
خرداد ۱۳۸۳ اتفاق عجیبی همه را شوکه می‌کند. در گرماگرم رقابت شدید دو رقیب قدیمی و جدید، مهندس دهقان مجله‌ای جدید با قطعی جدید را راهی بازار نشر می‌کند. چرا؟ نمی‌دانیم. اما نبود نام مهندس دادگستری در مجله جدید شاید برخی از ابهامات را پاسخ دهد. شاید دهقان می‌خواهد به تنهایی برای خود مجله‌ای داشته باشد. شاید امتیازات وزارت ارشاد وسوسه‌گر باشد و شاید دلیلی دیگر در میان است. هیچ یادداشت یا سخن سردبیری در میان نیست. گویی انسانی با بغض به پرواز درآمده است. در شش ماه آینده تنها دو شماره از مجله به چاپ می‌رسد.
شماره ششم که مصادف با فروردین ۱۳۸۴ است متفاوت‌تر از گذشته است. تیراژ ده هزار نسخه روی صفحه فهرست با فونت درشت نقش می‌بندد و شعار پرتیراژترین نشریه تخصصی حرارت و برودت ایران در کنار آن جا خوش می‌کند. راست یا ناراست آن بر ما روشن نیست. در کنار این نمایش خیره‌کننده، نام مهندس مجید سلطانی به‌عنوان سردبیر قرار می‌گیرد تا نشان دهد دهقان به فکر شبکه‌سازی است. نام‌های بزرگی چون مرحوم دکتر موسوی نائینیان به‌عنوان شورای سیاست‌گذاری و اسامی متعدد دیگری به‌عنوان همکاران تحریریه تأییدکننده همین نظریه است.
دی‌ماه ۱۳۸۴ درحالی‌که تیراژ نشریه دیگر درج نشده بود نام مهندس مزدک صدری افشار که ازقضا دیر زمانی قبل در مجله صنعت تاسیسات قلم زده بود به‌عنوان سردبیر جایگزین سلطانی می‌شود که تا شماره سی‌ام یعنی فروردین ۱۳۸۶ این سمت را برعهده دارد.
در مردادماه ۱۳۸۶ و با شماره ۳۴ مجله رنگ و بویی جدید می‌گیرد. در این نشریه تنها از اشری می‌خوانید در کنار لوگوی این انجمن بین‌المللی مهندسان گرمایش، سرمایش و تهویه مطبوع روی جلد می‌آید و پروژه بزرگی آغاز می‌شود: ترجمه کل هند بوک های اشری توسط تیم بزرگی از مترجمان که برخی از آن‌هاافتخاری و از روی علاقه این کار را انجام دادند، برای چاپ در مجله و با بررسی بسیار مختصر و غیررسمی مهندس سلطاندوست پیر پرنیان اندیش تاسیسات که در آن زمان کتاب‌های او گوی سبقت از همگان را ربوده و مشاور غیررسمی دهقان شده بود. پروژه‌ای که سال‌ها به طول انجامید و گام بزرگی برای آشنایی مهندسان ایرانی کمتر آشنا به زبان غریبه با اشری برداشت. در این مسیر حتی برخی از استانداردهای مهم اشری نیز ترجمه شد و هرچند برخی از ترجمه‌ها اشکالاتی داشت اما شاید بتوان این پروژه را نخستین مگا پروژه ترجمه در تاسیسات دانست. همت مهندس دهقان و پایمردی مهندس سلطاندوست بسیار ارزنده و ستودنی است. با اتمام پروژه مجله دچار رخوت می‌شود و دهقان که سرگرم کار بزرگ خود یعنی تأسیس چاپخانه شده بود و آن شور و شر سال‌های قبل را نداشت تصمیم می‌گیرد مجله را با روندی روزمره و بدون فرازوفرود ادامه دهد. این مجله تا امروز چندان که افتد و دانی منتشر می‌شود.
کیش‌ومات!
