بتن های غیراستاندارد جان می یگیرند

خطر ریزش و مرگ زودرس ساختمان‌ها بیخ گوش ماست، اما همچنان برخی مصالح‌ساختمانی بی‌کیفیت هستند و نظارتی هم نیست.

تاسیسات نیوز – زهرا پیربداقی: خطر ریزش و مرگ زودرس ساختمان‌ها بیخ گوش ماست، اما همچنان برخی مصالح‌ ساختمانی بی‌کیفیت هستند و نظارتی هم نیست. به گفته دبیر کل سراسری تولیدکنندگان بتن آماده، در اکثر روستاها و بسیاری از کلان‌شهرها بتن با روش‌های غیراستاندارد و سنتی تولید می‌شود. این در حالی است که اگر در گذشته سهم بتن در ساخت‌وساز نسبت به فلزات ۵۰‌درصد بود، امروز به علت گرانی فلزات به ۸۰ درصد رسیده است؛ چراکه برای سازندگان استفاده از اسکلت آهنی صرفه اقتصادی ندارد. بنابراین تعجبی ندارد که با وقوع بلایای طبیعی ساختمان‌ها بریزند و یا حتی اگر حادثه‌ای رخ ندهد، دچار پیری زودرس شوند.
به گفته کارشناسان، علت بی‌کیفیت بودن بتن را باید در فرسودگی تجهیزات کارگاه‌های تولیدی و شیوه نگهداری جستجو کرد. در این میان عده‌ای از سازندگان فاقد تخصص و دانش لازم موجب گرم شدن بازار مصالح بی‌کیفیت شده‌اند، چراکه برای کاهش هزینه‌ها و کسب سود بیشتر به سراغ نهاده‌های ساختمانی بی‌کیفیت می‌روند.
سروسامان دادن به شیوه ساخت‌وساز از الزامات است، چراکه از یک سو موجب هدررفت منابع طبیعی می‌شود و از همه مهمتر موجب وقوع حوادث مرگبار خواهد شد.

تجهیزات فرسوده هستند
در همین زمینه جعفر خزاعی‌سرچشمه، فعال ساختمانی به «خانمان» گفت: فرآیند تولید بتن بستگی به کیفیت شن و ماسه، سیمان، آب و تجهیزاتی دارد که استفاده می‌شود. در حال حاضر به علت اینکه در تحریم به‌سر می‌بریم، امکان واردات تجهیزات تولید بتن به شکل محدود، آن هم دست‌دوم امکان‌پذیر است و اکثر دستگاه‌ها فرسوده هستند. بنابراین نمی‌توان گفت تولیدکننده در این زمینه کوتاهی می‌کند. ناگفته نماند بی‌کیفیت بودن مصالح ساختمانی فقط مربوط به بتن نیست و شاهد هستیم برخی از نهاده‌های ساختمانی استاندارد لازم را ندارند.

خطر در کمین است
خزاعی‌سرچشمه گفت: میزان استفاده از بتن در یک ساختمان بستگی دارد که اسکلت از بتن ساخته شود یا آهن. اگر اسکلت بتنی باشد، علاوه بر آن باید سقف، دیوارهای برشی و فونداسیون هم بتنی باشد. اما اگر اسکلت آهنی باشد، از بتن کمتری استفاده خواهد شد. در حال حاضر به علت اینکه اسکلت آهنی گران تمام می‌شود، ساخت اسکلت بتنی مرسوم‌تر است. با توجه به این که سهم بتن نسبت به مصالح ساختمانی دیگر بالاتر است، باید استاندارد لازم را داشته باشد. در غیر این صورت با وقوع بلایای طبیعی شاهد حوادث مرگباری خواهیم بود و یا عمر ساختمان‌ها به شدت کاهش می‌یابد.

