با توجه به در دسترس نبودن آب سالم و بهداشتی در برخی از مواقع، دستگاه‌های تصفیه آب اهمیت ویژه‌ای در مصارف مختلف صنعتی و بهداشتی پیدا کرده اند.
به گزارش تاسیسات نیوز، در میان روش‌های مختلف تصفیه آب، سیستم آب شیرین کن به روش اسمزمعکوس از جهت کارایی و قابلیت محبوبیت بیشتری در میان مصرف کنندگان پیدا کرده است. دلیل این امر حذف موثر بیشتر آلودگی‌های آب از قبیل نمک‌ها، یون‌های نامطلوب، انواع باکتری‌ها و میکروارگانیسم‌ها، سختی و … است که در عین حال هزینه راه‌اندازی و نگهداری مناسب و استفاده آسان از این سیستم‌ها را در پی دارد. مزیت دیگر سیستم اسمز معکوس قابلیت استفاده از آن‌ها جهت تصفیه انواع آب‌های سطحی، لب شور، پساب و آب دریا در ابعاد کوچک، متوسط و بزرگ می‌باشد.
کارایی دستگاه تصفیه آب صنعتی به روش اسمزمعکوس در تامین آب مورد نیاز بسیاری از مصارف شرب، کشاورزی و صنعتی اثبات شده است. در صورت طراحی صحیح، به کارگیری مراحل مناسب پیش تصفیه و مراقبت کافی، سیستم اسمزمعکوس می‌تواند تا سال‌ها با هزینه نگهداری کم، آب تصفیه شده با کیفیت بالا را ارائه نماید.
در ادامه برخی از موارد مهم که در طراحی اصولی سیستم آب شیرین کن اسمزمعکوس بایستی در نظر گرفته شود ذکر شده است.
آنالیز آب ورودی
اگاهی از پارامترهای آب ورودی و ترکیب یون‌ها و سایر عناصر آب در طراحی سیستم اسمزمعکوس نقشی اساسی ایفا می‌کند. با توجه به نتایج آنالیز آب می‌توان از مشکلات احتمالی که ممکن است در آینده به واسطه وجود برخی پارامترهای نامطلوب در دستگاه آب شیرین کن ایجاد شود، جلوگیری نمود. عدم وجود آنالیز آب و یا ناقص بودن اطلاعات آن ممکن است منجر به صدمه دیدن بخشی از قسمت‌های دستگاه تصفیه آب شده و یا آن را بلا استفاده کند.
پیش تصفیه دستگاه آب شیرین کن
استفاده از مراحل مناسب پیش تصفیه به شکل حذف فیزیکی و یا اصلاح شیمیایی پارامترهای آب نقشی کلیدی در جلوگیری از مشکلات آتی دستگاه تصفیه آب صنعتی ایفا می‌کند. این مشکلات شامل ایجاد فولینگ، گرفتگی ممبران اسمزمعکوس، نیاز به سرویس و شستشو در بازه‌های زمانی کوتاه و یا هزینه نگهداری بالا در سیستم پیش تصفیه می‌باشد. در زیر اهمیت برخی از مراحل پیش تصفیه آورده شده است.
فیلتر مالتی مدیا
از فیلتر مالتی مدیا جهت جلوگیری از ایجاد گرفتگی در ممبران و کاهش ذرات معلق آب ورودی استفاده می‌شود. فیلتر مالتی مدیا معمولا از لایه های مختلف سیلیس و کربن تشکیل شده است و به نام‌های فیلتر شنی و فیلتر کربنی نیز شناخته می‌شود. در صورت طراحی صحیح این فیلتر با توجه به دبی آب عبوری و آلودگی‌های موجود در آن، قابلیت حذف ذرات تا ابعاد ۲۰ میکرون و بالاتر وجود دارد.
میکروفیلتراسیون
اساس کار فیلتر میکرونی حذف فیزیکی ذرات موجود در آب بر اساس قطر آن‌ها است. به صورت معمول سایز حفرات مورد استفاده در این فیلتر بین ۱ تا ۵ میکرون می‌باشد و ذرات موجود در آب که بزرگتر از این حد هستند، توسط این فیلتر از آب جدا می‌شوند. این مرحله در پیش تصفیه دستگاه آب شیرین کن منجر به کاهش کدورت آب شده و از مشکلات آتی در فیلتر ممبران اسمز معکوس جلوگیری می‌کند.
سختی گیر
در برخی کاربردها و با توجه به آنالیز آب ورودی ممکن است جهت کاهش رسوب گذاری برخی عناصر آب از سختی گیر در مراحل پیش تصفیه استفاده شود. معمول‌ترین روش سختی گیری از آب استفاده از سختی گیر رزینی بوده که از بستر رزین کاتیونی بهره می‌برد. این مدل از سختی گیرها با حذف کامل یون‌های مضر از آب ورودی نقش مهمی در افزایش طول عمر ممبران ایفا می‌کنند. از مزایای اصلی استفاده از سختی گیر رزینی می توان به کم هزینه بودن کاربری آن‌ها با توجه به قابلیت احیا با نمک و عمر مفید بالا می‌باشد.
سایر مراحل پیش تصفیه
در دستگاه‌های آب شیرین کن با توجه به مشکلات موجود در آب ورودی ممکن است نیاز به استفاده از مراحل دیگری در پیش تصفیه سیستم باشد. این مراحل شامل ضدعفونی به وسیله کلر یا ازن، استفاده از اشعه فرابنفش، حذف کلر، تزریق اسید، تنظیم pH، سیستم اولترافیلتراسیون، چربی زدایی، استفاده از کربن فعال و یا موارد دیگر است.
شستشو دوره‌ای سیستم آب شیرین کن
حتی در صورت طراحی مناسب سیستم آب شیرین کن، ممبران اسمزمعکوس در دوره‌های زمانی مختلف نیاز به شستشو پیدا خواهد کرد. این دوره‌ها معمولا با توجه به کیفیت آب ورودی و ابعاد سیستم بین ۱ تا ۴ بار در سال می‌باشد. از این رو مجهز بودن دستگاه تصفیه آب صنعتی به سیستم شستشو در محل امری مهم در طراحی سیستم آب شیرین کن می‌باشد.
شستشوی ممبران اسمزمعکوس معمولا توسط دو محلول شستشو با خاصیت اسیدی و بازی صورت می‌گیرد و طی آن رسوبات و آلودگی‌های جمع شده بر سطح ممبران برطرف می‌شود. گرفتگی مربوط به رسوب گذاری بر سطح ممبران اسمزمعکوس توسط محلول شستشوی اسیدی و گرفتگی به واسطه آلودگی‌های میکروبیال توسط محلول شستشوی بازی رفع می‌شوند. با به کارگیری مناسب سیستم شستشو در دستگاه آب شیرین کن، انجام انواع سرویس‌های دوره‌ای شستشو به راحتی و با هزینه کم قابل انجام خواهد بود.
