سامانه مدیریت ساختمان(BMS)
با پیشرفت علم در تمام عرصه ها و زمینه ها در چند دهه اخیر ، بشر حهشی در جهت کنترل و بهینه کردن زمان و انرژی برداشته است.
مقدمه
با پیشرفت علم در تمام عرصه ها و زمینه ها در چند دهه اخیر ، بشر حهشی در جهت کنترل و بهینه کردن زمان و انرژی برداشته است. با توجه به افزایش ساختمانهای مرتفع، کارخانجات با تولیدات انبوه و متنوع که وسعت بنایی زیادی را دارا می باشد، کنترل و مدیریت این بناها که میبایست با هزینه با حداقل خطا در حال BMSهای گزاف و با نیروی انسانی انجام شود توسط یک سیستم مرکزی به نام حاضر امکان پذیر است.
سیستم مدیریت ساختمان همان سیستم مرکزی جهت مدیریت واحد، بدون صرف هزینه و وقت برای شاخه ای از مدیریت ساختمان میباشد که BMSبهینه سازی مصرف انرژی است. بدیهی است که میبایست با تجهیزات ساختمان از قبیل سیستم دوربینهای مداربسته ،تجهیزات گرمایشی و سرمایشی و تهویه مطبوع و … در برج ها و مراکز صنعتی با وسعت زیاد به طور همزمان کار کند.
برای سرمایه گذارن حفظ سرمایه ، برای تولید کنندگان کاهش هزینه وخدمات بهتر و برای BMS
مصرف کننده سهولت کارها و تبادل اطلاعات را به ارمغان میآورد.
برخی از اهداف سیستم مدیریت ساختمان :
ایجاد محیطی مطلوب برای افراد حاضر در ساختمان
استفاده بهینه از تجهیزات و افزایش عمر مفید آنها
ارائه سیستم کنترلی با قابلیت برنامه ریزی عملکرد زمانی
کاهش چشمگیر هزینههای مربوط به نگهداری و بهینه سازی و صرفه جویی در مصرف انرژی
عدم نیاز به پیمانکار دائمی ساختمان
امکان مانیتورینگ و کنترل تمامی نقاط تحت کنترل از طریق رایانه
با توجه به یکپارچه سازی ساختمان ، تمام تجهیزات بصورت هماهنگ کارکرده و امکان تداخل و بروز مشکلات ناشی از عدم هماهنگی از بین می رود
امکان گرفتن گزارشهای آماری از تمامی تجهیزات و عملکرد آنها به منظور بهینه سازی مصرف و عملکرد
تعاریف
بر طبق تعریف انجمن ساختمانهای هوشمند ، ساختمان هوشمند مجموعه ای از تکنولوژیها و سرویس ها در جهت بهبود کیفیت زندگی است . این شبکه هوشمند امکانات ارتباطی ، سرگرمی ، امنیت ، آسایشی در راحت تر کردن زندگی را ایجاد میکند . خواه شما در محل کارتان باشید یا در تعطیلات ، ساختمان هوشمند شما را از آنچه در آن میگذرد مطلع میسازد و یک سیستم امنیتی است که در مواقع اضطراری کمک بزرگی برای شما خواهد بود . برای مثال در موقع آتش سوزی نه تنها ساکنان را با زنگ خطر مطلع میکند ، بلکه کارهای لازم را همچون باز کردن همه در ها ، تماس با آتش نشانی و روشن کردن لامپ های راهرو ها برای ایمنی بیشتر و …را نیز انجام میدهد.
سامانه مدیریت ساختمان در واقع نوعی اتوماسیون ساختمان است که به معنای اندازه گیری، کنترل و مدیریت خدمات ساختمانی با کمک کامپیوتر می باشد. از اینرو از واژه ساختمان های هوشمند نیز استفاده میگردد. که در آن با استفاده از آخرین تکنولوژیها شرایط و امکاناتی ایدهآل برای ساکنین فراهم میگردد و بهره گیری ازاین شیوه نوین مصرف انرژی را در ساختمان بهینه میسازد.
اتوماسيون ساختمان در واقع سامانه کنترلي است که براي مديريت تجهيزات گوناگون در يک محيط مسکوني يا تجاري جهت افزايش آسايش ، امنيت و همچنين کاهش مصرف انرژي الکتريکی به کار گرفته ميشود.
هوشمند سازی در خانه های مسکونی
شبکه خانههای هوشمند شامل زیر سیستم هایی است شامل :
1-سرگرمیهای خانگی
2-کنترل دسترسی و نظارت و مراقبت
3-مدیریت انرژی
4-محاسبات پشتیبانی و درمانی
در مورد نگهداری از معلول و سالمند در صورتی که داروها بیشتر مصرف شوند یا قطع شوند خدماتی همچون آلارم زمان مصرف داروها و تماس با بیمارستان ، برای افراد دچار فراموشی بستن شیر آب در صورت پر شدن وان یا سینک و یا خاموش کردن اجاق گاز در صورت سر رفتن غذا یا سوختن وجود دارد. یا کنترل از راه دور خانه برای نگهداری از کودکان یا افراد سالمند تنها در خانه را انجام میدهد . امروزه شما به راحتی میتوانید سیستم ها و وسایل خانه ی خود را به وسیله ی تلفن همراه یا اینترنت کنترل نمایید . خانه هوشمند باعث میشود خانه به طور کامل خودکار رفتار کند و این آسانی و آسایش را برای انجام تمامی فعالیت های روزانه در خانه ایجاد میکند .
