تاسیسات نیوز/ صدیقه بهزادپور: تولید ارزهای دیجیتال به گفته کارشناسان در سطح داخلی و بین المللی قابلیت سودآوری بسیاری در کشور دارد که در حال حاضر با به دلیل نبود برق پایدار در کشور با چالشهای بسیاری مواجه است و فعالیت این گروه به همین یا به طور کامل یا مقطعی متوقف می شود، در حالی که صاحبنظران معتقدند که در صورت تخصیص برق پایدار به این گروه و حمایت از فعالیت قانونی آنها می توان از محل درآمد حاصل از تولید ارزهای دیجیتال در این بخش حتی به شبکه تولید برق نیز سامان داد و علاوه بر آن موجبات رشد و توسعه اقتصاد کشور را با توجه به شرایط فعلی حاکم بر جامعه فراهم آورد.
محمد میرزایی با بیان این مطلب گفت: مهم‌ترین عامل که در استخراج بیت‌کوین و سایر ارزهای مشابه تاثیر می‌گذارد قیمت برق است. برای استخراج نیاز به روشن ماندن یکسره ماینرها وجود دارد و این یعنی مصرف برق آن زیاد است. در کشورهایی که در آنها قیمت برق ارزان است هزینه صرف شده برای استخراج هم پایین می‌آید و در مقایسه با کشورهایی مثل استرالیا که قیمت برق و الکتریسیته در آنجا بالاست، سودآوری‌اش نیز بیشتر است. تعیین قیمت برق تنها هزینه مربوط به استخراج ارز دیجیتال است که به صورت دقیق می‌توان آن را قبل از شروع محاسبه کرد. دومین عامل مهم در تعیین سودآوری استخراج ارزهای دیجیتال بحث مربوط به هزینه‌های راه‌اندازی و نگهداری سخت‌افزارهاست. طبیعتاً هرچه ماینری که قصد استخراج با آن را داریم قوی‌تر باشد شانس برنده شدن ما نیز بیشتر می‌شود. بنابراین هزینه سخت‌افزار استخراج که می‌توان یک رایانه شخصی یا دستگاه مخصوص استخراج (ASIC) باشد، بالاتر برود هزینه استخراج نیز بالا می‌رود. هزینه نگهداری هم می‌تواند شامل دستگاه‌های خنک‌کننده باشد. همان‌طور که می‌دانید روشن ماندن چندین ماینر برای مدت‌های طولانی گرمای زیادی تولید می‌کند که باید برای خنک کردن آنها هم چاره‌ای اندیشید. از طرف دیگر برخی افراد و شرکت‌ها مکان‌هایی مثل سوله اجاره می‌کنند و تجهیزات استخراج خود را در آنجا قرار می‌دهند. بنابراین هزینه‌های جا و مکان را نیز می‌توان در تعیین هزینه‌های اولیه استخراج دخالت داد. موضوع سوم که باید به آن توجه داشت میزان درجه سختی استخراج بیت‌کوین یا سایر ارزهای مشابه است. درجه سختی استخراج یک ارز نشان‌دهنده این است که ماینرها با چه درجه سختی تراکنش‌ها را تایید و بلاک جدید تولید می‌کنند. به عبارت دیگر برای فعالیت صحیح شبکه بلاک چین هر ارز بلاک‌ها باید با فواصل زمانی ثابتی به زنجیره ملحق شوند. بنابراین با افزایش قدرت سخت‌افزاری کل شبکه و ورود ماینرهایی که سخت‌افزارهای قوی دارند، بلاک‌ها با سرعت بیشتری تولید می‌شوند و برای همین به صورت خودکار درجه سختی استخراج افزایش می‌یابد. با این کار تلاش می‌شود دوباره فاصله زمانی تولید بلاک‌های جدید به همان حالت قبلی که نزدیک به فاصله مطلوب است برگردد. پس درجه سختی استخراج هم در مقدار سودآوری آن تاثیر دارد.
