نکات مهم درباره خرابی کولر گازی /نشتی گاز کولر

تاسیسات نیوز: قبل از بررسی روش‌های نشتی یابی گاز کولر گازی، بهتر است با نشانه‌های نشت گاز مبرد آشنا شوید تا بتوانید مشکل نشتی گاز کولر را سریع‌تر تشخیص دهید.

موارد زیر از جمله علائم نشتی گاز کولر گازی هستند:

۱- گرم شدن باد کولر:

مهم‌ترین وظیفه کولر گازی، خنک کردن هوای محیط است. زمانی که گاز مبرد کولر کم می‌شود، سیکل تبرید (خنک سازی) در کولر گازی به‌درستی انجام نمی‌شود و باد گرم از دستگاه بیرون می‌آید. این موضوع به دلیل نشت گاز مبرد است؛ زیرا بدون گاز مبرد، گرمای هوا جذب نمی‌شود و در نتیجه باد خنک تولید نخواهد شد. پس اگر مشاهده کردید که باد کولر شما گرم شده است و مانند قبل کار نمی‌کند، بهتر است برای نشت یابی گاز کولر اقدام کنید.

۲- مصرف برق زیاد:

زمانی که میزان گاز مبرد کم می‌شود، کمپرسور کولر گازی با فشار بیشتری کار می‌کند تا بتواند هوای خانه را خنک کند و این موضوع باعث افزایش مصرف برق دستگاه می‌شود. بنابراین اگر مشاهده کردید که علاوه بر خروج باد گرم از دستگاه، میزان مصرف برق کولر گازی زیاد شده است، احتمالاً در سیستم کولر مشکلی به وجود آمده و گاز مبرد کولر به بیرون نشت می‌کند.

۳- یخ بستن کویل‌های اواپراتور، کندانسور و لوله‌های مسی:

لوله رفت و لوله برگشت، دو لوله مهم در کولرهای گازی هستند که لوله رفت، کوچکتر و نازک‌تر از لوله برگشت است. این لوله‌ها، کار انتقال گاز مبرد را انجام می‌دهند.

در حالت عادی، هیچ‌کدام از قطعات و لوله‌های کولر گازی یخ نمی‌زنند؛ اما زمانی که مشکل نشتی گاز مبرد پیش می‌آید، قدرت خنک‌کنندگی کولر گازی پایین می‌آید و لوله رفت دستگاه بسیار سرد می‌شود. بعد از کاهش دمای لوله رفت، دمای این لوله‌ها پایین می‌آید و شروع به یخ زدن می‌کنند. بنابراین یخ زدن کویل‌های اواپراتور، یخ زدن لوله‌های مسی و یخ زدن کندانسور کولر گازی نشان‌دهنده نشتی گاز مبرد در کولر گازی است. در بسیاری از موارد، با دیدن یخ زدن و سفید شدن لوله رفت دستگاه، شما متوجه کم شدن فشار گاز کولر خواهید شد.

همانطور که در مقاله دلایل چکه کردن آب از کولر گازی و اسپلیت به شما توضیح دادیم، کم شدن فشار گاز مبرد نیز باعث می‌شود که اواپراتور پنل داخلی یخ بزند و آب از آن چکه کند.

۴- طولانی شدن فرآیند خنک‌ کردن محیط:

کولرهای گازی، قدرت خنک کنندگی بالایی دارد و هوای محیط را خیلی سریع خنک می‌کند. زمانی که گاز مبرد کولر گازی تخلیه می‌شود، سیکل تبرید دستگاه انجام نمی‌شود و دستگاه دچار اختلال خواهد شد. در این حالت، فرآیند خنک کردن محیط طولانی می‌شود و کولر گازی چندین ساعت کار می‌کند تا بتواند هوای محیط را خنک کند. اگر مشاهده کردید که فرآیند خنک شدن محیط طولانی شده است، باید به وجود نشتی در سیستم کولر گازی شک کنید و برای تشخیص نشتی گاز کولر گازی اقدام کنید.

