من زمین را دوست دارم
توجیه همیشگی هم همین است، همین یکبار، از فردا حواسم را جمع می‌کنم، از فردا رعایت می‌کنم، از فردا… فردا می‌آید، باز هم رعایت نمی‌کنیم بچه‌هایمان بزرگ می‌شوند و زمین پر از زباله، آسمانی که دیگر آبی نیست و شهری که برای امنیت و آرامش آن کاری نکرده‌ایم. نباید فردایی این‌چنین بیاید و برای نیامدنش باید تدبیر کرد.
***
تا به حال به این فکر کرده‌ایم که چرا برخی از ما عادت نداریم بین خطوط رانندگی کنیم؟ چرا برخی از ما به خط عابر پیاده احترام نمی‌گذاریم؟ چرا خیلی از ما با این‌که می‌دانیم عدم تفکیک زباله زیان‌های بی‌شماری برای محیط زیست دارد باز هم کاهلی می‌کنیم؟ با این‌که می‌دانیم بیرون گذاشتن زباله‌ها بعد از ساعت 9 شب چهره شهر را آلوده می‌کند باز هم حواسمان را جمع نمی‌کنیم. شاید هر کدام از ما برای این سوال‌ها پاسخ یا توجیه داشته باشیم که البته هیچکدام قانع‌کننده نیست اما همه ما دیگر به این باور رسیده‌ایم که برای داشتن شهری امن، منظم و پاک باید همه دست به کار شویم و در راس همه ما نهادهای مسئول باید به میدان بیایند.
***
شهرداری تهران با درک اهمیت این موضوع به میدان آمده و عزم خود را جزم کرده برای این‌که شهری منظم، با آسمان آبی و زمین پاک برای آیندگان به میراث بگذارد. به همین دلیل مرکز ارتباطات و امور بین‌الملل شهرداری، کمپین تبلیغاتی آسمان آبی زمین پاک را در دستور کار خود قرار داده است.
***
خلاصه‌اش این است که باید شهری داشته باشیم با نظم اجتماعی و زمین و آسمان پاک، یعنی محیط زیستی که آلوده نیست. برای این کار باید «خط سفید» و «مدیریت پسماند» مورد توجه ویژه باشند. خط سفید یعنی حریم آرامش در شهر، یعنی وقتی که از خط عابر پیاده عبور می‌کنی خیالت راحت است که خودرو یا موتور‌سیکلت به تو نمی‌زنند! یعنی خیالت راحت است که وقتی بین خطوط رانندگی می‌کنی احتمال تصادف به حداقل می‌رسد و احترام به خط سفید یعنی احترام به همشهری، یعنی شهری که مردمش با هم دعوا ندارند. مخاطبان هدف خط سفید (که بخشی از کمپین آسمان آبی زمین پاک است) به ترتیب اولویت رانندگان، دانش‌آموزان و عموم شهروندان هستند. رنگ محوری آن نیز سفید است. مدیریت پسماند یا همان زمین پاک هم با شعار تبلیغاتی زباله کمتر زندگی بهتر با هدف حفاظت از محیط زیست و سلامت شهروندان با موضوع تفکیک زباله از مبدا و بیرون گذاشتن زباله در ساعت 9 شب اجرا می‌شود و مخاطبان آن به ترتیب اولویت زنان، کودکان، بازنشستگان، اصناف و عموم جامعه هستند. رنگ محوری زمین پاک نیز به رنگ آسمان و آبی لاجوردی است. این طرح به صورت تبلیغات محیطی، رادیو و تلویزیونی، تبلیغات صوتی و تصویری شهری، فضای مجازی، مخابراتی، نمایش‌های شهری، مطبوعاتی، فعالیت‌های ترویجی و آموزشی و مشارکتی اجرا می‌شود.
