چه خبر از اخبار اقتصادی (1)
بایدی ايجاد نهادي مستقل براي زيرساختها
با كاهش شديد قيمت نفت، همه نگاهها به كاهش بودجه عمراني سال بعد معطوف شدهاست، بنابراین ميتوان انتظار داشت كه سال آينده تاخير طرحهاي عمراني بيش از پيش تشديد شود. در گزارشي كه اخيرا مركز پژوهشهاي مجلس منتشر كرده است هزينههاي تاخير در پروژههاي عمراني در 10 ساله 1381 تا 1391 حدود 63 هزار ميليارد تومان برآورد شدهاست. صرفنظر از چگونگي انجام اين برآورد، آنچه مسلم است اينكه بيسروسامان بودن طرحهاي عمراني هزينههاي سنگيني را بر كشور تحميل كردهاست. با نگاهي به وضعيت اجراي طرحهاي زيرساختي دولتي، ميتوان ادعا كرد كه ايراد اصلي در اين است كه براي اين طرحها مدل سرمايهگذاري مشخصي وجود ندارد يا بهعبارت بهتر، اصولا به اجراي چنين طرحهايي به چشم سرمايهگذاري نگريسته نشدهاست. در سالهاي اخير در بسياري كشورها، يك نهاد خاص بهعنوان متولي امور مرتبط با سرمايهگذاري در زيرساختها شكل گرفته است كه از آن جمله ميتوان به نهاد زيرساخت بريتانيا، هنگكنگ و… اشاره كرد.
سدر كشورهايي كه بهصورت فدرال اداره ميشوند، برخي ايالتها نيز داراي چنين نهادهايي هستند كه از جمله آنها ميتوان به ايالت اونتاريو در كانادا يا نيوساوتولز در استراليا اشاره كرد. اين نهادها اتفاقا گزارشهاي علمي و كارشناسي مبسوطي نيز منتشر ميكنند كه بهعنوان مرجعي براي كارهاي اجرايي و پژوهشي ميتواند مورد استفاده قرار گيرد. در ايران نيز لازم است نهادي مستقل با شأنيت اجرايي و علمي وجود داشته باشد كه طراحي، ساخت، تامين مالي، بهرهبرداري و نگهداري زيرساختها را نظاممند كند. واضح است كه اين نهاد خود مستقيما اجراي اين موارد را به عهده نميگيرد؛ بلكه بسترها و زيرساختهاي قانوني و علمي لازم براي آن را تسهيل ميكند. چنين نهادي ميتواند در درون سازمان برنامه در حال احيا يا مستقل از آن شكل بگيرد. يكي از رسالتهاي چنين نهادي ميتواند اجرايي كردن و بسترسازي براي طراحي مدلهاي سرمايهگذاري با توجه به شرايط ايران باشد كه عمدتا از بستر مشاركت عمومي-خصوصي (PPP) قابل اجرا است. ساير اقداماتي كه اين نهاد مشخص بايد برنامهريزي و راهبري آن را بهعهده گيرد شامل اين موارد است: تكميل حلقههاي نهادي مفقوده نظير پيگيري تشكيل صندوقهاي زيرساختي، پيگيري و بسترسازي اجراي تامين مالي پروژهاي (project finance) از طريق بانكها، امكان انتشار اوراق قرضه براي پروژهها (project bond) و تعيين معيارهاي ارزيابي و ارزشگذاري مشاركت بخش خصوصي در توسعه زيرساختها كه عموما تحت عنوان ارزش به ازاي پول (Value for money) شناخته ميشوند. از اين رو ايجاد نهاد مستقلي تحت عنوان «زيرساخت ايران» كه تابع تحولات سياسي نباشد و هدف آن ساماندهي اجراي پروژههاي عمراني و بهويژه زيرساختي باشد، ضروري است.
20 میلیون تن زیر ظرفیت تولید پتروشیمی
میزان تولید محصولات پتروشیمی در حال حاضر 20 میلیون تن زیر ظرفیت است و برای رسیدن به ظرفیت 60 میلیون تن به 10 میلیارد دلار سرمایهگذاری نیاز است.
ظرفیت تولید در صنعت پتروشیمی طی یک دهه گذشته از رشد چشمگیری برخوردار شده و از 18.2 میلیون تن به 60 میلیون تن رسیده است و طبق برنامهریزیهای صورت گرفته به 150 میلیون تن در سال 1404 میرسد.
رشد و توسعه صنعت پتروشیمی در کشور از زمان برنامه اول توسعه در دستور کار قرار گرفت؛ اما توسعه اساسی در زمان برنامههای دوم و سوم انجام شد و در برنامههای سوم و چهارم توسعه شاهد جهش بزرگ در صنعت پتروشیمی بودهایم.
بر اساس این گزارش ظرفیت تولید در صنعت پتروشیمی در سال 2005 (سالهای 1382-1383)18.2 میلیون تن در سال بوده که با رشد 229 درصدی به 60 میلیون تن در سال 2013 میلادی رسیده و آنطور که اعلام شده در سال 2014 نیز این ظرفیت ثابت بوده است.
بر این اساس میزان تولید محصولات پتروشیمی در حال حاضر 20 میلیون تن زیر ظرفیت است و برای رسیدن به ظرفیت 60 میلیون تن به 10 میلیارد دلار سرمایهگذاری نیاز است.
طبق برنامهها و پروژههای تعریف شده تا سال 1404 به ظرفیت تولید 150 میلیون تن میرسیم که حدود 60 میلیون تن از محل پروژههای نیمهتمام برنامههای چهارم و پنجم پوشش داده میشود.