کنترل اتوماتیک ، ویژگی های آموزشی و تفریحی ، ویژگی های ارتباطی و وسایل هوشمند و دسترسی از راه دور به این ویژگی ها از طریق تلفن و اینترنت ، همه با هم همکاری میکنند تا خانه هوشمند محیطی مناسب تر و مرفه تر باشد .
خانه هوشمند تنها به معنای مکانی با تعدادی وسیله که وظایف و اجراهای ساده را انجام میدهند نیست ، بلکه سیستم توزیع شده ای است با موجودیت هایی که با یکدیگر کار میکنند و همکاری دارند ، برای این همکاری وسایل و سیستم ها نه تنها باید به یکدیگر وصل شوند ، بلکه باید توانایی انجام اجراهای مشترک را داشته باشند ، یعنی وظایفی را به شکل مشترک انجام دهند .
امکانات ساختمانهای هوشمند:
سيستمهاي حفاظتي:
*تشخيص دود يا آتش (اعلام حريق) – کنترل خودکار شيرهاي گاز و آب در صورت نشتی
*تشخيص نشتي گاز – پخش آلارم صوتي و تصويری
*تشخيص نشتي آب – تماس خودکار با شماره هاي تعيين شده از طريق تلفن
سيستم هاي امنيتي:
* سيستم ضد سرقت با تشخيص باز شدن درب يا پنجره و يا حضور انسان
* کنترل و مشاهده تصاوير دوربين هاي مداربسته
* پخش آلارم صوتي و نوري
سيستم هاي صوتي و تصويري:
*پخش موزيک
*امکان ارتباط صوتي يا تصويري “تصويري دو طرفه” (سيستم اينتر کام ) بين فضاهای مختلف
*کنترل آيفون معمولي يا تصويری با قابليت دريافت صدا ، تصوير و باز نمودن دو درب مختلف
*امکان انتقال مکالمه با آيفون درب ورودی به خط تلفن در صورت عدم حضور افراد در منزل
سيستم روشنايي:
*سازگاري با انواع لامپ های رشته ای ، هالوژن ، فلورسنت و کم مصرف
*تنظيم شدن نور لامپ های رشته ای و هالوژن
*خاموش و روشن شدن تصادفی لامپ ها در شب براي شبيه سازي حضور
*استفاده از کليدهای معمولی بعنوان ابزار کمکي ارسال فرامين
*کنترل سيستم روشنايی از طريق حسگر های نور و حضور ، بصورت دستی ، از طريق برنامه ريزی
مصرف کنندگان الکتريکي:
*کنترل کليه مصرف کنندههای الکتريکي از قبيل روشنايی ، کولر ، هيتر ،لباسشويي و سيستم آبياری
پردهها و سايه بانهاي الکتريکي:
*کنترل پرده ها يا سايه بانها با استفاده از سنسورهای هواشناسي براي تشخيص شدت وزش باد ، تشخيص نور صبح و عصر و تشخيص بارش باران
*کنترل به طور دستي ، خودکار (برنامه ريزي زماني يا سنسورهای هواشناسي )
*کنترل تصادفی پردهها يا سايه بانها در روز و شب براي شبيه سازی حضور
اصول خانههای هوشمند
کليه سيستمهای اتوماسيون ساختمان مبتني بر چند بخش اصلی است:
-حسگرها بعنوان ابزارهاي تشخيص يا اندازه گيری
-عملکردها براي اجراي فرامين برنامه ريزی شده
-ماژولهای کنترل ( واحدهای کنترل ) بعنوان رابط بين کاربر ( انسان ) و سيستم
پروتکل Konnex
Konnex)KNX) که قبلا تحت عنوان European Installation Bus)EIB )نامیده می شد، یک سیستم ارتباطات کنترل ساختمان(صنعتی) می باشد که فناوری اطلاعات برای مرتبط نمودن دیوایس هایی مانند سنسورها، عملگرها، کنترلرها، ترمینال های اجرایی و مانیتورها استفاده می کند. فناوری KNX در تاسیسات برقی برای انجام سناریوها و فرآیندهای اتوماسیون در ساختمانها، طراحی و مورد استفاده قرار میگیرد.
KNX را می توان برای کنترل روشنایی، تهویه مطبوع، صوت، تردد، پرده ها یا کرکره ها استفاده کرد. یک سنسور همانند یک کلید فشاری چهارپل، فرمانی ایجاد می کند و سپس آن را به یک شکل یک فریم داده ای روی باس به یک عملگر انتقال میدهد. به محض اینکه عملگر فریم داده ای را در یافت نمود، یک پیام اعلام وصول ارسال کرده و سپس فرمان را اجرا می نماید.
KNX در ساختمان های صنعتی و تجاری جدیدی نصب می شود، اما همچنین می تواند درون ساختمان های قدیمی نیز به کار رود(KNX.PL و KNX.RF)
KNX یک استاندارد کنترل ساختمان بین المللی می باشد و در سال 2006 به عنوان تنها پروتکل باز جهانی برای کنترل خانه و ساختمان مورد تایید قرار گرفت. تا سال 2010 بیش از 210 شرکت عضو انجمن KNX، بالغ بر 7500 نوع محصول مختلف، تحت پروتکل باز KNX به بازار عرضه نمودند که تعداد این اعضا و محصولاتشان هر روز در حال توسعه می باشند.
مزایای KNX
راحتی و آسایش، افزایش ایمنی، هزینه های انرژی پایین تر از جمله عوامل مهم و موثر در افزایش روز افزون تاسیسات برقی و سیستم های ارتباطی(صنعتی) در ساختمان های مسکونی، اداری و تجاری مدرن به شمار میروند.
تالیف : مهندس افشین سعیدی نیا، عضو سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران/طراح و مجری تاسیسات برقی
پایان پیام/.