صرفه‌جویی بشکه‌های نفت خام با بیوگاز
به گزارش تاسیسات نیوز، در حالی کارشناسان ظرفیت تولید برق پاکِ”بیوگاز” از باقی مانده فضولات دامی کشور را معادل ۲۵۵ هزار بشکه نفت خام برآورد کرده‌اند که متأسفانه از این انرژی تاکنون بهره‌ای در استان‌های کشور برده نشده است.
نیاز به انرژی به دلیل جمعیت در حال رشد رو به افزایش است. در عصر حاضر انرژی غالباً از منابع تجدید ناپذیر مانند سوخت‌های فسیلی تأمین می‌شود. این روش تأمین انرژی هم موجب کاهش منابع شده و هم باعث آلودگی‌های زیست محیطی می‌شود.
از طرف دیگر تأمین انرژی در مناطق دورافتاده مانند روستاهایی که خارج از شبکه انتقال انرژی هستند نیز مشکل است. روستاها مناطقی هستند که به دلیل تولید محصولات کشاورزی و دامپروری هم تأمین‌کننده انرژی و هم مصرف کننده انرژی هستند.
در حالت عادی کشاورزان و دامداران پسماندهای حاصل از محصولات کشاورزی و فضولات دامداری را در یک مکان انباشته می‌کنند تا پس از طی مدتی از آن‌ها به‌عنوان کود برای تأمین مواد غذایی مورد نیاز گیاهان و افزایش مواد آلی خاک در زمین‌های کشاورزی استفاده کنند.
امکان تولید بیوگاز در قطب‌های دامی کشور رهایی فضولات یکی از دلایل اصلی انتشار گازهای گلخانه‌ای در بخش کشاورزی است. همچنین وجود فضولات موجب ایجاد بوهای نامطبوع، تجمع حشرات، آلودگی محیط زیست در محل زندگی افراد و در نتیجه به خطر افتادن سلامت افراد می‌شود.
بیوگاز می‌تواند روش مناسبی هم برای کنترل این اثرات نامطلوب باشد و هم می‌تواند یک منبع انرژی جایگزین باشد. بیوگاز، به گاز تولید شده از طریق هضم بی‌هوازی (فاقد اکسیژن) هر نوع پسماند ماده آلی که در محیطی فاقد اکسیژن و توسط باکتری‌های خاص صورت می‌گیرد گفته می‌شود.
این روش علاوه بر تأمین انرژی، می‌تواند به‌عنوان شیوه‌ای برای مدیریت مواد زائد و پسماند باشد و هر گونه آلودگی حاصل از تجمع فضولات را از بین می‌برد. همچنین از پساب حاصل از آن می‌توان برای آبیاری زمین‌های کشاورزی استفاده کرد که غنی از انواع مواد مغذی مورد نیاز محصولات کشاورزی است، هم موجب تقویت خاک‌های کشاورزی می‌شود و باعث می‌شود تا در مصرف آب صرفه‌جویی شود و نیز عاری از هر گونه بذر علف هرز و عوامل بیماری‌زا است.
کاهش انتشار گازهای گرم کننده زمین با استفاده از بیوگاز به دلیل در دسترس بودن مواد اولیه تولید بیوگاز در روستاها بخصوص روستاهایی که دامداری فعالیت غالب مردمان آن است و همچنین به سبب سادگی ساختمان دستگاهای بیوگاز، می‌توان از واحدهای بیوگاز برای خانواده‌های روستایی استفاده کرد.
هاشمی و دیانت در تحقیقی با عنوان کاربرد فرمول‌های ریاضی در تولید بیوگاز بیان کردند که امروزه از بیوگاز در گرم کردن دیگ‌های بخار کارخانه‌ها، موتور ژنراتورها برای تولید برق، گرم کردن خانه‌ها و پخت‌وپز استفاده می‌شود.
به اعتقاد این کارشناسان استفاده از فناوری تولید بیوگاز در کشورهای اروپای غربی، جنوب شرقی آسیا و به‌ویژه چین و هندوستان بسیار قابل‌توجه است و این کشورها با بهره‌گیری از این فناوری نیاز خود را به سوخت برطرف کرده‌اند. سوئد، یکی از بهترین مصرف کنندگان بیوگاز در صنعت حمل‌ونقل است و برنامه ریزی شده است تا سال 2050 میلادی 40 درصد از نیاز این کشور در بخش حمل و نقل از طریق بیوگاز تأمین شود.
بررسی‌های این کارشناسان نشان می‌دهد در صورت استفاده از بیوگاز در صنعت حمل و نقل، میزان آلاینده دی‌اکسید کربن که سبب افزایش گاز گلخانه‌ای جهان می‌شود تا حدود 65 تا 85 درصد کاهش می‌یابد. تأمین انرژی گرمایی و الکتریکی از بیوگاز از بیوگاز حاصل از تخمیر بی‌هوازی مواد آلی انرژی گرمایی و الکتریکی تولید می‌شود.