وی گفت: واقعیت این است که باید پذیرفت صنعت استخراج ارزهای دیجیتال، جزو صنایعی است که در سال‌های آینده بسیار مورد استقبال قرار خواهد گرفت. علت این استقبال هم افزایش رمز ارزها در بازه زمانی سال ۲۰۲۰ الی ۲۰۳۰ میلادی است. برای رفع موانع و اختلاف‌ها باید قبل از هر چیز به یک دید کارشناسی در این حوزه دست یافت تا بدانیم که اصلاً چه سهمی در استخراج ارزهای دیجیتال داریم و چه مقدار برق مصرف می‌شود. در این مدت، گزارش‌ها و اظهارنظرهای فراوانی را پیرامون این موضوع مورد بررسی و مطالعه قرار دادم که در اکثر آنها فقط از یک جنبه به این قضیه نگاه شده بود و ضمنا این گزارش‌ها آنقدر کلی بود که نمی‌توانست مبنای درستی برای مطالعه و اظهار نظر در این زمینه باشد. برای محاسبه مصرف برق بیت‌کوین، شاخص‌های مختلفی وجود دارد که با استفاده از آنها می‌توان میزان مصرف برق را محاسبه کرد. بر اساس گزارش‌های بهمن ماه سال گذشته مصرف برق شبکه بیت‌کوین که قابل دسترس برای همگان نیز است، بالغ بر ۷۰ هزار مگاوات ساعت بود که این رقم به تدریج روند کاهشی یافت نکته دیگر اینجاست که نیروگاه‌های برق کشور ما معمولا در فصل زمستان‌که با پیک مصرف برق فاصله داریم، اقدام به تعمیرات دوره‌ای و اورهال می‌کنند. اما از آنجا که این فصل با اوج گیری قیمت بیت‌کوین مصادف شد، تقاضا برای استخراج بیت‌کوین را افزایش داد و در نتیجه با مشکلاتی در زمینه تامین برق مواجه شدیم. به عبارتی اگرچه نمی‌توان ماینینگ را مقصر اصلی مشکلات کمبود برق این روز‌ها دانست؛ اما این موضوع در ایجاد مشکلات اخیر بی‌تأثیر هم نبوده است.
این کارشناس ارزهای دیجیتالی افزود: ارزش افزوده حاصل از استخراج رمزارزها در کشور بسیار بیشتر از تصور فعلی در جامعه است و در صورتی که پروسه استحصال رمزارزها به ویژه بیت‌کوین با قابلیت رصد راحت میزان مصرف برق، به شکل سامان یافته در کشور عملیاتی شود، گره‌های بسیاری را در حوزه‌های مختلف می‌توان با درآمد حاصل از آن باز کرد این در حالی است که این فناوری جدید در کشور به دلیل عدم تاسیس نیروگاه‌های بیشتر و به روزرسانی نشدن تجهیزات تولید برق روند تولید ارزهای دیجیتالی بسیار کند شده است در حالی که اگر دولت اشراف کاملی به چگونگی اجرا و مزایای تولید آن داشت می‌توانست علاوه بر درآمدزایی از این طریق به بهبود اقتصاد کشور نیز کمک کند اما دولت در حال حاضر به محض مواجهه با کمبود برق، اقدام به قطع برق ماینرها می‌کند این درحالی است که دولت پیش از این اعلام کرده بود کسانی که در این حیطه فعالیت می‌کنند در صورت خوداظهاری از حمایت دولت برخوردار خواهند بود ولی در حال حاضر تمام فشارها و موانع در این مرحله شامل حال کسانی می‌شود که به صورت قانونی در حال فعالیت هستند و در فرآیند خوداظهاری شرکت کرده‌اند.
