راهکاری برای فرار از بحران مدیریتی برق

بحران مدیریتی برق موجبات خاموشی و نارضایتی را فراهم کرد و اینکه سال آینده خاموشی‌های برق بازهم گریبان‌گیر مردم شود، بستگی به برنامه‌ریزی دقیق وزارت نیرو دارد که در این گزارش به آن پرداخته شده است.

به گزارش تاسیسات نیوز، فقدان سرمایه‌گذاری در صنعت برق کشور، سبب شد تا قطعی برق در تابستان امسال گریبان‌گیر مشترکان کشور شود، این سهل انگاری مدیریتی از سال ۸۸ با وجود درآمدهای هنگفت نفتی آغاز شد و در ادامه در دولت یازدهم و دوازدهم به دلیل کاهش قیمت نفت ادامه یافت.

این کاهش سرمایه گذاری در حوزه صنعت برق، در تابستان سال ۹۷ با خاموشی‌های گسترده برق در سطح کشور به اوج خود رسید، حال با توجه به رشد مصرف سالیانه برق و زمان‌بر بودن ساخت نیروگاه، نگرانی‌های فراوانی برای تامین برق کشور وجود دارد.

وزرات نیرو از سویی قیمت پایین برق را علت کاهش سرمایه گذاری در این حوزه می‌داند که بنا بر آمارهای اعلام شده میزان برق اتلاف شده در شبکه توزیع معادل رشد مصرف کشور است.

فقدان سرمایه گذاری در شبکه توزیع برق می تواند خاموشی‌های شبکه را افزایش دهد

محمودرضا حقی فام سخنگوی صنعت برق، با اشاره به شبکه توزیع برق در کشور اظهار کرد: در جنوب کشور و مناطق مرطوب میزان فرسودگی شبکه توزیع برق بیشتر است که این موضوع باعث افزایش تلفات برق می‌شود.

سخنگوی صنعت برق با بیان اینکه عمر شبکه توزیع برق در کشور بالا است، تصریح کرد: به دلیل عدم سرمایه گذاری طی سال‌های گذشته شبکه توزیع با انباشت فرسودگی مواجه است و از سوی دیگر رشد مصرف برق میزان فشار بر شبکه توزیع را افزایش می‌دهد.

وی افزود: در انتهای سال ۹۵ دارایی‌های صنعت برق ۶۰ هزار میلیارد تومان بود که با تغییر شرایط ارزی این عدد به ۱۲۰ هزار میلیارد تومان ارتقا یافت که ۵ درصد آن معادل ۵ هزار میلیارد تومان برای بازسازی شبکه در سال نیاز است.

به گفته وی؛ در صورت عدم سرمایه گذاری در شبکه توزیع برق هرساله شاهد افزایش تلفات خواهیم بود و افزایش خاموشی‌ها امری اجتناب ناپذیر خواهد بود.

حقی فام با اشاره به قیمت برق تصریح کرد: قیمت برق خانگی در کشور یک بیستم سایر کشور‌های دیگر است و از سوی نظام پرداخت این مابه‌التفاوت به وزرات نیرو با اختلال مواجه است که این موضوع می‌تواند افزایش ظرفیت تولید و کاهش تلفات شبکه توزیع را با کندی مواجه کند و در نتیجه خاموشی‌های برق افزایش یابد.

قیمت برق ایران جزء ارزانترین انرژی‌ها در جهان است

علیرضا کلاهی رئیس هیئت مدیره سندیکای صنعت برق ایران، با اشاره به محدودیت‌های وزارت نیرو برای افزایش ظرفیت برق در کشور اظهار کرد: وزارت نیرو به دلیل کمبود منابع مالی برای ادامه پروژه‌های خود با مشکلات متعددی مواجه است که علاوه بر آن خشکسالی نیز مزید بر علت شده و بسیاری از پروژه‌های تبدیل نیروگاه ساده به سیکل ترکیبی برای افزایش بازدهی برق مانند نیروگاه مفتح همدان با کندی پیش می‌رود.

رئیس هیئت مدیره سندیکای صنعت برق ایران با اشاره به ساختار قدیمی شبکه توزیع و فوق توزیع برق کشور اظهار کرد: طی ۴۰ سال گذشته چگالی مصرف برق تهران از یک مگاوات بر متر مکعب به ۸ مگاوات در متر مکعب رسیده است که با توجه به شبکه فرسوده و قدیمی وسعه این شبکه و تغییر ولتاژ آن نیازمند سرمایه گذاری عظیمی دارد.

وی با اشاره به جانمایی ساخت نیروگاه برق در کشور تصریح کرد: ساخت نیروگاه‌های سیکل ترکیبی نیاز به منابع آبی فراوان دارد با توجه به کمبود این منابع در کشور، باید نیروگا‌های تولید برق را در عسلویه احداث کرد که ضمن دسترسی به گاز می‌توان از منابع آبی نیز استفاده کرد و با استفاده از فناوری جریان مستقیم برق را به شبکه توزیع رساند.

به گفته وی؛ استفاده از فناوری انتقال جریان مستقیم برق در دور‌ه‌های گذشته در دست بررسی بود، اما در ادامه به دلیل کمبود منابع مالی توجهی به آن نشد.

کلاهی با اشاره به ساخت نیروگاه‌های پراکنده بیان کرد: با توسعه فناوری میزان بازدهی نیروگاه‌های پراکنده به ۴۹ درصد رسیده است که ۱۵ درصد نسبت به نیروگاه حرارتی بازدهی بیشتری دارد و از سوی دیگر استفاده از انرژی تولید شده این نیروگاه در همان محل از اتلاف انرژی و افزایش فشار بر شبکه توزیع جلوگیری می‌کند.