ایران به دنبال تعیین قیمت جهانی پتروشیمی
مدیرعامل شرکت بازرگانی پتروشیمی گفت: ایران ظرفیتهای لازم برای تعیین قیمت جهانی محصولات پتروشیمی را دارد.
مهدی شریفی نیک نفس در گفتوگو با «دنیای اقتصاد»، بیان کرد: فعالان ایرانی حوزه پتروشیمی با تشکیل ائتلاف، میتوانند هدایت بازارهای جهانی پتروشیمی را در سال 2015 به دست بگیرند.
وی با بیان اینکه رسالت بازرگانی پتروشیمی رساندن محصولات پتروشیمی کشور به بازارهای هدف با بهترین قیمت و بهترین شرایط است، افزود: در استراتژی جدید مجموعه تاکید به توسعه صادرات است؛ اما در کنار توسعه صادرات بر افزایش خرید و فروش محصولات پتروشیمی تمرکز بیشتری خواهیم داشت.
شریفی با بیان اینکه در زمان حاضر ایران به سمتی میرود که بتواند قیمتهای جهانی را مدیریت کند، اظهار کرد: متاسفانه، در شرایط فعلی به دلیل تفرقهای که میان تولیدکنندگان داخلی وجود دارد، از این موضوع فاصله داریم؛ اما میتوان با یکصدا شدن و ایجاد ائتلاف و کنار گذاشتن رقابتهای ناسالم مدیریت بازار را به عهده گرفت.
وی افزود: امیدواریم با یاری مجتمعهای پتروشیمی مختلف، هلدینگهای فعال و پالایشگاهها و همصدا شدن این فعالان اقتصادی، ائتلافهایی تشکیل دهیم که بتوان بازار را مدیریت کرد.
مدیرعامل شرکت بازرگانی پتروشیمی با اشاره به تجربه یک شرکت فعال در کشور عربستان با نام سابیک، گفت: این شرکت تنها متشکل از شرکتهای فعال در عربستان نیست؛ بلکه چند کشور دیگر هم هستند که توانستهاند این ائتلاف را با یکدیگر انجام دهند. این در حالی است که ایران تجربههای زیادی در زمینه تشکیل ائتلاف داشته است ولی در سالهای اخیر با این موضوع فاصله داریم.
وی با اشاره به وضعیت کنونی بازار نفت و افت قیمتها و همچنین افزایش قیمت ارز، به چگونگی استراتژی شرکتهای پتروشیمی در مقابل این موضوع اشاره کرد و افزود: صادرات و تولید مجتمعهای پتروشیمی در کشور ظرفیتی از داخل را میتواند پوشش دهد. با توجه به نوع محصول تولیدشده و مصرف داخل، باید امکاناتی برای صادرکننده ایجاد شود که بتوانند از ارزهای آورده خودشان استفاده کنند و از آن ارزش افزوده ایجاد کنند و انگیزهای برای صادرات بیشتر ایجاد شود و از محل صادرات با تبدیل ارز به ریال، طرحهای توسعهای خود را انجام دهند.
وی ادامه داد: اگر این زنجیره ارزشی ایجاد شود، مصرفکننده داخلی به محصولات دست پیدا میکند و از طرف دیگر موضوع قاچاق نیز با توجه به افزایش بهای ارز کاهش پیدا میکند و کانالهای غیررسمی نیز کنار میرود.
وی تقویت کانالهای رسمی، حضور در بازارهای هدف و ایجاد تنوع در مشتریان را از مهمترین اولویتهای مجموعههای پتروشیمی عنوان کرد و افزود: این موارد هم موجب شد که امنیت صادرات ایجاد شود و محصولات به موقع به بازار داخل برسد. شریفی با تاکید بر اینکه متاسفانه بهرغم لغو تحریمهای پتروشیمی به دلیل وجود تحریمهای بانکی همچنان با مشکل مواجه هستیم و تغییر جدیدی نسبت به پیش از لغو احساس نمیشود، اظهار کرد: اما با توجه به ساز و کارها و شبکههایی که در چند سال گذشته ایجاد کردیم، فعلا طبق روال گذشته و با مشکل کمی کار را پیش میبریم.
وی تاکید کرد: در توافقنامه ژنو 7 بانک را معرفی کردند که عملا این بانکها وارد توافق نشدند و نشستند تماشا کردند تا وضعیت بهتر شود و هنوز وارد بازی نشدهاند. بر این اساس پیشرفتی نسبت به قبل از لغو تحریمهای پتروشیمی نداشتهایم.
نیاز بازار نفت به سرمایهگذاریهای جدید
محمدحسین بابالو: کاهش 45 درصدی قیمت نفت در حالی رخ میدهد که ارزش سهام اغلب شرکتهای نفتی کاهش کمتری را ثبت کردهاند؛ یعنی اوضاع سودآوری آنها به وخامت کاهش قیمت نفت نیست. این مطلب در کنار دورنمای افزایش عرضه نفت خام به بازارهای جهانی نشان میدهد که سرمایهگذاری بر ذخایر سنتی و آن دسته از چاههای موجود در شیل اویلها که با احداث تجهیزات وارد فاز اجرایی شده است ادامه داشته و حتی افزایش یافته است. کاهش قیمت فولاد، فلزات و محصولات پتروشیمی، کاهش قیمتهای پیشنهادی پیمانکاران و محدودیت مناطق قابل سرمایهگذاری در ذخایر سنتی اکتشافی دورنمای کاهش قیمت تمام شده پروژههای جدید را هویدا ساخته که هنوز هم سرمایهگذاریهای جدید را جذاب جلوه میدهد.
