وضعیت آبهای زیرزمینی کشور
آمار و ارقام مختلفی درباره تعداد چاههای غیرمجاز اعلام میشود که طبق آن، حدود ۴۷۰ هزار حلقه چاه مجاز و حدود ۳۲۰ هزار حلقه چاه غیرمجاز در کشور وجود دارد و کل برداشت آب به صورت مجاز، ۴۹ میلیارد مترمکعب و به صورت غیرمجاز ۷.۳ میلیارد مترمکعب است. گفته میشود یکی از برنامههای وزارت نیرو این است که چاههای غیرمجاز تعیین تکلیف شود.
به گزارش پایگاه خبری تاسیسات نیوز، در این راستا در مردادماه سال جاری جلوگیری از اضافه برداشت ۸۵ حلقه چاه مجاز صورت گرفت که حجم آب صرفه جویی شده از این اقدام، ۵.۰۵ میلیون مترمکعب بود. همچنین ۱۲۵۴ حلقه چاه غیرمجاز پر شد که ۲۶.۴۹ میلیون مترمکعب صرفه جویی آب به همراه داشت.
اما وقتی گفته میشود حدود ۴۷۰ هزار حلقه چاه مجاز و حدود ۳۲۰ هزار حلقه غیرمجاز داریم که سالی ۱۳ تا ۱۴ هزار حلقه مسدود میشود، یعنی نزدیک به ۲۰ تا ۲۲ سال زمان میبرد که همه چاههای غیرمجاز کشور مسدود شوند.
از میان ۴۸۷ هزار حلقه چاه دارای پروانه بهرهبرداری، حدود ۴۱۶ هزار حلقه چاه مربوط به بخش کشاورزی است. تاکنون برای ۴۸۷ هزار حلقه چاه کشاورزی، شرب، صنعت و خدمات پروانه بهرهبرداری صادر شده است. از این تعداد ۴۱۶ هزار حلقه مربوط به بخش کشاورزی است و عمده تخلیه آب سفرههای زیرزمینی مربوط به مصارف این بخش است.
طبق آمارهای وزارت نیرو، ۱۱۴ هزار حلقه چاه غیرمجاز با عمق بیش از ۲۰ متر در کشور وجود دارد. چاههای یاد شده با ۵.۵ میلیارد مترمکعب تخلیه از منابع زیرزمینی تاثیر سنگینی بر منابع این بخش دارند و ۸۰ درصد از تخلیه چاههای غیرمجاز را به خود اختصاص دادهاند. در این بین، ۲۰۰ هزار حلقه چاه کم عمق و چاهک غیرمجاز نیز وجود دارند که تخلیه چندانی از منابع آب زیرزمینی ندارند. این چاهها عمدتا از آبهای سطحی استفاده کرده و آبدهی یک لیتر در ثانیه دارند.
آخرین وضعیت چاههای مجاز و غیرمجاز کشور
طبق آخرین آمار اعلامی توسط وزارت نیرو، حجم آب صرفهجویی شده از چاهها (جلوگیری از اضافه برداشت چاههای مجاز و پر و مسلوبالمنفعه کردن چاههای غیرمجاز جمعا ۳۱.۵۴ میلیون مترمکعب) در مردادماه نسبت به تیرماه (۳۰.۸۵)، ۲.۲ درصد افزایش داشته است.
تعداد نصب کنتور هوشمند آب و برق روی چاههای آب نسبت به تیرماه، ۴۰.۷ درصد کاهش و تعداد صدور مجوز چاه جهت تامین آب (آشامیدنی شهری و روستایی، صنعت و خدمات جمعا ۷۳) نسبت به تیرماه (۷۰)، ۴.۳ درصد افزایش داشته است. تعداد چاههای صنعت و آشامیدنی (۱۰۲ هزار و ۴۶۸) نسبت به تیرماه (۱۰۲هزار و ۳۹۵) یک درصد و تعداد منابع آب زیرزمینی در کل کشور نسبت به تیرماه ۰.۰۱ درصد افزایش داشته است. در این ماه برای چهار حلقه چاه آشامیدنی شهری و پنج حلقه چاه آشامیدنی روستایی و ۶۴ حلقه چاه صنعت و خدمات مجوز صادر شد.
آمارها حاکی است که سالانه ۵.۵ میلیارد متر مکعب از مخازن آب زیرزمینی کشور کسر میشود و اکنون کسری تجمعی سفرههای زیرزمینی به ۱۳۴ میلیارد مترمکعب رسیده و این در حالی است که هر سال کمتر از ۱۰۰ میلیارد متر مکعب آب تجدیدپذیر داریم.
منبع
ایسنا