آیا ترامپ می‌تواند واردات نفت از عربستان را قطع کند؟
جان کمپ
تحلیلگر بازارهای رویترز
به گزارش تاسیسات نیوز، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری منتخب ایالات متحده آمریکا، عربستان را تهدید کرده است که اگر نیرویی برای مبارزه با داعش در منطقه خاورمیانه اعزام نکند خرید نفت از این کشور را ممنوع میکند، اما این تهدید تا چه حد قابل اجرا است؟
در حال حاضر عربستان ۱۱ درصد از بازار نفت خام آمریکا را در اختیار دارد و به بیان دیگر اقتصاد انرژی ایالات متحده وابستگی زیادی به نفت عربستان دارد. همچنین عربستان تا کنون سرمایه‌گذاری‌های بسیاری در پالایشگاه‌های آمریکایی انجام داده و روابط نفتی این دو کشور بسیار در هم تنیده شده و به نظر نمی‌رسد ترامپ بتواند به‌راحتی واردات نفت کشورش را از عربستان قطع کند.
ایالات متحده همیشه روابط پیچیده‌ای با عربستان و دیگر اعضای سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) داشته است. ریشه این پیچیدگی در آنجا است که آمریکا خودش همزمان هم یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان، وارد‌کنندگان و مصرف‌کنندگان نفت است. هم اکنون آمریکا سومین تولید‌کننده بزرگ نفت خام در جهان پس از روسیه و عربستان به شمار می‌آید.
سیاست‌گذاران آمریکایی در دورانی اوپک را به دلیل اعمال سیاست‌هایی برای افزایش قیمت نفت متهم کرده‌اند زیرا این موضوع سبب افزایش قیمت بنزین برای خودروسواران آمریکایی و دیگر مصرف‌کنندگان این کشور می‌شود. در زمان‌های دیگر، همین سیاست گذاران عربستان و دیگر تولیدکنندگان عضو اوپک را به دلیل اشباع بازار و نوعی دامپینگ نفتی متهم می‌کنند.
آنها می‌گویند این سیاست‌ها با هدف خارج کردن تولیدکنندگان آمریکایی از صحنه رقابت در بازار صورت می‌گیرد. به‌طور کلی ایجاد اوپک در سال ۱۹۶۰ از سوی رسانه‌های آمریکایی محکوم شد که این اقدام را دخالت در اصول تجارت آزاد دانستند. بسیاری از رسانه‌های آمریکایی هنوز اوپک را یک کارتل بین‌المللی می‌دانند.
دشمنی‌ها با اوپک پس از منع صدور نفت در سال‌های 1973 و 1974 میلادی از سوی اعضای اوپک به اوج خود رسید که در ادامه دهه ۷۰ به رشد قیمت‌ها منتهی شد. همچنین اوپک به دلیل افزایش عرضه در بازارهای جهانی در سال‌های ۸۵ و ۸۶ میلادی نیز متهم است که منجر به ورشکستگی بسیاری از شرکت‌های تولید نفت آمریکا در آن سال‌ها شد.
حتی در آن زمان معاون رئیس‌جمهوری وقت آمریکا یعنی جورج بوش پدر برای متقاعد کردن عربستان به کمک به افزایش قیمت نفت به ریاض سفر کرد تا با مقام‌های عربستانی دیدار و گفت‌وگو کند. اوپک همچنان به دلیل کاهش قیمت نفت از سال ۲۰۱۴ تا‌کنون مورد اتهام رسانه‌های آمریکایی است. تولیدکنندگان مستقل آمریکا همیشه بیشترین ضرر و زیان را از نوسانات قیمت نفت در بازارهای جهانی متحمل می‌شوند و در نتیجه بیشترین آسیب را از سیاست‌های اوپک دیده‌اند.
سیاست نفتی ترامپ
با توجه به اینکه تولیدکنندگان مستقل نفت‌وگاز آمریکا از جمله اصلی‌ترین حامیان ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری اخیر این کشور بوده‌اند، تعجبی ندارد که ترامپ مواضع دلخواه آنها را در سیاست‌های خود مد نظر قرار داده باشد. بازارهای نفت خام و سوخت‌های پالایش شده از اساس جهانی هستند و در نتیجه دنبال کردن استقلال در آنها موضوعی نامعقول خواهد بود.
آمریکا هرگز وابستگی بسیار زیادی به واردات نفت خام خاورمیانه نداشته، در حالی که متحدان اروپایی و آسیایی آن به این منطقه بسیار وابسته‌اند. آمریکا هنوز فاصله زیادی با خودکفایی در تولید نفت خام دارد، حتی در دوران اوج تولید نفت شیل، این کشور روزانه بیش از هفت میلیون بشکه نفت خام برای تامین خوراک پالایشگاه‌هایش وارد می‌کرد.
بیشتر پالایشگاه‌ها نیاز به تلفیقی از نفت خام سبک و سنگین به‌عنوان خوراک دارند تا بتوانند بهره‌وری مطلوبی داشته باشند. با توجه به اینکه نفت شیل معمولا بسیار سبک است، واردات نفت سنگین که معمولا از عربستان می‌آید بسیار لازم خواهد بود. اگر دولت ترامپ واردات نفت عربستان را قطع کند، این کمبود باید از تولیدکنندگان دیگر مانند ایران، عراق، روسیه، یا ونزوئلا صورت گیرد، اما کدام یک از اینها می‌تواند گزینه مناسبی باشد؟
شرکت‌های بزرگ نفتی آمریکا مانند اکسون موبیل و شورون که نقش زیادی هم در ساختار سیاسی آمریکا دارند، با هر گونه تلاش برای برهم زدن آرامشی که برای تأمین نفت مورد نیاز پالایشگاه‌های خود دارند، مقابله خواهند کرد. پالایشگران مستقل هم که دارای نفوذ سیاسی زیادی هم هستند، در مقابل هر‌گونه اقدامی که گزینه‌های نفت خام مورد نیاز آنها را محدود کند مقاومت خواهند کرد. ایالات متحده به راحتی نمی‌تواند تفاوتی در واردات نفت از عربستان یا تولیدکنندگان دیگر قائل شود زیرا هر دو این کشورها اعضای سازمان تجارت جهانی هستند و ملزم هستند تا با هم بیشترین همکاری تجاری را داشته باشند.
به لطف انقلاب نفت شیل، آمریکا حالا به‌عنوان یک صادرکننده مطرح محصولات پالایشی مانند بنزین و فرآورده‌های نفتی مورد توجه قرار گرفته است.
منبع: شانا
انتهای خبر