در نگاه اول کاهش قیمت نفت را باید با کاهش سودآوری شرکتهای نفتی و کاهش حجم سرمایهگذاریها در یک راستا برآورد کنیم. این در حالی است که انتظار کاهش سودآوری و کاهش شدید ارزش سهام شرکتهایی که در ذخایر نفت شیلی سرمایهگذاری کردهاند شدیدتر است.
هماکنون ارزش سهام اغلب شرکتهای نفتی کاهش یافته و ارزش سهام شرکتهایی همچون BP، رویال دات شل، توتال و چورون همگی نزولی هستند. این در حالی است که ارزش سهام این شرکتها در بازارهای آمریکایی کاهش بیشتری را ثبت کرده و حتی در سایر کشورها توانسته افزایش مطلوبی را تجربه کند. افزایش شدید قیمت سهام شرکت اکسون موبیل در بازار برزیل در کنار کاهش ارزش آن در بازار آمریکا را میتوان مهمترین رخداد در روزهای گذشته دانست. افزایش ارزش دلار و رسیدن آن به بالاترین حد در 7 سال اخیر را نیز میتوان در این بین مهم ارزیابی کرد.
با توجه به کاهش قیمت فلزات و سیاستهای تسهیل پولی، هزینه سرمایهگذاری در چاههای جدید بهصورت نسبی کاهش داشته و البته در ضعف سرمایهگذاریها، قطعا پیمانکاران نیز حاضر هستند تا با قیمتهای کمتری پروژههای جدید را پذیرفته و اجرا کنند. کاهش قیمت خطوط لوله، توجه بیشتر به چاههای سنتی به جای شیلهای نفتی، مشکلات امنیتی و خروج شرکتهای بزرگی از میادین نفت در عراق، لیبی و شمال آفریقا یا حوزههای مشابه، افزایش سطح تکنولوژی و بهبود ماشین آلات و بسیاری موارد دیگر دادههایی است که جذابیت سرمایهگذاری در چاههای سنتی جدید را افزایش میدهد.
در بازارهای جهانی با سقوط قیمت نفت خام شاهد کاهش ارزش سهام شرکتهای تولیدکننده نفت هستیم. این در حالی است که کاهش شدید قیمت نفت دلیل اصلی این کاهش بوده و هست ولی به نسبت سقوط قیمت نفت خام، ارزش سهمها به این میزان کاهش نداشت. این نشان میدهد که سودآوری اغلب شرکتهای بزرگ به نسبت سقوط قیمت نفت کاهش نداشته و افزایش ارزش دلار در کنار کاهش ارزش یورو بخش بزرگی از این کاهش قیمت را در بازارهای اروپایی پوشش میدهد. با توجه به این شرایط، وضعیت سخت فعلی برای اغلب شرکتهای نفتی چندان سخت و غیرقابل تحمل هم نیست.
هم اکنون در اغلب کشورهای جهان مخصوصا در غرب آسیا و شمال آفریقا بیشتر سرمایهگذاریها در مناطق مرزی و حوزههای مشترک شکل گرفته که به دلیل مسائل امنیتی سرمایهگذاریهای جدید با وقفه صورت گرفته و حتی شاهد کاهش مقطعی تولید و استخراج نفت نیز بودیم. این شرایط نشان میدهد که در این مناطق هنوز هم ذخایر نفتی بزرگی وجود داشته که قابلیت سرمایهگذاری دارد.
در حوزههای نفتی سنتی قیمت تمام شده نفت بسیار پایین است و با توجه به فشار مطلوب مخزن قیمت تمام شده هر بشکه نفت به ندرت به 15 دلار میرسد. این مطلب نشان میدهد که حتی در قیمتهای پایینتر از الان هم تولید ارزش اقتصادی دارد. البته اغلب دولتها که نبض صنعت نفت خام کشورشان را در دست دارند با مشکلات مالی دست و پنجه نرم میکنند که جذابیت سرمایهگذاریهای دولتی را کاهش میدهد. البته شرایط کلی سرمایهگذاری در بسیاری از کشورها همچون عراق هم اکنون به گونهای است که از میزان نفت تولید شده کارمزد پیمانکار پرداخت شده که هنوز جذابیت سرمایهگذاری را بالا نگه میدارد. با توجه به این موارد در کنار شرایط سخت تولید در شیل اویلهای جدید انتظار داریم شرکتهای نفتی بزرگ در جهان مجددا به منطقه خلیج فارس باز گردند و شاید این بار نیاز به فرش قرمز هم نداشته باشند زیرا امنیت موجود در منطقه و جذابیت بالای سرمایهگذاری با محوریت پرداخت کارمزد در برابر تولید نفت و سادهسازی شرایط قراردادها میتواند از هر مشوقی بهتر عمل کند.
درخصوص شیلهای نفتی شرایط دوگانهای حکمفرما است. سرمایهگذاری بر ذخایری که تاکنون آغاز به کار نکرده یا تجهیزات مورد نیاز آنها تاکنون نصب نشده تقریبا متوقف شده و شاید برای همیشه به فراموشی سپرده شود. این در حالی است که ذخایری که تجهیزات مورد نیاز و آمادهسازیهای آن به مراحل پایانی خود نزدیک شده با افزایش فعالیتها روبهرو است، تا جایی که در بسیاری از مناطق آمریکا حفاری در شیلهای نفتی افزایش داشته است. مثلا داکوتای شمالی شاهد 3 برابر شدن حفاریها در ذخایر شیل اویلها است. این مطلب قطعا افزایش حجم تولید آمریکا را در سال 2015 باعث خواهد شد.
