سعادت ملت در گرو ساخت راه‌آهن
به گزارش تاسیسات نیوز، بخش سوم از گفت‌وگوی نمایندگان مجلس شورای ملی در روز شنبه، پنجم اردیبهشت 1287 شمسی را می‌خوانید. موضوع لایحه مالیه است که توسط صنیع‌الدوله، وزیر مالیه، قرائت شده است. وزارتخانه‌هاى ایران ترتیب اداره ندارند و این ترتیب هم از امور لازمه است و مصارف این كار را هم بر سبیل برآورد این بنده به یك كرور تخمین می‌نمایم كه باید در بودجه منظور نمود. بعدی ایجاد طرق و شوارع است مبالغه این بنده را در لزوم راه بعضى راه آهن تمام اهل این شهر می‌دانند و رفته رفته به سایر بلاد هم نشر كرده و می‌كنند یقین بنده این است كه مملكت داراى حفظ نظم نشر معارف و عدالت تولید ثروت به عبارت اخرى تمام سعادت این مملكت منحصر و منوط به ساختن راه‌آهن است سنه ماضیه قوى ئیل از حیثیت زراعت سال رحمت بود. بعضى حاصل تمام مملكت خوب بود. هر رعیتى تقریبا در سال شش الى نصف این غله را خودش لازم دارد چه ارزان باشد و چه گران نگاه می‌دارند و صرف می‌كند و بقیه را باید بفروشد و صرف سایر مایحتاج خود از ملبوس و غیره كند. وقتی كه جنس مشترى داعیه باشد مثلا خروارى شش هفت تومان بفروشد از فروش جنس زائد معاش خود می‌تواند چهل یا پنجاه تومان پول نقد به دست بیاورد و صرف حوائج خود نماید، اما در سنه ماضیه این قیمت به دو تومان الى سه تومان رسید و آن عایدى رعایا بده و پانزده تومان بالغ شده و در بعضى از نقاط جنس اصلا خریدار ندارد رعیت بیچاره به كلى دستش خالى است نتیجه آنكه اولا رعیت غالبا اندوخته ندارد و طبیعتا از كار خود سرد خواهد شد و شاید بسیارى از آنها خیال كنند كه سال دیگر قدرى كمتر بكارند تا بتوانند حاصل خود را به قیمت بهتر بفروشند و اگر خداى نخواسته اتفاقا حاصل سال دیگر خوب نشود آن وقت دیگر به قدر حاجت خودش هم برنمی‌دارد و باید قیمت گران بخرد و برفرض كه رعایا نان داشته باشند شهری‌ها گرفتار گرانى فوق‌الطاقه می‌شوند و تمام این معایب از بى‌راهى است و گرانى حمل و نقل اگر راه آهن باشد، اولا در سال رحمت آنچه زاید بر حاجت مملكت است ولو كرورها خروار باشد به قیمت صحیح به خارج می‌رود انگلستان به تنهایى سالى بیست كرور خروار غله را مشترى است و از تمام نقاط عالم خریده می‌برد ما بتوانیم یك قسم از این حاجت او را به عمل آورده بدهیم به منت خواهد خرید و همین قسم بسیارى از ممالك پرجمعیت مشترى غله می‌باشند در هر حال اگر راه باشد چیزى به زمین نخواهد ماند و این فقره بهترین مشوق‌ها است براى زیادشدن زراعت از بیست كرور نفوس این مملكت اقلا چهارده كرورش اهل زراعت و بستگان آنها است و آسایش و سعادت تمام اهالى بسته به آسایش و سعادت این طبقه است كه تمام مایحتاج اهالى به سعى بازوى آنان حاصل می‌شود، پس رعایت نیكبختى این گروه، خدمت به كلیه ما ملت است و این مقصود حاصل می‌شود به ساختن راه یعنى اسباب تسهیل فروش حاصل عمل رعایا كه هم رعایا از آن منتج می‌شوند و هم‌شهرى‌ها. ضمنا از آنچه ذكر نمودیم معلوم می‌شود كه سعى شهری‌ها به ارزانى ارزاق در واقع استفاده بیكارهاى مملكت است از رنج كاركنان یعنى نفع بیكاره به ضرر كارگر و این از هر قانون انصاف و عدالتى خارج است و از طرف دیگر شهرى هم كه مشترى زاید جنس رعایا است نباید به كلى اسیر آن طایفه باشد كه بر حسب دلخواه به هر قیمتى كه بخواهد جنس خودش را به شهری‌ها بفروشد نظم و تعدیل این فقره بسته به وجود راه است كه هر یك از طرفین بخواهند به همدیگر تعدى نمایند مانع است، یعنى اگر زارع بخواهد زیاده از اندازه نرخ جنس خود را بالا ببرد شهرى به استعانت راه می‌تواند حاجت خود را از محل دیگر تدارك نماید و برعكس اگر جنس فراوان باشد و خریدار نزدیك نباشد زارع می‌تواند جنس خود را به جاى دورتر و بالاخره به خارج مملكت بفروشد بالجمله مایه سعادت و آسایش مملكت از هر طبقه كه باشد از زارع و تاجر و غیره به عقیده راسخ این بنده راه است و اولین تكلیف سیاسى اولیاى امور مملكت ادغام به این امر اساسى است و براى حصول این نتیجه لازم است كه یك قطعه از راه ساخته شود بعد از حاصل آن قطعه اول اقدام به قطعات دیگر می‌توان نمود بلكه اهل مملكت وقتى به فایده فعلى برخوردند خودشان نیز در شركت در راه مقدم خواهند شد و ان‌شاءالله در اندك مدتى راه‌هاى اصلى مملكت مبدل به راه آهن شده اسباب نیكبختى اهالى فراهم مى‌آید قطعه اولى كه به نظر این بنده اهم خطوط می‌آید خطى است كه از دریاى خزر به خلیج فارس ممتد می‌شود و براى تدارك سرمایه آن چهار كرور محل ضمانت و پرداخت تنزیل و استهلاك لازم است كه آن را هم ملت ایران باید نقدا بر عهده بگیرد، بنابراین كلیه تنخواهى كه امروزه طرف حاجت ملت و از اداى آن ناگزیر است هشت كرور تومان می‌شود كه باید در ظرف دو، سه سال بر عایدات دولتى افزوده شود تا مقاصد ملى به این شكلى كه لازم است به عمل بیاید براى تدارك این هشت كرور دو ممر در نظر گرفته شده است، یكى تحمیل مالیاتى بر قند و شكر و چاى به اندازه یك من تبریز دهشاهى بر قند و شكر و گیروان كه یك قران بر چاى از این رهگذر به موجب حساب می‌توان چهار كرور تومان عایدات حاصل نمود و چهار كرور دیگر را باید از طریق تعدیل مالیات حاضر نمود و بنابر موازینى كه در دست است این مبلغ از آن ممر در ظرف دو، سه سال حاصل خواهد شد و به این شكل اقدام صحیحى در انجام امور مملكتى می‌توان نمود و پس از آنكه فایده و نتیجه این اقدامات را مردم دیدند البته اطمینان آنها زیادتر شده به هر قسم همراهى تازه براى تكمیل ابواب سعادت و راحت خود اقدام خواهند نمود.
انتهای پیام