بازگشت پس از 8 سال
به گزارش تاسیسات نیوز، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست موضوع آلودگی هوای کلان‌شهرهای کشور را مورد ارزیابی قرار داد.
ابتکار که معتقد است دولت دهم هیچ اعتقادی به بهبود هوا و سلامت آن نداشت می‌گوید: برنامه‌های حفاظت از محیط زیست بعد از یک دوره توقف بار دیگر از سر گرفته شده و در حال حاضر برنامه‌های متعددی در این زمینه اجرا شده یا در دست اجرا است.
وی با اشاره به اینکه در دیگر کشورها از بنزین پتروشیمی که حاوی مقدار زیادی بنزن و آروماتیک است برای سوخت خودروها استفاده نمی‌کنند از عدم استفاده از بنزین‌های آلوده در کشور خبر داد.
ابتکار گفت: در دولت قبل که مخالفت خود را با بنزین پتروشیمی‌ها اعلام کرده تحت فشار قرار گرفته تا موضوع آلودگی بنزین را اعلام نکند.
در ادامه بخشی از سخنان معصومه ابتکار، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست آمده که می‌خوانید:
مهمترین اقدامی که دولت یازدهم برای کاهش آلودگی هوا انجام داد، چه بود؟
ارتقای کیفیت سوخت مهمترین مساله بود، ما خیلی سریع با انجام مکاتبات و مصوباتی که داشتیم موضوع خروج بنزین‌های پتروشیمی را که میزان بالایی بنزن داشت از سیستم خارج و عرضه بنزین یورو٤ را آغاز کردیم.وزارت نفت و شخص وزیر نیز بسیار خوب پاسخ داد و اعلام کرد که از اردیبهشت ماه ٩٣ به‌طور کامل بنزین پتروشیمی که بنزن بالایی داشت از رده خارج شد و توزیع بنزین یورو٤ هم تدریجا اتفاق خواهد افتاد که این اعلام نظر وزیر محقق شد.
هم‌اکنون بنزین توزیعی کشور از سوی سازمان محیط زیست مورد پایش و بررسی قرار می‌گیرد؟
ما براساس وظایف قانونی خودمان بنزین را از جایگاه‌ها هر سه ماه یکبار دریافت کرده و کیفیت آن را آزمایش می‌کنیم، علاوه بر آن، کیفیت برخط هوا را ارزیابی می‌کنیم و علاوه بر آن شاخص‌های مهم از جمله بنزن نیز هر سه ماه یکبار پایش می‌شود، موضوع آلودگی هوا موضوعی فرابخشی است و تنها مربوط به سوخت نیست.
چرا برنامه کاهش آلودگی هوا در دولت گذشته متوقف شد؟
باید بگویم که سال ١٣٧٩ نخستین برنامه جامع کاهش آلودگی هوا که براساس مطالعه مشترکی بود تدوین شد، سپس این برنامه تقویت شد، برنامه جامع کاهش آلودگی هوا تا سال ١٣٨٤ به‌صورت جدی اجرایی شد و دستاوردهایی نیز داشت که یکی از آنها حذف سرب از بنزین بود که به‌طور کامل انجام شد، ارتقای استاندارد خودروها، حذف خودرو کاربراتوری و از رده خارج کردن پیکان از دیگر دستاوردهای برنامه جامع کاهش آلودگی هوا در آن سال بود، اینکه ما سال‌های بعد می‌دیدیم که دیگر منواکسید کربن افزایش پیدا نکرده است به دلیل حذف خودروهای کاربراتوری بود، این برنامه قرار بود ادامه پیدا کند که متاسفانه متوقف شد.به نظر می‌رسید دولت‌های نهم و دهم موضوع آلودگی هوا برایش اهمیت نداشت و مسائل دیگری برای آنها مطرح بود، کارگروه ملی کاهش آلودگی هوا مهمترین ساز‌و‌کاری است که اگر به‌طور مرتب تشکیل نشود و از دستگاه‌ها گزارش گرفته نشود مشکلاتی پیش خواهد آمد اما ما اکنون آخرین گزارش برنامه جامع کاهش آلودگی هوا را به معاون اول رئیس‌جمهوری ارائه کرده‌ایم، با کسی هم مماشات نداریم، چون بحث سلامتی مردم مطرح است، این هم نیست که بگوییم با برخی اعضای دولت کوتاه می‌آییم یا مماشات می‌کنیم، اصلا این کار شدنی نیست، در هر دولتی باید دستگاه مسوول محیط زیستش در مورد آلودگی هوا موضعی داشته باشد، البته حمایت‌های کابینه دولت هم می‌تواند موثر باشد، ما دولتی هستیم که رئیس‌جمهوری‌اش می‌گوید دولت من دولت محیط زیست است و برایش محیط زیست مهم است و از برنامه‌های محیط زیستی حمایت می‌کند.