***
برای برقراری نظم عمومی در شهر و رسیدن به محیط زیست پاک و آسمان آبی باید عموم مردم آگاهی‌های لازم را داشته باشند؛ مثلا بدانند اگر به خط سفید احترام نگذارند یا به تفکیک زباله از مبدا وقعی ننهند با چه مخاطراتی روبه‌رو خواهند شد. مخاطراتی که نه تنها دیگران را درگیر می‌کند که دامنگیر خود آن‌ها و خانواده‌هایشان نیز خواهد شد. بنابراین آموزش همگانی و فرهنگ‌سازی اولین و مهم‌ترین گام است و چه کسی است که انکار کند برای آموزش همگانی و فرهنگ‌سازی به جریان‌سازی و تبلیغات همه‌جانبه نیاز است. کمپین آسمان آبی زمین پاک طی سه مرحله اجرا می‌شود: در موج اول این طرح فعالیت‌های مطالعاتی پایه و زیرساختی انجام می‌شود. در موج دوم که تا پایان دی ماه ادامه دارد، فعالیت‌های تبیینی اتفاق می‌افتد و در موج سوم فعالیت‌های تهییجی و جریان‌سازی شکل خواهد گرفت. برای این کار از همه ظرفیت‌های موجود استفاده خواهد شد. ظرفیت‌هایی مثل اپلیکیشن موبایل، تلفنگویا، جریان‌سازی‌های مطبوعاتی، تولید برنامه‌های ترکیبی رادیو و تلویزیونی، دعوت و مشارکت برنامه‌های پرمخاطب رادیو و تلویزیون، مشارکت سریال‌ها و سریال‌سازان پرمخاطب، ورود به شبکه‌های اجتماعی و استفاده از ظرفیتی که برای جریان‌سازی دارد، کمک گرفتن از سازمان‌های مردم‌نهاد، برگزاری مسابقه و… به عبارت ساده‌تر این‌که در موج دوم و سوم این طرح شهروندان تهرانی به هر طرف که رو می‌کنند و هر جا که هستند با پیامی روبه‌رو می‌شوند که اهمیت نظم اجتماعی و توجه به محیط زیست را به آن‌ها گوشزد می‌کند. گاهی ممکن است این پیام از زبان یک شخصیت عروسکی در تلویزیون گفته شود، گاهی در گفت‌و‌گو با کارشناسان در رسانه‌های جمعی موضوع تبیین خواهد شد، گاهی به صورت شعار یا پیام یک جمله‌ای در بیلبوردهای شهری به نمایش درمی‌آید و گاهی هم از زبان شخصیت‌های محبوب سریال‌های پرمخاطب گفته می‌شود. البته در این میان سهم رسانه‌هایی مثل مطبوعات و خبرگزاری‌ها و از همه مهم‌تر شبکه‌های اجتماعی نادیده گرفته نشده است. در این طرح مشارکت جدی سازمان صدا و سیما، سازمان حفاطت از محیط زیست، نیروی انتظامی و وزارت کشور ضروری است اما در تقسیم وظایف آموزشی و فرهنگی سازمان¬ها، برای سازمان صدا و سیما به عنوان «رسانه ملی»، جایگاه ویژه¬ای در نظر گرفته شده است.
مدیریت پسماند، شهر پاک
هم‌اکنون روند تولید زباله سرعت گرفته است؛ به طوری که سرانه تولید زباله برای هر نفر 750 گرم در روز است. معضل تولید انواع پسماند در شهرها از جمله مهم‌ترین چالش‌های زیست‌محیطی، شهر و اجتماعی مدیریت شهری و دولت‌ها شناخته می‌شود که مدیریت بهینه آن مستلزم مشارکت عمومی نهادها و دستگاه‌های موظف و آحاد مردم است.
آشنایی با سازمان مدیریت پسماند
در حوزه مدیریت پسماند سه اقدام اساسی که مشارکت و همکاری مستمر شهروندان را می‌طلبد عبارت است از: اصلاح الگوی مصرف، کاهش تولید پسماند و تفکیک در مبدا. بنابراین آموزش و اطلاع‌رسانی درباره این موارد ضروری بوده و لازم است آگاهی شهروندان در خصوص چگونگی مشارکت در امور شهری یاد‌شده ارتقا و افزایش یابد.
خط سفید، شهر امن
خط سفید نمایانگر مرزِ حرکتی است که ترافیک در طرفین آن می‌تواند جریان یابد اما رانندگان حق قطع کردن آن را ندارند. نمادسازی خط سفید به منظور هدایت خودروها به حرکت بین خطوط و رعایت حقوق عابران در گذرگاه‌های مربوطه، نقش مهمی در کاهش ترافیک دارد و بر این مبنا کمپین خط سفید، با هدف تبیین، تبلیغ و نمادسازی خط سفید به عنوان مهم‌ترین زبان هدایت در فرهنگ حمل‌ونقل و ترافیک شهروندان تشکیل شده است.
تهران شهر /
پایان پیام /.