هموار شدن مسیر توسعه نیروگاه‌های خورشیدی با رویکرد روشن دولت
به گفته کارشناسان، پتانسیل‌های بالایی در ایران برای توسعه تجدیدپذیرها وجود دارد و با توجه به رویکرد روشن دولت و مجلس به این حوزه، به‌نظر می‌رسد که عرصه برای سرمایه‌گذاری در این بخش باز شده است و مشترکان می‌توانند علاوه بر استفاده از برق تولیدی خود، در این حوزه کسب درآمد نیز داشته باشند.
به گزارش پایگاه خبری تاسیسات نیوز، وزارت نیرو از حمایت این وزارتخانه از راه‌اندازی نیروگاه‌های کوچک خورشیدی گفته و تاکید دارند که ۲۰ سال خرید تضمینی برق از جمله مزایای در نظر گرفته برای راه‌اندازی اینگونه نیروگاه‌هاست، ضمن این‌که در مواقع ضروری و در مباحث پدافند غیرعامل می‌توانند یاری‌رسان باشند.
به گفته کارشناسان، پتانسیل‌های بالایی در ایران برای توسعه تجدیدپذیرها وجود دارد و با توجه به رویکرد روشن دولت و مجلس به این حوزه، به‌نظر می‌رسد که عرصه برای سرمایه‌گذاری در این بخش باز شده است و مشترکان می‌توانند علاوه بر استفاده از برق تولیدی خود، در این حوزه کسب درآمد نیز داشته باشند.
نیروگاه‌های خورشیدی کوچک به کمک برق ایران آمدند
بیشتر بخوانید
اخیراً مجلس در مصوبه‌ای مقرر کرد ۵,۰۰۰ میلیارد تومان برای ایجاد نیروگاه خورشیدی پنج کیلوواتی در روستاها اختصاص یابد.
بر این اساس، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مکلف است از طریق بانک‌های عامل با هماهنگی و معرفی بسیج سازندگی نسبت به اختصاص مبلغ ۵۰ هزار میلیارد ریال از محل منابع سپرده‌های قرض‌الحسنه و عادی بانک‌ها برای پرداخت به تعداد ۱۰۰ هزار نفر جهت ایجاد نیروگاه خورشیدی پنج کیلوواتی در روستاها و حاشیه شهرها و مناطق محروم به ازای هر نفر ۵۰۰ میلیون ریال با بازپرداخت ۶۰ ماهه و نرخ چهار درصد اقدام کند.
نصب و راه‌اندازی این نیروگاه‌ها، رایگان و به عهده سازمان بسیج مستضعفین است
مابه‌التفاوت نرخ سود تا سقف هزار میلیارد ریال نسبت به نرخ مصوب شورای پول و اعتبار از محل منابع بند «الف» تبصره (۱۸) این قانون پرداخت می‌شود. به موجب این مصوبه مسؤولیت نصب و راه‌اندازی این نیروگاه‌ها به صورت رایگان به عهده سازمان بسیج مستضعفین است. بر این اساس، استفاده از تسهیلات این بند منوط به ارائه قرارداد خرید تضمینی برق از سوی شرکت تابعه وزارت نیرو است.
اما سخنگوی سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق هم اخیراً از حمایت وزارت نیرو از احداث نیروگاه‌های خورشیدی کوچک در کشور خبر داده و تاکید کرده است که با توجه به شرایط ایجاد شده، منابع خرید تضمینی برق برای نیروگاه‌های کوچک در ایران فراهم شده است.
جعفر محمدنژاد با بیان این‌که راهکار ما آماده کردن بستری برای ایجاد اینگونه نیروگاه‌هاست خاطرنشان کرد: همین حرکت‌های کوچک ضمن ایجاد فرهنگ‌سازی، مسیر را برای توسعه نیروگاه‌های خورشیدی هموار می‌کند.
سخنگوی سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق با اشاره به این‌که امروز مردم نیز به‌دنبال راه‌اندازی اینگونه نیروگاه‌ها هستند، تأکید کرد: نیروگاه‌های خورشیدی کوچک می‌توانند در پیک مصرف تابستان برای تأمین برق و کاهش مسائل اجتماعی به کمک ما بیایند.