نکته دیگر پذیرفتن شرایط جهانی است، زیرا هر چه میگذرد با کاهش قیمت نفت، جذابیت تولید نفت خام کاهش یافته ولی بازگشت خریداران و صنایع مصرفکننده در هر صورت واقعیت بازار است و بهتر است تصمیمسازان اقتصادی هم اکنون فرصت را مغتنم شمرده و حتی با شرایطی سختتر نسبت به انعقاد قرارداد با شرکتهای بزرگ جهانی به منظور سرمایهگذاری در ذخایر نفت و گاز اقدام کنند، زیرا با افزایش مجدد قیمتهای جهانی، هر گونه ضرر و زیانی به سرعت مرتفع میشود.
کاهش سرمایهگذاریها در ذخایر نفت و گاز واقعیت این روزهای بازار جهانی نفت است و این دقیقا برابر است با کاهش حجم تولید در ماهها و حتی سالهای آینده از چاههای قدیمی و سنتی فعلی که میتواند دورنمای بازار را تغییر دهد. در شرایط فعلی کشوری برنده خواهد بود که به سرمایهگذاری در ذخایر خود همت گماشته و البته استفاده از شرکتهای بینالمللی میتواند در این بین بسیار مفید واقع شود. هر کشوری که تمایل دارد جایگاه خود را در آینده در بازار نفت از دست ندهد باید به افزایش سرمایهگذاریها روی آورده و از آن در شرایط سخت فعلی استقبال کند.
بازار نفت و دورنمای شرایط پیشرو
در آخرین مبادلات قیمت نفت خام آمریکا با 09/1 درصد کاهش به 52 دلار و 69 سنت کاهش یافت. هماکنون قیمت این نوع نفت در کمترین حد در بیشاز 5 سال اخیر قرار دارد و در حال تجربه روزهای سختی است. قیمت نفت سبک آمریکا پس از شکستن کف 54 دلاری به نظر میرسد تا 50 دلار در هر بشکه هم کاهش یابد ولی دورنمای مشخصی پیش روی قیمتها پس از شکسته شدن کف قیمتی 50 دلار در هر بشکه متصور نیست. عقبنشینی بسیاری از سرمایهگذاران از این بازار، محدود شدن سرمایهگذاریهای جدید بر این صنعت، افزایش تردید نسبت به این بازار و البته کاهش قیمت حاملهای سوختی و دیگر محصولات و فرآوردهها از نفت خام مهمترین واقعیتهای این نوع نفت در بازار آمریکا است.
دیروز قیمت نفت برنت با کاهش 59/1 درصدی به 56 دلار و 42 سنت کاهش یافت. هماکنون قیمت این نوع نفت در کمترین حد از سال 2008 تاکنون قرار داشته که نشاندهنده کاهش 48 درصدی قیمتها است. به نظر میرسد ادامه افزایش حجم تولید در برخی از کشورها در کنار دورنمای کاهش قیمت نفت خام در بازار آمریکا برای قیمت این نوع نفت نیز آینده جذابی متصور نیست. از سویی با توجه به فاصله قیمتی بین نفت خام آمریکا و نفت برنت، شاید احتمال کاهش بیشتر قیمت نفت برنت حتی بیش از نفت آمریکا هم وجود داشته باشد که شرایط سختی را پیش روی بازار تصویر خواهد کرد.
قرابت بالاتر قیمت نفت برنت و سبد نفت اوپک و همچنین کاهش جهانی قیمت نفت روزهای سخت مشابهی را پیش روی قیمت این سبد نفت خام قرار خواهد داد که البته سودآوری کشورهای تولیدکننده را قطعا محدود خواهد کرد. این موارد بر روند سرمایهگذاریها بر صنعت نفت نیز مؤثر خواهد بود.
دورنمای قیمت نفت در سال آینده میلادی چندان جذاب نیست. از سویی هم اکنون حجم تولید نفت خام آمریکا در بالاترین حد در 3 دهه اخیر است و برای سال آینده به بالاترین حد در 45 سال گذشته بالغ خواهد شد. عراق و روسیه هم شرایط مشابهی داشته و با افزایش حجم تولید خود به بالاترین حد در چند دهه اخیر رسیده است. به نظر میرسد در روزها و هفتههای ابتدایی سال 2015، شرایط وخیم بازار نفت ادامه یافته و میتوان انتظار ثبت رکوردهای ضعیفی را داشته باشیم.
مهمترین رخدادها در بازار نفت
– کاهش قیمت نفت خام به پایین ترین حد در پنج سال اخیر
– افزایش ارزش دلار
– توقف سرمایهگذاریهای جدید در ذخایر شیل که تجهیزات و امکانات مورد نیاز آن هنوز نصب نشده است
– افزایش شدید حجم حفاریها در ذخایر شیل که تجهیزات آن نصب شده و فعالیت آن آغاز شده است
– انتظار افزایش حجم عرضه نفت خام در بازارهای جهانی
– کاهش قیمت تمامی فلزات و فولاد و کاهش قیمت تمام شده پروژهها و سرمایهگذاریهای جدید
– کاهش قیمتهای پیشنهادی پیمانکاران بزرگ برای اجرای پروژه ها
– توجه بیشتر به ذخایر سنتی در کشورهای مختلف جهان به جای شیل اویل ها
– افزایش تکنولوژیهای اکتشافی و استخراجی و افزایش جذابیت سرمایهگذاری در ذخایر سنتی بکر
– مشکلات ژئوپلیتیک در بسیاری از کشورهای نفتخیز که جذابیت سرمایهگذاری در دیگر کشورها را با محدودیت پتانسیلهای اجرایی افزایش میدهد.