جولان غیرمتخصصان در ساخت‌وساز
وی تصریح کرد: متاسفانه ورود افراد غیرمتخصص به حوزه ساخت‌وساز موجب شده تا ساختمان‌ها از کیفیت مطلوبی برخوردار نباشند. چون برای رسیدن به سود بالاتر ترجیح می‌دهند از مصالح بی‌کیفیت و ارزان‌تر استفاده کنند تا قیمت تمام‌شده کمتر شود. در جلساتی که انبو‌ه‌سازان با مسئولان داشتند همواره تاکید کردند که باید سازندگان از دانش کافی برخوردار باشند و افراد غیرمتخصص نباید در این حوزه فعالیت کنند. چراکه ساخت‌وساز با مصالح ساختمانی بی‌کیفیت به قیمت جان انسان‌ها تمام می‌شود. در صورتی که اگر افراد متخصص در این بخش فعالیت کنند، هیچ‌وقت از مصالح بی‌کیفیت استفاده نخواهند کرد، چون باید جوابگو باشند.

ضعف در بتن‌ریزی و بهره‌برداری
همچنین کسری امیری‌راد، رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی انبوه سازان مسکن و ساختمان استان مرکزی به «خانمان» گفت: اظهارات دبیرکل تولیدکنندگان بتن آماده درباره تولید بتن بی‌کیفیت درست است. در گذشته اگر بتن بی‌کیفیت بود، کم‌فروشی می‌کردند، یعنی عیار سیمان‌ را پایین می‌آوردند یا از شن ‌و ماسه بی‌کیفیت استفاده می‌کردند، اما امروز داستانش فرق می‌کند. چراکه در بتن‌ریزی و بهره‌برداری ضعف داریم. بدین معنی که اگر بتن بی‌کیفیت تولید می‌شود، به علت فرار از هزینه‌ها نیست؛ بلکه تجهیزات فرسوده هستند و یا ضعف در شرایط نگهداری داریم. در هیچ کجای دنیا بتن‌ریزی نمی‌کنند و یک هفته در سرما و گرما به حال خود رها کنند.

اختلاف برخی انبوه‌سازان و تولیدکنندگان بتن
وی به اختلاف بین برخی انبوه‌سازان و تولیدکنندگان بتن اشاره کرد و گفت: برخی انبوه‌سازان دارای کارگاه بزرگ تولید بتن هستند و حتی بچینگ هم دارند. این موضوع به مذاق تولیدکنندگان بتن خوش نیامده و در حال رایزنی هستند تا انبوه‌سازانی که دست به تولید بتن می‌زنند، از دور خارج کنند. این در حالی است که بتنی که از سوی انبوه‌سازان تولید می‌شود، شرایط نگهداری مطلوب‌تری دارد و از استانداردهای لازم برخوردار است.

سیمان بی‌گناه است
در ادامه با توجه به سهم سیمان در تولید بتن، در گفت‌وگو با علی اکبر الوندیان، دبیر انجمن صنفی کارفرمایی صنعت سیمان به بررسی کیفیت سیمان پرداختیم.
وی به «خانمان» گفت: سیمان علاوه بر اینکه در واحدهای تولیدی، سیستم کنترل کیفیت پیوسته دارد، به صورت برخط هم به آزمایشگاه می‌رود و کیفیت آن مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. همچنین بخش نظارت سازمان استاندارد به واحدهای تولیدی مراجعه می‌کند و نمونه سیمان را مورد آزمایش قرار می‌دهد.
وی در پاسخ به این سوال که چرا بتن‌های آماده کیفیت لازم را ندارند، گفت: بنده اظهارنظری در این مورد نمی‌کنم. سازمان استاندارد باید درباره بی‌کیفیت بودن بتن توضیح دهد، اما به طور کلی باید استانداردهای لازم برای تولید بتن و سنگدانه رعایت شود.
الوندیان تاکید کرد: استانداردهای لازم در تولید سیمان در کشور رعایت می‌شود، به طوری که همکاری بسیار خوبی بین صنعت سیمان، سازمان استاندارد و مرکز تحقیقات راه‌ و شهرسازی برقرار است و همه در راستای تولید باکیفیت سیمان تلاش می‌کنند.
دبیر انجمن صنفی کارفرمایی صنعت سیمان اظهار کرد: درباره باکیفیت بودن سیمان شکی نیست، چراکه ایران استاندارد کلینکر را نوشته است. به عبارتی، ایران متولی استاندارد کلینکر است و در حال حاضر ۱۴ میلیون تن سیمان تولیدی به حدود ۲۴ کشور صادر می‌شود و هیچ‌وقت به علت بی‌کیفیت بودن برگشت نخورده است.