مجله حرارت و برودت را که به یاد دارید؟ در اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۸۸ ناگهان مجله حرارت و برودت روی پیشخوان مطبوعات تاسیسات می‌آید! طباطبایی دوباره به فکر انتشار مجله قدیمی خود افتاده است؟ خیر. گویا دهقان در یک جنگ تن‌به‌تن، از قانونی در مطبوعات استفاده می‌کند که پس از گذشت چند سال (شاید ده سال) از آخرین نسخه یک مجله، می توان نام آن را ثبت کرد. اتفاقی که البته قبل از آن برای مجله دانستنیها نیز افتاده بود ولی مؤسسه همشهری به رسم ادب از فرانه بهزادی رخصتی می‌گیرد و فرصتی می‌یابد. این بار اما ماجرای اجازه نبود. مهندس طباطبایی خشمگین می‌شود و تلاش می‌کند تا مجله حرارت و برودت را به زیر کشد. قانون مطبوعات مشخص و دهقان میخ‌ها را محکم کوبیده است. طباطبایی مهره شاه را می‌خواباند و مات جبر روزگار می‌شود. دهقان که گویی از برخی رفتارهای طباطبایی به تنگ آمده است انتقام سختی از او می‌گیرد. قضاوت در این خصوص سخت است و کار ما نیست؛ ولی داستان حرارت و برودت گویا تمامی ندارد.
سال‌ها بعد تعدادی از شرکت‌های صاحب‌نام در عرصه تولید تاسیسات که آبشان با مهندس طباطبایی در یک جوی نمی‌رفت و با انجمن صنعت تاسیسات دچار مشکل شده بودند انجمن را ترک می‌کنند و انجمن صنفی کارفرمایی تولیدکنندگان سیستم‌های تهویه مطبوع ایران را تشکیل می‌دهند. در زمانی کوتاه تعداد زیادی عضو می‌گیرند و راه خود را از انجمن قدیمی جدا می‌کنند. آن‌هاکه می‌خواستند در مقابل انجمن صنعت تاسیسات قد علم کنند نبود مجله به‌عنوان ارگان خود را ضعف می‌دانند و لذا دست به دامن مردی می‌زنند که با طباطبایی مشکل دارد: دهقان. او هم امتیاز مجله حرارت و برودت را به انجمن جدید واگذار می‌کند، شما بخوانید می‌فروشد و مجله حرارت و برودت، فرزند ناخلف طباطبایی، در یک جابجایی بزرگ در خدمت انجمن رقیب قرار می‌گیرد و در سال ۱۴۰۱ در نمایشگاه تاسیسات تهران روی میز غرفه‌ها می‌نشیند. جبر زمانه خنده‌دار و حیرت‌انگیز است.
کارخانه مجله
تاسیسات بهداشتی(مهندسی زیرساخت‌ها)، صنعت تهویه مطبوع، لوله و اتصالات، صنعت لوله، تفکر معماری، نفت و روغن، اعلام و اطفاء حریق، برق و روشنایی، ساختمان و برج برتر، برق و قدرت، صنعت حفاظت، نفت و پالایش، صنعت درو پنجره، راهنمای جامع صنعت تهویه و تاسیسات، بازی و اسباب‌بازی، خانه تاسیسات یزدا برخی از مجلاتی است که توسط مهندس دهقان منتشر می شده‌اند. برخی از آن‌هادر گذر سال‌ها متوقف شده‌اند و برخی دیگر همچنان در بازار نشرند. تعدد مجلات دهقان نشان می‌دهد که او به سمت کار تخصصی نشر مجله در حوزه‌های مرتبط و نزدیک به تاسیسات رفته است. نمونه خاصی که در بخش خصوصی ایران شبیه ندارد و یا کمتر شبیه آن را دیده‌ایم و تنها در کیهان، اطلاعات و همشهری قابل‌مشاهده است که البته آن‌هانیز به جبر زمانه برخی از مجلات خود را تعطیل کرده‌اند. تولید محتوای غنی و حفظ خوانندگان قدیم و پس از مدتی مشکلات مالی در صنعت ساخت‌وساز و البته تاسیسات در ایران پاشنه آشیل کارخانه مجله سازی ما می‌شود.
