اوپک برای نفت ایران جا باز می‌کند؟
به گزارش تاسیسات نیوز به نقل از دنیای اقتصاد، در حالی که تنها یک هفته از نشست اخیر اوپک گذشته، خبرهایی مبنی بر عدم پایبندی اعضای این سازمان بر تصمیمات اتخاذ شده در این نشست منتشر شده و بیش از پیش اتحاد بین اعضا و اثر‌گذاری این سازمان را زیر سوال برده است. در چنین شرایطی که اعضای این سازمان با همه توان در حال افزایش تولید هستند و بازار همچنان با مازاد عرضه مواجه است، افزایش تولید نفت از سوی ایران بازار نفت را با شوک منفی مواجه خواهد کرد؛ چراکه به نظر نمی‌رسد در اوپک کسی از افزایش تولید نفت کشورمان استقبال کند و برای نفت ایران جا باز کند.
روز گذشته در پی انتشار خبری از عربستان مبنی بر افزایش تولید نفت در ماه‌های آینده توسط این کشور قیمت نفت افت کرد. نفت خام آمریکا با افت بیش از 50 سنتی نسبت به روز پنج‌شنبه همچنان بالای 60 دلار معامله شد و نفت برنت نیز با 33 سنت کاهش قیمت به زیر 65 دلار رسید. بهای سبد نفتی اوپک نیز روز پنج‌شنبه کاهش یافت و به 14/ 62 دلار رسید.
آماده‌باش عربستان برای افزایش تولید
به تازگی وین میزبان 12 عضو سازمان کشورهای صادر‌کننده نفت بود و اعضای اوپک در این نشست تصمیم گرفتند سقف تولید این سازمان را روی 30 میلیون بشکه نگه دارند. این در حالی است که بازار نفت با مازاد عرضه مواجه است و طی یک سال گذشته به همین دلیل شاهد افت شدیدی در قیمت این کالای اساسی بوده‌ایم. نشست قبلی این سازمان که در آذر ماه سال پیش برگزار شد انتظار می‌رفت اوپک سطح تولید خود را کاهش دهد و به افزایش قیمت نفت کمک کند. عربستان سعودی با این تصمیم مخالفت و اعلام کرد که بازار خود باید مسیر قیمتی را پیدا کند و عوامل بنیادی بازار باید قیمت نفت را تعیین کنند؛ در حالی که در اثر شوک این تصمیم اوپک قیمت نفت به شکل بی‌سابقه‌ای افت کرد و به کمترین قیمت ظرف 6 سال اخیر رسید.
اما ماجرا به همین‌جا ختم نشد، بلکه در پی افت شدید قیمت نفت کشورهای عضو این سازمان برای کاهش کسری بودجه خود با همه توان شروع به تولید نفت کردند و حال برای ماه‌های متوالی است که این سازمان سقف تولید خود را شکسته و نتوانسته به این سقف تولید پایبند باشد. بر اساس آخرین آمار منتشر شده توسط اوپک، این سازمان در ماه گذشته میلادی(مه) 9/ 30 میلیون بشکه در روز نفت تولید کرده است. این در حالی است که بر اساس همین آمار تقاضا برای نفت این سازمان در سال 2015 کمی بیش از 29 میلیون بشکه در روز برآورد شده است.
در چنین شرایطی روز گذشته خبرگزاری رویترز به نقل از یکی از مقامات سعودی اعلام کرد عربستان قصد دارد تولید نفت خود را اضافه کند. این کشور در سه ماه گذشته همواره بیش از 10 میلیون بشکه در روز نفت تولید کرده و تولید خود را در ماه مه به 1/ 10میلیون بشکه در روز رسانده است. حال با اعلام این خبر از سوی آژانس بین‌المللی انرژی که احتمالا شاهد رشد غیرمنتظره تقاضا تا پایان سال جاری میلادی خواهیم بود عربستان اعلام کرده آماده افزایش تولید و رفع تقاضای جهانی نفت است. به گزارش رویترز، احمد السباعی، مدیر بازاریابی آرامکو، بزرگ‌ترین شرکت نفتی این کشور اعلام کرد عربستان هم اکنون مذاکراتی را با پالایشگران هندی برای افزایش صادرات نفت دارد. السباعی پس از دیدار با مقام‌های نفتی هند در دهلی نو افزود: ما نفت خام بسیار زیادی داریم، شما شاهد هیچ گونه کاهش تولیدی از سوی عربستان سعودی نخواهید بود. این مقام نفتی عربستان در این باره هم گفت: ما به اندازه کافی ذخایر نفتی داریم و به اندازه کافی هم نفت تولید می‌کنیم. ما خود را با هر‌گونه نیازی تطبیق می‌دهیم، اگر بازار طالب نفت باشد، ما آن را تامین می‌کنیم. رویترز در بخشی از این گزارش افزوده است عربستان به‌طور معمول در فصل گرما به دلیل افزایش تقاضای داخلی به منظور افزایش تولید برق، صادرات نفت خود را کاهش می‌داده است.
اوپک مانع احیای بازار
افزایش تولید از سوی اعضای اوپک به خصوص عربستان در حالی رخ داده که تولید رقبای این سازمان در حال کاهش است، از سوی دیگر تقاضای جهانی رشد چشمگیری داشته، این در شرایطی است که می‌توانست بازار نفت را احیا کند و شاهد تداوم رشد قیمت نفت در بازار باشیم، اما افزایش تولید اوپک مانع از افزایش قابل قبولی در قیمت‌ها می‌شود.
