اولویت اصلاح قیمت با کدام است؟ بنزین، برق یا گاز
دکتر جواد نوفرستی
کارشناس انرژی و مدیر عامل انجمن جامعه ایمن
طبق گزارش سازمان برنامه و بودجه، ثروتمندان ۲۳ برابر فقرا از یارانه پنهان بنزین برخوردارند؛ در گاز ۲.۵ برابر و در برق ۳.۶ برابر
بازخورد و نکته:
خوبست سازمان برنامه و بودجه مبانی محاسبات را اعلام کند.
نکته اول:
فاصله ۲۳ برابر در بنزین چگونه بدست آمده است؟ با توجه به افزایش قیمت و سهمیه‌بندی‌بنزین، آیا با هدف اولویت‌دهی به اصلاح قیمت بنزین، در محاسبه این فاصله برای بنزین بزرگنمایی شده است؟
مهمتر اینکه با علم به این فاصله، اساسا چرا بنزین در بهار سال ۹۴ تک‌نرخی شد و سهمیه‌بندی و کارت سوخت حذف شد که پیامد آن افزایش مصرف بنزین، کاهش مصرف CNG و افزایش شدید قاچاق بنزین باشد؟
اما هدف اصلی این یادداشت و هشدار، نکته دوم است
نکته دوم:
فاصله یارانه پنهان دهک اول و آخر در مورد برق و گاز، خیلی خوشبینانه اعلام شده درحالیکه قطعاً خیلی بیشتر از فاصله اعلام شده است؛ البته نه باندازه فاصله بهره‌مندی از یارانه پنهان بنزین بلکه یک فاصله نزدیک ۱۰ برابر؛ یعنی اهمیت موضوع در مورد برق و گاز بالاتر است.
اهمیت موضوع:
اولویت در تعدیل وضعیت موجود یعنی ایجاد عدالت در برخورداری از یارانه پنهان، به دلایل متعدد با گاز و برق بخش خانگی است.
مهمترین علت‌ها در اولویت اصلاح تعرفه برق و گاز نسبت به بنزین:
۱٫ مولد‌نبودن بخش خانگی
۲٫ پتاتسیل بالای صرفه‌جویی در بخش خانگی
۳٫ تورم‌زا_نبودن اصلاح تعرفه‌های بخش خانگی و بالعکس، تورم‌زایی افزایش قیمت بنزین
آیا جامعه با تورم شدید دو سال اخیر، توان تحمل شوک تورمی جدید دارد؟
۴٫ وجود راهکار ساده‌‌‌تر و سریع برای برق و گاز بجای افزایش کلی تعرفه‌ها: اصلاح ساختار تعرفه‌های برق و گاز بر اساس مدلIBT یعنی افزایش جهشی و تصاعدی مصارف بالای الگوی مصرف هر اقلیم که توسط حداقل ۷۰٪ مشترکین رعایت می‌شود.