مدیریت پسماندها یک معضل محیط زیستی

به گزارش تاسیسات نیوز، طی چند سال اخیر استفاده از «زباله سوزی» به‌عنوان روشی موثر و نجات بخش برای حل مشکل پسماندها مطرح شده است و چندین دستگاه پسماند سوز نیز در کشور راه‌اندازی شده یا در شرف احداث است.

شینا انصاری، مدیرکل دفتر پایش سازمان محیط زیست، بیان کرد: شاید بتوان بهره گیری از زباله سوزی در کشور را گزینه ای «سهل و ممتنع» خواند؛ از آن جهت که در وهله نخست به‌عنوان روشی آسان – هرچند با سرمایه‌گذاری اولیه بالا- می تواند ما را از حجم انبوه پسماندهای عادی به‌ویژه در مناطق شمالی کشور رها سازد، ولی در عین حال تکنولوژی مورد استفاده، نوع خوراک ورودی و نهایتا انتشار آلاینده های زیست محیطی حاصل از فعالیتش می تواند مخاطرات آن را به‌مراتب پیچیده تر و دشوارتر کند.

ترکیبات دی اکسین و فوران از سمی‌ترین آلاینده های زیست محیطی به شمار می روند و یکی از منابع اصلی ورودی این آلاینده های پایدار به محیط، زباله سوزها هستند. در زباله سوزها مقدار اکسیژن ناکافی در ناحیه احتراق باعث سوخت ناقص و افزایش غلظت گازهای سرطان زای دی اکسین و فوران می شود.

موضوع مهم این است که در کشورهای توسعه یافته که از روش پسماندسوزی استفاده می کنند، صرف‌نظر از فناوری مورد استفاده در سیستم های زباله سوز، سایر مولفه های مدیریت پسماند از جمله تفکیک، بازیافت و پردازش پسماند نیز مدنظر قرار می گیرد. به عبارت دیگر میزان تفکیک پسماندها از مبدأ و «نوع خوراک ورودی» در عملکرد دستگاه زباله سوز و انتشار آلاینده های ناشی از آن نقشی اساسی ایفا می‌کند و عدم اجرای کامل تفکیک زباله های خشک و تر، و اختلاط پسماندهای ویژه دارویی، صنعتی و قابل اشتعال با پسماندهای عادی باعث کاهش احتراق کامل در کوره زباله سوز و تشدید انتشار گازهای آلاینده می شود.

باید توجه داشت ترکیب زباله شهرهای کشور ما در مقایسه با زباله کشورهای توسعه یافته متفاوت است، سهم قابل توجهی از زباله شهری در کشور ما ماده آلی است و میزان مواد قابل اشتعال مانند پلاستیک و کاغذ بسیار کمتر از کشورهای توسعه یافته می‌باشد، از طرف دیگر رطوبت زباله در کشور ما بالاست که این موضوع قابلیت سوختن پسماند در کوره زباله سوز را با مشکل مواجه می‌کند، از این رو توجه به نوع ترکیب پسماندهای شهری به‌عنوان خوراک زباله سوزها و درصد پایین تفکیک از مبدا در کشور نکته ای بسیار اساسی برای افزایش کارایی و کاهش آلودگی های سیستم های زباله سوزی است.

در عین حال سوزاندن زباله فرآیند پیچیده ای است و نیازمند نیروی متخصص و آموزش دیده و پایش و کنترل مستمر آلاینده های خروجی است. تکنولوژی زباله سوزی به عنوان یکی از روش‌های دفع حرارتی زباله طی۲۰سال گذشته به سرعت توسعه یافته است و طراحی زباله سوزها در کشورهایی که دارای تکنولوژی زباله سوز هستند متناسب با ترکیب زباله های تولیدی شان هست.

امروزه در کشورهای پیشرو در زمینه مدیریت پسماند، «زباله سوزی» به عنوان یک حلقه از زنجیره ی به‌هم پیوسته مدیریت پسماند در کنار تفکیک از مبدا، پردازش، بازیافت، کمپوست، و دفن بهداشتی قادر است این چرخه را به‌نحو اثرگذاری تکمیل کند. از این رو رفع مساله پسماند صرفا با انتخاب یک روش خاص و فراموش کردن سایر مولفه ها امکان پذیر نیست و آنچه اهمیت دارد توجه کافی به هریک از بخش های برشمرده شده است.

درک ارزش اقتصادی طلای کثیف و مدیریت اصولی آن نیاز به راه حل های فنی مناسب، ظرفیت ساختاری کافی و همکاری بین طیف وسیعی از ذی نفعان دارد و از این رو نگرش سیستمی به مدیریت یکپارچه پسماند می تواند تا حدود زیادی از نارسایی های موجود بکاهد؛ رویکردی که در آن زباله سوزی نه به‌عنوان تنها راهکار حل مساله پسماند بلکه در گام‌های «آخرین» چرخه مدیریت پسماند، با لحاظ ضوابط جانمایی، رعایت حدودمجاز آلاینده های خروجی و بهره مندی از تکنولوژی روز مطمح نظر قرارگیرد.

انتهای خبر