می توان دوران اوج این مجموعه را زمان همکاری مهندس سلطاندوست با دهقان در نقش مشاور دانست. او که پایی در صنعت نشر و دستی در آتش تاسیسات و صدالبته قلمی شیرین دارد و از همه مهم‌تر معلمی توانمند در دانشگاه است سیاستمداری قهار و درعین‌حال متخلق به اخلاق نیک است. دوستانش او را می‌ستایند و شاگردانش به او عشق می‌ورزند. مشاوره‌های دقیق و حساب شده او شامل بسیاری افراد شده است و منتفعشان کرده. البته سالهاست که کنج عزلت گزیده است و دوران خوش دوری از اغیار را می‌گذراند.
جداشدگان
چنان‌که رسم معهود است برخی از اعضای نشر یزدا در گذر زمان از گروه جدا می‌شوند و دست به انتشار مجلاتی می‌زنند، چنان که خود دهقان چنین کرده بود. هرچند که هیچ‌یک از این مجلات نتوانستند تأثیر خاص و جریان مشخصی در عرصه مطبوعات ویژه صنعت تاسیسات ایجاد کنند اما مشخص است که دهقان و طباطبایی را با چالش‌هایی روبهرو کرده‌اند.
دکتر خشایار شکیبی با ماهنامه مبدل گرمایی از اردیبهشت ۱۳۹۰ و ماهنامه تاسیسات و تجهیزات نفت، گاز، پتروشیمی از سال ۱۳۹۶ سعی می‌کند راهی جدید و خاص بیابد.
مهندس علی عباسی تفرشی از سال ۱۳۸۴ با ماهنامه تهویه تاسیسات آغاز می‌کند که البته مدیرمسئول آن مهندس (و بعدها دکتر) وحید وکیل‌الرعایا است. در جدا شدن مهندس عباسی گویا حرف‌وحدیث‌هایی وجود داشت و حتی کار به دادگاه هم می‌کشد. اختلاف کجا بوده است نمی‌دانیم. البته وکیل‌الرعایا نیز که سابق بر این از رفقای دهقان بوده است به دلایلی با دهقان سرشاخ می‌شود و رقابتی شدید بین آن‌ها بوده است. سال‌ها بعد یعنی در سال ۱۴۰۰ دکتر وکیل‌الرعایا که برای ادامه تحصیل به استرالیا رفته و از بازگشت صرفنظر کرده است، امتیاز مجله را به‌کل به مهندس عباسی واگذار می‌کند. مهندس عباسی در سال ۱۳۹۷ ماهنامه جدیدی به نام بازار تاسیسات و تهویه مطبوع و بازهم با مدیر مسئولی به‌جز خود به نام فؤاد وجدانی منتشر می‌کند. سؤال مهمی که در مورد مهندس دهقان وجود داشت و آن چرایی تعدد مجلات بود، اینجا هم وجود دارد.
سومین جداشده مهندس رامین تابان با ماهنامه خانه تاسیسات و در سال ۱۳۹۱ است.
با تاسیسات نیوز در فضای مجازی
در سال ۱۳۹۲ اتفاقی جدید در عرصه مطبوعات تاسیسات رخ می‌دهد و پایگاه خبری خبر تاسیسات(تاسیسات نیوز) در قالب یک سایت اینترنتی متولد می‌شود. هرچند که در آن سال‌ها فضای مجازی را جزء مطبوعات نمی‌دانستند اما سالهاست که این تفکر عوض شده است و نشریات مجازی نیز خود را در این فضای فرهنگی جای‌داده اند. پایگاه خبری را آکادمی کاشانه تاسیس می کند و هزینه‌های آن را تقبل می‌کند و به‌اصطلاح اسپانسر آن می‌شود.
