تاسیسات نیوز – صدیقه بهزادپور: با توجه به مشکلات جدی ناترازی انرژی در کشور، مسئولان در ایران نیز همچون دیگر کشورها به دنبال راهی برای کاهش مصرف انرژی هستند. این مهم با توجه به سهم عمده مصرف انرژی از طریق تجهیزات و تاسیسات سرمایشی و گرمایشی یکی از اصلی ترین محورهای مورد بحث کارشناسان ومسئولان در سطوح مختلف قرار گرفته است. از این رو مهدی برادران معاون وزیر صمت نیز در این راستا از تشکیل گروهی تخصصی سرمایشی – گرمایشی در وزارت صمت به منظور مدیریت و بهینهسازی مصرف انرژی و از این اقدام بهعنوان گامی در مقابله با بحران انرژی در کشور یاد کرد.
آمارهای رسمی نشان میدهد که در فصل تابستان حدود ۵۰ درصد از مصرف برق مصرفی کشور صرف سیستمهای سرمایشی میشود، در عین حال در زمستان، حجم عظیمی از گاز طبیعی برای تامین گرمایش مصرف می شود. این امر فشار سنگینی بر شبکههای برق و گاز وارد میکند و باعث میشود تا در بسیاری از مناطق چالش های جدی برای تامین انرژی وجود داشته باشد. این ناترازی، یکی از مهمترین چالشهای کشور در این زمینه است و نیاز به سریع و سریع برنامهریزی جامع دارد. کارشناسان و فعالان در این صنعت با شنیدن خبر معاون وزیر صمت مبنی بر راهاندازی گروه تاسیسات سرمایشی – گرمایشی در وزارت صمت، نسبت به تمرکز دولت بر روی بهبود عملکرد سیستمهای سرمایشی و گرمایشی امیدوار شدند تا شاید با بهینهسازی و بهروزرسانی انرژی بتوان سهم موثری در ترازشدن انرژی در کشور ایجاد شود. کارشناسان معتقدند با تشکیل این گروه، بهبود کارایی سیستمهای سرمایشی و گرمایشی از طریق ارتقای استانداردها، تولید تجهیزات داخلی پیشرفته، و همچنین توسعه فناوریهای جدید افزایش یابد و در این راستا در راستای تعامل ونظارت بیشتر، راهکارهایی برای کاهش مصرف انرژی ایجاد شود تا به ارائه طرح ها و برنامه هایی با هدف کاهش فشار بر شبکههای برق و گاز کمک کند. صاحبنظران شرط موفقیت این گروه را تعامل وزارت نیرو و سایر نهادهای مرتبط، و ارائه برنامههایی برای افزایش استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر و فناوریهای سازگار با محیط زیست در تاسیسات سرمایشی و گرمایشی می دانند.
رفع ناترازی با اقدامات سختگیرانه گروه جدید وزارت صمت
این گزارش می افزاید؛ توجه ویژه به مدیریت مصرف در تاسیسات سرمایشی و گرمایشی میتواند به کاهش انرژی، ناترازی و بهبود پایداری شبکههای انرژی کشور منجر شود. به گفته صاحبنظران؛ اگر این گروههای سختگیرانه را برای تولید و واردات تجهیزات سرمایشی و گرمایشی اعمال کند و فناوریهای جدیدتر را به کار ببرند، تأثیرات قابلتوجهی در بهینه شدن مصرف انرژی و تامین انرژی برق و گاز کشور خواهد گذاشت. چرا که راه اندازی این گروه، در شرایطی که کشور با انرژی ناترازی دستوپنجه نرمافزار میکند، میتواند یک راه حل کلیدی برای بهبود وضعیت مصرف انرژی باشد. با اجرای برنامههای این گروه و همکاری نزدیک با وزارت نیرو، انتظار میرود که مصرف بیرویه برق و گاز در فصول اوج مصرف انرژی کاهش یابد و بحران ناترازی انرژی به شکلتری مدیریت شود.
چالش های به روزرسانی تجهیزات سرمایشی – گرمایشی
با وجود اهمیت بالای بهروزرسانیهای سرمایشی و گرمایشی، ایران با چالشهای زیادی در این زمینه است. یکی از مهمترین این چالش ها تحریم های بین المللی است، تحریمهای اقتصادی و فناوری علیه ایران باعث دشوار شدن دسترسی کشور به تجهیزات پیشرفته سرمایشی و گرمایشی می شود و بسیاری از فناوریهای جدید، به ویژه در حوزه انرژیهای تجدیدپذیر یا سیستمهای کارآمد انرژی، از توسعهیافته وارد میشوند که به دلیل تحریم، ایران نمیتواند به طور مستقیم به آنها وارد شود.
منابع مالی و محدودیت سرمایه گذاری
همچنین تحریمها باعث کاهش درآمدهای ارزی و منابع مالی کشور میشوند و سرمایهگذاری در پروژههای زیربنایی و بهویژه در بخش انرژی را کاهش میدهد. در حالی که ایران در برخی از صنایع به سمت خودکفایی پیش رفته است، اما در تولید تجهیزات سرمایشی و گرمایشی مدرن و کارآمد هنوز به سطح جهانی نرسیده است. تجهیزات داخلی معمولاً از فناوریهای قدیمی استفاده میکنند که مصرف انرژی را در خود دارند و بهینه میشوند. از سوی دیگر، زیرساختهای انرژی در کشور، بهویژه در زمینه شبکههای برق و گاز، هنوز بهروز نشدهاند و این موضوع باعث شده است که اصلاحات در تأسیسات سرمایشی و گرمایشی بهطور کامل انجام نشود. بدون بهبود زیرساختها، بهینهسازی تاسیسات نیز نتیجه مطلوبی نخواهد داشت.
راهکارهای بهبود وضعیت
این گزارش می افزاید؛ سیستمهای سرمایشی و گرمایشی جدید از فناوریهایی استفاده میکنند که مصرف برق و گاز را بهینه کرده و در مقایسه با سیستمهای قدیمی، بسیار کممصرفتر هستند. از این رو با بهروزرسانی سیستمها و استفاده از تجهیزات مدرن، نه تنها مصرف انرژی کاهش مییابد، بلکه کارایی دستگاهها افزایش یافته و طول عمر آنها بیشتر میشود. بهویژه در زمانهای اوج مصرف، استفاده از سیستمهای بهینه میتواند از فشار بیش از حد بر شبکههای برق و گاز جلوگیری کرده و مانع قطعی یا افت فشار شود. با وجود اهمیت بالای بهروزرسانی تاسیسات سرمایشی و گرمایشی، ایران با چالشهای زیادی در این زمینه مواجه است. یکی از مهمترین این چالشها تحریمهای بینالمللی است که تاثیر مستقیمی بر واردات فناوریهای نوین و تجهیزات پیشرفته گذاشته است. تحریمهای اقتصادی و فناوری علیه ایران باعث شده است که دسترسی کشور به تجهیزات پیشرفته سرمایشی و گرمایشی و همچنین قطعات یدکی مورد نیاز محدود شود. بسیاری از فناوریهای جدید، به ویژه در حوزه انرژیهای تجدیدپذیر یا سیستمهای کارآمد انرژی، از کشورهای توسعهیافته وارد میشوند که به دلیل تحریم، ایران نمیتواند بهطور مستقیم به آنها دسترسی داشته باشد.