آشنایی با دنیای چیلر – قسمت ۲

شارژ گاز چیلر تراکمی

چیلر نیز مانند بسیاری از تاسیسات سرمایشی و گرمایشی مستلزم این است که برای عملکرد بهتر هر چند وقت یکبار شارژ شود. در ادامه مراحل شارژ این تجهیز ساختمانی را به شما آموزش می دهیم.

۱- کپسول مبرد مناسب را به انشعاب میانی چند‌راهه آزمایش وصل کنید‌.

۲- شیرهای چندراهه را طوری تنظیم کنید که مبرد از طریق انشعاب فشار‌سنج مکش به داخل شیلنگ مکش جریان پیدا کند.

۳- شیلنگ مکش را به انشعاب شارژ شیر سرویس مکش متصل کنید‌. قبل از سفت کردن اتصالات‌، اندکی از مبرد را آزاد کنید تا هوای محبوس در شیلنگ‌ها کاملا خارج شود‌.

۴- سیلندر مبرد را از ترازوی فنری آویزان کنید تا از وزن مبرد اضافه شده به سیستم مطلع باشید.

۵- شیر سرویس مکش را ببندید و بعد از اطمینان یافتن از اینکه کپسول در وضعیت وارونه قرار دارد، کمپرسور را روشن و شیر کپسول را کمی باز کنید. جهت پیشگیری از آسیب‌دیدگی کمپرسور شیر تخلیه کپسول را طوری تنظیم کنید که فشار مکش از bar 3 برای فرئون ۱۲ و bar 5.5 برای فرئون ۲۲ تجاوز نکند‌.

۶- اگر سیستم نیاز به شارژ کامل دارد‌،‌ مقدار مبرد مورد نیاز آن را که روی پلاک شناسایی آن قید شده است‌، به آن اضافه کنید. اگر قرار است فقط مقدار کمی مبرد اضافه شود، بعد از گذشت چندثانیه شیر سرویس مکش را ببندید و حدود ۵ دقیقه سیستم را به حال خود بگذارید تا متعادل شود.

در صورتی که کمبود گاز سیستم هنوز مرتفع نشده است‌، این عملیات را مجددا تکرار کنید.

انواع چیلر تراکمی

به طور کلی چیلرهایی که از سیکل تراکمی بهره می‌برند به دو نوع کندانسور هوایی (هوا‌خنک) و کندانسور آبی (آب‌‌خنک) و سانتریفیوژ (Centrifugal) تقسیم می‌شوند. این طبقه‌بندی‌ها نیز خود با تنوع در نوع کمپرسور مورد استفاده در سیکل به دسته‌های دیگری تقسیم می‌شوند.

چیلر اسکرو

نسل جدیدی از چیلر در صنعت تهویه مطبوع، چیلر اسکرو هستند. وجه تسمیه آن استفاده از کمپرسورهای مارپیچ یا اسکرو است. از ویژگی‌های مهم این کمپرسورها قابلیت کنترل ظرفیت، راندمان بالا نسبت به کمپرسورهای رفت و برگشتی، جریان راه‌اندازی پایین، تعداد قطعات کم و … است.

چیلر اسکرال

چیلر اسکرال نام خود را از کمپرسور به‌کار رفته در سیکل تبرید خود گرفته است. ساختمان این کمپرسورها از دو حلزون غیر هم‌محور تشکیل شده که یکی ثابت و دیگری متحرک است. این کمپرسور نیز مانند نوع اسکرو از نسل جدید و جایگزین کمپرسورهای رفت و برگشتی است.

چیلر سانتریفیوژ خورشیدی

شرایط امروز جهان و محیط زیست ما امروزه صرفه‌جویی در مصرف انرژی را به یک الزام تبدیل کرده است‌. ‌با این شتابی که در عصر حاضر اقدام به مصرف انرژی‌های فسیلی و مواد معدنی می‌کنیم نفت و گاز بیشتر از ۵۰ سال دیگر دوام نخواهد داشت و زغال‌سنگ تا حداکثر ۱۰۰ سال آینده، مواد معدنی، مس، آلومینیوم، روی و قلع تا ۲۰ سال دیگر به اتمام می‌رسد.

به دلیل تجدید‌ناپذیر‌بودن این منابع برای دوام و استفاده طولانی‌تر راهی جز صرفه‌جویی و ذخیره قسمتی از این منابع برای آیندگان نداریم.