شرایط ایجاد نیروگاه پشت‌بامی در خانه‌های شخصی
طبق آخرین اعلام مسؤولان، مشترکان خانگی می‌توانند هم با خرید پنل خورشیدی، علاوه بر رفع نیاز خود، مازاد برق تولیدی‌شان را ۱۰ برابر گران‌تر به شرکت توزیع برق تهران بزرگ بفروشند؛ یعنی هر کیلووات ساعت ۸۰۰ تومان که این موضوع یک فرصت طلایی برای سرمایه‌گذاری در این حوزه به شمار می‌رود.
طرح احداث نیروگاه خورشیدی چگونه کلید خورد؟
طرح احداث نیروگاه خورشیدی از طرف وزارت نیرو و سازمان بهره‌وری انرژی ارائه شده است. براساس این طرح مشترکان برق علاقه‌مند به نصب نیروگاه خورشیدی می‌توانند بعد از مشورت با یکی از شرکت‌های پیمانکار مربوطه به شرکت‌های توزیع برق مراجعه کنند و درخواست احداث نیروگاه خورشیدی کنند.
پس از احراز شرایط مالکیت و رعایت سقف ظرفیت انشعاب توسط شرکت توزیع برق، مجوز اولیه برای احداث به متقاضی داده می‌شود و بازه زمانی ۲۰ ساله خرید تضمینی برق آغاز می‌شود. سپس متقاضی یک شرکت پیمانکار انتخاب می‌کند و قرارداد احداث نیروگاه خورشیدی را عقد می‌کند.
پس از اتمام عملیات احداث نیروگاه خورشیدی، به شرکت توزیع برق برای نصب کنتور، بازدید نهایی و راه‌اندازی اطلاع داده می‌شود. این کنتور را شرکت خصوصی و با تائید وزارت نیرو به متقاضیان ارائه می‌دهد.
قرارداد خرید تضمینی برق بین شرکت توزیع نیروی برق و متقاضی منعقد می‌شود و پس از صدور صورت حساب تولید برق، وزرات نیرو هزینه صورت حساب را در وجه متقاضی پرداخت می‌کند.
می‌دانیم که انرژی خورشیدی از نظر تولید انرژی، پاک و رایگان است ولی هزینه اولیه راه‌اندازی یک سیستم خورشیدی تا حدودی بالا است؛ قیمت احداث یک نیروگاه خورشیدی ۵ کیلوواتی از شش میلیون و ۲۰۰ هزار تومان شروع می‌شود و نسبت به مساحت زمین افزایش می‌یابد.
نکته دیگری که باید در نظر گرفت هزینه جاری استفاده از انرژی است. هزینه جاری استفاده از سیستم‌های خورشیدی در مقایسه با دیگر سیستم‌ها از جمله استفاده از برق شبکه خیلی کمتر است؛ هزینه استفاده از سوخت‌های فسیلی به مراتب خیلی بیشتر از انرژی خورشیدی و برق شبکه است.
ایران با وجود ۳۰۰ روز آفتابی از مجموع ۳۶۵ روز سال در بیش از دو سوم مساحت خود و متوسط تابش نور خورشید ۴/۵ تا ۵/۵ کیلووات ساعت بر متر مربع در روز، یکی از کشورهای با پتانسیل بالا در زمینه انرژی خورشیدی است.
شرکت «ارتباطات گسسته کریمان» یکی از شرکت‌های فعال در زمینه خورشیدی است که علاوه بر احداث نیروگاه‌های خورشیدی، محصولات خورشیدی زیادی را نیز به بازار عرضه کرده است از جمله یخچال خورشیدی، کولرگازی خورشیدی، آب گرم‌کن خورشیدی و خشک‌کن مواد غذایی خورشیدی.
این شرکت همچنین پنلهای خورشیدی را روی سقف یا نمای ساختمان‌ها و پارکینگ‌ها کار می‌گذارد و حتی درخت و آلاچیق خورشیدی نیز نصب می‌کند.