۵- کاهش کیفیت باد کولر:

گاز مبرد، رنگ و بوی خاصی ندارد و نمی‌توان به‌راحتی متوجه نشتی آن در محیط شد؛ اما مواردی مانند بوی نامطبوع باد کولر و بوی گاز از پنل کولر گازی، نشان‌دهنده نشتی گاز مبرد هستند. همچنین در صورت مشاهده علائمی مانند سرگیجه، حالت تهوع، تنگی نفس و سردرد شدید در اعضای خانه، باید بدانید که گاز کولر در هوا پخش شده و این موضوع باعث مسمومیت افراد شده است.

به یاد داشته باشید که نشتی گاز کولر گازی، هم به قطعات داخلی کولر آسیب می‌زند و هم برای سلامتی اعضای خانواده مضر است. به همین دلیل شما باید این موضوع را جدی بگیرید و برای رفع نشتی گاز مبرد اقدام کنید. اولین اقدام بعد از مواجهه با مشکل نشتی گاز کولر، خاموش کردن دستگاه است تا گاز بیشتری وارد محیط خانه نشود. در ادامه این مطلب، با دلایل نشتی گاز کولر گازی آشنا خواهید شد.

علت بوی گاز از پنل کولر گازی

چه عواملی باعث نشتی گاز کولر گازی می‌شوند؟

در قسمت قبلی، با نشانه‌های نشتی گاز مبرد در کولر گازی آشنا شدید. حالا می‌خواهیم به بررسی دلایلی بپردازیم که باعث نشت گاز مبرد می‌شوند.

در هنگام بررسی علت نشتی گاز کولر گازی، معمولاً یکی از اتفاقات زیر رخ داده است:

۱- نصب غیراصولی کولر گازی:

اولین اتفاقی که باعث نشت گاز مبرد می‌شود، نصب نادرست و غیر اصولی کولر گازی است. اگر از افراد کم تجربه بخواهید که کار نصب کولر گازی را انجام دهند، این احتمال وجود دارد که قطعات و سیم‌های کولر را در جای درست قرار ندهند. نصب غیراصولی کولر گازی با مشکلاتی مانند پیچ خوردگی سیم‌ها و سوراخ شدن لوله مسی کولر گازی همراه است و زمینه را برای نشت گاز مبرد فراهم می‌کند. به همین دلیل بهتر است از افراد حرفه‌ای و نصاب کولر گازی بخواهید تا کار نصب و راه‌اندازی کولر گازی شما را به صورت اصولی انجام دهند.

۲- قدیمی شدن دستگاه:

یکی دیگر از دلایل نشت گاز کولر گازی، قدیمی شدن دستگاه است. اگر کولر گازی شما قدیمی باشد و قطعات آن فرسوده شده باشند، این احتمال وجود دارد که مشکل نشتی گاز کولر پیش بیاید. به یاد داشته باشید که نشتی گاز کولر موضوعی خطرناک است و سلامتی شما و افراد خانواده را تهدید می‌کند. به همین دلیل بهتر است قطعات فرسوده کولر گازی قدیمی را به‌موقع تعویض کنید تا مشکل نشتی گاز و فرسودگی قطعات پیش نیاید.

معمولاً بعد از ۸ الی ۱۰ سال، طول عمر مفید کولرهای گازی تمام می‌شود و قطعاتی مانند لوله‌های مسی و کویل‌های دستگاه خراب می‌شوند. در این حالت شما باید برای خرید کولر گازی جدید اقدام کنید یا از افراد حرفه‌ای برای تعویض قطعات قدیمی کولر گازی کمک بگیرید.

۳- خوردگی کویل‌ها:

کویل‌ها، از مهم‌ترین اجزای کولر گازی هستند که وظیفه گرفتن گرمای هوا و تولید باد خنک را برعهده دارد. زمانی که کویل‌ها در تماس مستقیم با نمک یا کلر محلول در آب قرار می‌گیرند، دچار خوردگی می‌شوند و سوراخ‌های کوچکی روی سطح کویل‌ها ایجاد می‌شود. گاز مبرد کولر نیز از طریق همین سوراخ‌های کوچک به بیرون نشت می‌کند.

پوشاندن کویل‌ها با روکش ضدخوردگی و شستشوی سطح بیرونی کویل با آب، باعث کاهش میزان خوردگی‌های کویل کولر گازی می‌شود. تعمیر و سرویس به‌موقع کولر گازی نیز از خوردگی قطعات داخلی دستگاه جلوگیری می‌کند.