همچنین رهبر معظم انقلاب نیز با ابلاغ سیاستهای کلی محیط زیست، پایگاه محیط زیست را تقویت کردند و به ما دلگرمی و پشتوانه بسیار قوی دادند، تا اینکه با پشتوانه قوی کارهای خود را پیش ببریم.متاسفانه در دوره‌ای برنامه‌های زیست محیطی به فراموشی سپرده شد، برنامه‌ای که سال ٧٩ اعلام کردیم، برنامه‌ای ١٠ تا ١٥ ساله بود، اما از سال ٨٤ این برنامه‌ها تقریبا متوقف شد و از سال ٨٤ تا ٩٢ کارگروه ملی تنها دو یا سه بار تشکیل جلسه داد.
پس باید گفت دولت یازدهم به تازگی وارد برنامه‌های کاهش آلودگی هوا بعد از ٨ سال توقف در اجرای آن شده است.
بله. دولت یازدهم تازه به موضوع آلودگی هوا پرداخته، درحالی که اوضاع وخیم تر شده بود، زیرا با عرضه بنزین پتروشیمی میزان بنزن در نقاط مختلف شهر تهران در سال‌های ٨٩، ٩٠ و ٩١ به شدت افزایش یافت و به ٣٠٠ تا ٤٠٠ برابر حدمجاز رسید، حتی گزارش داشتیم که در منطقه تجریش تهران در آن سال‌ها، میزان بنزن موجود در هوا هزار برابر حدمجاز بوده است، ما در سال ٩٢ با چنین شرایطی مواجه بودیم، در حالی که وضع هوا از سال ٧٩ تا ٨٤ بدتر شده بود.
برخی منتقدان ادعا می‌کنند که وضع هوا در این دو سال بهتر نشده است، نظر شما در این مورد چیست؟
من اعتقاد دارم خود متخصصان می‌دانند که چه مخاطره‌ای برای مردم پیش آمده بود، چون در شرایط تحریم این اتفاق افتاد (حذف بنزین پتروشیمی) و کار بزرگی بود، اراده بود که شهرهای بزرگ ما که تحت تاثیر این آلایندگی‌ها بودند بتوانند تنفسی داشته باشند، این اتفاق بزرگ بود و دستگاه‌های سنجش نشان می‌دهند که وضع هوا در سال‌های ٩٢ و ٩٣ خیلی بهتر شد، اما باید تلاش بیشتری انجام دهیم، امسال وضع هوا بدتر نشد، در شهری مثل اصفهان وضع هوا بسیار بهبود یافت.عادتی شده بود که نیروگاه‌های ما مازوت مصرف کنند، مازوت به‌عنوان فرآورده سنگین بسیار آلوده است و نباید به‌عنوان سوخت استفاده شود، چه در نیروگاه و چه در صنایع، متاسفانه این عادت شده بود و ما در دولت به این موضوع رسیدگی کردیم، در شهری همچون اصفهان به دلیل کاهش مصرف مازوت هوا بهتر شد، تعداد روزهای سالم در اصفهان از سال ٩٢ تا ٩٤ سه‌برابر شده است، دلیل این امر بنزین یورو٤، حذف مازوت و اجرای برنامه‌های منسجم است.در شهر تهران با شرایط پیچیده‌تری روبه‌رو هستیم، در تهران ما ٥ میلیون وسیله نقلیه داریم که ٢ و نیم میلیون آن موتورسیکلت است، موتورسیکلت‌های فرسوده و کاربراتوری که ٤ تا ٥ برابر یک خودرو آلودگی تولید می‌کنند، البته به راحتی نمی‌توان آنها را حذف و از رده خارج کرد زیرا در برخی موارد زندگی و معیشت یک خانواده به آن موتورسیکلت بستگی دارد و باید یک ساز و کار اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی برایش تعریف کنیم.برخی می‌گویند آلودگی هوا در این دولت تنها با باد و باران از بین رفته و دولت و سازمان محیط زیست کاری انجام نداده‌اند.
ما از انتقاد استقبال می‌کنیم، اگر نقد دلسوزانه باشد حتما ایراد و اشکال کار مشخص می‌شود، اما عده‌ای دنبال مقاصد سیاسی هستند و وقتی می‌گوییم برنامه جامع کاهش آلودگی هوا در دولت گذشته متوقف شد، فکر می‌کنند این برخورد ما سیاسی است. اشکالی ندارد به آنها می‌گوییم گروهی را بگذارند تا مشاهده کنند از سال ٨٤ تا ٩٢ دولت گذشته چه کارهایی در زمینه آلودگی هوا انجام داد و آیا الان تغییری که اتفاق افتاده تاثیری در شرایط کنونی دارد یا خیر. مسلما وضع بهتر شده و بدتر نشده است، این بحث کارشناسی و تخصصی است، سیاسی نیست، برخی هر تلاشی از دستشان برآمده برای تخریب سازمان محیط زیست در این دولت انجام داده‌اند، از تهمت، تخریب و حتی تهمت‌های بزرگی مثل اینکه گفتند همسر من در واردات بنزین نقش داشته و به همین دلیل من مخالف بنزین پتروشیمی هستم!