آژانس بین‌المللی انرژی هفته گذشته اعلام کرد تقاضای جهانی نفت به‌طور میانگین 4/ 1 میلیون بشکه در روز افزایش پیدا می‌کند و به ٩٤ میلیون بشکه در روز خواهد رسید. این برآورد از پیش‌بینی قبلی این سازمان ٣٠٠ هزار بشکه در روز بیشتر است. افزایش رشد اقتصادی، کاهش بیشتر دما در زمستان امسال و قیمت پایین نفت، مصرف این کالا را در نیمه نخست سال‌جاری میلادی افزایش داده است. اما تقاضای جهانی نفت که در نیمه نخست سال با روزانه 6/ 1 میلیون بشکه افزایش مواجه شده است، در نیمه دوم سال 2/ 1 میلیون بشکه در روز افزایش خواهد یافت. آژانس بین‌المللی انرژی همچنین با برآورد افزایش ٥٠ هزار بشکه‌ای تولید اوپک و رسیدن آن به ٣١ میلیون و ٣٣٠ هزار بشکه در روز، اعلام کرد همچنان افزایش تقاضا و رشد عرضه با هم هماهنگ نیستند و بازار همواره شاهد مازاد عرضه است.
اوپک به خواست ایران پاسخ مثبت خواهد داد؟
شاید چنین اقدامی از سوی عربستان چندان به دور از انتظار نبود. در واقع هرچند که اوپک در نشست 167 سقف تولید خود را مشخص کرد اما پایبندی اعضا به این تصمیم از ابتدا مورد تردید بود. چراکه مدت‌ها است این سازمان برای اعضای خود سهمیه تولید در نظر نمی‌گیرد. در واقع مشخص نیست هرکدام از این 12 عضو چه مقدار از این 30 میلیون بشکه را تولید خواهند کرد. از سوی دیگر، اساسنامه اوپک هیچ‌گونه تنبیهی برای اعضایی که نسبت به تصمیمات این سازمان تخلف کنند در نظر نگرفته است و تصمیمات گرفته شده در اوپک هیچ‌گونه ضمانت اجرایی ندارد. بنابراین حتی اگر این سازمان در دو نشست قبلی خود تصمیم می‌گرفت سقف تولید خود را کاهش دهد بازهم مشخص نبود این تصمیم اجرایی شود و اعضا به آن عمل کنند.
این شرایط در کل ضعف اوپک در نظم جدید جهانی انرژی را بیش از پیش مشخص می‌کند. سازمانی که روزگاری برای حمایت از کشورهای تولید‌کننده نفت در مقابل بزرگ‌ترین شرکت‌های نفتی که بازار نفت را در آن زمان به دست داشتند به وجود آمد تا بتواند بازار نفت را کنترل کند حال بازار را به حال خود رها کرده است و کمترین هماهنگی و اتحادی بین اعضای این سازمان دیده نمی‌شود.
در چنین شرایطی شاید گفته وزیر نفت کشورمان، بیژن زنگنه که معتقد است با بازگشت نفت ایران به بازارهای بین‌المللی در قیمت نفت تغییری ایجاد نخواهد شد کمی خوشبینانه باشد. در واقع زنگنه با در نظر گرفتن احتمال کاهش تولید از سوی دیگر اعضای اوپک، فرض عدم تغییر قیمت نفت را مطرح می‌کند اما بعید به نظر می‌رسد اعضای اوپک خود را برای افزایش تولید نفت ایران آماده کنند و با رفع تحریم‌ها و افزایش تولید نفت ایران باید شاهد افت شدیدی در قیمت نفت باشیم. اداره اطلاعات انرژی آمریکا نیز در آخرین گزارش خود که هفته گذشته منتشر شد اعلام کرد با رسیدن به توافق جامع بین ایران و گروه 1+5 و رفع تحریم‌ها قیمت نفت بین 5 تا 15 دلار کاهش خواهد یافت.
نفت ایران در ماه مه
ایران در ماه گذشته میلادی توانسته به جایگاه سوم بزرگ‌ترین تولید‌کنندگان اوپک برسد. بر اساس آخرین گزارش ماهانه اوپک، کشورمان در ماه مه نسبت به ماه آوریل هزار بشکه به تولید روزانه نفت خود افزود و آن را به 8/ 2 میلیون بشکه در روز رساند. بنابراین ایران پس از عربستان با 1/ 10 میلیون بشکه و عراق با 8/ 3 میلیون بشکه در روز مقام سوم را به دست آورده است. براساس این گزارش در این ماه بیشترین افزایش تولید به ترتیب از سوی عراق و آنگولا با 8/ 104 هزار بشکه و 6/ 83 هزار بشکه در روز رخ داده است. از سوی دیگر بیشترین کاهش تولید مربوط به کویت و لیبی بوده است. از سوی دیگر قیمت سبد نفتی این سازمان در ماه مه رشد 86/ 4 دلاری داشته و به 16/ 62 دلار بر بشکه رسیده است. میانگین ماهانه قیمت نفت سنگین ایران نیز در این ماه بیش از 5 دلار افزایش یافت و به 38/ 61 دلار بر بشکه رسید.
انتهای پیام