تاسیسات نیوز – صدیقه بهزادپور: سلطان محمدی کارشناس بازار مسکن در این باره به «تاسیسات نیوز» گفت: طرح مالیات بر خانه های خالی در اکثر کشورهای دنیا اجرا می شود، اما در بررسی های صورت گرفته مشخص شده است که تاثیر واضح و روشنی در حوزه مسکن نداشته است و در بخش درآمدزایی برای دولت نیز باید گفت؛ عملاً اجرای این طرح مشروط به هزینه هایی از سوی دولت است که اجرا و درآمدهای نهایی آن برای دولت را معقول و به صرفه اقتصادی نمی سازد. از سوی دیگر اجرای این طرح نیاز به ابزار وسامانه ها و تعامل بخش های مختلفی در سازمان ها و نهادهای مختلف دارد که این امر هم با توجه به مشکلات و فقدان امکانات مورد نظر تا کنون به مرحله اجرای نهایی نرسیده است و اجرای ناقص آن هم در سال های گذشته با مشکلات ذکر شده مواجه بوده و از این رومیزان درآمدهای مالیاتی از این محل بسیار کم و عدد ناچیز و غیرقابل توجه بوده است.
او افزود: در حقیقت از روز اولی که این طرح ارایه شد، کارشناسان این حوزه اعلام کردند که این طرح به گونهای که در سطح اجتماعی و رسانهها اعلام شده، نیست و به این شکل پیش نخواهد رفت و در عمل هم اینگونه شد، ضمن آنکه همواره تذکر داده میشد که شناسایی خانههای خالی فرآیند پیچیدهای دارد و اصلا کار سادهای نیست. نتایج پیاده کردن این طرح در کشورهای دیگر نیز مشخص است و در بسیاری از کشورها این طرح اجرا شده بود اما بسیاری از کشورها اعلام کردند که هزینههای این طرح از منافع آن بیشتر است. واقعیت این است درصد خانه های خالی در هر جامعه ای وجود دارد که به همان نسبت این خلاء در حوزه های دیگر مانند اشتغال و… وجود دارد، در باره خانه های خالی نیز این مسئله صادق است و برخی از این خانه های خالی حکمِ فرصتی برای آینده شغلی یا زندگی فرزندان، یا کاهش دغدغه های زندگی و سرمایه گذاری و… محسوب می شود. معمولا خانههایی که مردم آن را خالی نگه میدارند دلایلی برای این اقدام دارند و بدون دلیل خانه ای خالی نمی ماند زیرا اجاره این خانهها درآمدی را برای مالک به همراه دارد که معمولا از این درآمدها صرفنظر نمیکنند.اغلب خانههایی که در حال تعمیرات هستند یا در حال گرفتن اخذ پروانه اند خالی محسوب میشوند یا اینکه افراد این خانهها را برای فرزندانشان نگه داشته اند یا خانههای ویلایی و آپارتمانهایی هستند که مالکین آنها خارج از کشور زندگی می کنند. به این ترتیب مساکن زیاد تحت عنوان خانه های خالی نیازمند بررسی به قدری نیست که بتوان آن را به عنوان معضل یاد کرد.
راهکار حل معضل خانه های خالی
این کارشناس در باره راهکار مناسب برای قرارگرفتن خانه های خالی در ظرفیت بازار اجاره و مسکن گفت: قطعاً تقویت بازار ساخت وساز و واگذاری تسهیلات به منظور رشد ساختمان سازی می تواند باعث رونق بخش مسکن شود، اما اینکه بتوان با اِعمال طرح های مالیاتی به تقویت بازار مسکن و حل مشکل اجاره نشین ها و سامان بخشی به حوزه مسکن امیدوار بود، تصور درستی نیست، در حقیقت چنانچه دولت این مقدار زمان و هزینه ای که بابت اجرای طرح هایی مانند مالیات بر خانه های خالی صرف می کنند، مصروف رشد ساخت وساز و حل مشکلات برای فعالان در این حوزه می کردند احتمالاً الان شرایط مناسبتری را دراین زمینه داشتیم . چرا که بسیاری از خانه های معرفی شده به عنوان خانه های خالی جزو خانههایی بودند که قبلاً فروخته شدهاند و حین معامله بودهاند نیز به عنوان خانههای خالی ثبت شده و ساختمانهایی که در حال ساخت بوده نیز به عنوان خانه خالی ثبت شده و میبینیم که تعداد خانههای خالی واقعی بسیار کمتر است و به همین دلیل است که در عمل تعداد زیادی خانه خالی شناسایی نشده است. از این رو این تعداد خانهای که ثبت شده در عمل نمیتواند درآمد قابلتوجهی به همراه داشته باشد یا تغییری در بازار ایجاد کند. درآمد اجاره مسکن مشوقی برای مالکین است و در صورتی که فردی بخواهد برای چند سال ملک خود را خالی نگه دارد بخشی از درآمد خود را از دست میدهد و راه درست آن این روش نیست و نمیتوان چندان به آن امیدی داشت.
سهم دولتی ها در خانه های خالی
سلطان محمدی در باره شایعه مالکیت بسیاری از دولتی ها به ویژه بانک ها در بازار خانه های خالی گفت: به نظر من این امرصحت ندارد. چرا که اگر خانه ها و یا واحدهای مسکونی در اختیار این گروه از افراد یا بانک ها باشد، می توانند به نحوی مناسبتر غیر از خالی نگه داشتن از آن منتفع شوند. بانک ها در حال حاضر به پرداخت سود ۲۹ تا ۳۰ درصد مشغول هستند، چه منفعتی از خالی نگه داشتن خانه ای می برند که می توانند به قیمت های بیشتری آن را اجاره دهند یا تبدیل به واحدهای تجاری کنند؟ به این ترتیب خالی نگه داشتن این واحدها در صورتی که وجود هم داشته باشند به دلایلی چون نبود اسناد ومدارک یا کامل نبودن این واحدهای مسکونی و… مربوط می شود و دلیل معقولی برای احتکار مسکن توسط این افراد و سازمان ها نیست و آمار دقیقی نیز تاکنون ارائه نشده است، هر چند ورود بانک ها در برخی از پروژه های مسکونی یا پیش فروش آنها وجود دارد که البته در نهایت با فروش آنها پایان می یابد و به مرحله احتکار نمی رسد. این امر به ویژه با توجه سیر نزولی رشد قیمت مسکن طی سالیان اخیر منطقی به نظر نمی رسد که واحدهای مسکونی و غیرمسکونی خود را به امید سود بیشتر خالی بگذارند. این امر با توجه به پیش بینی رشد نکردن قیمت مسکن در سال جاری این امر را رد می کند.