تهویه مطبوع مرکزی در ساختمان‌های مسکونی، اداری و تجاری که ۶۰درصد مصرف انرژی ساختمان را به خود اختصاص می‌دهد، از جمله مسائل چالشی برای صنعت تهویه مطبوع و سرمایش به حساب می‌آید که باید در جهت کنترل و کاهش مصرف و صرفه‌جویی واقعی انرژی آن راهی یافت.

یکی از انواع چیلرهای تراکمی، چیلر سانتریفیوژ است که به دلیل نوع طراحی و کارکرد کمپرسورها و نحوه سیکل تبرید متفاوتی که در قیاس با سایر چیلرها دارد و دارای ضریب عملکرد (COP) و راندمان کاری بالاتری (ضریب عملکرد تا ۸/۸) است.

معمولا وقتی از کمپرسورهای سانتریفیوژ استفاده می‌شود که حجم بخار ورودی به کمپرسور خیلی زیاد باشد. به عبارت دیگر کمپرسورهای گریز از مرکز از نوع ماشین‌های با ظرفیت بالا و از نظر ساختمان مشابه پمپ‌های سانتریفیوژ است و بر اساس نیروی گریز از مرکز کار می‌کنند.

مزایای استفاده از چیلرهای تراکمی

از مهم‌ترین مزایای این دسته از چیلرها، تامین بارهای سرمایشی زیاد با استفاده از یک چیلر، ضریب عملکرد و راندمان بالا، سر و صدای بسیار کم، لرزش پایین، هزینه تعمیرات و نگهداری پایین به دلیل تکنولوژی بالا و عدم خرابی زودهنگام، اشغال فضای کمتر در ظرفیت‌های بالا در مقایسه با سایر انواع چیلر، قابلیت ارائه در دماهای کارکرد متفاوت، کنترل‌‌پذیری خطی و در نهایت مصرف انرژی پایین است.

هم‌اکنون شرکت گری در ایران که همواره در جهت راه‌های کاهش مصرف انرژی در سیستم تهویه مطبوع بوده است، اخیرا موفق به ارائه اولین چیلر سانتریفیوژ DC اینورتر با ضریب عملکرد بالا و امکان کارکردن با صفحات خورشیدی PV با تکنیک اتصال مستقیم شده است که امروزه به عنوان راه‌حلی برای صرفه‌جویی انرژی تهویه مطبوع مرکزی با استفاده از انرژی تجدیدپذیر و پاک خورشید و مدیریت هوشمند چیلر مطرح است.

نسل جدید چیلرهای سانتریفیوژ خورشیدی با نام چیلر سانتریفیوژ DC اینورتر فتوولتائیک، با مبرد R134a، کنترل ظرفیت پیوسته، راندمان بالا، قابلیت اتصال به پنل‌های خورشیدی جهت تامین برق مصرفی چیلر و نوع اواپراتور و کندانسور پوسته و لوله ارائه می‌شود.

پارامترهای لازم برای انتخاب بهترین چیلر

پارامترهایی از قبیل شرایط آب و هوایی، قیمت دستگاه، قیمت انرژی، هزینه نگهداری، عمر مفید تجهیزات، ابعاد دستگاه، تجهیزات پیرامونی، هزینه نصب، هزینه بیمه و مالیات دستگاه، هزینه انرژی مصرفی و غیره از عوامل محدود‌کننده امکان استفاده از انواع چیلرهاست.

با توجه به هزینه‌های بالای انرژی و هزینه‌های بسیار بالایی که آلایندگی تجهیزات سرمایشی و گرمایشی به کشور وارد می‌کند، اینجا این نکته ضروری است که مهندسان و دست اندرکاران صنعت تهویه مطبوع، ضمن در نظر گرفتن سیاست‌های کلان کشور در زمینه انرژی، محاسبات هزینه‌های اقتصادی طرح را قبل از انتخاب تجهیزات انجام دهند و براساس آن اقدام به انتخاب تجهیزات و تهیه طرح خود کنند.

علاوه بر این موارد باید شرایط محیطی‌، منابع انرژی موجود و نیازهای هر پروژه توسط مهندسان متخصص در این زمینه بررسی و مناسب‌ترین گزینه انتخاب شود.

نتیجه تمام مباحث بالا به این موضوع برمی‌گردد که تمام تلاش‌های صورت‌گرفته از سوی تولیدکنندگان و دست‌اندرکاران این امر بر مبنای انتخاب درست و استفاده صحیح از چیلرهای مناسب در هر ساخت‌وسازی می‌تواند راهکاری برای کم‌مصرف‌تر‌شدن و هدردادن انرژی‌ باشد.