۴- سوراخ شدن لوله‌های مسی کولر گازی:

مس، فلزی مقاوم است؛ اما در اثر خوردگی یا وارد شدن ضربه خراب می‌شود.، لوله‌های مسی کولر گازی در اثر برخورد با آب، زنگ می‌زنند و اکسید می‌شوند. اکسید شدگی این لوله‌ها منجر به سوراخ شدن لوله مسی و نشت گاز مبرد می‌شود. انتخاب مکان نامناسب برای کولر گازی و نصب نادرست کولر گازی از جمله دلایلی هستند که منجر به نشتی لوله‌های مسی دستگاه می‌شوند. به همین دلیل بهتر است از افراد متخصص برای راه‌اندازی کولر گازی کمک بگیرید تا چنین مشکلاتی پیش نیاید. همچنین در صورت خوردگی و خرابی لوله‌های مسی، از تعمیرکاران حرفه‌ای بخواهید که کار ترمیم لوله‌های مسی و تعمیر کولر گازی را انجام دهند.

۵- مشکل در اتصالات دستگاه:

گاز مبرد کولر گازی، از مسیری طولانی می‌گذرد تا کار تولید هوای خنک را انجام دهد. در مسیر حرکت گاز مبرد، چندین قطعه مختلف وجود دارد. حالا اگر مشکلی در اتصالات و قطعات کولر گازی به وجود بیاید، گاز مبرد به بیرون نشت می‌کند.

در بسیاری از موارد، نشتی گاز مبرد به دلیل سوراخ شدن لوله‌های رفت و برگشت، خرابی کندانسور یا سوراخ شدن اواپراتور پنل داخلی اتفاق می‌افتد. بنابراین، برای نشتی یابی کولر گازی بهتر است اتصالات و قطعات دستگاه را بررسی کنید تا بتوانید مکان دقیق نشت گاز را پیدا کنید.

۶- سرویس نکردن کولر گازی:

یکی از مهم‌ترین کارها برای مراقبت از کولر گازی، سرویس منظم دستگاه است. کولر گازی، دستگاهی حساس و گران قیمت است و به سرویس سالانه و منظم نیاز دارد تا به‌درستی کار کند. بی‌توجهی به سرویس کولر، منجر به خرابی قطعات، نشت گاز مبرد و کاهش بازدهی کولر گازی می‌شود. به همین دلیل شما باید سالی یک بار از سرویسکار کولر گازی بخواهید که کار عیب‌یابی و سرویس کولر گازی شما را انجام دهد و مشکلات احتمالی دستگاه را برطرف کند. چک کردن میزان گاز داخل کولر گازی، یکی از کارهای مهمی است که در هنگام سرویس سالانه کولر گازی انجام می‌شود.

سرویس و تعمیر انواع کولر گازی توسط افراد متخصص

۳ روش تشخیص نشتی گاز کولر گازی

حالا که با دلایل و نشانه‌های نشت گاز مبرد آشنا شدید، ۳ روش برای تست نشتی گاز کولر گازی را به شما یاد می‌دهیم تا بتوانید مکان نشتی گاز مبرد را سریع‌تر پیدا کنید.

۱- استفاده از محلول آب و صابون:

یکی از ساده‌ترین روش‌ها برای تست نشتی کولر گازی، استفاده از محلول آب و صابون است. برای نشت یابی دستگاه با محلول آب و صابون، ابتدا کمپرسور فشار یا پمپ باد را تهیه کنید و گیج آن را به شیر شارژ کولر گازی متصل کنید. شیر شارژ کولر گازی که به آن شیر سرویس کولر گازی هم گفته می‌شود، شیری سوپاپ دار است که از خروج گاز مبرد جلوگیری می‌کند. این قطعه در پنل خارجی دستگاه و قسمت پایینی پنل قرار دارد. (برای اندازه‌گیری فشار گاز مبرد در دستگاه، گیج فشار را روی شیر سرویس کولر گازی نصب می‌کنند و سپس عدد روی فشارسنج را بررسی می‌کنند. در بهترین حالت، فشار گاز مبرد در دستگاه باید بین ۵۵ تا ۶۵ باشد.)