– کاهش حجم سرمایهگذاریها در ذخایر نفتی به دلیل کاهش قیمت نفت در اغلب کشورهای جهان
– حرکت آرام و چراغ خاموش برخی از کشورهای دارنده ذخایر نفت خام برای سرمایهگذاری در ذخایر خود بهمنظور مقابله با افت تولید در ماهها و سالهای آینده
– احتمال کاهش حجم عرضه در سالهای آینده به دلیل کاهش سرمایهگذاری ها
۹۰۰ میلیون دلار، صادرات غیرنفتی آذربایجانغربی
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجانغربی گفت: هدفگذاری آذربایجانغربی برای سال ۹۴ در حوزه صادرات غیرنفتی افزون بر ۹۲۳ میلیون دلار است. جعفر صادق اسکندری به صادرات غیرنفتی آذربایجانغربی اشاره و اظهار کرد:
برش استانی با در نظر گرفتن زیرساختهای استان هدفگذاری شده و از سال 90 برش استانی سند راهبرد توسعه صادرات غیرنفتی فقط در بخش کالایی باید به اینگونه باشد که در سال 93 حداقل 810میلیارد دلار و در سال 94 که پایان این برنامه است 923 میلیون دلار صادرات غیرنفتی داشته باشیم.
وی با بیان اینکه در بخش خدمات نیز باید در سال 93 چیزی برابر 185 میلیون دلار و در سال 94 نیز 211 میلیون دلار صادرات داشته باشیم، گفت: در بخش کالا سهم صنعت 52 درصد، کشاورزی 27 درصد، معدن 15 درصد و صنایعدستی و فرش در مجموع 6 درصد هدفگذاری شده است.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجانغربی تصریح کرد: با توجه به ظرفیتهای موجود در استان در بخش خدمات فنی و مهندسی 70 درصد، درمانی 8 درصد و خدمات گردشگری و توریسم نیز 22 درصد سیاستگذاری شده است و این برنامهها با همکاری افرادی که در این بخشها فعال هستند تدوین شده است. اسکندری به وضعیت صادرات در 7 ماه گذشته اشاره و بیان کرد: صادرات در بخش گمرکات 315 میلیون دلار و در بخش بازارچهها 21 میلیون دلار بوده است. وی گفت: از آذربایجانغربی به بیش از 50 کشور در دنیا صادرات انجام میشود که در این میان کشورهای عراق، ترکیه و آذربایجان و ترکمنستان بیشترین سهم صادرات را به خود اختصاص میدهند و این میتواند هم مزیت و هم خطر و تهدید محسوب شود، چرا که باید کشورهای هدف متعدد شود و در اینصورت ضریب اطمینان در امر صادرات افزایش مییابد.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجانغربی اظهار کرد: 53 درصد از صادرات استان به کشور عراق، 39 درصد به ترکیه، دو درصد به آذربایجان، یک درصد به ترکمنستان و پنجدرصد به سایر کشورها تعلق دارد.
كاهش 45 تا 50 درصدي ساخت و ساز در تهران
جدیدترین گزارش مرکز آمار ایران نشان میدهد در بهار امسال تعداد پروانههای ساختمانی صادر شده در تهران و کل کشور بهترتیب 5/50 و ۴۵ درصد کاهش یافته است. خبرگزاري تسنيم روز گذشته گزارش داد كه در بهار امسال تعداد 3522 پروانه ساختمانی توسط شهرداری تهران صادر شده که این رقم نسبت به فصل گذشته (زمستان 92) حدود 9/2 درصد و نسبت به بهار 92 حدود 5/50 درصد کاهش داشته است. این تعداد پروانه حدود 3/10 درصد از کل پروانههای ساختمانی کشور را تشکیل میدهد. از کل پروانههای صادر شده 19 پروانه مربوط به افزایش بنا و 3503 پروانه (99.5 درصد) مربوط به احداث ساختمان بوده که پروانههای صادر شده برای احداث ساختمان نسبت به فصل گذشته حدود 2.8 درصد و نسبت به فصل مشابه سال 92 حدود 50.6 درصد کاهش داشته است. اين گزارش پيشتر به طور كامل در روزنامه دنياي اقتصاد مورد بررسي و تحليل قرار گرفتهاست.
افزایش فروش با کاهش قیمت بنزین
احتمالا خودروسازان وقتی دفاتر حسابرسی سال 2014 خود را میبندند، باید خیلی خوشحال باشند. کاهش قیمت نفت و در پی آن افت قیمت بنزین باعث خوشبینی خریداران خودرو در آمریکا شد و انتظار میرود آمار فروش ماه پایانی سال 2014 از افزایش شدید فروش خودروسازان حکایت داشته باشد. علاوه بر این انتظار میرود این روند در سال 2015 نیز ادامه یابد.
تحلیلگران بر این باورند که آمار فروش ماهانه خودروسازان که قرار است روز دوشنبه منتشر شود، فروش در حدود 5/1 میلیون دستگاه را نشان دهد که در این صورت در حدود 10 درصد افزایش را نسبت به فروش ماه مشابه سال قبل نشان خواهد داد. در این صورت فروش سالانه در آمریکا حدود 5/16 میلیون دستگاه خواهد بود که زمینه را برای شکستن رکورد در سال 2015 با فروش 17 میلیون دستگاه یا بیشتر آماده میکند.