زهرا روح الهی و همکارانش در مطالعه‌ای با عنوان تجزیه و تحلیل اقتصادی تولید برق از کود گاوی که در گاوداری 325 رأسی در مشهد انجام شد بیان کردند که از این تعداد رأس گاو روزانه 12 هزار و 39 کیلوگرم کود تولید می‌شود. مقدار بیوگاز تولید شده این گاوداری در روز 205 متر مکعب است که سالانه این مقدار به 75 هزار متر مکعب می‌رسد.
از این مقدار در طول سال451 هزار کیلووات ساعت، انرژی الکتریکی تولید می‌شود. با توجه به اینکه برق مصرفی در گاوداری برابر با 15 هزار کیلووات ساعت است، بنابراین برق تولید شده در گاوداری بیش از دو برابر برق مصرفی است.
رمضانعلی خمیرچی و همکاران نیز در مطالعه‌ای علمی مشخصه‌های فیزیکی و شیمیایی کود حاصله از ترکیب فضولات دامی و طیور در سیستم بیوگاز را بررسی کردند و میزان گاز تولیدی بر اساس حجم مخزن جمع‌آوری را تقریباً به ازای هر 1.85 کیلوگرم از فضولات یک متر مکعب گاز بیان کردند.
“توان تولید بیوگاز از فضولات حیوانی در نواحی روستایی” را که رحمت اله بهرامی از کارشناسان کشور بررسی کرد نیز مشخص کرد که مناطق روستایی استان کرمانشاه از توان مناسبی برای تولید بیوگاز ناشی از فضولات دام برخوردار هستند.
صرفه‌جویی سالانه 255 هزار بشکه نفت خام با استفاده از بیوگاز به باور بسیاری از کارشناسان استفاده از بیوگاز موجب صرفه‌جویی در مصرف انرژی می‌شود، عادلی گیلانی و همکارانش درپژوهشی با عنوان کاربرد فناوری بیوگاز در روستاهای ایران، بر اساس نتایج حاصل از مطالعات میدانی و محاسبات یک واحد بیوگاز ساده در روستای گالش کلام بیان کردند که با بهره‌گیری این فناوری می‌توان به میزان 17 تا 39.4 درصد در میزان انرژی مصرفی جهت مصارف پخت‌وپز، تأمین آب گرم مصرفی و گرمایش ساختمان صرفه‌جویی کرد.
همچنین سید مرتضی صداقت حسینی از کارشناسان ایران نیز در مطالعه خود با عنوان طراحی سیستم بازیافت انرژی در مجتمع صنعتی تولید تخم‌مرغ گفته که پتانسیل تولید انرژی به‌صورت بیوگاز از فضولات دامی کشور، به‌گونه‌ای است که معادل 255 هزار بشکه نفت خام را در سال در حال حاضر می‌توان صرفه‌جویی کرد.
فناوری بیوگاز در تصفیه فاضلاب تولید بیوگاز از فضولات دامی مشکل کمبود سوخت بویژه در مناطق روستایی دور افتاده را بهبود می‌بخشد و همچنین به اقتصاد روستایی نیز کمک زیادی می‌کند.
ویروس‌ها، باکتری‌ها و انگل‌های مختلف از جمله عوامل بیماری‌زایی هستند که در فضولات دامی وجود دارند، در صورت استفاده مستقیم از آن‌ها این عوامل بیماری‌زا در طبیعت پخش می‌شوند، اما تخمیر بی‌هوازی موجب می‌شود بخش عمده‌ای از این عوامل از بین می‌رود. تجمع فضولات در فضای باز موجب انتشار دی‌اکسید کربن و متان به جو زمین می‌شود.
از آنجایی که این گازها از مهم‌ترین گازهای گلخانه‌ای می‌باشند، پس نشر آن‌ها موجب افزایش درجه حرارت و تغییرات آب و هوایی می‌شود. استفاده از این روش علاوه بر تولید انرژی مناسب، مانع ورود گازهای فوق به جو زمین می‌شود. پساب حاصل از این فرایند نیز کودی بهداشتی و فاقد عوامل بیماری‌زا و بذر علف‌های هرز هستند.
استفاده از این کود برخلاف کودهای شیمیایی هیچ خطری ازنظر آلودگی آب ایجاد نمی‌کند. محصول فرعی حاصل از این فرآوری نیز پساب مایعی است که از آن می‌توان به‌عنوان کودی بهداشتی و فاقد عوامل بیماری‌زا و بذر علف‌های هرز استفاده کرد. کاربرد این کود بر خلاف کودهای شیمیایی هیچ خطری از نظر آلودگی آب ایجاد نمی‌کند.
انتهای خبر