سازمان‌های پشتیبان
بودجه طرح نیروگاه‌های خورشیدی از جانب وزرات نیرو و سازمان انرژی های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق (ساتبا) تامین می‌شود. باوجود این که سازمان‌های خصوصی این طرح را اجرایی می‌کنند اما وزارت نیرو برای فروش برق با مصرف کننده قرارداد می‌بندد.
این طرح به نفع خود وزرات نیرو نیز هست، بدین صورت که هرچه مقدار قراردهای بسته شده بالاتر برود، میزان تولید برق توسط نیروگاه‌های خورشیدی نیز بالاتر می‌رود.
شرایط مشارکت نصب نیروگاه خورشیدی
یکی از حسن‌های این طرح این است که هیچ محدودیتی ندارد و همه افراد می‌توانند در آن شرکت کنند البته به شرطی که از مشترکان سازمان برق باشند، انشعاب برق هم داشته باشند و مالک خانه یا زمینی باشند که قصد دارند سیستم خورشیدی را در آنجا نصب کنند.
سپس وزارت نیرو یک تعهد ۲۰ ساله از داوطلبان می‌گیرد تا اطمینان حاصل کند که تا ۲۰ سال آینده امکان بهره‌برداری از آن نیروگاه‌ها را دارد.
شهرهایی مجهز به سیستم خورشیدی
به گفته مرتضی احمدیه، مدیر شرکت ارتباطات گسسته کریمان، این طرح تاکنون در شهرهای زیادی احداث شده است و در حال حاضر در مرحله اجرایی و بهره‌وری است.
در تهران نیروگاه‌های ۵ و ۱۰ کیلوواتی زیادی وجود دارد، بزرگ‌ترین نیروگاه خورشیدی ایران در ماهان کرمان با ظرفیت ۲۰ مگاوات احداث شده است. هفت نیروگاه ۱۰ مگاواتی در همدان وجود دارد و در اصفهان نیز اولین نیروگاه متحرک خورشیدی با ظرفیت ۱۰ مگاوات نصب شده است.
چشم‌انداز طرح
تا چند سال قبل، ایران یکی از بزرگ‌ترین صادرکنندگان برق به کشورهای اطراف بود اما با رشد جمعیت و افزایش استفاده از تکنولوژی‌های جدید مانند دستگاه‌های سرمایشی و گرمایشی، مصرف برق بالا با چنان افزایشی روبه‌رو شد که نیروگاه‌های برق داخلی قادر به تامین برق مصرفی کشور نبودند.
بنابراین ایران شروع به وارد کردن برق از کشورهای همسایه مانند ارمنستان کرد. حالا وزارت نیرو به دنبال احداث و توسعه نیروگاه‌های برق است تا از بحران کمبود برق نجات پیدا کند.
از سوی دیگر، در نیروگاه‌های برق از آب برای خنک کردن سیستم‌ها استفاده می‌شود، بدین ترتیب روزانه مقدار بسیار زیادی از آب بخار می‌شود و ایران با بحران کمبود آب نیز مواجه است.
بنابراین تاسیس نیروگاه‌های خورشیدی برای مدیریت بحران کمبود آب نیز مفید واقع می‌شود. همچنین تولید برق منجر به تولید دی‌اکسید کربن می‌شود که باعث آلودگی‌های محیط زیستی می‌شود.
تولید انبوه برق دشوار است و نیروگاه‌های داخلی توانایی تامین برق کل کشور را ندارند؛ به همین خاطر نوسانات برق در اکثر نقاط کشور دیده می‌شود و بسیاری از روستاها نیز برق ندارند.
در ساعات اوج مصرف نیز شاهد خاموشی در شهرهای بزرگ هستیم و این روند همواره رو به افزایش است. بنابراین هر چه احداث نیروگاه‌های خورشید بیشتر شود، حجم شبکه افزایش می‌یابد و وزارت نیرو دوباره می‌تواند برق صادر کند.
به نظر می رسد طرح احداث نیروگاه‌های خورشیدی از استقبال ویژه ای بهره مند باشد، و امید است بتوانیم در چند سال آینده رشد بسیار مناسب و مطلوبی در این زمینه داشته باشیم.
منبع
زیست آنلاین