باگذشت زمانی کوتاه هفته‌نامه تاسیسات نیوز نیز متولد می‌شود و بدون دغدغه هزینه‌های کاغذ و نشر و پخش، فضای مجازی را فرصت مغتنمی برای اظهار وجود می‌یابد. این هفته‌نامه اکنون از چهارصدمین شماره خود گذر کرده است و به پیش می‌تازد. شاید نویسنده سخن سردبیر این هفته‌نامه را با بیش از ۳۰۰ نوشته در این ستون بتوان یکی از رکوردداران در نوشته‌های مطبوعاتی تاسیساتی دانست؛ البته بعد از مهندس طباطبایی با حجم عظیم نوشته‌ها و ترجمه‌هایش.
در سال ۱۴۰۰ ماهنامه مهندسی تاسیسات آغاز به کار می‌کند و در خطی شبیه به هفته‌نامه تولید محتوا می‌کند. اتفاقی که بسیاری از خوانندگان خود را با این چالش روبهرو می‌کند که چه تفاوتی بین آن‌هاست. ماهنامه در شماره‌های نهم به بعد به آرامی خط خود را جدامی‌کند و ساختاری متفاوت از هفته‌نامه می‌یابد.
برندهای زیادی در قالب تبلیغات در سایت و هفته‌نامه و ماهنامه ظاهر شده‌اند؛ اما تفکر غیرانتفاعی بودن و اشاعه مطالب علمی و نبود دید مالی باعث می‌شود که مجموعه تاسیسات نیوز مسیری به نسبت مستقیم را بپیماید و حتی دچار فراز و فرودهایی شود. این تجربه خود نشانگر این است که کار فرهنگی به تنهایی نمی‌تواند پابرجا بماند و یاری بخش صنعت لازم است.
سایرین
مجلات دیگری هم در این سال‌ها منتشر شده‌اند ولی شاید به یکی دو شماره هم نرسیده‌اند. فصلنامه تهویه مطبوع و تاسیسات حرارتی و برودتی به صاحب امتیازی مؤسسه انجمن علمی مهندسی حرارتی و برودتی ایران و با مدیرمسئولی دکتر عبدالرزاق کعبی نژادیان، فصلنامه تاسیسات حرارتی-برودتی با مدیرمسئولی مهندس داریوش هادی زاده سال ۱۳۹۲ و چندین و چند نام دیگر از این جمله‌اند.
مجلاتی هم منتشر می‌شوند یا شده‌اند که گستره توزیع محدودی دارند مانند دو فصلنامه راهنمای تاسیسات ایران که امتیاز آن متعلق به مؤسسه آخرین خبر روز طلایی و مدیر مسئولی مهدی فرجی نیگجه و پیشگامان تاسیسات با صاحب امتیازی شرکت مبتکران سرمایش گرمایش عصر امروز و مدیر مسئولی مهندس داریوش هادی زاده است. جالب است که لوگوی هردو صاحب‌امتیاز و نشانی آن‌ها یکی است!
ماهنامه بدر تک الکتریک، خبرنامه ابارا، خبرنامه تهویه، گاهنامه پندار پیروزی مربوط به شرکت پاکمن، ارتعاشات صنعتی و مجری مربوط به شرکت سوپرپایپ نشریات داخلی برندها هستند که مدتی منتشر شده‌اند و یا تعطیل هستند و یا به‌جز برای پخش در نمایشگاه‌های تاسیسات فرصت نشر نمی‌یابند.
در تمام این نوشتار سعی شد بی‌طرفانه کل تاریخ مطبوعات تاسیساتی ایران ثبت و کاملاً قابل استناد مطالب گردآوری و مستندسازی شود.
به احترام تمام کسانی که کار فرهنگی را بر کار اقتصادی ترجیح دادند و نه برای جیب خود که برای دل خود تلاش کردند باید ایستاد و کلاه از سر برداشت. یاد تمام نویسندگان رفته شادا و تن همه ماندگان سلامت بادا.
مراجع و منابع:
- آرشیو شخصی نگارنده
- آرشیو آقای مهندس ظهوری
- گنجینه مطبوعات کتابخانه ملی ایران
- سامانه جامع رسانه‌های کشور
- سایت تاسیسات نیوز