رئیس هیئت مدیره سندیکای صنعت برق ایران با اشاره به طرح تثبت قیمت‌ها در مجلس تصریح کرد: تثبت تعرفه برق در مجلس هفتم و فرصت سوزی و عدم سرمایه گذاری در صنعت برق در زمان افزایش درآمد‌های نفتی سال ۸۸، بزرگترین ضربه را به وزارت نیرو وارد کرد.

وی افزود: قیمت برق طی سال‌های گذشته نسبت به سایر خدمات افزایش چندانی نداشته است و در حال حاضر جزء ارزان‌ترین انرژی‌ها در جهان است.

کلاهی با اشاره به افزایش نرخ ارز در کشور اظهار کرد: افزایش قیمت ارز در کشور، باعث بالار فتن هزینه تولید و از دست دادن توجیه اقتصادی برای اتمام پروژه‌های این صنعت است که در صورت عدم تعدیل قرارد‌ادهای موجود، سال آینده با خاموشی‌های بیشتری مواجه خواهیم شد.

قانون ماده ۱۲ رفع موانع تولید مسکوت مانده است

علیرضا کفش‌کنان کارشناس حوزه برق، با اشاره به قیمت انرژی در کشور اظهار کرد: به طور کلی قیمت حامل انرژی در کشور نسبت به کشور‌های همسایه بسیار پایین‌تر است و این موضوع ایجاد فرهنگ استفاده صحیح از منابع را با مشکلات فراوانی مواجه کرده است.

کفش‌کنان با اشاره به ماده ۱۲ رفع موانع تولید تصریح کرد: قانون ماده ۱۲ رفع موانع تولید این اجازه را به سازمان‌ها داده است که با سرمایه گذاری در حوزه نوسازی و کاهش مصرف انرژی، معادل این کاهش تلفات، منابع را دریافت کند، اما با گذشت ۵ سال از تصویب آن استقبال چندانی از این قانون صورت نگرفته است.

کارشناس حوزه برق ادامه داد: برای اجرایی کردن این قانون باید از ظرفیت بخش خصوصی استفاده کرد و با هدایت سرمایه‌های سرگردان باعث رونق در صنعت آب و برق کشور شد.

وی با اشاره به تلفات در شبکه توزیع برق، گفت: تلفات شبکه توزیع برق در کشور‌های پیشرفته مانند انگلستان ۵ درصد است و میزان این تلفات در کشور حدود ۱۰.۶ درصد است که رقم قابل توجهی به شمار می‌آید.

به گفته وی؛ میزان تولید برق در تابستان گذشته حدود ۶۰ هزار مگاوات است که از محل تولید تا زمانی که برق به دست مشترکان برسد حدود ۱۱ درصد معادل ۶۵۰۰ مگاوات آن تلف می‌شود که این تلفات معادل رشد مصرف در سال جاری بوده است.

این کارشناس تصریح کرد: برای کاهش یک درصد از تلفات توزیع برق نیاز به ۱۰ هزار میلیارد تومان سرمایه گذاری برای نوسازی شبکه توزیع است، از سوی دیگر برای تولید ۸۰۰ مگاوات برق نیازمند ۸۰۰ میلیون دلار هستیم با بررسی این ارقام می‌توان نتیجه گرفت که سرمایه گذاری در بهسازی شبکه توزیع مقرون به صرف‌تر است.

وی با اشاره به ساخت نیروگاه‌های کوچک مقیاس، افزود: با توجه به پیشرفت تکنولوژی ساخت نیروگاه‌های کوچک مقیاس و استفاده از برق تولیدشده در همان محل، ضمن کاهش فشار بر شبکه توزیع از میزان تلفات را نیز کاهش می‌دهد.

کفش کنان با بیان اینکه افزایش قیمت تعرفه برق تنها راه کنترل مدیریت مصرف نیست، اظهار کرد: به جای افزایش تعرفه برق می‌توان با شناور کردن تعرفه برق از تغییر نصب کنتور هوشمند و افزایش قیمت برق در زمان پیک مصرف نسبت به استفاده بهینه و کاهش بار شبکه اقدام کرد.

وی با اشاره به صادرات برق به کشور‌های همسایه تصریح کرد: حذف بخش خصوصی از صادرات برق، علاوه بر کاهش درآمد مالیاتی دولت، باعث عدم رشد و شکوفایی در این حوزه خواهیم بود.

این کارشناس با اشاره به پایین بودن بازدهی نیروگاه حرارتی بیان کرد: علاوه بر تلفات شبکه توزیع برق با پایین بودن نرخ بازدهی نیروگاه‌های حرارتی مواجه هستیم و نیاز است که با تغییر وضعیت نیروگاه‌های ساده به سیکل ترکیبی و از مدار خارج کردن نیروگاه‌های فرسوده میزان بازدهی انرژی را افزایش دهیم.

وی افزود: میزان بازدهی نیروگاه‌های تولید برق در کشور حدود ۳۸ درصد است که می‌توان با سرمایه گذاری تا ۴۸ درصد افزایش داد.

کفش کنان در پایان گفت: بدهی‌های وزرات نیرو به بخش خصوصی ۳۰ هزار میلیارد تومان اعلام شده و وزرات نیرو برای تهاتر این بدهی‌های در حال رایزنی با بانک مرکزی است.