روز جهانی مهندس مکانیک، فرصتی برای قدردانی از ستون اصلی صنعت

تاسیسات نیوز – صدیقه بهزادپور: اختراعات توماس ساوری و جیمز وات پایه و اساس مهندسی مکانیک مدرن را گذاشت و توسعه ماشین‌های تخصصی و نگهداری از این ابزارها در طول انقلاب صنعتی موجب گسترش سریع مهندسی مکانیک در بریتانیا و فراتر از آن شد. تاریخچه قوانین مکانیک به بزرگانی همچون ارشمیدس ، گالیله ،کپلر و نیوتن بازمی گردد که هیچ رشته ایی چنین تاریخ پر افتخاری نداشته و نخواهد داشت و به تعبیر لئوناردو داوینچی ؛ مکانیک ، بهشت ریاضیات است.

۵ آبان، روز جهانی مهندسی مکانیک، فرصتی ارزشمند برای قدردانی از تلاش‌های متخصصان است که با استفاده از دانش فنی و مهارت‌های خود، نقش مهمی در پیشرفت صنعت و بهبود کیفیت زندگی انسان‌ها دارند و در حوزه‌های مختلف مانند؛ تاسیسات ساختمان، طراحی ماشین آلات، سیستم‌های انرژی، خودروسازی،  و بسیاری دیگر از زمینه ها  فعال هستند تبریک بگوییم. مهندسان مکانیک در واقع ستون فقرات صنعت هستند. آنها با بررسی مسائل پیچیده و ارائه راه‌حل‌های عملی، به بهره‌وری بیشتر و کاهش هزینه‌ها کمک می‌کنند و به توسعه فناوری‌های نوآورانه می‌پردازند. در این روز جهانی، ارج نهادن به نقش حیاتی مکانیک این است که چگونه این متخصصان با کوشی و خلاقیت خود، مسیری به سوی آینده‌ای پایدارتر و پیشرفته‌تر را هموار می‌کنند.

مهندسی مکانیک از جمله رشته‌های مادر در صنعت به شمار می آیند و نقش مهمی در پیشرفت اقتصادی و صنعتی دارد. مهندسان مکانیک با طراحی و بهبود ماشین آلات، سیستم‌های حرارتی، تهویه مطبوع، ابزارهای دقیق و تجهیزات صنعتی، پایه‌های توسعه و تولید در صنایع مختلف را می‌دهند. این متخصصان همیشه با هدف بهینه‌سازی عملکرد و کاهش هزینه‌ها، در مسیر ایجاد فناوری‌های جدید و پایدار تلاش می‌کنند. با این، مکانیک‌های مهندسی در ایران با چالش‌های روبه‌روی متعددی هستند که بخش‌هایی از آن‌ها ناشی از سیاست‌های صنعتی ناکارآمد اقتصادی، و همچنین استفاده از منابع مالی و فناوری ناکافی است. علاوه بر این با توجه به تشدید مشکلات به دلیل افزایش تحریم ها و مشکلات شغلی در ایران، تعداد بسیاری از این فارغ التحصیلان این رشته  به دلیل کاهش فرصت‌های شغلی با توجه به تخصص مهندسان مکانیک در ایران و به دلیل نرخ بیکاری بالا و شرایط اقتصادی نامناسب، به مهاجرت روی می‌آورند. این موضوع باعث می‌شود کشور از سرمایه‌های انسانی ارزشمند خود محروم شود.

به گفته کارشناسان؛ سرمایه‌گذاری در زمینه تحقیق و توسعه (R&D)، به مهندسان امکان می‌دهد تا پروژه‌های نوآورانه کار کنند و فناوری‌های جدید را توسعه دهند. اما در ایران، حمایت مالی از پروژه های تحقیقاتی و نوآوری به اندازه کافی وجود ندارد. تحقیقات بیشتر در سطوح دانشگاه‌ها می‌مانند و به تولید محصول یا فناوری قابل استفاده در صنعت منتهی نمی‌شوند. این حمایت مالی و زیرساخت‌های تحقیقاتی باعث محدود شدن پتانسیل خلاقیت و نوآوری در میان مهندسان می‌شود. علاوه بر این، در بسیاری از موارد، دانشگاه‌ها و صنایع در کنار هم کار می‌کنند تا از علمی در صنعت بهره ببرند و به رشد اقتصادی و صنعتی کمک کنند، اما در ایران، این همکاری به اندازه کافی وجود ندارد، و در نتیجه دانشجویان و فارغ‌التحصیلان مهندسی مکانیک نمی‌توانند به آسانی در محیط‌های صنعتی واقعی تجربه کسب کنند و ایده‌های جدید خود را به تولید برسانند.

از این رو به نظر می رسد برای بهبود شرایط فعالیت مهندسان مکانیک در کشور نیاز به اصلاح ساختارهای اقتصادی و مالی، ارتقای مهارت ها، کاهش بوروکراسی و تسهیل قوانین اجرایی و … داریم تا در نهایت مهندسی مکانیک فرصت تبلور ظرفیت های نهفته خود به عنوان یکی از کلیدی ترین رشته ها در این عرصه را داشته باشد.