سوآپ نفت خام آغاز مي‌شود؟
به گزارش تاسیسات نیوز ، مديرعامل شركت پايانه‌هاي نفتي ايران، در شرايطي از آمادگي براي سوآپ روزانه حدود 500 هزار بشكه نفت خام حوضه درياي خزر در پايانه نكا خبر مي‌دهد كه از يك طرف گمانه‌زني‌ها از نزديك شدن به زمان اجراي تهاتر بزرگ نفت ايران و روسيه افزايش يافته و از طرف ديگر آغاز دوباره سوآپ نفت در دستور كار دولت است.اينكه دو طرف همچنان از اعلام رسمي تهاتر نفت در برابر كالا سر باز مي‌زنند موضوعي است كه از ابعاد سياسي پرونده‌هاي هسته‌اي ايران و تحريم‌هاي اخير روسيه نشات گرفته است، اما به هر حال به نظر مي‌رسد با آغاز عمليات احداث و توسعه خطوط انتقال نفت خام و فرآورده نفتي كه به گفته مديرعامل شركت خطوط لوله و مخابرات نفت ايران با يك برنامه ريزي كلان در وزارت نفت انجام مي‌شود يا احداث حوضچه فراگير نكا كه شامل ساخت دو يال شرقي و غربي، اسكله‌هاي مختلف و چند منظوره از جمله اسكله‌هاي تخليه انواع فرآورده، اسكله‌هاي خدماتي و پشتيباني و اسكله‌هاي تعميراتي براي پهلوگيري نفتكش‌هايي با ظرفيت ١٤ هزار تن ظرفيت سوآپ نفت خام است، نشانه‌هايي از نزديك شدن به زمان سوآپ دوباره نفت خام و حتي تهاتر نفت محسوب مي‌شوند.موقعيت كشورمان كه از شمال و جنوب قابليت انتقال نفت از طريق دريا را دارد باعث شده است كه فرصت مناسبي براي سوآپ نفت خام براي كشور وجود داشته باشد؛ فرصتي كه طي سال‌هاي گذشته در نتيجه سوء مديريت‌ها از كشور گرفته شد و روزانه هزينه فرصت بالايي از اين محل به اقتصاد ايران وارد آمد. با اين حال به نظر مي‌رسد كشور آماده از سرگيري اين پروژه بزرگ و پرمنفعت باشد. به گفته مديرعامل شركت پايانه‌هاي نفتي ايران مزيت دسترسي به آب‌هاي آزاد از طريق شمال و جنوب موجب شده است نفت خام كشورهاي حوزه درياي خزر به آب‌هاي آزاد راه يابد و مشتري اين كشورها نيز نفت خام مورد نياز خود را در خليج‌فارس از ايران دريافت كند. به گفته پیروز موسوی سوآپ نفت خام از طريق پايانه نفتي شمال به كشورهاي حاشيه درياي خزر، امتيازي براي اين كشورها است كه بتوانند نفت خود را در درياي آزاد به فروش برسانند.موسوي كه با «شانا» گفت‌وگو كرده در عين حال اعلام كرد: در فاز نخست طرح احداث حوضچه فراگير نكا که در حال انجام است، امكان پهلوگيري كشتي‌هایي به وزن ١٢ هزار تن فراهم مي‌شود؛ اين در حالي است كه پيش از اين تنها كشتي‌هايي با وزن ٥ هزار تن پهلوگيري مي‌كردند. مديرعامل شركت پايانه‌هاي نفتي ايران افزود: طي 6 ماه آينده فعاليت‌هاي نهايي در حوضچه فراگير پايانه نكا صورت مي‌گيرد، ضمن آنكه اين حوضچه به خوبي مي‌تواند پشتيبان عمليات توليد نفت در درياي خزر باشد.به گفته مديرعامل شركت پايانه‌هاي نفتي ايران تامين نيازمندي‌هاي پشتيباني ناوگان حفاري در كوتاه مدت، افزايش انتقال نفت خام تا ١٥٠ هزار بشكه در روز و سوآپ و توليد احتمالي داخلي در ميان مدت و افزايش انتقال نفت خام تا ٢٥٠ هزار بشكه در روز در دراز مدت، اهداف مهمي هستند كه در طرح ساخت حوضچه فراگير به آنها توجه شده است.با اين حال برخي پیش‌بینی‌ها نيز از سوآپ نفت خام از طريق خطوط لوله مطرح است. البته مديرعامل خطوط لوله و مخابرات نفت ايران مي‌گويد: تا امروز درخواستي براي سوآپ فرآورده نفتي از طريق خطوط لوله نداشته ايم و اگر محموله‌هايي با عنوان سوآپ فرآورده نفتي جا به جا شده از طريق بخش خصوصي و به وسيله تانكر بوده است. به گفته جعفری‌نسب اگر براي انجام سوآپ فرآورده‌هاي نفتي درخواست شود تا از ظرفيت خطوط لوله استفاده شود، امكان اين ظرفيت سازي وجود دارد اما در نقاطي كه خطوط لوله متصل است بايد بررسي‌هايي صورت گيرد كه در صورت لزوم بتوانيم از ظرفيت خطوط لوله براي انتقال فرآورده‌هاي نفتي سوآپ شده از كشورهاي ديگر استفاده كنيم. وي تصريح كرد: معمولا چون فرآورده از پالايشگاه‌ها به نقاط مصرف منتقل مي‌شود، اگر بخواهيم از كشورهاي ديگر با استفاده از خطوط لوله، فرآورده سوآپ كنيم، در واقع بايد خطوط برعكس شود كه براي اجرايي شدن آن، بحث‌هايي فني مطرح است كه بايد ببينيم توجيهي براي انجام آن از نظر فني وجود دارد يا خير.