سردبیر و مدیر مسئول پایگاه خبری تاسیسات نیوز – روح الله واصف: به نام خدا، همکاران گرامی سلام و خدا قوت؛ ساختار شکست خدمات مهندسی در فرآیند ساخت‌وساز بحث بسیار جدی و چالش برانگیزی است که سالهاست در کشور ما محل مناقشه است. از سال‌ها قبل که سازمان نظام‌مهندسی ساختمان وجود نداشت و تنها متولی ساخت‌وساز در کشور سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی بود که با سندیکاهای پیمانکاری و شرکت‌های مهندسان مشاور کار می‌کرد نیز چنین بحث‌هایی وجود داشته است. در مصاحبه‌ای که سال‌ها قبل با آقای مهندس قوامی (از پیشکسوتان مشاور تاسیسات مکانیکی) انجام دادم و در همین نشریه منتشر شد نیز ایشان به این نکته اشاره کردند و این واقعیت که پیگیری‌های ایشان در این خصوص با واکنش‌های تندی از سوی همکاران معمار و عمران رو‌به‌رو شده بود. چرا این ساختار شکست تا این حد مهم است؟
پاسخ این سؤال بسیار ساده است: پول! با این ساختار شکست هزینه ساخت ساختمان میان رشته‌های مختلف تقسیم می‌شود و هر رشته‌ای به نسبت، هزینه خدمات خود را اعم از طراحی یا نظارت دریافت می‌کند. با این توضیحات مشخص است که کوچک‌ترین تغییری در ساختار شکست درآمدهای بزرگی را جا‌به‌جا می‌کند و لذا باعث جدال می‌شود.
یکی از نکات تاریکی که در فرآیند تهیه این ساختارهای شکست و عملیاتی شدن آن‌هاهمیشه وجود داشته نگرانی از عدم بی‌طرفی تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیران است. بسیاری از مدیران تشکل‌های مختلف معمولاً مهندس معمار یا عمران هستند. حتی تعداد افراد شاغل در این رشته‌ها بسیار بیشتر از رشته‌های دیگر است و این نگرانی را ایجاد می‌کند که شاید تصمیم‌ها روندی غیرمنطقی و جانبدارانه بیابد. چنان‌که هم اکنون وجود رییسی با مدرک مهندسی برق در رأس سازمان نظام‌مهندسی ساختمان تهران ضرایب را به نفع رشته برق تغییر داده است؛ البته نباید از حق گذشت که این تغییر روی رشته مهندسی مکانیک تاثیری نداشته است ولی عدم تغییر ضریب رشته تاسیسات مکانیکی باوجود اثر بسیار بالای تجهیزات آن در ساختمان جای سؤال است. در این ضرایب نقش خاص مهندسان تاسیسات مکانیکی نادیده گرفته می‌شود. مهندسان تاسیسات مکانیکی با تصمیم‌های خود به‌راحتی چندین میلیارد تومان را جا‌به‌جا می‌کنند. به جر این هزینه اولیه که در همه رشته‌ها وجود دارد، نقش خاص مهندسان تاسیسات مکانیکی در بهینه‌سازی انرژی دیده نمی‌شود. هزینه انرژی یا هزینه جاری در رشته تاسیسات مکانیکی و تاسیسات برقی وجود دارد و البته کفه ترازوی مکانیک بسیار سنگین‌تر است. نقش این مهندسان در مشکلات جدی آب و انرژی کشور نه‌تنها نادیده گرفته شده است که حتی مطالبه هم نمی‌شود ولی همیشه در مشکلاتی چون خاموشی های گسترده و بی‌آبی‌ها به سراغ مصرف‌کننده خرد می‌روند و سردوش کم‌مصرف و نشستن ماشین را ترویج می‌کنند. درحالی‌که مشکل اصلی و مقصر بزرگ تصمیم‌گیرانی هستند که به مهندسان مؤثر در این سازوکار بها نمی‌دهند.
بازدیدهای مکرر مهندسان تاسیسات از ساختمان، آزمایش‌های متعدد از سیستم‌ها و تجهیزات مختلف، طراحی بسیار پیچیده سیستم‌های فروان تاسیسات و ارتباط آن‌هابا هم وجود تاسیسات جدید در ساختمان‌ها مانند استخر و سونا و اسپا یا سیستم‌های اطفاء حریق و مدیریت دود همه و همه لزوم توجه جدیدی به مهندسان تاسیسات را نشان می‌دهند. مهندسان تاسیسات سازندگان آرامش در ساختمانند. شما برای آسایش خود حاضرید چقدر هزینه کنید؟