میرزایی در باره تاثیرگذاری بازار ارزهای دیجیتالی بر توسعه اقتصادی گفت: اقتصاد و تجارت در بسیاری از کشورهای جهان سال‌هاست که به سمت فضای مجازی و بستر اینترنتی تمایل پیدا کرده است، اما در کشور ما این حرکت هرچند دیر، اما به تازگی سرعت گرفته و نمونه‌های آن را می‌توان در رشد انواع کسب و کار‌های اینترنتی، استارت‌آپ‌های نوین و خدمات الکترونیکی دولتی مشاهده کرد. البته مسیر حرکت ایران و حتی سایر کشورهای جهان به سمت اقتصاد دیجیتال با شیوع بیماری کرونا در ابتدای سال ۲۰۲۰ هموارتر شد و به دلیل جلوگیری از انتشار بیشتر بیماری و محدودیت‌های اعمال شده در کشورها به دیجیتالی شدن مبادلات تجاری و خدمات اقتصادی سرعت بخشید. تبادلات پولی و انگیزه‌های سرمایه‌گذاری نیز از این فضا مستثنی نیستند و رشد چشم‌گیر قیمت رمز ارزها و افزایش ارزش تبادلات مالی در بازار ارز دیجیتال نشان می‌دهد این وسیله سرمایه‌گذاری و معاملات اقتصادی به زودی از جایگاه قابل توجهی در بازار‌های مالی برخوردار خواهد شد و شاید در آینده‌ای نزدیک به عنوان پول در فضای مالیه بین‌الملل نیز پذیرفته شود. با این وجود، اما به نظر می‌رسد در مورد اعتبار و معامله رمز ارزها و همچنین استخراج بیت‌کوین به عنوان بزرگ‌ترین ارز دیجیتال اختلافاتی وجود دارد. به ویژه با توجه به برق ارزان قیمت در ایران و خاموشی‌های دو ماه اخیر در نقاط مختلف کشور حساسیت‌ها نسبت به ماین یا استخراج رمزارز بیشتر از قبل شده است.
وی خاطرنشان کرد:
تامین برق از ناحیه تجدیدپذیرها در کشور جایی در دایره تولید ارزهای دیجیتالی ندارد و در حال حاضر بخش عظیمی از منابع تامین برق از بخش نیروگاه‌های حرارتی، آبی و بخش کمی هم از انرژی خورشیدی و… صورت می‌گیرد در حالی که این امر در کشورهای دیگر کاملا برعکس است، هر چند اقداماتی از حدود یکسال گذشته در قالب نصب صفحات خورشیدی بر پشت بام‌ها و… صورت گرفته است اما در این مساله از دیگر کشورها بسیار عقب‌تر هستیم که ناشی از نبود ثبات تصمیم گیری و ماندگار نبودن برنامه‌ریزی‌ها و مصوبه‌های موجود است که باعث می‌شود پیشرفتی در این قسمت حاصل نشود.
میرزایی تامین برق پایدار برای ماینرها را عامل توسعه رمزارزها دانست و افزود: در مرحله نخست باید تصمیم گیری در این حوزه تخصصی صورت گیرد و بر اساس اطلاعات موجود در سطح جهانی صورت گیرد و همچنین بر اساس نیاز برق در قسمت‌های جامعه تصمیمی پایدار گرفته و به این گروه نیز میزان برق متناسب برای فعالیتشان تخصیص داده شود. راهکار کنترل این وضعیت جمع آوری تجهیزات استخراج بیت‌کوین در کشور نیست و بهتر است با جذب سرمایه‌گذاری خارجی به خصوص از طرف چینی‌ها که به حوزه استخراج ارزهای دیجیتال هم علاقه مندی بسیار نشان می‌دهند؛ این تهدید را به فرصت مبدل کرد. برای این کار می‌توان مثل همان مقرراتی که در کشور خودشان تعریف شده، با آنها برخورد کرد. در کشور چین به این افراد اجازه تاسیس نیروگاه تجدیدپذیر داده می‌شود تا با استفاده از برقی که در نیروگاه‌های پاک خود تولید می‌کنند، اقدام به استخراج ارز دیجیتال کنند. صدور مجوزهای ۵ الی ۱۰ ساله ماینینگ به شرط تاسیس نیروگاه‌های خورشیدی در مناطق کویری توسط خود چینی‌ها، این فرصت را ایجاد خواهد کرد که هم با توجه به چشم انداز رشد قیمت بیت‌کوین در سال‌های آینده، ماینینگ فرصتی هم برای ثروت‌آفرینی به کشور ما بدهد و هم در سال‌های بعد از برق نیروگاه‌هایی که به این بهانه راه‌اندازی شده، بهره‌مند شویم. بدون شک اگر در حالا راهکار منطقی و مناسبی برای این موضوع پیدا نکنیم، در آینده با اوج گرفتن قیمت بیت‌کوین و افزایش تقاضای استخراج بیت‌کوین با مشکل جدی مواجه خواهیم شد.
