نگاهی به تاریخچه لوله‌های تک لایه در دنیا و ایران

اولین بار در دنیا، لوله و اتصالات پلی پروپیلن راندوم کو پلیمر نوع سوم (PP-R80) (لوله های تک لایه پلی پروپیلن) برای استفاده در سیستم‌های آب سرد و گرم مصرفی توسط شرکت Aquatherm آلمان تولید و با نام تجاری Fusiotherm در اوایل دهه ۱۹۸۰ عرضه گردیده است.

به گزارش پایگاه خبری تاسیسات نیوز، به نقل از خانه خبر گیتی پسند، در ایران نیز اولین تولید لوله و اتصالات پلی پروپیلن در سال ۱۳۷۴ توسط شرکت آریا کاوان قشم و با نام تجاری آک تولید و عرضه گردیده است.

این محصول در ایران در ابتدا با نام لوله سبز شناخته می‌شد و خب این نام به دلیل رنگ سبز لوله، چندان هم بی تناسب نبود! کم‌کم به دلیل عدم استقبال بازار از این رنگ، لوله‌های تک‌لایه رنگ باختند و به سفیدی گرایش پیدا کردند و امروزه بیشتر تولیدکنندگان ایرانی نیز این محصول را با رنگ سفید تولید و روانه بازار می‌کنند. درست برعکس کشورهای همسایه که همچنان رنگ سبز برای آنان رنگ مطلوبی برای این نوع محصول بوده است.

با ورود این محصول به بازار، کم‌کم تولیدکنندگان به فکر تدوین استاندارد آن نیز برآمدند، استاندارد ملی این محصول با شماره ۶۳۱۲ برای اولین بار در سال ۱۳۸۰ با استفاده از منبع استاندارد آلمانی DIN8077/78 و پیشنهاد چند تن از تولید‌کنندگان تهیه و به‌عنوان اولین استاندارد ملی لوله‌های پلیمری در صنعت ساختمان کشور ثبت شد که نشان از اهمیت کیفیت برای تولید‌کنندگان این محصول و علاقه آن‌ها به تولید کیفی محصولات خود است.

این استاندارد بعدا در سال ۱۳۸۶ مورد بازنگری مجدد بر اساس منبع استاندارد BS EN ISO 15874 قرار گرفت و شماره ملی آن ار ۶۳۱۲ به ۶۳۱۴ تغییر یافت.

این بروز رسانی به همین جا ختم نشد و در سال ۱۳۹۵ با توجه به پیشرفت‌های صورت گرفته، این استاندارد نیز مورد بازنگری مجدد قرار گرفت و بر اساس آخرین نسخه استاندارد بین‌المللی و مسائل بومی کشور تهیه و به روز رسانی گردیده است.

نکته قابل توجه اینکه در ابتدا مواد اولیه لوله‌های پلی پروپیلن در اروپا تولید می‌گردید و استاندارد محصولات نیز اروپایی بودند، اما رفته رفته ماده اولیه این محصول در سایر کشورها و همچنین پتروشیمی‌های ایران نیز تولید شد.

از سال ۲۰۰۵ لوله و اتصالات پلی پروپیلنی در کدهای ساختمانی آمریکایی، کانادایی و مقررات ساختمانی آنها نیز آمده است و قابلیت استناد به آنها وجود دارد.

در حال حاضر لوله و اتصالات پلی پروپیلن در استانداردهای آمریکای شمالی ASTM F2389:2017، استاندارد کانادا CAN CSA B137:2016 و کدهای ساختمانی ICC، UMC، ICC، PMG و IPC وجود داشته و قابلیت استناد به آن وجود دارد.

لوله و اتصالات پلی پروپیلن در حال حاضر در تمامی کشورهای همسایه ایران با وضعیت اقلیمی شبیه نظیر آذربایجان، ارمنستان و ترکیه بیشترین لوله مصرفی در صنعت ساختمان است که علت نیز کاملا مشخص است.”قیمت مناسب و نصب آسان “.

دامنه ابعادی این لوله‌ها از قطر خارجی ۲۰ الی ۷۵ میلی‌متر در دهه ۸۰ میلادی به قطر خارجی ۲۰ الی ۶۳۰ میلی متر توسعه یافته که نشان از توسعه کاربرد این نوع لوله ها در این کشورها می‌باشد.

شاید برخی‌ها عنوان کنند که عمر این نوع لوله و اتصالات در دنیا به پایان رسیده، حال آنکه در حال حاضر در دنیا نیز دارای تولید کنندگان بسیاری است که برخی از این تولیدکنندگان در صنعت لوله و اتصالات برندهای معتبری محسوب می‌شوند.

این جدول می‌تواند راهنمای بهتری از بعضی تولیدکنندگان مطرح خارجی این نوع محصول باشد:

نام شرکت	ملیت	نام شرکت	ملیت
WAVIN EKOPLASTIC	هلند	REHAU	آلمان
GEORGE FISHER(GF+)	سوئیس	DIZAYN	ترکیه
NUPI	ایتالیا	FIRAT	ترکیه
AQUATHERM, GMBH	آلمان	VESBO	ترکیه
WEFATHERM	آلمان	HAKAN	ترکیه
RAK THERM	امارات	POLOPLAST GMBH	آلمان

این نوع لوله و اتصالات در کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس، عراق، افغانستان، چین، کره ، تایلند، اندونزی و کشورهای خاور دور، ۸۰ درصد کل بازار مصرف لوله و اتصالات در بخش تاسیسات ساختمان را به خود اختصاص داده است.

این لوله‌ها که از سال ۱۳۷۴ در ایران تولید می‌شوند، هم اینک توسط حدود ۲۰۰ واحد تولیدی، با اشتغالزایی هزاران نفر و سرمایه‌گذاری هزاران میلیارد ریال، با ظرفیت سالانه بیش از ۲۰۰ هزار تن و مطابق با استانداردهای جهانی تولید می‌شوند.

در میان شرکت‌های ایرانی تولیدکننده این محصول، برندهای معتبری قرار دارند که با سرمایه‌گذاری قابل توجه بر روی مواد اولیه، نیروی انسانی، ماشین آلات و … در حال ارائه با کیفیت‌ترین محصولات به بازار تاسیسات و ساختمان کشور هستند.