نادیده گرفته شدن توانمندی مهندسان ایرانی
مدیرعامل گروه صنعتی سدید با اشاره به اینکه این هلدینگ صنعتی بالغ بر 200 مهندس دارد، گفت: مهندسان سدید میتوانند در صورت اطلاع از توانمندیهای یکدیگر و همافزایی دست به انجام کارهای بزرگ بزنند و به این ترتیب توانمندیهای مهندسان ایرانی دیده میشود.
حمداله محمدنژاد در مراسم نخستین هماندیشی مهندسین گروه صنعتی سدید، با انتقاد از اینکه چرا دورههای آموزشی خارج از کشور برای مهندسان سدید برگزار نشده است، گفت: بدون دورههای آموزشی خارج از کشور نمیتوانیم انتظار داشته باشیم توانمندیهای مهندسان ما کامل شود.
مدیرعامل گروه صنعتی سدید با اشاره به اینکه شرکت لولهسازی ماهشهر بهعنوان یکی از شرکتهای زیرمجموعه گروه سدید جزو یکی از بهترین کارخانههای لولهسازی در سطح جهان محسوب میشود، افزود: تاکنون بیش از 80 درصد از قرارداد مربوط به ترکمنستان عملیاتی شده است و ظرف دو ماه آینده این قرارداد تکمیل میشود.
او همچنین با اشاره به قرارداد ساخت لولههای 48 اینچ برای شرکت گاز به میزان 90 هزار تن گفت: قرارداد خرید ورق این پروژه امضا شده و محموله خریداری شده نیز از چین در راه ایران است. انتظار ما این است که طی ماههای بهمن و اسفند امسال تولید لولههای 48 اینچ را آغاز کنیم. مدیرعامل گروه صنعتی سدید خاطرنشان کرد: پروژه انتقال آب خلیج فارس به گل گهر نیز به میزان 40 هزار تن عقد قرارداد شده و اجرایی خواهد شد که شرکت لوله و تجهیزات سدید نیز در این پروژه حضور جدی خواهد داشت.
او همچنین با اشاره به فعالیتهای شرکت سدید که در زمینه ساخت سازههای دریایی فعالیت میکند، افزود: این شرکت نیز بالغ بر 300 میلیارد تومان قرارداد با شرکت نفت فلات قاره داشته است. یکی از کارهایی که ما میتوانیم به آن ورود کنیم و نگاه بلندمدت هم داشته باشیم اورهال و نگهداری پالایشگاهها، سکوها و… است.
مدیرعامل گروه صنعتی سدید همچنین با بیان اینکه کلیه پالایشگاههای کشور از الکتروپمپهای تولیدی پتکو استفاده میکنند و البته در این زمینه رقبای جدی هم در بازار داریم، اظهار کرد: شرکت صبانیرو بهعنوان یکی از شرکتهای زیرمجموعه گروه سدید در زمینه انرژیهای تجدیدپذیر و توربینهای بادی فعالیت میکند. او با تاکید بر ضرورت رفتن به سمت فناوریهای مربوط به سلولهای خورشیدی توضیح داد: در چین استفاده از سلولهای خورشیدی به منظور تولید انرژی بسیار افزایش یافته است. ما در این زمینه پیشنهادی به دولت دادهایم مبنی بر اینکه حاضریم به منظور فرهنگسازی برای دو میلیون خانوار ایرانی سلول خورشیدی نصب کنیم و این کار را رایگان انجام میدهیم و دولت هزینه آنرا بپردازد. سناریوی دوم ما نیز این است که 50 درصد هزینه این کار توسط مردم و 50 درصد توسط دولت پرداخت شود. ما در ایران حدود 300 روز آفتابی داریم که در کمتر کشوری چنین وضعیتی مشاهده میشود.
مدیرعامل گروه صنعتی سدید با اشاره به قرارداد احداث 90 مگاوات توربین بادی در خواف استان خراسان رضوی توسط صبانیرو عنوان کرد: امیدواریم مسائل تامین مالی و فاینانس این پروژه هرچه زودتر عملیاتی شود. معاون توسعه منابع انسانی، تشکیلات و روشهای گروه صنعتی سدید میزان طلب این گروه از دولت و قرارگاه خاتمالانبیاء را بالغ بر 300 میلیارد تومان اعلام کرد و گفت: در شرایطی که توان ساخت لولههای انتقال گاز و آب در کشور وجود دارد دولت نباید مجوز واردات لوله را صادر کند.
امیرحسین کاوه با اشاره به اینکه امیدواریم دولت یازدهم طبق وعدههای داده شده مشکل بدهی دولت به پیمانکاران را حل کند، افزود: چند سال است که گروه صنعتی سدید بالغ بر 300 میلیارد تومان از دولت، قرارگاه خاتمالانبیاء و شرکتهای وابسته طلبکار است، اما بابت این طلب خود هیچ سودی نیز دریافت نمیکند. با این وجود بانکها برای بدهیهای معوق سدید تا 35 درصد سود نیز دریافت میکنند که این باعث شده فشار زیادی به سدید وارد شود.
وی در ادامه با انتقاد از واردات گسترده لولههای انتقال نفت و گاز به کشور طی سالهای گذشته اظهار کرد: این واردات گسترده در شرایطی انجام شد که توان ساخت لوله در کشور وجود دارد، البته اخیرا با تلاشهای وزارت نفت تا حدودی جلوی این واردات گسترده گرفته شده است. ما مشکلی از نظر تولید لولههای انتقال گاز نداریم و هم از نظر قیمت و هم سرعت ساخت در شرایط مناسبی قرار داریم.
