طراحی بد!

مهندس مهدی دانش

 در یکی از روز های بهار ، مطابق با روال معمول در کنار سایر همکاران مشغول فعالیت بودم.آن روز ها.. 

در یکی از روز های بهار ، مطابق با روال معمول در کنار سایر همکاران مشغول فعالیت بودم.آن روز ها تمرکز اصلی همکاران بر روی طراحی مجتمع تجاری بزرگی بود که کارفرمای خصوصی آن حساسیت بسیار زیادی در انتخاب تجهیزات داشت.و موکدا خواهان آن بود ضمن حفظ شرایط آسایش هر فضا ، هماهنگی کافی با بخش معماری به عمل آید.در آن اثنا ، یکی از دوستان قدیم که سابقه همکاری با هم را در چندین پروژه بیمارستانی و ساختمانی داشتیم با من تماس گرفت.بر خلاف معمول ، صدایش خسته بود.از صدای زیاد داخل کانال و لرزش دریچه ها در یک مجتمع مسکونی فوق لوکس در شمال تهران شکایت می کرد.می دانستم به تازگی اجرای آن مجتمع را به پایان رسانده است و مراحل نهایی تحویل پروژه را انجام می دهد.حسب رفاقت دیرین ، مقرر شد بعد از ساعت اداری و در اواخر روز به محل پروژه بروم.

ساختمان فوق العاده بود.یک مجتمع مسکونی بسیار مدرن در یکی از بهترین مناطق شمال شهر.این ساختمان از هر لحاظ ساکنین را از خروج از ساختمان بی نیاز می کرد.چند فروشگاه مواد غذایی ، تهیه غذا و پوشاک ، سالن های بدن سازی ، زمین تنیس سر پوشیده  ، سالن بولینگ ، سونا ، استخر و جکزی و سایر امکانات  مجموعه ای بی نظیر از این ساختمان مسکونی (!) ایجاد کرده بود.تمام تجهیزات از بهترین برند های خارجی انتخاب شده بودند.پریز ها ، روشنایی ، سیستم هوشمند ساختمان ،شیر آلات ،شیشه ها ، کف پوش و … همگی نمونه ای از بهترین های بازار بودند. سیستم سرمایش شامل چیلز جذبی و فن کویل به همراه هواساز  برای تامین هوای تازه در کنار موتورخانه مرکزی با تجهیزاتی که به دقت انتخاب شده بودند.

ساختمان خالی از سکنه و آماده واگذاری بود.از او خواهش کردم یک دستگاه فن کویل را روشن کند و روی دور آرام قرار دهد.دستگاه به خوبی شروع به کار نمود.حتی در دور آرام نیز می توانست ان فضا را به خوبی پوشش دهد و این نشان دهنده تفکر بسیار خوب طراح تاسیسات بود.اما در دور متوسط ، هوای عبوری از دریچه رو به روی فن کویل زوزه خفیفی داشت و در دور بالا این صدا زیاد شد.با راهنمایی دوستم ، به لابی رسیدیم.لابی بسیار مجلل با نورپردازی و طراحی بسیار شیک.از این موضوع گلایه میکرد که چرا فقط از بخشی از دریچه خطی نصب شده روی دیوار هوا بیرون می آید.این موضوع برای دریچه های سقفی  داخل سالن های بدن سازی نیز صدق می کرد.

با دعوت من و در حالی که  از فرط ناراحتی و استرس زیاد مایل به از دست دادن زمان نبود ، به گفتگو نشستیم.بعد از آن که کمی آرام شد به او گفتم که این موضوعات به راحتی قابل پیش گیری بوده اند و البته در حال حاضر نیز می توان با تمهیداتی خاص این مشکلات را بر طرف نمود.

طبیعی بود که طراح در حین انتخاب و طراحی دریچه های رو به رو زن ، صرفا با توجه به حجم هوای خروجی از فن کویل اقدام به طراحی و انتخاب ان نموده است و توجهی به ضریب سطح  مفید دریچه نداشته است.مضاف بر آن هیچ تمهیدی برای اتصال کانال به دریچه با ابعاد بزرگتر از کانال نیز در نظر نگرفته شده بود.از او خواهش کردم با توجه به اتمام نازک کاری ساختمان ، از دریچه هایی با سطح مفید بالاتر استفاده کند.

اما در لابی اوضاع متفاوت بود.کاملا مشخص بود که طراح اطلاع دقیقی از توزیع هوا در دریچه هایی که نسبت طول به عرض ان ها زیاد است نداشته است.تنها یک ورودی به ازای سه متر کانال کشی با منطق جور در نمی آمد.علاوه بر ان که در دریچه های سقفی نیز مشکل عدم رعایت راستای طولی کانال بعد از انشعاب (Take Off) مشاهده می شد که ناشی از عدم اطلاع طراح از مشخصات فیزیکی دریچه ها از جمله عمق دریچه های با دمپر و بدون دمپر داشت.بنا شد در اسرع وقت نسبت به اصلاح موارد فوق اقدام شود.

موقع خروج از ساختمان ، هوا تاریک بود و نورپردازی فوق العاده  نمای ساختمان چشم هر رهگذری را به سوی خود می خواند.اما حقیقتا در نظر من آن ساختمان ، به باشکوهی ظاهرش نبود.عدم دقت در موارد جرئی اما بسیار مهم در طراحی تاسیسات ساختمان ، نتیجه ای جز تحمیل هزینه های مجدد را در بر نداشت.