مهندسان ، از اینجا رانده و از آنجا مانده!

به گزارش پایگاه خبری تاسیسات نیوز،‌ اگرچه مسائل مربوط به حرفه مهندسی همواره به لحاظ حساسیت موضوع، جایگاه ویژه و اساسی در صنعت ساخت و ساز دارد، اما پنجم اسفند ماه هر سال مصادف با «روز مهندس» روزی است که این مسائل از ابعاد و زوایای مختلف مورد توجه و بررسی کارشناسان و صاحب نظران این حوزه قرار می گیرد.

 سال ۹۸ در حالی رو به اتمام است که در این سال شرایط اقتصادی مناسبی پیش روی فعالان صنعت ساختمان قرار نداشت. در این بین جامعه مهندسان نیز از این وضعیت مستثنی نبودند و به دلیل معضل بیکاری و کمبود اشتغال، از نظر معیشتی و اقتصادی شرایط سخت و نابسامانی را تجربه کردند.

تشدید بیکاری مهندسان به ویژه مهندسان جوان در بخش ساخت و ساز از یک سو به وضعیت صنعت کشور و به طور خاص رکود صنعت ساختمان برمی گردد و از سوی دیگر ناشی از عدم برخورداری این مهندسان از تخصص و مهارت های عملی و کاربردی در بخش ساخت و ساز است. چرا که بازار کار با آموخته‌های دوران تحصیل برای دانشجویان مهندسی تناسبی ندارد و تمامی سرفصل دروس دانشگاهی به صورت تئوری ارائه می شود.

در این بین از آنجایی که در سرفصل دروس دانشگاهی، کار تجربی به دانشجویان مهندسی آموزش داده نمی شود، خود دانشجویان ملزم به فراگیری کارهای عملی هستند. البته در دوره کارآموزی نیز هستند دانشجویانی که فقط فرم کارآموزی را بدون گذراندن دوره‌ای تحویل می‌دهند. در چنین شرایطی بازار کار مواجه می شود با مهندسانی که به طور واقعی و عملی با مباحث عملی و حرفه ای صنعت ساختمان آشنایی ندارند.

به گفته کارشناسان این مسئله زمانی بحرانی ‌تر می ‌شود که فارغ ‌التحصیلان برای فرار از بیکاری به تحصیل در مقاطع ارشد و دکترا روی می ‌آورند و این امر وضعیت اشتغال مهندسان را بحرانی ‌تر می سازد.

هرچند در چنین فرآیندی ضعف اصلی ابتدا متوجه سیستم آموزش عالی است که به واسطه جدایی از بخش صنعت، دانشجویان رشته های مهندسی را با چنین شرایطی به بازار کار عرضه می کند؛ اما ضعف دوم به خود مهندسان نیز بازمی‌گردد؛ چراکه اولویت آنها آموختن مباحث تئوری و اخذ مدرک به جای فراگیری مهارت‌ ها است.

البته این مسائل در حالی مطرح می شود که به اعتقاد گروهی دیگر از کارشناسان، ریشه و منشا اصلی این موضوع در کشور این است که ارزش و جایگاه مهندسی در رشته‌ های هفت ‌گانه مهندسی در کشور ما هنوز به طور واقعی شناخته نشده است؛ مهندسان را در کشور باور ندارند و از ظرفیت و توانمندی آنها استفاده نمی کنند.

به عبارتی با توجه به عواملی ازجمله کثرت تعداد مهندسان، ضعف آموزش مهندسان، کمبود اشتغال در رشته های مهندسی، حضور افراد فاقد صلاحیت در عرصه ساختمان سازی و… متأسفانه شأن مهندسی تنزل یافته است.

این در حالی است که مهندسان از یک طرف مسئولیت تأمین امنیت مردم در بخش ساختمان سازی را بر عهده دارند و از طرف دیگر می ‌توانند ساخت بناها را به گونه‌ ای مدنظر قرار دهند که هدف تنها ساخت ساختمان نباشد، بلکه ارزشمندی بنا هم از لحاظ ساخت و هم از لحاظ کارآیی در مواقع بحرانی مدنظر باشد.

از همین رو مهندسان از جایگاه ارزشی در صنعت ساختمان برخوردارند و در این راستا توجه به موضوع حفظ شأن مهندسی و دفاع مؤثر از حقوق مهندسان بیش از پیش ضروری است و باید حقوق مهندسان با نگاه فرارشته ‌ای مدنظر قرار گیرد.

در این راستا توجه جدی به مسئله آموزش مهندسان، تعامل ارگان‌های ذیربط شامل وزارت راه و شهرسازی، سازمان نظام مهندسی و شهرداری ها درجهت بازتعریف و تبیین اصول اخلاق حرفه‌ای، حذف افراد غیرمتخصص از صنعت ساختمان و واگذاری امور حرفه مهندسی به حرفه‌ مندان می تواند در این مسیر راهگشا باشد.