شکست کسب و کار خانوادگی

روح اله واصف

به گزارش تاسیسات نیوز، یادداشتی که مطالعه میکنید سرمقاله هفته نامه تاسیسات نیوز شماره 158 میباشد.

یکی از محققان کسب و کارهای خانوادگی در آمریکا، در مصاحبه اختصاصی خود با ویژه‌نامه دنیای اقتصاد، بنا به شنیده‌های خود، 78 درصد کسب و کارهای ایران را خانوادگی می‌داند. یعنی شرکت‌هایی که خانواده‌ها آن‌ها را اداره می‌کنند و از پدر به پسر منتقل می‌شود.

این عدد بزرگ یعنی باید به این مقوله نگاهی دیگر داشته باشیم. جالب است که طبق صحبت‌های ایشان کسب و کارهای خانوادگی در آمریکا در دانشگاه تدریس می‌شود. ولی با وجود شدت بالای آن در ژاپن، در این کشور شرق دور تدریسی در کار نیست.

 

 

 

این موضوع وقتی جالب‌تر می‌شود که می‌دانیم بسیاری از برندهای بزرگ تاسیسات ایران نیز چنین وضعی دارند و در حال انتقال آرام و یا گاهی شدید مدیریت از پدرها به فرزندان هستیم. همه شما می‌توانید به‌راحتی چند برند را نام ببرید که از آن باخبرید.

 

 

 

این موضوع اما در ایران کمی تراژیک است. زیرا عمده برندهای مبتنی بر خانواده، پس از یکی دو نسل نابود شده‌اند و متأسفانه برندهای موفق در این زمینه به دلایلی غیراقتصادی عمدتاً تعطیل شده‌اند. خانواده لاجوردی که از تجار بزرگ ایران و از نسل طلایی پایه‌گذاران صنعت ایران در دهه چهل و پنجاه هستند نمونه موفقی از چنین کسب و کاری بوده‌اند که لااقل سه و یا چهار نسل آن‌ها تا پیش از تعطیلی به‌خوبی اداره‌کننده این تجارت بوده‌اند. بد نیست بدانید که کارخانجات مخمل و ابریشم کاشان، پلی اکریل اصفهان و صنایع بهشهر چند نمونه از ده‌ها کارخانه آن‌ها در ایران بوده است. وقتی برندهای تولیدکننده را به‌عنوان تنها راه‌حل معضل بیکاری و تنها راه انتقال دانش به کشور می‌دانیم، این پازل هیجان‌انگیزتر هم می‌شود.

 

 

 

 

دلایل متعددی برای تعطیلی تجارت‌خانه‌های خانوادگی بعد از دو نسل وجود دارد. تحصیلات فرزندان در دانشگاه‌های معتبر داخلی و خارجی و سپس تغییر جهان‌بینی و بی‌علاقگی به این تجارت یکی از دلایل مهم این شکست است.

جایگزینی فرزندان به‌جای مدیران بدون توجه به شایستگی‌های آن‌ها و بدون تجربه‌اندوزی را نیز باید در نظر داشت. به این لیست راحت‌طلبی و عدم انتقال علاقه کارآفرینی را نیز باید افزود. البته سهیم نکردن مدیران در سهام، ارث‌بری وراث پس از درگذشت بنیان‌گذار برند و چندین مسئله دیگر نیز وجود دارد که باعث متلاشی شدن برندهای خانوادگی در ایران می‌شود. مشخص نبودن بنیان‌های اصلی و بروز مشکل به هنگام سودآوری را نیز همه دیده‌ایم. چنین است که ناگهان برندی خوش‌نام پس از چند سال دوپاره می‌شود و بعد فراموش!

 

 

 

 

بررسی تمام جوانب این شکل از تجارت در این کوتاه‌سخن نمی‌گنجد. اما در حوصله خواننده ما هست تا دریابد چرا برندهای بزرگ در سنین بلوغ خود می‌میرند. چه باید کرد و کسب و کار موفق خود را به چه کسی می‌سپاریم.

 

 

در دست‌هایی اطلاعیه تعطیل تا اطلاع ثانوی را می‌بینیم!

 

 

 

 

 

 

انتهای خبر