عرضه برندهای برتر در نمایشگاه بینالمللی لوستر
بیست و دومین نمایشگاه بینالمللی لوستر ایران، با حضور و مشارکت صدها شرکت داخلی و خارجی از 24 تا 27 دی ماه در محل دائمی نمایشگاههای بینالمللی تهران برگزار میشود. در این نمایشگاه بیش از یکصد و پنجاه شرکت داخلی و خارجی انواع جدیدترین و زیباترین تولیدات خود را در معرض دید عموم قرار خواهند داد. احمد رحمانی، رئیس اتحادیه چینی، بلور و لوستر، ویژگی بیست و دومین نمایشگاه بینالمللی لوستر ایران را ترکیب نور و زیبایی و همچنین تلفیق صنعت و هنر توصیف و هدف از برگزاری آن را توسعه و افزایش راندمان تولید، یافتن بازارهای جدید صادراتی، افزایش صادرات، آشنایی با نوینترین صنایع و تجهیزات صنعت لوسترسازی جهان، اشتغالزایی و توجه مسوولان به این صنعت ذکر کرد.
چالش جدید نجات دریاچه ارومیه از مرگ
مدیر مرکز ملی مطالعات و تحقیقات دریای خزر با تاکید بر افت و خیز 5/3متری سطح آب دریای خزر در 30 سال گذشته گفت: بدون در نظر گرفتن نوسانات آب دریا، انتقال آب به مرکز ایران با مشکل مواجه میشود. جواد ملک در خصوص برنامههای انتقال آب دریای خزر به مرکز ایران گفت: نوسانات این دریا از عوامل بسیار مهم در تصمیمسازیهای انتقال آب است. مدیر مرکز ملی مطالعات و تحقیقات دریای خزر با اشاره به انتقال چالشبرانگیز آب دریای خزر بدون در نظر گرفتن ملاحظات مرتبط اظهار کرد: لازم است سناریوسازیهای نوسانات دریای خزر طی عمر مفید پروژه انتقال آب انجام شده و تصمیمگیریها با ملاحظات «دامنه نوسانی» این دریا اتخاذ شود. ملک ادامه داد: از سوی دیگر چرخش کلی آب دریای خزر به طور طبیعی از شمال به جنوب است، در نتیجه در سواحل جنوبی این دریا قابلیت انباشت آلودگی نسبت به سایر مناطق بیشتر است؛ بنابراین انتقال آب با در نظر گرفتن ملاحظات کیفیت آب و کنترل روند تغییرات آلودگیها برای بهرهبرداری مطمئن از آب دریا از اهمیت زیادی برخوردار است.
کاهش 9 درصدی حجم بارشها
حجم بارشهای کشور از ابتدای سال آبی جاری (مهرماه 93) تاکنون درمقایسه با مدت مشابه سال گذشته 9 درصد کاهش یافت و از سوی دیگر همزمان با کاهش سطح آب ذخیره سدها، خروجی آب برای مصرف افزایش یافته است که نشان میدهد صرفهجویی باید راهکار اصلی برای تامین عرضه پایدار باشد. حجم بارشهای کشور از ابتدای مهرماه امسال تاکنون حدود 69 میلی متر ثبت شده که این میزان بارش در مدت مشابه سال آبی گذشته 76 میلیمتر بوده است.
۲۲ درصد آب کشور در شبکه آبرسانی هدر میرود
قائم مقام وزیر نیرو گفت: هماکنون هدررفت آب در شبکه حدود ۲۲ درصد است که حدود ۱۰ درصد در طول چند سال اخیر کاهش یافته است. ستار محمودی اظهار کرد: در بخش آب دو موضوع منابع آب و نحوه استحصال و بهرهبرداری از آب بسیار حائز اهمیت است و ما بهعنوان متولیان آب از مصرفکننده انتظار کاهش مصرف داریم، اما باید ابزار آن را نیز در اختیار آنان قرار دهیم؛ هماکنون بسیاری از تجهیزات مورد استفاده استانداردهای مناسب برای کاهش هدررفت آب را ندارند. محمودی تصریح کرد: تجهیزات کاهش مصرف آب بازار مناسبی را در کشور دارند. وی در پاسخ به پرسشی درباره اعطای یارانه به تجهیزات کاهش مصرف آب گفت: در سالهای گذشته از منابع عمومی دولت نصب شیرهای استاندارد و کممصرف در اماکن عمومی آثار بسیار خوبی در زمینه کاهش مصرف داشته است، اما در بخش خانگی مالکان باید بهصورت مستقل نسبت به نصب این تجهیزات در منازل خود اقدام کنند.
جدول صادراتیها در اختیار پتروشیمیها
آمار منتشره شده از سوی گمرک در 9 ماه منتهی به آذر 93 از 10 قلم عمده کالای صادراتی بیانگر اختصاص رتبههای اول تا پنجم جدول به محصولات خام پتروشیمی است.
پنج محصول «پروپان مایع شده»، «متانول»، «بوتان مایع شده»، «پلیاتیلن گرید فیلم با چگالی کمتر از 94 درصد به جز نوع پودری» و «قیر نفت» از جمله محصولاتی هستند که ماهها است بالای جدول صادراتی را از آن خود کردهاند. اختصاص صدر جدول صادرات به محصولات خام پتروشیمی در حالی است که تولیدکنندگان داخلی مرتبط با این کالاها بارها خواستار کاهش روند صادرات این محصولات به صورت خام بودهاند؛ اما با وجود این درخواست لیست 10 قلم کالای صادراتی همچنان در قرق کالاهای خام پتروشیمی است.
نکته قابل توجه در جدول 9 ماه منتهی به آذر ماه سال جاری ورود «پستهها با پوست تازه یا خشک» به جدول 10 قلم عمده کالای صادراتی و حذف «سایر سیمان پورتلند (بااستثنای سفید)» از این جدول است.