البته من مخالفتم با بنزین پتروشیمی به دوران شورای شهر بازمی‌گردد، نه دولت یازدهم. دوره‌ای که من نماینده شورای شهر بودم گزارش‌هایی از طرف یکی از افراد در وزارت نفت به من رسید که البته وی می‌دانست که چه اتفاقی افتاده است، این گزارش همان موقعی بود که از بنزین خودکفایی رونمایی شد، ما برای اینکه راستی آزمایی کنیم از شرکت کنترل کیفیت هوا خواستم که میزان بنزن را در هوای تهران اندازه‌گیری کند و آنها این کار را شروع کردند، البته در آن زمان فشارها خیلی سنگین بود، اما اندازه‌گیری انجام شد، شواهد اولیه نیز بر تایید بنزن بالا در هوای تهران بود، من نسبت به این امر تذکر دادم و نامه نوشتم ولی واکنشی اتفاق نیفتاد، انگار موضوع اصلا مهم نبود. ناچار شدم توسط شورای شهر این موضوع را رسانه‌ای کنم، اعلام کردم که این موضوع تهدیدی برای سلامت عمومی است چون ممکن بود شخصی بگوید که من از این موضوع اطلاعی نداشتم که بنزن ماده‌ای سرطانزاست!
آیا در کشورهای دیگر هم از بنزین پتروشیمی برای سوخت خودرو استفاده می‌کنند؟
خیر، در دیگر کشورها از بنزین پتروشیمی که حاوی مقدار زیادی بنزن و آروماتیک است برای سوخت خودروها استفاده نمی‌کنند، سازمان بهداشت جهانی می‌گوید مقدار بنزن موجود در هوا همیشه باید در حد صفر باشد، هر میزان که فرد با بنزن در ارتباط باشد می‌تواند سرطان ایجاد کند.با مخالفت من با بنزین پتروشیمی در همان دوران عضویت در شورای شهر، اتهام‌ها علیه بنده شروع شد و حتی به من گفتند که شما دارید با دشمن همصدایی می‌کنید!ولی من وظیفه دیگری داشتم و کار خود را انجام دادم و ایستادگی کردم، اتفاقی نیفتاد، مثل اینکه اراده جدی در این مورد وجود نداشت، اما دولت یازدهم نسبت به این موضوع با حساسیت برخورد کرد. حتی دانشگاه‌ها نیز در مورد آلایندگی بنزین پتروشیمی به من گزارش دادند، دانشگاه شهید بهشتی گزارشی در این مورد به من داد که تمام اطلاعاتش دقیق بود و این موضوع برای ما محرز شد، برای وزیر نفت نیز این موضوع مشخص و در سال ٩٢ این فرآیند دنبال شد و بنزین پتروشیمی از چرخه توزیع حذف شد.این مهمترین کاری بود که ما می‌توانستیم انجام دهیم، هرچند ذرات معلق کمتر از 5/ 2 میکرون امروز افزایش یافته و دلایل متعددی نیز دارد، ولی این اتفاق بزرگی بود و باعث کاهش مخاطرات ناشی از آلودگی هوا در شهرهای بزرگ شد.
آیا این موضوع صحت دارد که سازمان حفاظت محیط زیست برای اینکه اعلام کند بنزین پتروشیمی آلایندگی دارد تحت فشار قرار گرفت؟
بله، توسط برخی برای اعلام نکردن موضوع آلودگی بنزین پتروشیمی تحت فشار بودیم و حتی زمانی که این موضوع را اعلام کردیم با تحقیق و تفحص و انکار این موضوع مواجه شدیم، البته عده‌ای خیلی خاص و اندک بودند که تلاش می‌کردند این موضوع انکار شود، ولی این موضوع (آلاینده بودن بنزین پتروشیمی) توسط شهرداری، دانشگاه‌ها، وزارت بهداشت، سازمان ملی استاندارد، سازمان محیط زیست و وزارت نفت تایید و سپس نامه‌ای مشترک به رئیس‌جمهوری ارسال شد که بنزن و بنزین پتروشیمی مخاطرات زیادی دارد، دولت هم مصمم بود و به سلامتی مردم اهمیت می‌داد و زیر بار فشارها نرفت، تلاشهای تخریبی صورت گرفت تا حقیقت را کتمان کنند و واقعیت مشخص نشود و مردم ندانند که در چه شرایطی بودند و الان در چه وضعی قرار دارند، اما ما کار خود را با قوت انجام دادیم.بارها در کمیسیون انرژی، بهداشت و اصل ٩٠ مجلس حضور یافتیم و دلایل و اسناد خود را در مورد آلودگی بنزین پتروشیمی ارائه کردیم، این بحث علمی و کارشناسی است هر متخصصی این موضوع را بداند متوجه خواهد شد که ماده بنزن سرطانزاست، این همدلی در دولت به‌وجود آمد که بتوانیم این مشکل را برطرف کنیم.
منبع: شانا
انتهای خبر