در تهویه مطبوع از تجهیزات مختلفی استفاده می‌شود و هدف تمام این تجهیزات تأمین آسایش و رساندن دمای محیط به نقطه‌ی مطلوب و استاندارد است.
به گزارش تاسیسات نیوز، تهویه مطبوع نیز همانند تمام فرآیندهای دیگر از بخش‌های اصلی تولید حرارت و برودت، انتقال حرارت و برودت، توزیع حرارت و برودت و کنترل عملکرد تشکیل شده است.
همان‌طور که می‌دانید در سیستم‌های تمام آبی تهویه مطبوع، تولید حرارت و برودت مرکزی بر عهده‌ی چیلر و بویلر یا دیگ فولادی (دیگ بخار) و انتقال آن بر عهده‌ی لوله‌های آب و پمپ‌های سیرکولاتور و توزیع حرارت و برودت بر عهده‌ی انواع فن کویل و هوارسان است.
کنترل و تنظیم عملکرد سیستم تهویه مطبوع بر عهده‌ی ترموستات فن کویل و سنسور و ترانسمیتر و سیستم کنترلی است. البته در این فرصت کوتاه در خصوص سیستم‌های حجم ثابت که با سیستم مدیریت ساختمان یکپارچه نشده‌اند، صحبت می‌کنیم.
در حدود ۱۴۰ سال پیش اولین ترموستات برای کنترل و بهینه‌سازی مصرف انرژی بویلر اختراع شد. عملکرد بسیار ساده‌ای داشت و به روی دودکش نصب می‌شد و مواقعی که دمای دود خروجی بسیار بالا می‌رفت اینوسیله به دیگ فرمان می‌داد تا میزان احتراق کاهش یابد. مخترع این وسیله حین و پس از جنگ جهانی اول شرکت هانیول را تاسیس کرد و هانیول پرفروش‌ترین تجهیزات کنترلی و ترموستات را در سطح جهان تولید و توزیع کرد.
ترموستات در تهویه مطبوع
ترموستات دستگاهی است که می‌تواند فن کویل را کنترل کند. ترموستات می‌تواند دمای محیط را حس کند و روی نقطه‌ی دمایی مشخصی تنظیم گردد و اگر دمای محیط از نقطه‌ی تنظیم‌شده بالاتر یا پایین‌تر رود، فن کویل فرامینی را به فن کویل صادر می‌کند که باعث تنظیم مجدد دما گردد. ترموستات می‌تواند دور فن را تغییر دهد یا آن را خاموش و روشن نماید. اصلی‌ترین وظیفه‌ی ترموستات ایجاد شرایط آسایش و بهینه‌سازی مصرف انرژی است.
انواع ترموستات
ترموستات الکترومکانیکی
این ترموستات با استفاده از دیافراگم و بالشتک عمل کند و پس از تغییر دمای فضا از دمای طرح می‌تواند فرمان قطع یا وصل را به فن الکتروموتور فن کویل یا به شیر کنترل سه راهه صادر کند.
ترموستات دیجیتال
این ترموستاتها به‌صورت دیجیتال و قابل‌برنامه‌ریزی هستند، می‌توانید برنامه‌ی هفتگی برای روشن خاموش شدن فن کویلها به آن‌ها داد. ترموستات دیجیتال توانایی کنترل فن کویل های دو لوله و چهار لوله‌ای را دارند و همچنین می‌توانند علاوه بر فرمان به الکتروموتور فن، به شیرهای کنترلی پیشرفته دوراهه نیز فرمان دهند که این فرمان می‌تواند به‌صورت تدریجی یا قطع و وصلی باشد. از معروف‌ترین آن‌ها ترموستات هانیول است که طی سالیان اخیر سهم بسزایی از بازار ترموستات دیجیتال را در اختیار دارد.
هزینه‌های ترموستات
پیمانکار یا کارفرمای یک پروژه ساختمانی اگر کمتر از نیم درصد از بودجه‌ی کل عملیات عمرانی اعم از خرید زمین و دریافت مجوزهای مورد نیاز را به خرید با کیفیت اختصاص دهد، می‌تواند تجربه‌ی کاربری مناسبی را به خریدار ارائه دهد. فرض کنید بهترین چیلر دنیا را خریده‌اید و با بهترین فن کویل در سیستم به کار گرفته‌اید ولی از ترموستاتغیر اصل یا بی‌کیفیتی استفاده کرده‌اید که نقطه‌ی دمایی مناسب را برای فضای موردنظر نگه نمی‌دارد، کالیبره نیست یا به‌درستی عمل نمی‌کند.
مصرف‌کننده باید هزینه بهای انرژی بیشتری بدهد و همیشه از عملکرد سیستم ناراضی باشد. چندین میلیارد هزینه‌ی خرید چیلر و فن کویل برای چند ده میلیون تومان هزینه‌ی خرید فدا شده است و مصرف‌کننده رضایت کافی نخواهد داشت. همیشه بررسی هزینه فایده در پروژه بسیاری از تصمیم‌گیری‌ها رو راحت می‌کند و کارفرما یا پیمانکار می‌تواند نقطه‌ای را که کاربر (مصرف‌کننده) با سیستم مواجه می‌شود – نقطه‌ی تماس – به‌درستی و با کیفیت انتخاب کند تا رضایت بالایی حاصل گردد.