بعد از اینکه گیج پمپ باد را به شیر سرویس کولر گازی وصل کردید، دستگاه را روشن کنید و فشار بین ۱۲۰ تا ۱۵۰ psi را در سیستم ایجاد کنید. (psi یا پوند بر اینچ مربع، واحد اندازه‌گیری فشار است). همزمان با دمیده شدن فشار توسط پمپ باد، اسفنج حاوی محلول آب و صابون را به تمام لوله‌های کولر گازی و قسمت‌های خارجی دستگاه بزنید و صبر کنید. هر قسمتی که حباب تشکیل شد، محل نشتی گاز است.

گاهی اوقات، نشتی گاز از کولر گازی با صدای سوت همراه است و این صدا به شما کمک می‌کند تا مکان نشتی کولر را سریع‌تر پیدا کنید.

۲- استفاده از مایع نشت یاب به همراه چراغ قوه مخصوص UV:

یکی از دقیق‌ترین روش‌ها برای نشت یابی کولر گازی، استفاده از مایع نشت یاب (UV Dye) است. در داخل مایع نشت یاب، مقدار زیادی رنگ فلورسنت وجود دارد که در اثر برخورد با اشعه فرابنفش (UV) شروع به درخشش می‌کند. با مشاهده درخشش رنگ فلورسنت در اثر برخورد با اشعه UV، می‌توان سوراخ‌های ریز و نشتی‌های کوچک لوله‌ها را پیدا کرد.

برای انجام این کار، شما باید مایع نشت یاب حاوی رنگ فلورسنت را به همراه گاز ازت به داخل سیستم کولر گازی وارد کنید. بعد از اینکه گاز و رنگ فلورسنت در سیستم چرخید، از چراغ قوه مخصوص UV و عینک مخصوص اشعه فرابنفش استفاده کنید و تمام قسمت‌های کولر گازی را خوب مشاهده کنید. هر قسمتی از کولر گازی که به رنگ سبز فسفری درآمد، محل نشتی گاز است و نشان می‌دهد که گاز به همراه رنگ فلورسنت از این قسمت به بیرون نشت می‌کند.۳- استفاده از دستگاه نشتی یاب گاز:

برای تشخیص نشتی گازهای فریونی مانند گاز R410، می‌توان از دستگاه‌های نشتی یاب استفاده کرد. این دستگاه‌ها، ابعاد کوچکی دارند و برای شناسایی نشتی در لوله‌های انتقال گاز مبرد به کار می‌روند. بسیاری از تعمیرکاران حرفه‌ای کولر گازی و اسپلیت، از این دستگاه‌های پیشرفته برای نشتی یابی کولر گازی استفاده می‌کنند تا بتوانند مکان نشت گاز را خیلی سریع پیدا کنند.

رفع نشتی گاز کولر

برای رفع نشتی گاز کولر گازی چه اقداماتی انجام می‌شود؟

بعد از اینکه مکان اصلی نشتی گاز کولر گازی پیدا شد، تعمیرکار متخصص برای رفع این نشتی‌ها اقدام می‌کند. در صورت سوراخ شدن لوله‌های مسی کولر گازی، با کمک دستگاه جوش نقره لوله‌ها جوشکاری می‌شوند. (در صورت وجود لوله‌‌های فولادی از دستگاه جوش برنج استفاده می‌شود.) اگر لوله‌های پنل داخلی یا پنل خارجی دچار نشتی شده باشند، این مشکل نیز با ابزارهای مخصوص برطرف می‌شود.

پس از انجام جوشکاری، دوباره فرآیند تست لوله‌ها با دستگاه کمپرسور باد انجام می‌شود تا تعمیرکار کولر، از بسته شدن لوله‌های دستگاه مطمئن شوند. در پایان کار نیز شارژ گاز کولر گازی انجام می‌شود تا دستگاه بتواند مجدداً کار کند و هوای خانه را خنک نگه دارد.

تمام این مراحل باید توسط افراد حرفه‌ای و باتجربه انجام شود؛ زیرا بدون برطرف کردن محل نشتی گاز، شارژ کردن دوباره گاز مبرد کاری بیهوده است و خیلی سریع این گاز تخلیه خواهد شد.

بعد از رفع نشتی کولر گازی و شارژ گاز مبرد، می‌توان کولر گازی را روشن کرد و از هوای خنک و تمیز آن استفاده کرد.

شارژ گاز کولر گازی