اثر تغییرات اقلیمی بر شهرهای دنیا
به گزارش تاسیسات نیوز، کارشناسان دانشگاهی پدیده‌های ال‌نینو و لانینو را که در سال‌های اخیر مورد توجه عموم مردم قرار گرفته، تنها بخشی از پیامدهای گرم شدن کره زمین و روند تغییرات اقلیمی می‌دانند، اما وقایع حدی زیادی وجود دارد که ناشی از این روند است.
بنابر توضیحات مساح، وقایع حدی به رخدادهایی اطلاق می‌شود که نامعمول، شدید، غیر قابل پیش‌بینی و غیر قابل انتظار هستند. از وقایع حدی می‌توان به رخدادهای آب‌وهوایی نظیر موج گرمایی، رخدادهای اقلیمی نظیر خشکسالی، رخدادهای ژئوفیزیکی نظیر زلزله و رخدادهای هیدرولوژیکی نظیر سیلاب اشاره کرد.
بر اساس گزارش ارائه شده توسط این استاد دانشگاه، بررسی صورت گرفته درباره وقایع حدی بین سال‌های ۱۹۷۱ تا ۲۰۱۱ حاکی از این است که میزان وقوع زلزله در بازه مورد بررسی رشد محسوسی نداشته اما بیشترین افزایش مخاطرات طبیعی در این سال‌ها مربوط به خشکسالی، سیلاب و توفان بوده است. این گزارش حاکی است، نیمی از وقایع حدی در بازه مورد بررسی در آسیا رخ داده و ۷۵ درصد از وقایع حدی در آسیا نیز، از نوع آب‌وهوایی بوده است.
ایران رتبه ششم حوادث طبیعی را در میان کشورهای دنیا به خود اختصاص داده و ۹۰ درصد از جمعیت کشور در معرض حوادث طبیعی قرار دارند.
با وجود اینکه یک درصد از جمعیت دنیا در ایران سکونت دارد، اما سهم آن از بلایای طبیعی ۶ درصد است. مطالعات دانشگاهی حاکی از این است که میزان وقوع سیل در ایران طی پنج دهه گذشته تقریبا ۱۰ برابر شده است.
اگرچه آب دریای مازندران در چند دهه اخیر پسروی داشته است اما تغییرات اقلیمی سبب شده آب دریای عمان و خلیج فارس که به آب‌های آزاد متصل است، پیشروی داشته باشد و پیش‌بینی می‌شود در آینده نه چندان دور ۴۰ تا ۸۰ سانتی‌متر پیشروی آب تحت‌تاثیر گرم شدن کره‌زمین در آب‌های جنوب کشور رخ دهد.
از دیگر شهرهایی که به‌شدت تحت‌تاثیر پیامدهای تغییر اقلیم قرار دارند و از بالا آمدن آب دریا ممکن است در سال‌های آتی خسارات زیادی ببینند، می‌توان به شهرهای ساحلی کشورهایی همچون چین، هند، ژاپن، اندونزی و آمریکا اشاره کرد.
دکتر منوچهر فرج‌زاده‌اصل، استاد دانشگاه تربیت مدرس نیز در این نشست، با اشاره به پیش‌بینی استیون هاوکینگ، فیزیکدان نظری و کیهان‌شناس انگلیسی مبنی بر پایان عمر کره زمین در سال ۲۱۰۰، گفت: برخی از آینده‌پژوهان پیش‌بینی می‌کنند در صورتی که روند تغییرات اقلیمی به همین شکل ادامه پیدا کند، در سال ۲۱۰۰ از هر چهار انسان فقط یک نفر زنده می‌ماند.
بر اساس گزارشی که فرج‌زاده از وضعیت تهران ارائه کرد، میانگین دمای تهران در بازه زمانی ۱۹۵۱ تا ۲۰۱۰ میلادی روند افزایشی داشته است. افزون بر این میزان بارش نیز در دوره ۶۳ ساله اخیر تهران به‌طور میانگین ۲۰ درصد کاهش یافته است. مطالعات این استاد دانشگاه حاکی از افزایش مخاطرات طبیعی در تهران در کنار تغییرات اقلیمی است.
از جمله این مخاطرات می‌توان به افزایش تابش پرتو فرابنفش به ویژه در میانه روز، افزایش موج‌های گرما و سرما، افزایش بارش‌های ناگهانی، خشکسالی، سیلاب، تندباد و کاهش تنوع زیستی اشاره کرد. بر این اساس موج‌های گرمای خطرناک در تهران در حال‌حاضر به‌طور متوسط ۹/ ۶۶ روز در سال است و شمار روزهای یخ‌بندان سالانه نیز ۳۸ روز است.
همچنین سالانه سه روز بارش بیش از ۱۵ میلی‌متر در تهران رخ می‌دهد که می‌تواند منجر به بروز مخاطراتی همچون سیل شود. در یک دهه اخیر میزان بارش‌های مخاطره‌آمیز تهران از ۲۲ روز در طول ۱۰ سال به ۳۵ روز در این بازه زمانی رسیده است. همچنین طی چهار دهه اخیر ۴۷ خشکسالی در تهران رخ داده است. این تغییرات اقلیمی علاوه بر اینکه بر میزان مرگ‌ومیر و پارامترهای اقتصادی اثرگذار است، به‌صورت غیرمستقیم بر آرامش روانی مردم نیز اثر سوء خواهد داشت.
از عوامل تشدیدکننده تغییر اقلیم در تهران می‌توان به تردد انبوه خودروها در شهر، ساخت‌وسازهای بی‌ضابطه و پرحجم و تغییر کاربری فضای سبز اشاره کرد. این وضعیت سبب شده به‌رغم اینکه میزان مخاطرات طبیعی در ایران و آمریکا در یک سطح است، اما ریسک این مخاطرات در ایران به دلیل عدم اجرای پروژه‌های تاب‌آوری، در مقایسه با آمریکا بسیار بیشتر باشد.در این نشست راهکارهایی نیز مطرح شد تا با تکیه بر آنها از اینکه تهران قابلیت سکونت خود را از دست دهد، جلوگیری شود.
توسعه مترو، الکترونیکی شدن فعالیت‌های اداری معمول، انتقال صنایع آلاینده به حومه شهر و گسترش فضای سبز از جمله این راهکارها است.
از دیگر موضوعات مهمی که توسط فرج‌زاده مطرح شد، پیش‌بینی جابه‌جایی ۱۰ میلیون نفر از جمعیت کشور طی سال‌های آینده تحت‌تاثیر عواقب ناشی از تغییرات اقلیمی است. در این وضعیت قاعدتا عمده جابه‌جایی‌ها به سمت شهرهای بزرگ از جمله تهران رخ خواهد داد و این می‌تواند به منزله یک تهدید برای زیست‌پذیری تهران تلقی شود که از همین حالا باید برای آن چاره‌جویی کرد.
انتهای خبر