آبگرمکن و بخاری، متهم ردیف اول مسمومیت با گاز کربن
مدیر گروه کاهش خطر بلایای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت: استفاده از آبگرمکن یا بخاری‌های مستعمل که دارای نقص فنی و فاقد دودکش یا دارای دودکش بدون عملکرد مناسب در منزل، بیشترین موارد ابتلا به مسمومیت با گاز کربن را تشکیل می‌دهد.
به گزارش پایگاه خبری تاسیسات نیوز به نقل از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، «محمداسماعیل مطلق» در خصوص مسمومیت با گاز کربن مونوکسید در ایام سرد سال، اظهار داشت: همه ساله در جهان خبرهای تلخی از مرگ و مسمومیت افراد بر اثر استشمام گاز کربن مونوکسید منتشر می شود، اما با رعایت نکات ایمنی می توان از بروز مسمومیت جلوگیری و به افرادی که دچار مسمومیت شده اند، کمک های اولیه ضروری را ارائه کرد.
وی افزود: بر اثر تنفس مقدار فراوان گاز مونوکسید یا جذب آن از راه پوست، این ماده وارد خون شده و به جای اکسیژن وارد ارگان های حیاتی بدن، چون قلب و مغز و شُش ها می‌شود و به این ترتیب باعث مرگ افراد خواهد شد.
این مقام وزارت بهداشت با بیان اینکه مسمومیت با گاز کربن مونوکسید برای نوزادان، زنان باردار، افراد مبتلا به بیماری‌های تنفسی، همچون آمفیزم و بیماران قلبی بسیار خطرناک است و حتی تنفس درصد بسیار کمی از این گاز می تواند به سلامت آنها آسیب برساند، افزود: مونوکسید کربن (CO)، گازی بی رنگ و بی بو است و بیشتر افراد در ابتدا منتشر شدن آن را احساس نمی کنند و عمده ترین منبع تولید این گاز، سوخت ناقص نفت و گاز است، اما اصولا در اثر احتراق هر نوع ماده سوختنی به ویژه در محیط های دربسته و فاقد اکسیژن ممکن است، تولید شود.
مدیر گروه کاهش خطر بلایای وزارت بهداشت گفت: تمایل این گاز برای ترکیب با هموگلوبین خون ما ۲۵۰ برابر بیش از اکسیژن است، لذا با بالا رفتن درصد آن در هوای اتاق به سرعت باعث ایجاد مسمومیت خواهد شد و اکسیژن رسانی به بافت های مختلف بدن از جمله مغز و قلب را دچار اختلال می کند که به علت بی رنگ و بی بو بودن این گاز، ممکن است وجود آن در محیط تا زمان ایجاد علائم مسمومیت شدید مورد توجه واقع نشود.
وی افزود: از جمله مهمترین منابع تولید این گاز می توان اجاق گاز، آبگرمکن چراغ های گازی خوراک پزی، دیزل های تولید برق خانگی در زمان قطع برق، بخاری گازی، شومینه و حتی روشن بودن خودرو در محیط بسته پارکینگ خانه را نام برد. وسایلی همچون بخاری هیزمی و شومینه نیز از عوامل تولید مونوکسید کربن هستند که بر اثر سوختن ناقص و وجود نداشتن تهویه مناسب هوا، سبب مسمومیت افراد می‌شوند.
مطلق با بیان اینکه در محیط های سربسته مانند اتاق، آپارتمان، قایق و چادر مسافرتی به ویژه زمانی که راه های خروج هوا و تحلیل آن بسته شده باشد، خطر مسمومیت با گاز به شدت افزایش می‌یابد، تصریح کرد: در گام نخست، با مشاور یا متخصص، امن ترین شیوه گرمایش خانه و محیط کار را انتخاب کرده و در صورتی که قصد دارید از وسایل گرمایشی گازی استفاده کنید، برای نصب از افراد کارشناس بهره بگیرید.
وی افزود: وجود تهویه ایمن و استاندارد دودکش از جنس بدنه و کلاهک موردتایید، از جمله اصلی ترین نکته ها در محافظت از سلامتی شما و خانواده ها است.
این مقام مسئول وزارت بهداشت درخصوص نشانه های مسمومیت با گاز مونوکسید کربن گفت: علائم مسمومیت حاد با این گاز، شامل سردرد، سرگیجه، تهوع و استفراغ و احتمالا درد شکمی و سپس حالت بیهوشی، تشنج و اغما است و در بیماران مبتلا به ناراحتی‌های قلبی ممکن است تشدید بیماری یک علامت هشدار دهنده باشد.
وی ادامه داد: از سایر علائم مسمومیت می توان به سفتی عضلات، افزایش تعداد تنفس، کاهش فشار خون و گاه تنگی مردمک ها اشاره کرد. باید توجه داشت که اگر فردی در اثر ابتلا به مسمومیت با گاز مونوکسید کربن جان خود را از دست ندهد، ممکن است دچار نواقص عصبی و روانی پیشرفته نظیر فلج عضوی یا اختلال قوای مغز شود، مسمومیت شدید با این گاز می‌تواند کشنده باشد.
مدیر گروه کاهش خطر بلایای وزارت بهداشت درخصوص چگونگی مسمومیت با گاز مونوکسید کربن نیز توضیح داد: هر وسیله گرمازای سوختنی که به نحوی با سوخت های فسیلی نظیر نفت، گاز و ذغال سنگ کار کند، به صورت بالقوه می‌تواند سبب تولید گاز مونوکسید کربن شود. لذا، هموطنان از بخاری های مستعمل و فرسوده بدون دودکش یا دارای دودکش نامناسب و غیر استاندارد استفاده نکنند. استفاده از بخاری های بدون دودکش به هیچ وجه از تولید گاز مونوکسیدکربن جلوگیری نمی کند.
وی با بیان اینکه روشن نگذاشتن خودرو در محیط پارکینگ در بسته می تواند سبب ایمنی و جلوگیری از مسمومیت با این گاز مرگبار شود، توصیه کرد: بررسی تمام وسایل گرمایشی به طور روزانه اطمینان از سالم بودن سوپاپ، لوله، اتصالات و تعمیر سریع هر نوع آسیب و نقص تا خطر مسمومیت به حداقل برسد.