10 قلم عمده صادراتی
بر اساس گزارش گمرک، در 9 ماه منتهی به آذر ماه عمده محصولات صادراتی عبارتند از: «پروپان مایع شده» به ارزش یک میلیارد و 566 میلیون دلار و سهم ارزشی 12/6 درصد، «متانول» به ارزش یک میلیارد و 45 میلیون دلار و سهم ارزشی 09/4 درصد، «بوتان مایع شده» به ارزش یک میلیارد و 40 میلیون دلار به سهم ارزشی 07/4 درصد، «پلیاتیلن گرید فیلم با چگالی کمتر از 94 درصد به جز نوع پودری» به ارزش یک میلیارد و 16 میلیون دلار و سهم ارزشی 98/3درصد و «قیر نفت» به ارزش956میلیون دلار و سهم ارزشی 74/3 درصد که در رتبه اول تا پنجم قرار دارند.
از سوی دیگر «محصولات از آهن یا فولاد غیرممزوج تخت فقط گرم نورد شده، به صورت طومار» به ارزش 591 میلیون دلار و سهم ارزشی 31/2 درصد، «اوره حتی به صورت محلول در آب» به ارزش 532 میلیون دلار به ارزش 08/2 درصد، «سنگ آهن هماتیت دانهبندی» به ارزش 510 میلیون دلار و سهم ارزش 2 درصد، « پستهها با پوست تازه یا خشک» به ارزش 473 میلیون دلار و سهم ارزشی 85/1 درصد و «پلیاتیلن گرید فیلم به صورت غیرپودر با وزن مخصوص 94 درصد یا بیشتر» به ارزش 462 میلیون دلار و سهم ارزشی 1/81 درصد در رتبه ششم تا دهم صادراتی در 9 ماه امسال قرار دارند.
براساس آمار اعلام شده میتوان گفت در مدت زمان مورد بررسی بیشترین تغییر نسبت به مدت مشابه سال قبل در میان 10 قلم کالای صادراتی به «پستهها با پوست تازه یا خشک» اختصاص داشته است؛ کالایی که طی ماههای گذشته در جدول 10 قلم کالا جایگاهی نداشته و این امر موجب شد تا با حضور در رده نهم جدول بتواند عنوان بیشترین تغییر را ازآن خود کند. «محصولات از آهن یا فولاد غیرممزوج تخت فقط گرم نورد شده، به صورت طومار» و «سنگآهن هماتیت دانهبندی» نیز هر یک با جهشی 7 پلهای در مدت زمان مورد بررسی توانسته رتبه ششم و هشتم جدول را به خود اختصاص دهند.
«پلیاتیلن گرید فیلم با چگالی کمتر از 94 درصد بهجز نوع پودری» و « اوره حتی به صورت محلول در آب» نیز با جهشی 4 پلهای در 9 ماه منتهی به آذر ماه توانستهاند رتبههای چهارم و هفتم جدول را به خود اختصاص دهند.
«پلیاتیلن گرید فیلم به صورت غیرپودر با وزن مخصوص 94 درصد یا بیشتر » نیز با جهشی يك پلهای توانست در جایگاه دهم جدول صادراتی کشور قرار گیرد.
افزايش صادرات گاز در دستور وزارت نفت است
وزارت نفت از سال آينده بهطور جدي بحث صادرات گاز را در دستور كار خود دارد.
منصور معظمي، معاون وزير نفت، با اشاره به صنعت گاز و كليدي بودن اين صنعت اظهار کرد: صنعت گاز دارای مزيت نسبي و رقابتي است و در سال 2010 سهم قابل توجهی در سبد انرژي جهان داشتهاست كه در سال 2040 اين ميزان به 51 درصد خواهد رسيد، از اين رو باید فضا را براي سرمايهگذاري در اين صنعت فعال كنيم. معاون وزير نفت اظهار كرد: وزارت نفت از سال آينده بهطور جدي بحث صادرات گاز را در دستور كار خود دارد. هماكنون تركيه خواهان افزايش واردات گاز از ايران است و از اوايل سال آينده گاز به كشورهاي عمان و عراق صادر خواهد شد.
معاون برنامهريزي و نظارت بر منابع هيدروكربوري وزير نفت گفت: ما قول دادهايم كه در دولت يازدهم توان توليد روزانه گاز كشور را هرسال 100 ميليون مترمكعب افزايش دهيم كه اين مهم هفت ميليارد دلار ارزش به همراه دارد.
تاکید بر تسریع عملیات اجرایی انتقال آب سد آزادی به دشت حر
نماینده مردم اورامانات در مجلس شورای اسلامی به اتفاق فرماندار، شهردار و مدیرعامل شرکت آب منطقهای کرمانشاه از طرح آبرسانی به دشت حر در شهرستان ثلاث بابا جانی دیدن کردند.
امیریان، مدیرعامل شرکت آب منطقهای کرمانشاه در این بازدید ضمن تشریح فعالیت این طرح گفت: باپیگیریهای به عمل آمده از سوی مسوولان اعتبارات مناسبی از محل صندوق توسعه به طرح تامین آب دشت حر اختصاص یافته و با توان اجرایی که هماکنون در این شهرستان مستقر است امیدواریم بتوانیم در سال آینده شاهد بهرهبرداری از این طرح باشیم.
طرح انتقال آب به دشت حر مهمترین پروژه شهرستان بوده که تکمیل آن منطقه محروم ثلاث بابا جانی را دچار تحولی چشمگیر خواهد کرد.