دولت اهل خانه‌سازی نیست

تاسیسات نیوز :  ساخت خانه به عنوان یکی از وظایف دولت ها در قبال مردم، تاکنون آورده ای به جز وعده های مختلف در دولت های گوناگون به دنبال نداشته است و این امر به ویژه در سال های اخیر به بحران انجامیده است تا جایی که دولت در اندیشه واگذاری پروژه ساخت و سازها به پیمانکار خارجی افتاده است تا شاید با فرمان چینی ها این بارِ تعهد را به سرمنزل مقصود برساند.

بازار مسکن به گفته فعالان و کارشناسان این حوزه دچار رکودی همراه با تورمِ بی‌حساب‌وکتاب شده که از دید برخی از آنان، جز با تحول در وضعیت ساخت‌وساز و عرضه، برون‌رفتی به سمت رونق و ثبات نخواهد یافت. حسن محتشم کارشناس حوزه مسکن در باره دلیل اصلی عدم ارائه آمار دقیق در خصوص تورم مسکن گفت: عدم ارائه آمار دلیلی بر اینکه وضعیت بازار یا شرایط اقتصادی خوب باشد، نیست.

دلیل عدم ارائه در بازار مسکن

ارائه آمار ضرورت شرایط اقتصادی امروز دنیا است. جامعه ما با دنیا در ارتباط است. مدتی آماری ارائه نمی‌شد و این عدم ارائه آمار هیچ تاثیری هم برای بازار مسکن به همراه نداشت، جز اینکه وضعیت را مخفی می‌کرد. از طرفی اگر مردم از شرایط اطلاع نداشته باشند هم بدتر است. وقتی رشد قیمت‌ها اعلام نشود، ممکن است عده‌ای در جریان قرار نگیرند و مسکن خود را با قیمت بالاتر تهیه کنند.از طرفی برای همیشه هم نمی‌شود آماری ارائه نشود. ضمن اینکه بازار هم کار خودش را انجام می‌دهد. عضو هیات مدیره انجمن انبوه‌سازان استان تهران می‌افزاید: طبق اعلام مرکز آمار، قیمت یک متر مربع به طور متوسط در تهران از ۸۰ میلیون تومان عبور کرده است. فرض بگیرید مرکز آمار این قیمت را اعلام نکند، چیزی که اتفاق می‌افتد این است که بازار کار خودش را انجام می‌دهد. واقعیت بازار مخفی نمی‌ماند، اما افرادی که بی‌اطلاع هستند، ممکن است نتوانند به خواسته‌شان برسند یا محروم شوند. از طرفی احساس نگرانی از اعلام آمار، نیازمند راهکار است. به گفته این فعال بازار مسکن، دولت باید به گونه‌ای مدیریت کند که جلوی تورم را بگیرد. مطمئنا در شرایطی که درآمد پایین و هزینه‌ها بالا است، ارزش پول ملی پایین می‌آید، تورم ایجاد می‌شود و در نتیجه قدرت خرید مردم هم کاهش پیدا می‌کند و در نهایت چنین وضعیتی، کاهش اشتغال و فقر عمومی را در پی دارد. بنابراین عدم ارائه آمار راه حل صحیحی برای پیشگیری از تورم نیست.

رابطه مسکن با گردش نقدینگی

عضو هیات مدیره انجمن انبوه‌سازان استان تهران ادامه داد: مسکن مانند سایر کالاها بسته به وضعیت گردش نقدینگی است. دولت تنها برای مدتی می‌تواند نقدینگی را در بانک‌ها متوقف کند اما در دوره توقف باید معادل زمان توقف با نرخ متعارفی که از سوی بانک مرکزی اعلام می‌شود، بهره بدهد. بانک‌ها نمی‌توانند پول را نگه دارند و سودش را بدهند، بدون آن که از آن درآمدزایی کنند. او بیان کرد: مسکن یک کالا است؛ کالایی که از امور مختلفی نظیر زمین، نیروی انسانی و خدمات تشکیل شده است. تا زمانی که دولت نتواند شرایط اقتصادی و گردش نقدینگی را درست مدیریت و تورم را مهار کند، این مشکل در همه بازارها ایجاد خواهد شد. دولت تنها برای مدتی می‌تواند نقدینگی را در بانک‌ها متوقف کند، اما وقتی در بانک‌ها متوقف می‌کند باید معادل زمان توقف با نرخ متعارفی که از سوی بانک مرکزی اعلام می‌شود، بهره بدهد. بانک‌ها نمی‌توانند پول را نگه دارند و سودش را بدهند، بدون آن که از آن درآمدزایی کنند. طبیعتا پول برای مدت محدودی می‌تواند آنجا محبوس باقی بماند. به گفته این فعال اقتصادی، بازار مسکن هم از یک شرایط عمومی اقتصاد پیروی می‌کند که ناشی از تورم است؛ یعنی قیمت زمین یا دستمزد نیروی انسانی یا خدمات بالا می‌رود و مجموع این موارد می‌شود قیمت یک آپارتمان یا ساختمان. یک ارزش افزوده هم برای سازنده باید باشد. قیمت تمام شده به اضافه ضریب سود متعارف می‌شود قیمت واقعی مسکن. اما زمانی که تولید کم می‌شود و عرضه پایین می‌آید، قیمت‌ها افزایش پیدا می‌کند. این امر در مورد بازار مسکن هم صحت دارد. وی می‌افزاید: بسیاری از متقاضیان فاقد مسکن هستند. اگر برای متقاضیانی که به بخش مسکن سرریز می‌کنند، عرضه کافی و یا مناسب وجود نداشته باشد، عرضه کم شده و تقاضا پیشی می‌گیرد و خود همین امر سبب افزایش قیمت می‌شود. اینجا است که دولت باید مدیریت کند تا سرمایه‌ها به بخش ساخت بروند نه در بخش خرید. وقتی این مدیریت انجام نشود به دلیل عرضه محدود و تقاضای بسیار قیمت مسکن بالا می‌رود. در دهه های اخیر هم با این شرایط مواجه بودیم زیرا دولت‌ها نتوانسته‌اند آن طور که باید این وضعیت را مدیریت کنند و در چند سال اخیر حتی وضعیت بدتر هم شده است.

سهم بخش خصوصی در ساخت و ساز

محتشم در باره سهم بخش خصوصی در بازار مسکن گفت: بخش خصوصی تا حدودی فعال بوده است. تا قبل از تشکیل مسکن مهر و نهضت ملی مسکن که دولت در ساخت مسکن اقدام مستقیم کرد، بخش خصوصی تا حدودی ساخت‌وساز انجام داده و هنور هم می‌دهد و کارش هم خوب است زیرا به هر حال مسکن تولید می‌شود اما از آنجایی که این تولید در جغرافیای مناسب تقاضای واقعی مسکن صورت نمی‌گیرد، کمبود مسکن افراد را جبران نمی‌کند. به هر حال مسکن تولید می‌شود و این تولید اشتغال ایجاد می‌کند و این اشتغال در بخش مسکن بسیاری از صنایع را فعال نگه داشته است. عضو هیات مدیره انجمن انبوه‌سازان استان تهران ادامه می‌دهد: اگر دولت می‌خواهد مدیریت کند می‌تواند ساخت‌وسازها را با امکانات و اهرم‌هایی که دارد به جاهایی مدیریت کند که بتواند به متقاضی واقعی مسکن، مسکن بدهد.